Lý thuyết truyền tin qua xinap sinh học 11 đầy đủ, hay nhất
Truyền tin qua xinap
Xinap là nơi tiếp xúc giữa tế bào thần kinh với tế bào thần kinh hoặc với các tế bào khác
- Có 3 kiểu xinap:
+ Xinap giữa TB thần kinh – TB thần kinh.
+ Xinap giữa TB thần kinh – TB cơ.
+ Xinap giữa TB thần kinh – TB tuyến.
Hình 1: Các loại xinap
Vai trò: Có vai trò dẫn truyền xung thần kinh từ tế bào này sang tế bào khác
II. CẤU TẠO XINAP
Có 2 loại xi náp: xináp hóa học và xináp điện. Xináp hóa học là loại xináp phổ biến ở động vật. Cấu tạo xinap hóa học gồm 3 bộ phận:
Chùy xinap:
Ngoài có màng bao bọc gọi là màng trước xinap. Trong chùy chứa ty thể và các bóng chứa chất trung gian hóa học (axêtincôlin, norađrênalin, đôpamin, serôtônin,.....). Có khoảng 50 loại chất trung gian hóa học nhưng mỗi xinap chỉ chứa một loại chất trung gian hóa học.
Khe xinap:
Là 1 khe nhỏ nằm giữa màng trước và màng sau xinap.
Màng sau xinap:
Trên màng có các thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học. Có các enzim đặc hiệu có tác dụng phân giải chất trung gian hóa học. Chất trung gian hóa học phổ biến nhất ở thú là axêtincôlin và norađrênalin
Hình 2: Cấu tạo của xinap
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINAP
Xung TK truyền qua xinap gồm 3 bước:
Hình 3: Quá trình truyền tin qua xinap
Bước 1: Xung thần kinh lan truyền đến chùy xinap → tính thấm của màng chùy xinap biến đổi làm mở kênh Ca2+ = Ca2+ từ dịch ngoại bào đi vào trong chùy xinap.
Bước 2: Trong chùy xinap, Ca2+ tác dụng làm cho 1 số bóng chứa chất trung gian hóa học gắn vào màng trước và vỡ ra, giải phóng chất trung gian hóa học vào khe xinap.
Bước 3: Chất trung gian hóa học gắn vào thụ thể ở màng sau xinap gây hiện tượng mất phân cực (khử cực) ở màng sau và làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp.
- Nếu chất trung gian hóa học gây hưng phấn → tác dụng lên màng sau làm thay đổi tính thấm của màng đối với ion Na+ → màng sau xuất hiện hưng phấn và tiếp tục truyền đi.
- Nếu chất trung gian hóa học có tác dụng gây ức chế → tác dụng lên màng sau làm thay đổi trạng thái của màng từ phân cực thành tăng phân cực → xuất hiện điện thế ức chế sau xinap. Vậy xung đến xinap dừng lại không được truyền đi nữa.
Tại màng sau xinap, sau khi điện thế hoạt động được hình thành ở màng sau và lan truyền tiếp đi , enzim axêtincôlinesteraza phân hủy axêtincôlin thành axêtat và côlin.
Hai chất này quay trở lại màng trước xinap và được tái tổng hợp lại thành axêtincôlin chứa trong các bóng xinap.
IV. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINAP
+ Tốc độ lan truyền chậm do trải qua nhiều giai đoạn và qua môi trường dịch mô.
+ Thông tin được truyền qua xinap nhờ chất trung gian hóa học.
+ Xung thần kinh chỉ được truyền theo một chiều, từ màng trước xinap sang màng sau xi nap.
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 11 - Xem ngay
Quá trình truyền tin qua xinap, đặc điểm quá trình truyền tin qua xinap.
Quá trình truyền tin qua xinap:
+ Xung thần kinh lan truyền đến chùy xináp và làm Ca2+ từ dịch ngoại bào đi vào trong chùy xináp.
+ Ca2+ làm cho các bóng chứa chất trung gian hóa học gắn vào màng trước và vỡ ra. Chất trung gian hóa học đi qua khe xináp đến màng sau.
+ Chất trung gian hóa học gắn vào thụ thể ở màng sau gây xuất hiện điện thế họat động ở màng sau. Điện thế hoạt động (xung thần kinh) hình thành lan truyền đi tiếp.
Đặc điểm của quá trình truyền tin qua xinap:
+ Tốc độ lan truyền chậm do trải qua nhiều giai đoạn và qua môi trường dịch mô.
+ Thông tin được truyền qua xinap nhờ chất trung gian hóa học.
+ Xung thần kinh chỉ được truyền theo một chiều, từ màng trước xinap sang màng sau xi nap.
Loigiaihay.com
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 11 - Xem ngay
Cho các đặc điểm: 1 Các chất trung...
0
CÔNG TY CỔ PHẦN TIN HỌC LẠC VIỆT
23 Nguyễn Thị Huỳnh, Phường 8, Quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh
Page 2
SureLRN
Đáp án chính xác nhất cho câu hỏi trắc nghiệm “Chất trung gian hoá học nằm ở bộ phận nào của xinap?” cùng với những kiến thức mở rộng về xinap là tài liệu đắt giá môn dành cho các thầy cô giáo và bạn em học sinh tham khảo.
Trắc nghiệm: Chất trung gian hoá học nằm ở bộ phận nào của xinap?
A.Chuỳ xinap
B.Màng sau xinap
C.Màng trước xinap
D.Khe xinap
Trả lời:
Đáp án: A. Chuỳ xinap
Giải thích:
Chất trung gian hóa học đi qua khe xináp làm thay đổi tính thấm ở màng sau xináp và làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp. Enzim có ở màng sau xináp thủy phân axêtincôlin và côlin. Hai chất này quay trở lại chùy xinap và được tái tổng hợp lại thành axêlineôlin chứa trong các túi.
Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về Xinap nhé!
Kiến thức tham khảo về Xinap
I. Khái niệm của Xinap
- Xinap là diện tiếp xúc giữa tế bào thần kinh với tế bào thần kinh, hoặc giữa tế bào thần kinh với loại tế bào khác như tế bào cơ, tế bào tuyến… có vai trò dẫn truyền xung thần kinh.Chính vì thế, cấu tạo của xinap rất mỏng và nhỏ.
II. Cấu tạo cảu Xinap
- Có 2 loại xináp: xinap hóa học và xinap điện. (Nội dung bài học chỉ đề cập đến xinap hóa học).
1. Cấu tạo xinap hóa học
- Chùy xinap gồm: Ti thể, túi chứa chất trung gian hóa học và màng trước xináp.
- Khe xinap, nằm giữa màng trước và màng sau.
- Màng sau xinap và thụ quan tiếp nhận chất trung gian hóa học.
Trong đó, chùy xinap là bộ phận chứa màng trước và chất trung gian hóa học, bao gồm axetylcolin và noradrenanin, màng sau xinap chứa các enzym và thụ thể tiếp nhận các chất trung gian hóa học. Cuối cùng là khe xinap, đây là bộ phận nằm giữa màng trước và màng sau của xinap.
2. Đặc điểm
- Mỗi xinap chỉ chứa một loại chất trung gian hóa học.
- Chất trung gian hóa học phổ biến ở động vật là axêtincôlin và norađrênalin.
- Các chất trung gian hóa học khác, ít phổ biến hơn: đôpamin, serôtônin…
III. Quá trình truyền tin qua xinap
- Sau khi khám phá xinap là gì, tất cả chúng ta đã biết xinap là bộ phận tiếp xúc với tế bào thần kinh, vì thế, chúng có một công dụng vô cùng quan trọng, đó là truyền tin. Vậy quy trình truyền tin qua xinap diễn ra theo trật tự nào?
- Trước tiên, xung thần kinh sẽ tác động đến chùy xinap và khiến ion (Ca2+)đi vào trong bộ phận này của xinap. Sau đó, các ion (Ca2+)sẽ làm các bóng chứa axetylcolin gắn vào màng trước và bị vỡ ra. Qua đó giải phóng axetylcolin vào trong khe của xinap.
+ Xung thần kinh lan truyền đến chùy xinap và làm Ca2+ vào trong chùy xinap.
+ Ca * làm cho các bóng chứa chất trung gian hóa học gắn vào màng trước và vỡ ra. Chất trung gian hóa học đi qua khe xinap đến màng sau.
+ Chất trung gian hóa học gắn vào thụ thể ở màng sau gây xuất hiện điện thế hoạt động ở màng sau. Điện thế hoạt động (xung thần kinh) hình thành lan truyền đi tiếp.
- Quá trình truyền tin qua Xinap chỉ truyền theo 1 chiều vì màng trước Xinap chỉ có các bóng chứa chất trung gian hóa học mà không có thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học, còn ở màng sau Xinap chỉ có thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học mà không có bóng chứa chất trung gian hoá học.
IV. Đặc điểm của quá trình truyền tin thông qua xinap
Vậy quá trình truyền tin này có đặc điểm gì?
- Thứ nhất, quá trình truyền tin qua xinap có tốc độ lan truyền chậm do phải trải qua nhiều giai đoạn và nhiều môi trường.
- Thứ hai, các thông tin chỉ được truyền qua xinap khi có các chất trung gian hóa học.
- Cuối cùng, quá trình truyền tin qua xinap chỉ có thể thực hiện một chiều, từ màng trước qua màng sau của xinap.