Đề bài: Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc
Mục Lục bài viết:
I. Dàn ý chi tiết
II. Bài văn mẫu
Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc
I. Dàn ý Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc (Chuẩn)
1. Mở bài
- Tố Hữu là nhà thơ lớn, là cánh chim đầu đàn của nền thơ ca Cách mạng Việt Nam, mỗi một chặng đường thơ của ông đều luôn gắn bó mật thiết với các chặng đường cách mạng dân tộc.
- Việt Bắc là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu, đồng thời cũng là đỉnh cao của nền thơ kháng chiến chống Pháp, trong đó hình ảnh con người và thiên nhiên Việt Bắc đã hiện lên thật đẹp đẽ và nhiều ý nghĩa gói gọn trong mười câu thơ từ câu số 43 đến câu 52.
2. Thân bài
* Bức tranh mùa đông:- Bút pháp chấm phá, gợi mà không tả, màu xanh thẫm của núi rừng Tây Bắc tạo cảm giác lạnh lẽo, âm u.
- Màu đỏ tươi của hoa chuối và màu vàng nhạt của nắng góp phần làm giảm bớt đi cái lạnh lẽo giúp bức tranh trở nên ấm áp và ấn tượng hơn...(Còn tiếp)
>> Xem chi tiết Dàn ý Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc tại đây
Tố Hữu là nhà thơ lớn, là cánh chim đầu đàn của nền thơ ca Cách mạng Việt Nam, mỗi một chặng đường thơ của ông đều luôn gắn bó mật thiết với các chặng đường cách mạng dân tộc. Các tác phẩm của ông luôn gắn liền với phong cách thơ mang khuynh hướng trữ tình chính trị kết hợp với tính dân tộc đậm đà bản sắc, góp phần to lớn trong việc cổ vũ và ủng hộ Cách mạng thành công. Việt Bắc là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu, đồng thời cũng là đỉnh cao của nền thơ kháng chiến chống Pháp, tác phẩm vinh dự được xem là bản tổng kết bằng thơ của cuộc kháng chiến gian khổ, hào hùng của dân tộc đồng thời cũng là lời tri ân sâu sắc, nghĩa tình đối với nhân dân Việt Bắc, núi rừng Việt Bắc xa xôi. Trong suốt tác phẩm có độ dài khá lớn, hình ảnh con người và thiên nhiên Việt Bắc đã hiện lên thật đẹp đẽ và nhiều ý nghĩa. Dẫu rằng hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc được thể hiện kéo dài xuyên suốt cả tác phẩm, thế nhưng cô đọng và hàm súc nhất vẫn là bức tranh thiên nhiên con người gói gọn trong mười câu thơ từ câu số 43 đến câu 52. Mà người ta vẫn thường yên mến gọi đó là bức tranh tứ bình, ở đó cảnh sắc thiên nhiên và con người trong lao động, trong kháng chiến hiện lên theo bốn mùa xuân, hạ, thu, đông với những nét đẹp vô cùng đặc sắc, ấn tượng.
"Ta về mình có nhớ taTa về, ta nhớ những hoa cùng ngườiRừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng
Bức tranh mùa đông được gợi lên thật ngắn gọn qua hai câu thơ "Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi/Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng", nhưng đã tái hiện được toàn vẹn vẻ đẹp của cả thiên nhiên và của cả con người. Vẻ đẹp của thiên nhiên rừng đông nằm ở sự hòa sắc tuyệt vời giữa hai màu xanh và đỏ, bằng bút pháp chấm phá chỉ gợi chứ không tả cụ thể với gam màu chủ là màu xanh. Màu xanh của rừng mùa đông không phải là màu xanh non mỡ màng của mùa xuân mà đó là màu xanh thẫm, một gam màu lạnh trải dài bát ngát, tạo nên cho núi rừng Tây Bắc một cảm giác âm u, trầm mặc. Nổi bật trên gam màu xanh ấy là màu đỏ tươi của hoa chuối, khiến người ta liên tưởng đến những ngọn đuốc đang cháy rừng rực giữa một vùng rừng xanh âm u trầm mặc, và người ta còn thấy thấp thoáng một vài đốm nắng nhàn nhạt. Chính sự hiện diện của hai gam màu nóng trên nền xanh lạnh lẽo đã đem lại cho cả núi rừng Tây Bắc một chút ấm áp, xua tan đi bớt những cái giá rét cắt da cắt thịt của mùa đông. Như vậy điều Tố Hữu mong muốn là đưa vào thơ một thiên nhiên Việt Bắc bớt đi sự khắc nghiệt, những thứ đã từng là trở ngại, khiến bộ đội chùn bước trong kháng chiến, để đem đến cho núi rừng Việt Bắc một vẻ đẹp khác biệt, ấn tượng bên cạnh cái khắc nghiệt của thời tiết của địa hình. Bên cạnh vẻ đẹp chấm phá của thiên nhiên, con người Việt Bắc cũng hiện lên với vẻ đẹp khỏe khoắn trong lao động "Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng", lưỡi dao mà tác giả nhắc đến là lưỡi dao chuyên biệt để đi rừng của dân tộc nơi đây, để mở đường vào rừng. Tư thế của con người thể hiện qua từ miêu tả địa hình "đèo cao", một dạng địa hình đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, chập chùng, gập ghềnh muôn kiểu, gợi ra vẻ đẹp mạnh mẽ hiên ngang, với tâm thế làm chủ thiên nhiên, chế ngự thiên nhiên.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Bức tranh thứ hai chính là bức tranh mùa xuân, thiên nhiên tái hiện qua cây "Ngày xuân mơ nở trắng rừng", tác giả đã có sự chuyển đổi màu sắc rất linh hoạt, chuyển từ một màu xanh thẫm lạnh lẽo sang sắc trắng dịu dàng, khỏe khoắn. Thiên nhiên nổi bật lên với màu trắng của hoa mơ, đó là màu trắng tinh khôi, thanh khiết, trải dài mang sức sống rất mãnh liệt, bức tranh thiên nhiên dường như bừng sáng hẳn lên. Trên nền thiên nhiên ấy ta thấy nổi bật lên vẻ đẹp của con người đang trong công việc lao động nhẹ nhàng, với phẩm chất dồn tụ lại trong hai từ "chuốt từng", cho thấy sự cần mẫn, chăm chỉ, sự cẩn trọng và đặc biệt là phẩm chất tài hoa trong lao động của con người Việt Bắc.
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Bức tranh tiếp theo trong bộ tranh tứ bình chính là bức tranh mùa hạ, thiên nhiên được gợi lên trong câu thơ "Ve kêu rừng phách đổ vàng", bức tranh thiên nhiên mùa hạ không chỉ được tái hiện bằng thị giác mà còn được tái hiện bằng cả thính giác, vẻ đẹp được kết hợp cả hình ảnh và âm thanh. Câu thơ dù chỉ 6 chữ thế nhưng nó đã gợi ra cả một chuỗi vận động liên hoàn, tiếng ve gọi mùa hè, rồi mùa hè lại nhuộm vàng cả rừng phách. Đặc biệt bước đi của thời gian đã được Tố Hữu hữu hình hóa bằng phong cách dùng từ độc đáo "đổ vàng", nhấn mạnh tốc độ chuyển màu nhanh chóng và đồng loạt. Nổi bật trên bức tranh thiên nhiên rực rỡ chính là hình ảnh con người trong lao động, cách gọi "cô em gái" thể hiện tình cảm gắn bó, thân thuộc của tác giả với đồng bào Việt Bắc. Cô gái hái măng "một mình", gợi ra vẻ đẹp bình dị, lặng lẽ, sự đóng góp âm thầm trong công cuộc kháng chiến chống Pháp, góp phần làm nên đất nước.
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung"
Cuối cùng chính là bức tranh mùa thu, đến đây phải nhắc đến một điều mà Tố Hữu đã cố tình dụng ý trong sự phá lệ của trình tự bốn mùa, bức tranh tứ bình bắt đầu vào mùa đông và kết thúc vào mùa thu, chính là sự song hành với cuộc kháng chiến của quân dân ta, sự khắc nghiệt của mùa đông chính là sự gian khổ trong những năm tháng kháng chiến, mùa thu chính là mùa của thu hoạch, là mùa để thu về những quả ngọt sau bao tháng ngày vất vả, đại diện cho sự thắng lợi của quân dân ta. Đồng thời sự khởi đầu và kết thúc này cũng trùng khớp với thời gian mở đầu và kết thúc chín năm kháng chiến ròng rã ở chiến khu Việt Bắc. Bức tranh thiên nhiên mùa thu mở ra với câu thơ "Rừng thu trăng rọi hòa bình", hình ảnh vầng trăng gợi ra nhiều ý nghĩa, trước hết đó là vẻ đẹp đặc trưng của núi rừng Việt Bắc, đồng thời cũng gợi ra những đêm thao thức không ngủ trong suốt chín năm kháng chiến gian khổ, cuối cùng ánh trăng cũng chính là ánh sáng của ấm no, hạnh phúc. Hình ảnh con người Việt Bắc không còn là hình ảnh trong lao động mà là con người đang say sua cất tiếng hát trong giây phút xúc động, lưu luyến của sự chia ly.
---------------------HẾT-------------------------
Việt Bắc là bài thơ trữ tình chính trị nổi tiếng trong sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Tố Hữu, cùng tìm hiểu về bài thơ, bên cạnh bài Cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc, các em có thể tìm đọc thêm: Cảm nghĩ về bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu, Sự vận động của cái tôi trữ tình trong thơ tố hữu từ từ ấy đến Việt Bắc, Phân tích 8 câu thơ đầu trong bài Việt Bắc để chứng minh nhận định, Cảm nhận về bức tranh thiên nhiên qua hai đoạn thơ trong Tây Tiến và Việt Bắc
Dựa vào những kiến thức đã được học về tác phẩm, em hãy phân tích khung cảnh thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc để hiểu hơn về mảnh đất - cái nôi của cách mạng và con người nơi đây, tất cả đã được hiện lên rõ nét qua ngòi bút thấm đẫm chất trữ tình của nhà thơ Tố Hữu.
Vẻ đẹp thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc
Việt Bắc là bài thơ nổi tiếng đặc sắc của tác giả Tố Hữu trong sgk văn 12, em hãy viết đôi lời cảm nhận về vẻ đẹp thiên nhiên và con người trong bài thơ này.
Vẻ đẹp thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc
Nhà thơ Tố Hữu chắc hẳn đã chẳng còn xa lạ với lối viết chuyên về cách mạng với nhiều tác phẩm tiêu biểu như Từ Ấy (1946) , Một Tiếng Đờn (1992) và tiêu biểu hơn hết là bài thơ Việt Bắc (1954). Tố Hữu không chỉ là nhà thơ mà còn là nhà chính trị, những vần thơ ông viết đi ra từ chính cảm xúc mà ông trải qua và bài Việt Bắc cũng vậy, vẻ đẹp của thiên nhiên và con người nơi đây được ông tái hiện lên bằng nỗi nhớ, bằng chính những gì ông cảm nhận khi trải qua những năm tháng gian nan cực khổ nơi đây nhưng mọi thứ hiện lên vẫn đẹp gợi cho ta một sự lưu luyến và nhung nhớ nơi đây khi rời xa.
Trong bài thơ có một đoạn tác giả tập trung tả về hình ảnh thiên nhiên và con người Viêt Bắc.
“Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.”
✅ Xem thêm >>>Dàn ý hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc
Trong ký ức và những hoài niệm của tác giả Việt Bắc hiện lên với một vẻ đẹp đa dạng theo từng khoảng thời gian với không gian khác nhau, theo từng thời tiết khác nhau. Chỉ với vài câu thơ ngắn ngủi tác giả đã cho ta cảm nhận được một cách sâu sắc vẻ đẹp của Việt Bắc chẳng những vậy mà đan xen vào vẻ đẹp thiên nhiên đó ẩn hiện lên hình tượng của con người Việt Bắc một cách gần gũi, mộc mạc và hòa hợp với thiên nhiên tạo nên một vẻ đẹp riêng của nơi đây,
Chỉ với mười câu thơ tác giả đưa người đọc qua bốn mùa thiên nhiên, như gợi nhớ lại một khoảng thời gian tuy gian khổ nhưng đầy vẻ vang để rồi khi rời xa nơi đây nhớ lại không khỏi mang trong lòng một chút lưu luyến, hoài niệm theo đó cảm xúc cũng thay đổi theo mỗi mùa bởi mỗi mùa đều mang trong mình một vẻ đẹp riêng và hương vị riêng của chính mình. Khi nhắc tới mùa đông lạnh giá tác giả nhớ đến màu đỏ của hoa chuối, màu đỏ hiện diện như những ánh đuốc sưởi ấm lòng người chiến sĩ, sau hình ảnh thiên nhiên đâu đó lại là hình ảnh thân thuộc “dao gài thắt lưng” của người đi nương rẫy phản quang một vài tia nắng của núi rừng. Tất cả những màu sắc của thiên nhiên hài hòa làm cho mùa đông nơi đây chẳng còn giá lạnh mà thay vào đó là sự ấm áp lạ thường nổi bật lên một sức sống mãnh liệt và tiềm tàng muốn chinh phục thiên nhiên của con người Việt Bắc.
Không gian của mùa xuân hiện lên thật thơ mộng với hoa mơ nở trắng rừng, hình ảnh như hiện lên trước mắt ta là một màu trắng tinh khôi bao phủ khắp mọi nơi trên cánh rừng Việt Bắc mênh mông mà tinh khiết. Mùa hè thì núi rừng Việt Bắc sống động với màu vàng của những cây phách đâu đó là tiếng ve ngân vang như một bản nhạc mang đậm chất riêng của núi rừng và nếu như bạn để ý sẽ thấy tác giả sử dụng từ “đổ vàng”, một từ để diễn tả sự thay đổi luân phiên về thời gian mang đến cho người đọc cảm nhận về sự chuyển biến giữa các mùa. Câu thơ tiếp theo ”Nhớ cô em gái hái măng một mình”, đọc câu thơ trên ta sẽ thấy được đây là câu thơ có vần có điệu tạo nên một không gian nghệ thuật đẹp mang lại cảm giác chẳng lẻ loi mà lại trẻ trung và yêu đời. Mùa thu thì nhờ vào ánh trăng mà mang đến cho ta cảm thấy sự thanh bình trong sáng mà chắc hẳn đây sẽ là hình ảnh mà những người chiến sĩ nhớ đến nhất, đêm đêm gác rừng cùng trăng , ánh trăng lúc ẩn lúc hiện sau những tán lá xanh, trăng thì thanh mát manh đến một cảm giác hòa bình đến lạ kì.
Tác giả sử dụng thủ pháp một câu tả cảnh một câu tả người đan xen vào nhau nhưng lại vô cùng hòa hợp và đó là những con người của công việc siêng năng chăm chỉ và cần cù. vẻ đẹp đó không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên với con người mà cò là vẻ đẹp của nội tâm của đức tính con người nơi đây. Cũng bằng việc gợi nhớ hình ảnh mà tác giả đã thể hiện một tình cảm nhớ thương da diết ta với mình, một mối tình mười lăm năm chia sẽ ngọt bùi đã đi sâu vào tiềm thức người đi để rồi mỗi khi nhớ lại vẫn luôn bùi ngùi xúc động. Đoạn thơ đã gợi lên trong lòng người đọc một tình yêu Việt Bắc, niềm tự hào về đất nước con người Việt Nam.
Lớp 12 -Lợi ích của việc đi bộ ngao du tác giả Ru-xô
Tóm tắt những đứa con trong gia đình Ngữ Văn 12
Phân tích 2 khổ đầu bài Sóng lớp 12
Phân tích 4 khổ thơ đầu bài Sóng – văn tham khảo lớp 12
Tóm tắt Ai đã đặt tên cho dòng sông HPNT
Nội dung nghệ thuật, phép tu từ trong bài Bác ơi
Vẻ đẹp sử thi của nhân vật Tnú trong Rừng xà nu