Về phản ứng thông thường sau tiêm chủng: ghi nhận các trường hợp phản ứng tại chỗ (sưng, nóng, đỏ đau tại vị trí tiêm), sốt <39 0C cả trong tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ.
Về tai biến nặng sau tiêm chủng: Trong quý I năm 2018, cả nước ghi nhận 06 trường hợp tai biến nặng sau tiêm chủng các vắc xin trong tiêm chủng mở rộng và không có trường hợp tai biến nặng sau tiêm chủng vắc xin trong tiêm chủng dịch vụ.
Bên cạnh các tai biến nặng sau tiêm chủng, cũng có những phản ứng sau tiêm chủng nhẹ có thể xảy ra làm cho các bậc cha mẹ lo lắng về tình trạng sức khỏe của trẻ. Nếu phụ huynh không được trang bị các kiến thức về theo dõi và chăm sóc cho trẻ sau tiêm chủng sẽ làm tình trạng của trẻ nặng hơn.
Loại Vắc xinCác phản ứng thường gặp sau tiêmVắc xin viêm gan B cho trẻ sơ sinhĐau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, buồn nôn, đau cơ hoặc khớp.DTPaSốt nhẹ: đỏ, đau nhức và sưng tại chỗ bị tiêm.HibSưng, tấy đỏ và đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ.Bại liệt (OPV)Nhức đầu nhẹ, đau nhức cơ,tiêu chảy nhẹ.Sởi, quai bị, rubella Phản ứng thường xảy ra 7 – 12 ngày sau khi tiêm. Mệt mỏi, sốt nhẹ, phát ban nhẹ, sưng hạch.Viêm màng não CĐau, sưng đỏ tại chỗ tiêm, sốt, khó chịu, chán ănThuỷ đậuĐỏ tại chỗ tiêm, đau hoặc sưng tấy, sốt, phát ban nhẹ 10-21 ngày sau khi tiêm.IPVSốt, khóc, chán ăn, đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm.Phế cầu khuẩnĐỏ, đau tại chỗ tiêm hoặc sưng, sốt nhẹ, buồn ngủ, cáu gắt.Quinvaxem, Infranrix, PentaximSốt, sưng đỏ chỗ tiêm, có thể tự khỏi sau 1-2 ngàyCách chăm sóc trẻ sau tiêm phòng:
Trẻ sốt sau tiêm vắc xin:
Lưu ý:
- Khi trẻ bị sốt nên cho trẻ mặc quần áo thoáng mát, dễ thoát nhiệt.
- Cho trẻ bú mẹ nhiều hơn hoặc uống nhiều nước.
- Cho bé ăn đồ ăn lỏng hơn thường ngày và dễ tiêu.
- Cách chườm ấm để hạ sốt cho trẻ:
- Không dùng nước lạnh, tắm nước đá hay lau mát cho trẻ bằng rượu…
- Uống thuốc hạ sốt với liều lượng là 10 mg đến tối đa là 15mg/kg cho mỗi lần uống. Sau 30 phút dùng thuốc kiểm tra lại nhiệt độ của trẻ. Nếu trẻ còn sốt thì cho uống thuốc hạ sốt sau 4-6 giờ và không quá 60mg/kg/24h. Ví dụ như bé 10kg liều dùng từ 100-150mg.
Xử trí khi bé bị sưng đỏ sau tiêm phòng vắc xin:
Một số người đưa ra mẹo xát chanh hoặc đắp một lát khoai tây mỏng vào chỗ tiêm để giảm sưng tấy cho trẻ. Tuy nhiên, các mẹ cần thận trọng vì làn da của trẻ rất nhạy cảm, làm như vậy có thể gây tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho vết tiêm. Với trường hợp trẻ bị sưng to, xuất hiện hạch kéo dài nhiều tuần thì nên sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám.
Sau khi tiêm xong nếu trẻ có quấy khóc liên tục thì cha mẹ cần xử trí như thế nào?
Còn nếu trẻ vẫn khóc liên tục hơn 3 tiếng đồng hồ, trong vòng 2 ngày sau khi tiêm chủng kèm theo bỏ bú, biếng ăn, mệt mỏi, không ngủ, da khô thì nên đưa trẻ tới bệnh viện để kiểm tra sức khỏe.
Phát ban, nổi mề đay
Phản ứng này xảy ra sau khi trẻ được tiêm mũi sởi, quai bị hay thủy đậu. Tuy nhiên, các mẹ cũng không nên lo lắng vì chúng sẽ biến mất sau 1 – 2 ngày.