 Show
Nhằm mục đích giúp học sinh dễ dàng làm bài tập về nhà trong Vở bài tập Vật Lí lớp 9, chúng tôi biên soạn giải vở bài tập Vật Lí lớp 9 Bài 1: Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn hay nhất, ngắn gọn bám sát nội dung sách Vở bài tập Vật Lí 9. A - Học theo SGKI - THÍ NGHIỆM 2. Tiến hành thí nghiệm Ghi các giá trị đo được vào bảng 1. BẢNG 1 C1. Từ kết quả thí nghiệm ta thấy: Khi tăng (hoặc giảm) hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần. II - ĐỒ THỊ BIỂU DIỄN SỰ PHỤ THUỘC CỦA CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀO HIỆU ĐIỆN THẾ 1. Dạng đồ thị Bỏ qua những sai lệch nhỏ do phép đo thì cường độ dòng điện tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây. C2. Vẽ đường biểu diễn mối quan hệ giữa I và U vào hình 1.1. Nhận xét: Đường biểu diễn mối quan hệ giữa I và U là: đường thẳng đi qua gốc qua tọa độ. 2. Kết luận Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần. III - VẬN DỤNG C3. Từ đồ thị hình 1.2 SGK: + Khi U = 2,5V thì I = 0,6A; U = 3,5V thì I = 0,9A + Từ một điểm M bất kì trên đồ thị ta dựng đường vuông góc với trục hoành, đường vuông góc này cắt trục hoành tại điểm có hoành độ UM, giá trị này cho ta biết hiệu điện thế ứng với điểm M. Tương tự ta dựng đường vuông với trục tung, đường vuông góc này cắt trục tung tại điểm có tung độ IM, đây là giá trị cường độ dòng điện. Ví dụ: Điểm M có UM = 4V, IM = 1,0 A C4. Điền những giá trị còn thiếu vào bảng 2. BẢNG 2 Lời giải: C5. Trả lời câu hỏi đầu bài học: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn điện tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn. B - Giải bài tập1. Bài tập trong SBT Câu 1.1 trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Nếu tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó tăng lên đến 36V thì cường độ dòng điện chạy qua nó là: Tóm tắt U1 = 12 V; I1 = 0,5 A; U2 = 36V; I2 = ? Lời giải: Ta có: Vậy cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn khi U2 = 36 V là: I2 = 1,5 A Câu 1.2 trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó tăng thêm 0,5A tức là Lời giải: I2 = I1 + 0,5 = 1,5 + 0,5 = 2 A, hiệu điện thế phải là: Câu 1.3 trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Giảm hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đi 2V tức là khi đó Lời giải: U2 = U1 – 2 = 6 – 2 = 4V, dòng điện chạy qua dây dẫn khi đó có cường độ là Câu 1.4 trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Khi đặt hiệu điện thế 12V vào hai đầu một dây dẫn thì dòng điện chạy qua nó có cường độ 6mA.Muốn cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó có cường độ giảm đi 4mA thì hiệu điện thế là : A. 3V B. 8V C. 5V D. 4V Tóm tắt U1 = 12V; I1 = 6mA = 0,006 A; I2 = I1 – 4mA = I1 – 0,004 A; U2 = ? Lời giải: Ta có: U2/I2 = U1/I1 , trong đó I2 = I1 – 0,004 A = 0,006 – 0,004 = 0,002 A, hiệu điện thế khi đó là Chọn câu D: 4V. 2. Bài tập tương tự Câu 1a trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Khi đặt vào hai đầu dây dẫn một hiệu điện thế 6V,thì dòng điện chạy qua dây dẫn có cường độ là 0,9A.Nếu giảm hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đi 2V,thì dòng điện chạy qua dây dẫn có cường độ là bao nhiêu ? A. 0,45A B. 0,30A C. 0,60A D. 2,70A Lời giải: Tóm tắt: U1 = 6V I1 = 0,9A U2 = U1 - 2V = 4V I2 = ? (A) Ta có: Chọn đáp án C Câu 1b trang 5 Vở bài tập Vật Lí 9: Một dây dẫn được mắc vào hiệu điện thế 6V, thì dòng điện chạy qua nó có cường độ là 0,6A.Một bạn học sinh nói rằng ,muốn cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tăng thêm 0,3A,thì hiệu điện thế đặt vào 2 đầu dây dẫn sẽ là 18V.Theo em kết quả này đúng hay sai ? Vì sao ? Lời giải: Tóm tắt: U1 = 6V I1 = 0,6A I2 = I1 + 0,3A = 0,9A U2 = ? (V) Ta có: Vậy kết quả của bạn học sinh đó là sai. Bài 4: Tuấn làm thí nghiệm dùng vôn kế và ampe kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu của một dây dẫn và cường độ dòng điện qua dây dẫn đó và vẽ được đồ thị như hình sau. Hãy xác định tạo độ điểm M(UM, IM) trên đồ thị. Biết rằng các khoảng cách trên đồ thị cách đều nhau. Bài 5: Hình sau mô tả đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cường độ dòng điện đi qua một dây dẫn vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đó. a, Viết phương trình biểu diễn đồ thị này dưới dạng I = aU, trong đó a là một hằng số cần xác định. b, Xác định I ki U = 4,8V và xác định U khi I = 0,35A Bài 6: Khi thực hiện thí nghiệm đo hiệu điện thế U giữa hai đầu dây dẫn và cường độ dòng điện I qua dây dẫn đó, một nhóm học sinh lập đượng bảng số liệu sau:
a, Hãy vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I theo U. Cho biết do phép đo có sai số nên các điểm biểu diễn các cặp giá trị U, I trên hệ trục tọa độ không cùng nằm trên một đường thẳng. Đồ thị cần vẽ là một đường thẳng qua gốc tọa độ và nằm gần sát với các điểm biểu diễn trên. b, Dùng đồ thị, hãy xác định I khi U = 5V Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
I. Lý thuyết Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn1. Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế– Cường độ của dòng điện khi chạy qua một dây dẫn bất kỳ sẽ có tỉ lện thuận với hiệu điện thế được đặt vào 2 đầu của đoạn dây dẫn đó – Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng lên (hoặc giảm đi) bao nhiêu lần thì tương ứng cường độ dòng điện đặc ở 2 đầu dây dẫn đó cũng tăng lên (hoặc giảm đi) bấy nhiêu lần. 2. Đồ thị biểu diễn về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa 2 đầu dây dẫnĐồ thị để biểu diễn về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn được biểu diễn là một đường thẳng đi qua gốc của trục tọa độ biểu diễn bởi 2 đại lượng U, I (U = 0,I = 0). II. Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn: Giải bài tậpCâu 1 (trang số 4 SGK Vật Lý 9): Từ kết quả thí nghiệm, hãy cho biết khi thay đổi hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn, cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn có mối quan hệ như thế nào với hiệu điện thế.Hướng dẫn giải Kết quả của thí nghiệm đã cho thấy khi tăng lên (hoặc giảm đi) hiệu điện thế giữa hai đầu của dây dẫn bao nhiêu lần thì cho ra kết quả cường độ của dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng lên (hoặc giảm đi) tương ứng bấy nhiêu lần. Câu 2 (trang 5 SGK Vật Lý 9): Dựa trên số liệu tại bảng 1 (trong SGK) mà các em học sinh thu được từ thí nghiệm, hãy biểu diễn đồ thị biểu diễn mối quan hệ giữa 2 đại lượng I và U. Sau khi vẽ đồ thị hãy nhận xét đồ thị có đi qua trục tọa độ hay không?Hướng dẫn giải Đồ thị biểu diễn mối quan hệ giữa 2 đại lượng I và U được vẽ như hình dưới đây. Từ đó, ta đưa ra kết luận đồ thị biểu diễn là đồ thị đi qua trục tọa độ. Câu 3 (trang 5 SGK Vật Lý 9): Từ đồ thị hình 1.2 trong SGK, các em học sinh hãy xác định: – Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn khi hiệu điện thế lần lượt là 2,5V; 3,5V – Xác định giá trị U, I ứng với một điểm M bất kì trên đồ thị đó.Hướng dẫn giải Dựa vào đồ thị ta thấy: – Khi U = 2,5V thì I = 0,5A. Khi U = 3,5V thì I = 0,7A. – Lấy một điểm M bất kì trên đồ thị. Từ M kẻ đường thẳng song song với trục hoành, cắt trục tung tại I3 = 1,1A Từ M kẻ đường thẳng song song với trục tung, cắt trục hoành tại U3 =5,5V Câu 4 (trang 5 SGK Vật Lý 9): Trong bảng 2 đã cho một số giá trị của 2 đại lượng U và I đo được từ một thí nghiệm của một dây dẫn. Các em học sinh hãy dự đoán giá trị sẽ phải có trong các ô còn trốngHướng dẫn giải Dựa trên mối quan hệ giữa 2 đại lượng U và I, các em học sinh có thể dự đoán các giá trị còn trống lần lượt là: 0,125A; 4,0V; 5,0V; 0,3A. Câu 5 (trang 5 SGK Vật Lý 9): Trả lời câu hỏi nêu ra ở đầu bài học.Hướng dẫn giải Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó. Câu 1 (trang 4 sách bài tập Vật Lí 9): Khi đặt vào dây dẫn đã cho một hiệu điện thế 12V thì cường độ của dòng điện chạy qua nó tương ứng là 0,5A. Vậy khi điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó tăng lên thành 36V thì cường độ chạy qua nó là bao nhiêu.Hướng dẫn giải Do cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó. ⇒ Ta có: 12/0,5 = 36/I . Vậy cường độ dòng điện chạy qua khi hiệu đến thế là 36V là: I = (36×0,5)/12 = 1,5 (A) Đáp án: 1,5 A Bài 2 (trang 4 sách bài tập Vật Lí 9): Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn là 1,5A khi đó được mắc vào hiệu điện thế 12V. Muốn dòng điện chạy qua dây dẫn đó tăng thêm 0,5A thì hiệu điện thế phải là bao nhiêu?Hướng dẫn giải khi cường độ dòng điện qua dây dẫn đó tăng thêm 0,5A ta có: Cường độ dòng điện mới là I = 1,5 + 0,5 = 2 (A) Vậy hiệu điện thế khi cường độ dòng điện tăng lên là: (12×2)/1,5 = 16 (V) Đáp án: 16 V Bài 3 (trang 4 sách bài tập Vật Lí 9): Một dây dẫn được mắc vào hiệu điện thế 6V thì cường độ dòng điện chạy qua nó là 0,3A. Một bạn học sinh nói rằng: Nếu giảm hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đi 2V thì dòng điện chạy qua dây khi đó có cường độ là 0,15A. Theo em kết quả này đúng hay sai? Vì sao?Hướng dẫn giải Do hiệu điện thế đặt ở 2 đầu dây dẫn giảm đi 2V nên hiệu điện thế mới đi qua dây dẫn là 4V Lúc này, đó cường độ dòng điện được tính tương tự như câu 2 các em học sinh sẽ ra kết quả là 0,2V. ⇒ Phát biểu của bạn học sinh là sai Bài 4 (trang 4 sách bài tập Vật Lí 9): 1.4. Khi đặt hiệu điện thế 12V vào hai đầu một dây thì dòng điện chạy qua có cường độ 6mA. Muốn dòng điện chạy qua dây dẫn đó có cường độ giảm đi 4mA thì hiệu điện thế là:A. 3VB. 8VC. 5VD. 4VHướng dẫn giải Do cường độ dòng điện giảm đi 4mA Nên cường độ dòng điện mới là 2mA. Ta có: 6/2 = 12/U → U = 12 x 2/6 = 4V. Như vậy đáp án đúng là D Bài 5 (trang 4 sách bài tập Vật Lí 9): Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn đóA. Không thay đổi khi thay đổi hiệu điện thếB. Tỉ lệ nghịch với hiệu điện thếC. Tỉ lệ thuận với hiệu điện thếD. Giảm khi tăng hiệu điện thếHướng dẫn giải Cường độ dòng điện chạy qua một dây dẫn sẽ tương ứng tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào đầu hai dây dẫn đó. Vậy đáp án đúng là C Bài 6 (trang 5 sách bài tập Vật Lí 9): Nếu tăng hiệu điện thế giữa hai đầu một dây dẫn lên gấp 4 lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó sẽ thay đổi như thế nào?A. Tăng 4 lầnB. Giảm 4 lầnC. Tăng 2 lầnD. Giảm 2 lầnHướng dẫn giải Do hiệu điện thế có tỉ lệ thuận với cường độ dòng điện nên khi hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng lên 4 lần thì cường độ dòng điện chạy qua day dẫn đó cũng tỉ lệ thuận tăng lên 4 lần. Vậy đáp án đúng là A
|
