Vaccine tăng cường hiệu quả hệ miễn dịch bằng cách giúp hệ miễn dịch có khả năng phát hiện một cách rất tinh vi, chính xác đâu là những vi khuẩn, virus xâm nhập từ ngoài vào, và đâu là những tế bào tốt của chúng ta. Cụ thể hơn, vaccine chỉ đưa vào cơ thể của chúng ta một phần của con virus đó, hoặc con virus đó đã bị vô hiệu hoá hoàn toàn. Vì vậy, virus trong vaccine đã bị giảm đi rất nhiều phần công hiệu, nếu chúng ta không muốn nói rằng vaccine đã giảm đi hoàn toàn sức mạnh tàn phá của nó. Không nên quá lo lắng về tác dụng phụ của vaccineKhi cơ thể chúng ta tiếp nhận một loại vaccine, phản ứng của cơ thể cũng giống như khi chúng ta bị nhiễm trùng: Cơ thể sẽ có những kháng nguyên ngoại lai. Đó là những kháng nguyên đến từ bên ngoài, có thể đe doạ sức khoẻ người đang bị nhiễm. Những kháng nguyên này phải được tiêu trừ bằng những tế bào của hệ miễn dịch như những tế bào bạch cầu đa nhân và những tế bào lympho. Những tế bào của hệ miễn dịch sẽ giao tranh với những kháng nguyên ngoại lai. Sự giao tranh này sẽ gây ra hiện tượng viêm. Biểu hiện của viêm bao gồm đau, sốt, và phù. Đây cũng chính là những triệu chứng phổ biến của người được tiêm 1-2 ngày sau khi tiêm. Tuy nhiên, chúng ta nên nhớ rằng, những kháng nguyên ngoại lai ở đây chỉ thuộc một thành phần rất nhỏ của virus SARS-CoV-2. Chúng được đưa vào cơ thể chúng ta để huấn luyện những tế bào miễn dịch, giúp những tế bào này có khả năng nhận diện ra những kháng nguyên ngoại lai đó, thích ứng, cô lập, và tiêu diệt chúng. Chính vì những kháng nguyên ngoại lai này được đưa vào cơ thể chúng ta qua vaccine rất ít, những tác dụng phụ như đau, sốt, và phù, rất ngắn hạn. Không có gì phải sợ hãi vì hầu hết các triệu chứng sẽ tự biến mất và mọi người có thể quay trở về trạng thái bình thường sau 1-2 ngày. Có nên tiêm trộn hai loại vaccine? Nên tiêm vaccine đủ 2 mũi, bất cứ loại vaccine nào đã được Bộ Y tế thông qua. Hiện nay, tình trạng nguồn cung hạn chế đã dẫn đến tình trạng thiếu hụt vaccine ở một số quốc gia, vì vậy việc có thể phối trộn vaccine từ các nhà sản xuất khác nhau có thể giảm áp lực cung ứng vaccine. Hiện tại, Bộ Y tế Việt Nam đã cho phép tiêm phối hợp AstraZeneca cho mũi 1 và Pfizer cho mũi 2. Vậy, tiêm phối hợp 2 loại vaccine COVID-19 khác nhau có ảnh hưởng đến hiệu quả không? Theo kết quả đến từ nghiên cứu của nhóm bác sĩ Tina Schmidt và cộng sự từ đại học Saarland tại thành phố Homburg, Đức; đã so sánh việc sử dụng AstraZeneca cho 2 mũi tiêm với việc sử dụng AstraZeneca cho mũi đầu và Pfizer/ Moderna (vaccine dùng công nghệ mRNA) cho mũi thứ 2. Đây là nghiên cứu mới được đăng tại trên tạp chí Nature Medicine vào ngày 26 tháng 7 vừa rồi. Đương nhiên, chúng ta sẽ có nhiều những công trình nghiên cứu khác sẽ được công bố trong khoảng thời gian sắp tới. Vì vậy, những thông tin đề cập đến ngày hôm nay sẽ giữ sự chính xác cho đến khi có thông tin mới hơn từ các nghiên cứu khoa học trong tương lai. Trong bài báo cáo, các bác sĩ đã so sánh 3 biện pháp tiêm vắc-xin COVID-19 khác nhau: Mũi đầu: AstraZeneca - Mũi thứ hai: AstraZeneca Mũi đầu: AstraZeneca - Mũi thứ hai: Pfizer/Moderna Mũi đầu: Pfizer/Moderna - Mũi thứ hai: Pfizer/Moderna Kết quả cho thấy việc miễn dịch tế bào đã được kích hoạt một cách tương đối hiệu quả ở những người tiêm trộn vaccine so với những người tiêm chuẩn. Khi so sánh nhóm tiêm trộn và nhóm tiêm 2 liều Astrazeneca cũng cho thấy biện pháp tiêm trộn có khả năng kích hoạt kháng thể trung hoà cao hơn một chút so với biện pháp tiêm 2 liều Astrazeneca. Từ đó chúng ta có thể kết luận tạm rằng tiêm trộn AstraZeneca và Pfizer hoặc AstraZeneca và Moderna công hiệu bằng tiêm hai liều với cùng một loại thuốc. Trong khi chờ đợi thêm các báo cáo khoa học so sánh giữa việc tiêm thường và tiêm phối hợp, chúng ta nên tiêm vaccine đủ 2 mũi, bất cứ loại vaccine nào đã được Bộ Y tế thông qua. Với mức độ lây lan rất cao của chủng Delta mới, thì cách tốt nhất để chống lại những biến thể này là tiêm vaccine càng sớm càng tốt. Hãy nhớ rằng, tiêm chủng là điều tốt nhất bạn có thể làm để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. GS. TS. BS. Đinh Xuân Anh Tuấn (Chuyên gia đầu ngành lĩnh vực Hô hấp tại Pháp và Châu Âu - Trưởng khoa Thăm dò chức năng Hô hấp tại Bệnh viện Cochin Paris, Pháp - Thành viên Ủy ban Phòng chống dịch - Hội chứng COVID mãn tính của Hội Hô hấp Châu Âu). https://suckhoedoisong.vn/co-nen-tiem-phoi-hop-2-loai-vaccine-phong-covid-19-169210814174449635.htm Chụp lại video, Covid-19: Chúng ta biết gì về các loại vaccine của Trung Quốc? Hai hãng dược phẩm Trung Quốc là Sinovac và Sinopharm đã tham gia vào một chương trình chia sẻ vaccine toàn cầu, mang tên Covax, với mục tiêu phân phối vaccine đến những quốc gia khó khăn hơn. Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI) cho biết sẽ có 110 triệu liều vaccine, theo một phần của chương trình này. Covax đã ký hợp đồng với các hãng sản xuất của 11 loại vaccine và có kế hoạch cung cấp 2 tỉ liều vaccine trên toàn cầu vào đầu năm 2022. Cả vaccine của Sinopharm và Sinovac đều được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phê duyệt dùng trong trường hợp khẩn cấp, hiện đang được sử dụng tại Trung Quốc và hàng chục quốc gia khác trên thế giới. Thế nhưng chúng ta biết gì về vaccine của Trung Quốc và chúng khác thế nào với các loại vaccine đang được phát triển ở những nước khác? Nguồn hình ảnh, Getty Images Chụp lại hình ảnh, Sinovac là công ty dược phẩm có trụ sở tại Bắc Kinh Công ty dược phẩm sinh học Sinovac có trụ sở tại Bắc Kinh sản xuất Coronavac, một loại vaccine bất hoạt. Nguyên tắc hoạt động đó là sử dụng các phần tử virus đã bị diệt trừ để phơi nhiễm với hệ thống miễn dịch của cơ thể đối với virus mà không tạo ra rủi ro thành các bệnh nghiêm trọng. Theo so sánh thì vaccine Moderna và Pfizer là vaccine mRNA. Điều này có nghĩa là một phần mã di truyền của virus corona được tiêm vào cơ thể, kích hoạt cơ thể bắt đầu tạo ra hàng loạt protein của virus, nhưng không phải toàn bộ virus, đủ để huấn luyện hệ thống miễn dịch biết cách tấn công lại virus. "CoronaVac là dạng vaccine được sản xuất theo phương truyền thống hơn, vốn đã được sử dụng thành công ở nhiều loại vaccine phổ biến, như vaccine phòng bệnh dại do chó mèo gây ra," Phó Giáo sư Luo Dahai từ Đại học Công nghệ Nanyang nói với BBC. Theo tài liệu công bố thì một trong những lợi thế chính của vaccine do Sinovac phát triển, là có thể được trữ trong tủ lạnh bình thường ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C, giống như vaccine của Oxford, là loại được làm từ virus gây cúm mùa ở tinh tinh, đã được biến cải gene. Trái lại, vaccine của Moderna cần phải được trữ mức - 20 độ C, còn vaccine Pfizer, là -70 độ C. Điều đó có nghĩa là cả vaccine của Sinovac lẫn của Oxford-AstraZeneca có ưu thế hơn đối với các nước đang phát triển, vốn không có đủ cơ sở vật chất để trữ một số lượng lớn vaccine ở nhiệt độ thấp như vậy. Theo WHO, các nghiên cứu cho thấy vaccine Sinovac "ngăn chặn các ca bệnh có triệu chứng ở 51% người được tiêm, ngăn chặn các ca bệnh nặng và nhập viện là 100% dựa theo các nhóm dân số được nghiên cứu", đối tượng là người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, thời điểm WHO phê duyệt vaccine này hồi tháng 6. WHO cho biết thêm là chỉ có một vài người hơn 60 tuổi có đăng ký tham gia thử nghiệm lâm sàng và vì vậy mức độ hiệu quả có thể không được ước tính dành cho nhóm tuổi này. Tuy nhiên hiện có rất ít thông tin về mức độ hiệu quả của loại vaccine này đối với biến chủng Delta. WHO cũng đã phê duyệt vaccine Sinopharm do hãng dược phẩm nhà nước Trung Quốc sản xuất. Cũng giống như vaccine Sinovac, đây là loại vaccine bất hoạt, kích hoạt việc sản sinh ra kháng thể chống lại virus corona. Virus đã bị vô hiệu hóa trước khi được tiêm vào cơ thể người, do đó nó không thể làm lây lan Covid-19. WHO từng nói rằng "mức độ hiệu quả của vaccine đối với ca bệnh có triệu chứng và nhập viện theo ước tính là 79%, gồm tổng hợp các nhóm tuổi." Tuy nhiên, WHO cho biết thêm rằng không đủ số người trên 60 tuổi tham gia vào quá trình thử nghiệm lâm sàng để ước tính mức độ hiệu quả dành cho nhóm tuổi này. Mặc dù vậy, WHO vẫn đưa ra khuyến nghị sử dụng vaccine cho người cao tuổi hơn. Nguồn hình ảnh, Getty Images Chụp lại hình ảnh, UAE và Bahrain đang sử dụng vaccine của Trung Quốc Trung Quốc đã tiêm hơn 1 tỉ liều vaccine cho người dân, theo số liệu từ Ủy ban Y tế Quốc gia nước này. Quá trình lây lan dịch bệnh tại Trung Quốc tại hầu hết các khu vực đã được kiểm soát và Trung Quốc đã hầu như mở cửa lại toàn bộ. Hơn 80 quốc gia đang sử dụng vaccine của Trung Quốc, gồm nhiều nước ở Châu Á, bao gồm Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam và Philippines. Tại Việt Nam, Trung tâm y tế Thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh cho biết trong ngày 15/7 đã có 3.298 người được tiêm vaccine Vero Cell của hãng dược phẩm Sinopharm. Ngoài ra theo trang tin từ Trung tâm Y tế Thành phố Móng Cái thì "kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy, hiệu lực miễn dịch vaccine Vero Cell này đạt gần 80%, đứng thứ 4 trong tất cả các loại vaccine hiện nay." Nguồn hình ảnh, Ảnh chụp màn hình Chụp lại hình ảnh, Tiêm vaccine Covid-19 tại Bệnh viện số 1 Móng Cái, Quảng Ninh Cũng tại Tỉnh Quảng Ninh, từ 13-20/7/2021, Trung tâm Y tế huyện Bình Liêu tiến hành tiêm phòng vaccine Vero Cell của Trung Quốc. Dự kiến có 18.339 người được tiêm miễn phí loại vaccine này. Nguồn hình ảnh, Ảnh chụp màn hình Chụp lại hình ảnh, Tiêm vaccine Covid-19 tại huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh Tuy nhiên một số nước sử dụng vaccine Trung Quốc, dù có tỉ lệ tiêm chủng cao nhưng vẫn chứng kiến số ca nhiễm gia tăng. Ví dụ, Chile đã phải tái áp đặt lệnh giới nghiêm và đưa ra các lệnh hạn chế đi lại để đối phó với biến chủng Delta, vì có mức độ lây nhiễm nhiều hơn các biến chủng trước. Hơn 70% người dân Chile đã được tiêm đủ 2 liều, hầu hết là vaccine Sinovac. Seychelles và Mông Cổ trong khi đó cũng ghi nhận mức tăng số ca nhiễm mới tính theo đầu người cao nhất, mặc dù không có dân số thấp. Cả 2 quốc gia này đều dựa chủ yếu vào vaccine của Sinopharm và chương trình tiêm chủng cũng đạt tỉ lệ cao: 68% người trưởng thành đã được tiêm đủ 2 liều vaccine, ở Seychelles và ở Mông Cổ tỉ lệ tiêm là 55%. Thái Lan cũng thay đổi chính sách tiêm vaccine khi kết hợp vaccine Sinovac của Trung Quốc với AstraZeneca để tăng khả năng bảo vệ sau khi hàng trăm nhân viên y tế bị nhiễm Covid-19 mặc dù đã được tiêm đủ 2 liều Sinovac. Trong khi đó tại Indonesia, Hiệp hội Y khoa nước này cho biết ít nhất 30 nhân viên y tế đã chết sau khi được tiêm đủ 2 liều vaccine Sinovac. Indonesia hiện đang có kế hoạch chuyển sang các loại vaccine Covid-19 khác cho liều thứ 2 hoặc tiến hành tiêm thêm tiêm liều vaccine nhắc lại (booster) để tăng mức độ hiệu quả. Covid-19: Indonesia có nguy cơ cạn kiện oxy y tế Chụp lại hình ảnh, Indonesia có tỉ lệ tiêm chủng thấp mặc dù có nguồn vaccine của Trung Quốc Vaccine không phải là yếu tố duy nhất để giải thích tình hình đang diễn ra ở những quốc gia này. Một lý do có thể là mức độ hiệu quả của các loại vaccine có thể đang giảm đi hoặc không có hiệu quả trong việc chống lại các biến thể virus mới. Pfizer gần đây cũng cho biết sẽ đề xuất xin phê duyệt về việc tiêm liều vaccine nhắc lại (booster) tại Mỹ để tăng mức độ miễn dịch. Tại Indonesia, Hiệp hội Y khoa nước này nói rằng sự xuất hiện đồng thời nhiều bệnh có thể đóng một vai trò nào đó trong cái chết của những nhân viên y tế. Indonesia cũng có tỉ lệ tiêm chủng cực thấp - chỉ hơn 5% dân số được tiêm đủ 2 liều vaccine. Tại Chile, một số chuyên gia cho rằng việc tăng vọt số ca nhiễm là do sự tiếp xúc xã hội quá sớm đối với những người chỉ mới được tiêm liều vaccine đầu tiên. Nguồn hình ảnh, Getty Images Chụp lại hình ảnh, Tại một địa điểm tiêm chủng vaccine Covid-19 ở Chile đầu tháng 7 Giáo sư Ben Cowling, trưởng khoa dịch tễ học và thống kê sinh học tại Đại học Hong Kong cho biết, mặc dù có mức hiệu quả khiêm tốn đối với các ca Covid-19 có triệu chứng, thế nhưng cả Sinovac và Sinopharm đều có mức độ bảo vệ cao chống lại ca bệnh nguy kịch. "Điều này đồng nghĩa, các loại vaccine bất hoạt này có lẽ đã cứu sống rất nhiều mạng người rồi," ông Ben Cowling nói với BBC. Tuy nhiên, các nghiên cứu của Sinovac và Sinopharm đều kiểm tra tính hiệu quả của vaccine đối với với loại virus đầu tiên được phát hiện tại thành phố Vũ Hán của Trung Quốc. Hiện không có dữ liệu mới nào được công bố về mức độ hiệu quả của virus này đối với các biến thể. Tính toán của ông cho thấy mức hiệu quả giảm nhiều hơn đối với biến chủng Beta, lần đầu được phát hiện tại Nam Phi, và là biến chủng khác nhất so với chủng virus gốc. Trả lời BBC, Giáo sư Jin Dong-yan, nhà virus học cũng từ Trường Đại học Hong Kong cho biết, 'mức độ hiệu quả của vaccine Trung Quốc sẽ giảm đối với các biến chủng, bao gồm Delta. Nhưng ông cũng cho biết rằng "Sinovac và Sinopharm là loại vaccine tốt" và những người không thể tiếp cận loại vaccine có mức hiệu quả cao hơn thì cũng nên được tiêm loại vaccine này. Tuy nhiên ông cho biết mọi người nên tiếp tục tuân theo các quy tắc giãn cách xã hội và thực hiện các biện pháp khác để hạn chế lây nhiễm. Chụp lại video, Hàng trăm người xếp hàng ở Nghĩa Ô, TQ chờ tiêm vaccine thử nghiệm |
