Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước năm 2022 2022

Đây là ý kiến Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng tại Hội nghị tổng kết điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính-ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2020,  kế hoạch triển khai nhiệm vụ tài chính-ngân sách nhà nước năm 2021 với sự tham dự và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, ngày 8/1.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2020 tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.507,1 nghìn tỷ đồng, bằng 98% dự toán (giảm 31,9 nghìn tỷ đồng), tăng gần 184 nghìn tỷ đồng so báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10,11/2020).

Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước năm 2022 2022
Lãnh đạo Chính phụ dự Hội nghị triển khai nhiệm vụ tại Bộ Tài chính. Ảnh:VGP/HT.

Bên cạnh đó, tỉ lệ động viên vào ngân sách Nhà nước đạt khoảng 23,9% GDP, huy động từ thuế và phí đạt khoảng 19,1% GDP. Trong đó: Thu nội địa đạt xấp xỉ 100% dự toán; thu từ dầu thô đạt 98,3% dự toán (giảm 602 tỷ đồng); thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 93,8% dự toán, thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu (sau khi trừ hoàn thuế giá trị gia tăng) đạt 86,2% dự toán (giảm 28,6 nghìn tỷ đồng). 

Theo phân cấp quản lý, thu ngân sách Trung ương bằng khoảng 90%, giảm khoảng 89 nghìn tỷ đồng so dự toán; thu ngân sách địa phương đạt 108,6%, vượt 56,8 nghìn tỷ đồng so dự toán.

Lãnh đạo Bộ cho biết, tính chung cả giai đoạn 2016-2020, tổng thu ngân sách thu sách đạt 6,89 triệu tỷ đồng, hoàn thành vượt kế hoạch đề ra (100,4%), mức rất tích cực trong điều kiện thu ngân sách nhà nước năm 2020 khó khăn, tăng trưởng kinh tế thấp hơn rất nhiều so dự kiến. 

“Cơ cấu thu ngân sách nhà nước bền vững hơn, tỉ trọng thu nội địa trong tổng thu tăng từ 68% bình quân giai đoạn 2011-2015 lên 85,5% năm 2020 (kế hoạch là 84-85%), tỉ trọng thu dầu thô và thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu giảm từ 30% bình quân giai đoạn 2011-2015 xuống còn khoảng 14,2% năm 2020”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phân tích.

Ở chiều ngược lại, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, chi ngân sách năm 2020 đã hoàn thành mục tiêu đề ra, với tổng số chi ngân sách ước khoảng 1.781,4 nghìn tỷ đồng, đáp ứng kịp thời, đầy đủ các nhiệm vụ chi phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn. 

NSNN đã chi trên 18 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân vượt qua tác động của đại dịch COVID-19 theo các Nghị quyết của Chính phủ số 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 và số 37/NQ-CP của Chính phủ về một số chế độ đặc thù trong phòng, chống dịch COVID-19. Ngân sách Trung ương đã sử dụng khoảng 12,4 nghìn tỷ đồng dự phòng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả bão, mưa lũ và khôi phục sản xuất sau thiên tai, dịch bệnh; xuất cấp gần 37.000 tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai và giáp hạt đầu năm. 

Bộ Tài chính cho biết, các địa phương cũng chủ động sử dụng khoảng 8,2 nghìn tỷ đồng dự phòng ngân sách địa phương và nguồn lực tại chỗ để chi cho công tác phòng chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất, cơ sở hạ tầng thiết yếu và hỗ trợ đời sống nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội ở địa phương. 

Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước năm 2022 2022
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu. Ảnh:VGP/HT.

Điểm sáng trong tổ chức thực hiện chi ngân sách năm 2020 là tiến độ giải ngân vốn đầu tư phát triển tiến bộ hơn so với năm trước, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương. Ước tính đến ngày 31/12/2020 chi đầu tư phát triển đạt 82,8% dự toán (cùng kỳ đạt 62,9% kế hoạch); phấn đấu đến hết thời điểm khóa sổ kế toán năm 2020 (ngày 31/01/2021) đạt 92-93% dự toán. 

Bên cạnh đó, đã thực hiện giải ngân vốn năm 2019 chuyển sang năm 2020 đạt khoảng 75% kế hoạch. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 26 nghìn tỷ đồng vốn vay ngoài nước cho đầu tư phát triển không thực hiện được, phải hủy dự toán.

Tính chung 5 năm giai đoạn 2016-2020, tổng chi ngân sách ước đạt khoảng 7,66 triệu tỷ đồng; tỉ trọng chi bình quân khoảng 28% GDP (giai đoạn 2011-2015 là 29,5% GDP). Cơ cấu chi tiếp tục chuyển dịch tích cực, tỉ trọng chi đầu tư phát triển năm 2020 đạt trên 29% (mục tiêu là 25-26%), chi thường xuyên khoảng 63,1% tổng chi ngân sách (mục tiêu là dưới 64%).

Với kết quả thu, chi ngân sách, Bộ Tài chính cho biết, bội chi năm 2020 ước khoảng 248,5 nghìn tỷ đồng, dưới 4% GDP ước thực hiện (dự toán 3,44% GDP), tăng khoảng 14 nghìn tỷ đồng so với dự toán, bằng khoảng 10,5% mức Quốc hội cho phép điều chỉnh (tăng tối đa 133,5 nghìn tỷ đồng, tương đương 2,15% GDP).

Tính chung 5 năm giai đoạn 2016-2020, bội chi ngân sách bình quân khoảng 3,6% GDP, đảm bảo mục tiêu không quá 3,9% GDP theo Nghị quyết số 25/2016/QH14 ngày 09/11/2016 của Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết năm qua toàn ngành đã nỗ lực ở mức cao nhất để cùng đất nước vượt khó đưa nền kinh tế phục hồi. Góp phần tích cực thực hiện “nhiệm vụ kép” - vừa phòng chống dịch bệnh, vừa duy trì phục hồi và phát triển các hoạt động kinh tế - xã hội, đảm bảo đời sống nhân dân.

Với các kết quả đã đạt được, thời gian qua, lãnh đạo Chính phủ và các bộ, ngành đánh giá cao sự chủ động điều hành của ngành tài chính trong một năm đầy khó khăn vì dịch bệnh và thiên tai.

Bên cạnh đó ngành tài chính cũng đã phối hợp điều hành tốt với chính sách tiền tệ để giữ được vĩ mô ổn đỉnh, lạm phát thấp.

“Bộ Tài chính tin tưởng với sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương và với quyết tâm cao của cán bộ, công chức trong toàn ngành tài chính, chúng ta nhất định sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Chính phủ giao”, lãnh đạo Bộ Tài chính bày tỏ tin tưởng.

Anh Minh


Tình hình thu, chi ngân sách nhà nước năm 2022 2022

Đồng chí Đinh Tiến Dũng - Uỷ viên Trung ương Đảng khóa XII, Bộ trưởng Bộ Tài chính- trình bày tham luận về Xây dựng và hoàn thiện nền tài chính quốc gia theo định hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước trong phiên họp toàn thể tại Hội trường thảo luận về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng - Ảnh:Thoibaotaichinh

Đồng chí Đinh Tiến Dũng - Uỷ viên Trung ương Đảng khóa XII, Bộ trưởng Bộ Tài chính - điểm lại những kết quả đạt được trong phiên họp toàn thể tại Hội trường thảo luận về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng sáng 27/01, tại Hà Nội.

Tài chính - ngân sách phát triển theo hướng bền vững hơn

Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, nhiệm kỳ qua, ngành tài chính đã quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ trong nhiệm kỳ với những bước phát triển bền vững, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước. Mặc dù ngành tài chính liên tục điều chỉnh giảm nghĩa vụ thu, cắt giảm thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do, xóa bỏ các khoản phí, lệ phí không phù hợp nhưng tổng thu NSNN cả giai đoạn 2016-2020 vẫn vượt mục tiêu đề ra và đạt khoảng 6,9 triệu tỷ đồng, tương ứng trên 25% GDP.  Cơ cấu thu đã dịch chuyển theo hướng bền vững hơn, phù hợp với trình độ phát triển và hội nhập của nền kinh tế, tăng tỷ trọng thu nội địa từ mức bình quân 68,7% giai đoạn 2011-2015 lên mức 82% giai đoạn 2016-2020 và đến năm 2020 đạt mức 85,5%; giảm tỷ trọng thu từ xuất nhập khẩu và dầu thô. Thu ngân sách địa phương có xu hướng tăng, từ mức 37,4% tổng thu NSNN giai đoạn 2011-2015 lên mức 45% giai đoạn 2016-2020, đã tăng cường khả năng tự chủ cho địa phương. Chi ngân sách được kiểm soát chặt chẽ, tăng hiệu quả và thực hiện cơ cấu lại, ưu tiên nguồn lực thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các đột phá chiến lược của nền kinh tế về hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Nguồn thu sự nghiệp của các đơn vị sự nghiệp công lập trên toàn quốc trong giai đoạn 2016-2020 đạt trên 1,4 triệu tỷ đồng. Bội chi NSNN giảm từ mức bình quân 5,4% GDP giai đoạn 2011-2015 về mức 3,6% GDP giai đoạn 2016-2020, vượt mục tiêu đề ra (4% GDP). Quy mô nợ công giảm từ mức 63,7% GDP cuối năm 2016 xuống 55,8% GDP cuối năm 2020. Đến cuối năm 2020, quy mô thị trường chứng khoán đạt trên 130% GDP, vượt mục tiêu đề ra là 100% GDP, trở thành kênh huy động và phân bổ vốn trung và dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế. Các thị trường bảo hiểm, dịch vụ kế toán, kiểm toán tiếp tục tăng trưởng cao, góp phần tăng cường công khai, minh bạch và có đóng góp đầu tư cho nền kinh tế. Tính đến hết năm 2020, ngành tài chính đã cắt giảm 4.328 đầu mối đơn vị, giảm 6.460 biên chế (8,7% so với năm 2015); đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra. Đến nay, các DN đã cơ bản thực hiện toàn bộ các thủ tục khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế, thủ tục hải quan trên môi trường điện tử. Kết quả đạt được trên đã đóng góp quan trọng vào việc tăng cường ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao hệ số tín nhiệm quốc gia, thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, tiến bộ, công bằng xã hội, hội nhập khu vực và quốc tế, tạo nền tảng quan trọng cho việc triển khai các định hướng phát triển giai đoạn tới.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ cấu lại ngân sách, nợ công

Bước sang giai đoạn 2021-2025, chiến lược 10 năm 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, nhận diện rõ những cơ hội, thách thức phát triển đất nước, Ban cán sự đảng Bộ Tài chính xác định một số nhiệm vụ chủ yếu sau:

Thứ nhất, tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ tiếp tục hoàn thiện chính sách huy động. Phát triển hệ thống thu hiện đại, phù hợp với trình độ phát triển, hội nhập và thông lệ quốc tế, góp phần tạo dựng môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, hiện đại, thuận tiện; tạo điều kiện khơi thông các nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; điều tiết thu nhập hợp lý; đồng thời tăng tính bền vững, bảo đảm nguồn thu đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trong tình hình mới.

Thứ hai, tăng cường quản lý NSNN, triển khai đồng bộ, hiệu quả các kế hoạch tài chính 5 năm, kế hoạch vay - trả nợ công 5 năm và kế hoạch đầu tư công 5 năm; kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách và nợ công, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, tăng cường ổn định vĩ mô vững chắc, đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững, nâng cao hệ số tín nhiệm quốc gia.

Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại NSNN, nợ công, từng bước cải thiện dư địa chính sách tài khóa. Đẩy mạnh cơ cấu lại chi NSNN trên cơ sở phân định rõ vai trò, chức năng của Nhà nước và thị trường. Tiếp tục phát triển lành mạnh các thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm, các dịch vụ tài chính để huy động nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ tư, quyết liệt thực hiện các mục tiêu Nghị quyết số 18, số 19 khoá 12 về tinh gọn bộ máy nhà nước, nâng cao chất lượng, hiệu quả bộ máy hành chính, đổi mới khu vực sự nghiệp công lập, hoạt động cung ứng dịch vụ sự nghiệp công, đồng thời cơ cấu lại căn bản chi NSNN.

Thứ năm, khẩn trương hoàn thiện cơ chế về đổi mới nâng cao hiệu quả DN; phấn đấu đến năm 2025, cơ bản hoàn thành việc sắp xếp lại khối DNN tập trung vào các DNNN có vị trí quan trọng, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh; cơ cấu lại, phát triển các DN này theo cơ chế thị trường, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.

Thứ sáu, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; ứng dụng công nghệ thông tin; tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, công khai, minh bạch, giám sát an toàn khu vực tài chính; siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính - ngân sách, phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí... Phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số ở lĩnh vực tài chính quốc gia, tài chính công trọng yếu./.


THÀNH ĐỨC - THÙY ANH