Tắc ruột là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa. Thông thường, các phân tử thức ăn phải đi qua hơn 7 mét chiều dài của đường ruột như một phần của quá trình tiêu hóa bình thường. Các sản phẩm tiêu hóa này di chuyển liên tục. Tuy nhiên, tắc ruột sẽ làm gián đoạn, cụ thể hơn là chặn đứng quá trình này lại. Các triệu chứng của bệnh rất điển hình, và hôm nay Docosan sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu gợi ý tắc ruột, nguyên nhân và phương pháp điều trị tắc ruột nhé? Show Tóm tắt nội dung
Định nghĩa và cơ chế sinh lí bệnh tắc ruộtTắc ruột là một hội chứng mà khi đó có sự ngưng trệ hoạt động lưu thông các chất chứa trong lòng ruột. Sự tắc nghẽn có thể là bán phần hay toàn phần, và khiến thức ăn, nước uống đã được tiêu hóa bị nghẽn lại không di chuyển được. Tắc ruột được chia thành 2 nhóm chính:
Khi tắc ruột xảy ra, nước uống, thức ăn cùng với hơi và axit dạ dày sẽ tích tụ phía thượng nguồn của vị trí tắc nghẽn. Và trường hợp xấu nhất khi áp lực trong ống tiêu hóa ngày càng tăng, ruột của bạn có thể bị vỡ, làm rò rỉ các sản phẩm tiêu hóa trong ruột và vi khuẩn đi kèm vào ổ bụng của bạn. Đây là một tình trạng cấp cứu gọi là viêm phúc mạc, và nó đe dọa tính mạng của bệnh nhân nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng của tắc ruộtTriệu chứng của tắc ruột khiến bệnh nhân cảm thấy rất khó chịu, ví dụ như:
Triệu chứng còn phụ thuộc vào vị trí và thời gian tắc nghẽn. Trên các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ có thể tìm thấy trên phim X-quang có các mức nước – hơi, hình chuỗi tràng hạt, CT scan thấy có hình ảnh chuyển tiếp giữa các đoạn ruột. Ví dụ, nôn ói nhiều là một dấu hiệu ban đầu của tắc đoạn cao (tắc ruột non). Triệu chứng này cũng có thể xảy ra với tắc đoạn thấp (tắc ruột già) tiến triển. Trong tắc ruột bán phần bạn có thể bị tiêu chảy, còn tắc ruột toàn phần sẽ có triệu chứng bí cả trung tiện lẫn đại tiện. Tắc ruột cũng có thể gây tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng và viêm phúc mạc (như đã đề cập ở trên). Tình trạng cấp cứu này xảy ra làm cho ruột của bạn bị vỡ. Triệu chứng kèm theo có thể là sốt và đau bụng ngày càng tăng. Viêm phúc mạc do tắc ruột là một trường hợp khẩn cấp đe dọa tính mạng người bệnh, và phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất phải được tiến hành ngay. Nguyên nhân tắc ruộtNguyên nhân tắc ruột cơ họcNguyên nhân từ bên ngoài thành ruột
Nguyên nhân ở trên thành ruột
Nguyên nhân nằm trong lòng ruột
Nguyên nhân tắc ruột cơ năngTắc ruột cơ năng hay còn gọi là liệt ruột chiếm khoảng 5 – 10 % các trường hợp tắc ruột, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau:
Khi nào cần liên hệ với bác sĩ?Bạn cần liên hệ với bác sĩ ngay khi bạn có các triệu chứng của tắc ruột nêu trên, đặc biệt nếu bạn đã từng trải qua phẫu thuật ổ bụng (bao gồm cả mổ hở và mổ nội soi). Nếu bạn bị chướng bụng, bí trung đại tiện, hãy đến cơ sở y tế ngay lập tức. Chẩn đoán tắc ruột như thế nào?Bước đầu tiên để chẩn đoán tắc ruột là khám bụng. Bác sĩ sẽ ấn khắp bụng của bạn để đánh giá tổng quan (điều này có thể hơi khó chịu). Sau đó, họ sử dụng ống nghe xem nhu động ruột còn hay mất để phân loại tắc ruột. Sự hiện diện của một khối gồ cứng, những quai ruột nổi lên thành bụng, và tình trạng mất nhu động ruột là các nhóm dấu hiệu khá điển hình cho 1 tình trạng tắc ruột cơ năng. Hình ảnh X-quang tắc ruộtBên cạnh đó, bác sĩ sẽ tiến hành 1 loạt các xét nghiệm để xác định tắc ruột như sau:
Các biến chứng của tắc ruột
Điều trị tắc ruột như thế nào?Tắc ruột cơ học hoàn toàn phải được điều trị bằng phẫu thuật sau khi có sự chuẩn bị chu đáo. Biến chứng hoại tử ruột sẽ làm tăng nguy cơ tử vong của bệnh nhân. Có những trường hợp ngoại lệ mà cần hết sức cân nhắc khi chỉ định phẫu thuật cho bệnh nhân tắc ruột. Đó là bán tắc ruột, tiền sử đã mổ tắc ruột do dính, tắc ruột ở hậu phẫu sau xạ trị, ung thư phúc mạc lan tỏa thứ phát, bệnh ruột viêm. Điều trị nội khoa có thể được tiến hành, bạn sẽ được đặt sonde dạ dày mà tốt nhất là qua tá tràng vào ruột non để giảm áp và theo dõi thêm. Bán tắc ruột non là 1 tình trạng không bắt buộc phẫu thuật và có thể được điều trị nội khoa bảo tồn bằng cách đặt sonde mũi dạ dày và chờ sự tái thông của phân và hơi qua ruột. Phẫu thuật là cần thiết khi sự tắc nghẽn kéo dài nhiều ngày, kể cả bán tắc. Bán tắc ruột non tái phát được chỉ định phẫu thuật khi gặp trở ngại với điều trị nội khoa bảo tồn. Tắc ruột cơ năng hay còn gọi là liệt ruột không được điều trị bằng phẫu thuật, thay vào đó tập trung điều trị triệu chứng, tìm kiếm căn nguyên gây liệt ruột và điều trị bệnh lý căn nguyên đó. Khi điều trị nội khoa thất bại, lúc đó mới cân nhắc phẫu thuật đưa ống tiêu hóa ra da giải áp, hay cắt bỏ đoạn ruột khi nó có biến chứng hoại tử ruột. Nếu bạn băn khoăn rằng bị tắc ruột nên ăn gì? Thì câu trả lời là bạn không nên ăn gì trước khi nhập viện, vì việc đó có thể khiến bạn bị buồn nôn, nôn mửa gây mất nước và điện giải. Việc ăn thêm cũng có thể khiến áp lực trong đường ruột ngày càng tăng, khiến bạn dễ có nguy cơ vỡ ruột hơn. Tốt nhất bạn nên nhập viện và tham khảo ý kiến của bác sĩ. Hồi sức trước mổ
Điều trị phẫu thuậtMục tiêu chính của phẫu thuật là giải áp đoạn ruột bị tắc và tìm cách tái thông tiêu hóa theo hướng tốt nhất có thể, loại bỏ thương tổn gây tắc ruột, cắt bỏ đoạn ruột nếu nó đã hoại tử, kết hợp phục hồi khiếm khuyết thành bụng trong trường hợp tắc ruột do thoát vị nghẹt. Phẫu thuật có thể được thực hiện khi đã bù đủ dịch và ổn định chức năng của các cơ quan quan trọng. Chỉ định mổ hở hay mổ nội soi là tùy từng trường hợp. Mổ nội soi có thể được ưu tiên khi tình trạng bụng bệnh nhân không quá chướng. Nếu lựa chọn mổ hở, đường mổ phụ thuộc vào thương tổn dự kiến, và được điều chỉnh tùy vào vị trí vết mồ cũ lần trước. Đối với thoát vị bẹn hay thoát vị đùi nghẹt thì đường mổ hở ở trên nếp bẹn. Kết luậnKhi tắc ruột không được điều trị kịp thời có thể làm chết các mô ở phần ruột bị ảnh hưởng, dẫn đến biến chứng thủng ruột của bạn, shock và nhiễm trùng nặng. Bên cạnh đó, tiên lượng về tình trạng của bạn tốt hay xấu phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây ra nó. Hầu hết các trường hợp tắc ruột hoàn toàn đều có thể điều trị khỏi và bệnh nhần có thể hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, với các trường hợp chẳng hạn như ung thư, viện điều trị và theo dõi lâu dài là hết sức quan trọng và cần thiết. Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn. |