Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà


Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Show

DU HIỆU NHẬN BIẾT SỚM UNG THƯ PHỔI

Trong giai đoạn sớm, các triệu chứng của ung thư phổi thường không đặc hiệu nên dễ bị bỏ qua hoặc có thể nhầm lẫn với các bệnh lý khác như viêm phế quản phổi, lao phổi. Nhiều bệnh nhân đến viện khi bệnh ở giai đoạn muộn hoặc sau khi điều trị nhiều đợt không đỡ.

Các triệu chứng xuất hiện tuỳ thuộc vào vị trí và kích thước của khối u, mức độ xâm lấn đến các cơ quan lân cận cũng như di căn xa. Các dấu hiệu của ung thư phổi khá đa dạng, người bệnh cần lưu ý khi gặp các triệu chứng sau:
   - Ho: là triệu chứng thường gặp. Khoảng 80% bệnh nhân ung thư phổi có biểu hiện ho, có thể là ho khan, ho có đờm, ho ra máu. Nhưng ho là một triệu chứng rất không đặc hiệu, và ung thư không phải là nguyên nhân mà người bệnh nghĩ đến đầu tiên. Tuy nhiên, nếu bạn ho kéo dài, không rõ nguyên nhân và không đáp ứng với điều trị thì bạn nên đến chuyên khoa ung bướu để thăm khám.
   - Khó thở: cũng là một triệu chứng hay gặp trong ung thư phổi. Cảm giác khó thở thường xuất hiện khi giai đoạn bệnh không còn sớm và hay gặp với khối u ở trung tâm gây hẹp lòng khí quản lớn hoặc do khối hạch trung thất chèn ép vào đường thở. Đôi khi, người bệnh còn có thể xuất hiện tiếng thở khò khè nặng nhọc.
   - Đau ngực: hay gặp khi khối u đã xâm lấn đến thành ngực. Điểm đau thường tương ứng với vị trí khối u, người bệnh có thể bị đau tức ở vùng ngực, lưng hoặc vai. Các cơn đau có tính chất dai dẳng, âm ỉ, tăng lên khi ho hoặc hít thở sâu.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

   - Khàn tiếng: thường do khối u phổi trái hoặc hạch trung thất chèn ép vào dây thần kinh. Khi nội soi sẽ thấy tình trạng liệt dây thanh âm trái.

   - Các triệu chứng: đau vùng vai, cánh tay, ngón tay kèm tê bì dị cảm xuất hiện khi khối u đỉnh phổi chèn ép đám rối thần kinh cánh tay. Các khối u vùng này còn có thể gây ra một số triệu chứng khác như sụp mi măt, nóng bừng và đỏ nửa mặt cùng bên.

   - Hạch cổ: khi người bệnh tự sờ thấy khối hạch vùng cổ, đặc biệt là các hạch rắn chắc, to nhanh không đi kèm với các dấu hiệu viêm nhiễm vùng họng, miệng thì nên đến viện để nhận được thăm khám và tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa ung thư.

   - Sụt cân: Trong các trường hợp sự sụt cân diễn ra nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, không liên quan đến sự cắt giảm calo khẩu phần ăn, thì rất có thể do nguyên nhân bệnh ung thư gây ra.

CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN UNG THƯ PHỔI
Khi có các dấu hiệu nghi ngờ trên, đặc biệt trên những bệnh nhân hút thuốc lá lâu năm hoặc sống chung với người hút thuốc lá, bạn cần đến cơ sở y tế để được làm các xét nghiệm chẩn đoán và phân biệt với các bệnh lý khác. Chẩn đoán sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc phát hiện, điều trị ung thư phổi kịp thời.

   - Chụp X-quang ngực: là phương pháp chụp các cơ quan, xương bên trong lồng ngực. X-quang là một loại tia năng lượng có khả năng đi qua cơ thể và hiển thị hình ảnh của khu vực bên trong cơ thể trên phim chụp. Phương pháp này có thể phát hiện bất thường hoặc khối u trên phổi nhưng có thể bỏ qua những khối u có kích thước quá nhỏ. Vì vậy, bên cạnh chụp X-quang ung thư phổi, người bệnh thường được chỉ định kết hợp với chụp CT lồng ngực.

   - Cắt lớp vi tính lồng ngực (CT scanner): giúp bác sĩ phát hiện các bệnh lý ở xương sườn, màng phổi, nhu mô phổi, phế quản, mạch máu, tim, trung thất,... So với chụp X-quang, chụp CT có thể phát hiện được cả các khối u kích thước nhỏ, xác định tốt đặc điểm khối u, tình trạng hạch trung thất qua đó giúp đánh giá giai đoạn bệnh.

   - Nội soi phế quản: Được chỉ định cho hầu hết những trường hợp u có khối u phổi. Bằng cách sử dụng một ống soi mềm có đèn chiếu sáng đưa vào khí quản qua mũi, bác sĩ có thể quan sát được hình dạng và kích thước khối u, khoảng cách của khối u đến vị trí ngã ba khí quản, đặc biệt có thể sinh thiết khối u khi cần thiết.

   - Mô bệnh học: Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định ung thư phổi. Các bác sĩ có thể sinh thiết lấy một mẩu khối u qua nội soi phế quản với u trung tâm hoặc sinh thiết xuyên thành ngực với u ngoại vi để làm xét nghiệm.

   - Các chất chỉ điểm u như SCC, CEA, Cyfra 21-1, NSE tăng đóng vai trò định hướng đến ung thư phổi.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, bệnh nhân ung thư phổi có thể được phẫu thuật để kéo dài sự sống, tỷ lệ sống trên 5 năm xấp xỉ 40 đến 50%. Tuy nhiên, bệnh nhân bị ung thư phổi nếu phát hiện ở giai đoạn muộn thì tiên lượng không mấy khả quan.
 

Để phát hiện sớm ung thư phổi, người dân cần đi kiểm tra sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín. Ngoài các xét nghiệm cơ bản để chẩn đoán ban đầu, tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội – bệnh viện tuyến cuối chuyên khoa ung bướu còn có đầy đủ trang thiết bị hiện đại cùng các kỹ thuật cao như: máy chụp PET/CT, máy chụp xạ hình SPECT, máy cộng hưởng từ, máy chụp cắt lớp vi tính, xét nghiệm gen giúp chẩn đoán giai đoạn và định hướng điều trị. Đáp ứng nhu cầu khách hàng, bệnh viện đã triển khai gói khám phát hiện sớm ung thư phổi với 5 nội dung khám như sau:

   1. Khám chuyên khoa: Khách hàng sẽ được bác sĩ chuyên khoa ung bướu khám và tư vấn, phát hiện huyết áp cao, rối loạn nhịp tim, thừa cân, béo phì….

   2. Xét nghiệm máu tổng quát, bao gồm: tổng phân tích tế bào máu ngoại vi; đánh giá lượng đường trong máu; đánh giá các bệnh về gan, thận, tim; đánh giá tình trạng rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch,...

   3. Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu 11 thông số, phát hiện một số bệnh của thận và đường tiết niệu.

   4. Xét nghiệm chỉ điểm U: Định lượng CEA, Cyfra 21-1, NSE, SCC là chất chỉ điểm ung thư, hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi, tiên lượng ung thư phổi.

   5. Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang phổi thẳng và nghiêng, chụp cắt lớp vi tính lồng ngực để phát hiện sớm và chính xác khối u về các bệnh lý về phổi và lồng ngực.

 

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Lưu ý: Trong quá trình khám nếu phát hiện bất thường, bác sĩ có thể bổ sung chỉ định.

Tham khảo giá gói khám sức khỏe định kỳ, phát hiện sớm ung thư phổi tại đây: https://benhvienungbuouhanoi.vn/hinh-anh-1/goi-kham-phat-hien-som-ung-thu-phoi.html

Để được tư vấn, hỗ trợ và đặt lịch hẹn khám vui lòng liên hệ tổng đài 1900 1070 (8h00 đến 18h00 hàng ngày).

BSNT. Đỗ Tất Cường - Phó trưởng khoa Xạ trị

Ung thư là bệnh có thể chữa khỏi. Tuy nhiên, yếu tố sống còn của bệnh nhân ung thư là phát hiện và điều trị sớm.

Ung thư vẫn là mối lo của nhiều người, nhiều quốc gia. Tuy nhiên, người mắc ung thư không phải nhận án tử. Đa phần bệnh ung thư đều có thể chữa khỏi ở giai đoạn sớm. Do đó, việc lắng nghe cơ thể, phát hiện những bất thường là điều rất quan trọng.

Dưới đây là một số cách phát hiện sớm ung thư tại nhà. Tuy nhiên, gặp những vấn đề này không có nghĩa 100% bạn bị ung thư. Nếu nghi ngờ, bạn nên tới các bệnh viện uy tín để tầm soát và làm các xét nghiệm khẳng định, cho kết quả chính xác nhất.

Ung thư vú

Năm 2020, theo Tổ chức Y tế Thế giới, ung thư vú đã vượt qua ung thư phổi, trở thành bệnh phổ biến nhất và chiếm gần 12% số ca mắc mới mỗi năm trên toàn cầu.

Ung thư vú không phải bệnh của riêng nữ giới. Nam giới cũng có nguy cơ mắc ung thư vú. Thậm chí nam giới thường bỏ qua các khối u trên vú, ngực. Theo tiến sĩ, bác sĩ Marleen Meyers, Trung tâm Ung thư Perlmutter NYU, Mỹ, đây chính là lý do phái mạnh dễ phát hiện mắc ung thư vú ở giai đoạn muộn.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Tự kiểm tra các khối u bất thường ở vú có thể giúp phát hiện sớm ung thư. Ảnh: Getty Images.

Tài liệu của Thư viện Quốc gia Mỹ đưa ra hướng dẫn tự kiểm tra khối u bất thường tại nhà, cảnh báo ung thư vú ở phụ nữ như sau:

- Đầu tiên, bạn nằm ngửa, đặt tay phải ở sau đầu. Cùng lúc, ngón giữa của tay trái ấn nhẹ nhàng nhưng dứt khoát theo chuyển động nhỏ để kiểm tra toàn bộ vú bên phải.

- Tiếp theo, bạn ngồi hoặc đứng và cảm nhận vùng nách. Đây là khu vực mô vú đi vào.

- Nắn nhẹ đầu ngực và kiểm tra có bị tiết dịch không.

- Lặp lại động tác với ngực trái.

Bạn cũng nên dành thời gian quan sát ngực để phát hiện những thay đổi trong kết cấu da như lõm, nhăn nheo, sần vỏ cam hoặc tụt vào trong.

Ngoài ra, bệnh nhân ung thư vú còn gặp phải các triệu chứng như dày hoặc sưng một phần vú; kích ứng hoặc bị lõm da vú; đỏ, bong tróc vùng núm vú, ngực; tụt núm, đau đầu ngực; núm vú tiết dịch trắng hoặc hồng, đỏ như máu; thay đổi về kích thước hoặc hình dạng bầu ngực; đau tức bất kỳ vùng nào trên ngực.

Ung thư phổi

Ung thư phổi chia làm 2 nhóm: Ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ. Trong đó, 80-85% là ung thư phổi không tế bào nhỏ. Đa số bệnh nhân được chẩn đoán ung thư phổi ở giai đoạn tiến triển, vì vậy tiên lượng còn xấu.

Theo Emma Norton, Cố vấn chuyên khoa Ung thư tại Trung tâm Chăm sóc sức khỏe Bupa (Anh), chúng ta nên chú ý tới hình dạng của ngón tay trỏ để phát hiện sớm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến phổi.

Huffington Post dẫn lại bài kiểm tra mà bà Emma đưa ra như sau: Đặt hai tay song song trước mặt, sau đó, chạm đầu móng tay trỏ vào nhau (như hình bên dưới). Bình thường, bạn sẽ thấy hình ảnh khoảng trống (cửa sổ) dạng viên kim cương Schamroth.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Ngón tay dùi trống là triệu chứng cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm, trong đó có ung thư phổi. Ảnh: Huffington Post.

Nếu móng tay của bạn không tạo ra hình này, nó báo hiệu lượng oxy lưu thông trong máu không đủ. Đây là dấu hiệu sớm của các bệnh tim mạch như suy tim, động mạch vành hoặc ung thư phổi. Trong một số trường hợp, bệnh nhân xơ gan, viêm đường ruột cũng có dấu hiệu này.

Hình dạng ngón tay Schamroth như Emma miêu tả thường được gọi là ngón tay dùi trống hay dùi đục. Ngón tay Schamroth lần đầu tiên được phát hiện bởi Hippocrates. Trong đó, các ngón tay hoặc ngón chân mang hình dạng thìa úp ngược. Tình trạng này xảy ra do tích tụ mô ở phần xa ngón tay, khiến đầu móng tay bị to ra và cong xuống.

Theo Cancer Research UK, ngón tay Schamroth xuất hiện tùy theo tình hình sức khỏe. Bác sĩ Richard Roope, Trưởng khoa lâm sàng Ung thư của Đại học Hoàng gia Đa khoa khuyến cáo những người trên 40 tuổi nên thường xuyên kiểm tra tình trạng của móng tay, đặc biệt là chụp X-quang ngón út.

Cách kiểm tra ung thư phổi tại nhà

Ung thư có thể chữa khỏi nếu chúng ta phát hiện và điều trị sớm. Ảnh: Freepik.

Ngoài dấu hiệu của ngón tay dùi trống, chúng ta nên chú ý tới những cảnh báo của ung thư phổi như ho kéo dài, ho ra máu, mệt mỏi, thiếu năng lượng thường xuyên, đau, co thắt ngực khi thở hoặc ho, biếng ăn, giảm cân bất thường, đau ngực và vai dai dẳng…

Theo tiến sĩ Eric Presser, bác sĩ phẫu thuật, thành viên của First California Physician Partners, nguyên nhân của hiện tượng trên chưa được tìm ra. Các chuyên gia đặt giả thuyết có thể một số bệnh mạn tính khiến các mạch máu ở móng tay giãn ra và kích hoạt trạng thái cong của nó.

Ngoài cách tự kiểm tra hai bệnh ung thư trên, tài liệu của Johns Hopkins Medicine, chúng ta cũng cần lưu ý 5 triệu chứng cảnh báo sớm như: Giảm cân đột ngột không rõ nguyên nhân; mệt mỏi kéo dài; sốt cao nhiều ngày không tìm ra lý do; đau đớn dài ngày; sắc tố, làn da thay đổi.

Nếu ung thư chuyển sang giai đoạn cuối (di căn), các khối u đã xâm lấn những bộ phận lân cận, gây nhiều tổn thương. Lúc này, việc điều trị là rất khó khăn và khó chữa khỏi dứt điểm, bệnh dễ tái phát. Do đó, ngay khi thấy cơ thể có những dấu hiệu trên, bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám, tư vấn cụ thể, phòng chống, ngăn ngừa.