Quả thực không ngoa khi nói Fujifilm X-E4 là chiếc máy ảnh có phần thân máy nhẹ, nhỏ nhất trong dòng X nói riêng, và các dòng máy ảnh của Fujifilm nói chung. Cân nặng của X-E4 chỉ 364g và kích thước đo được 121 x 73 x 33 mm. Kích thước này khiến nhiều người nói vui rằng chiếc máy này chỉ to như một bánh xà bông cỡ lớn. Fujifilm cho biết thiết kế này lấy cảm hứng nhiều từ máy ảnh phim cổ điển. Do đó, hãng đã dùng cụm từ “rangerfinder-style” để mô tả sản phẩm. Trái ngược với các “người tiền nhiệm” như X-E3, X-E2s có phần báng cầm nhô lên để tạo điểm tì, X-E4 đã hoàn toàn làm phẳng phần này để có một thiết kế vô cùng tối giản. Về đường hình thì đây quả là một thiết kế rất đẹp nhưng cũng có thể sẽ hơi “hút máu” người dùng, vì khả năng cao là bạn sẽ phải mua thêm phần báng cầm kèm theo để cảm thấy chắc chắn hơn khi cầm nắm. Đây cũng là lần đầu tiên Fujifilm bán kèm theo bộ kit có báng cầm (grip) và tì ngón tay (thumb rest).  Hai màu bạc và đen của X-E4 Lớp vỏ giả da của X-E4 kết hợp với phần cạnh trên của thân máy được đúc từ magie để tăng thêm vẻ bóng bẩy và cao cấp cho chiếc máy. Ngoại hình này cho phép X-E4 nằm gọn trong túi áo bạn, thuận tiện mang theo mọi lúc. Dĩ nhiên, bạn vẫn nên thận trọng khi sử dụng ở môi trường ẩm ướt vì nhà sản xuất không đề cập tới vấn đề kháng nước ở sản phẩm này. Góc nhìn từ phía trên của X-E4 Về mặt thao tác, X-E4 vẫn được giữ số lượng bánh xe là 3, với một bánh xe chỉnh tốc độ màn trập, một bánh xe bù sáng và một bánh xe ở phía trước báng cầm có thể tùy chỉnh chức năng. Ngoài ra ở mặt trên cũng chỉ có thêm mốt nút trắng (blank) có thể gán chức năng và một nút Q để truy cập menu nhanh. Mặt sau của X-E4 Ở mặt sau, Fujifilm đã trang bị một màn hình có khả năng lật lên trên, khá giống với kiểu của Sony A6400; dạng màn hình này sẽ hợp với việc chụp ảnh nói chung, tuy nhiên nếu quay video và có mic cắm trên hotshoe thì sẽ không tối ưu vì mic sẽ che màn hình. Bên cạnh màn hình lật sẽ là một vài nút chức năng đơn giản và joystick để điều chỉnh. Về khả năng chụp ảnh của Fujifilm X-E4Khả năng chụp ảnh của thiết bị cũng được quan tâm khá nhiều, Fujifilm X-E4 được trang bị cảm biến 26.1MP X-Trans CMOS như chiếc máy X-S10. Điểm khác biệt lớn nhất nằm ở kiểu dáng thiết kế và X-E4 thiếu tính năng chống rung khi chụp. Fujifilm X-E4 cũng có bộ vi xử lý tốc độ cao X-Processor 4 nhằm cung cấp tính năng lấy nét tự động nhanh. Chiếc máy này sử dụng các điểm lấy nét tự động hình chữ thập bao phủ gần như 100% cảm biến để lấy nét nhanh nhất trong 0.02 giây. Nó cũng có thể theo dấu các chủ thể chuyển động với thuật toán lấy nét tự động nâng cao, đảm bảo rằng những bức ảnh có thể được chụp trong trạng thái lấy nét tối ưu. Nói về chế độ tự động lấy nét, chiếc máy X-E4 được trang bị công nghệ lấy nét ở mặt và mắt mới nhất của Fujifilm trong trường hợp thiếu sáng như -7.0EV (khi sử dụng ống kính Fujinon XF50mmF1.0 R WR). Đặc biệt, khả năng chụp liên tiếp 20fps giúp X-E4 vượt qua Nikon Z50 (11fps) và Canon EOS M6 Mark II (14fps). Hiện tại, Fujifilm công bố tổng cộng 18 giả lập màu phim sẽ được trang bị trên X-E4. Ảnh chụp từ Fujifilm X-E4 Sau đây là một số ảnh chụp từ Fujifilm X-E4 trên trang chủ của Fujifilm Về khả năng quay videoVề khả năng quay video, X-E4 có thể quay được footage 6K để nén lại thành video 4Kp30 4:2:0 8-bit trong máy (oversampled) hoặc chất lượng cao hơn 4:2:2 10-bit via HDMI khi xuất ra. Nó cũng có thể quay được video Full HD lên tới 240 frame trên giây. Việc thiếu tính năng chống rung cũng ít nhiều ảnh hưởng đến cảnh quay cần di chuyển. Nếu bạn muốn cảnh quay của mình hoàn hảo hơn thì nên cân nhắc ống kính có tính năng chống rung hoặc sử dụng thêm gimbal. Chiếc máy X-E4 được trang bị cả cổng mic và tai nghe (sử dụng bộ chuyển đổi USB-C sang tai nghe đi kèm). Pin và thẻ nhớ Fujifilm X-E4 vẫn sử dụng bộ pin NP-W126S quen thuộc. Hãng cho biết người dùng có thể chụp được 460 bức ảnh sau mỗi lần sạc. Trong điều kiện chụp thực tế, con số này không quá ấn tượng và pin của Fujifilm cũng khá nổi tiếng trong việc tiêu thụ điện năng nhanh hơn bình thường.
Đây là chiếc Fujifilm X-E4 tôi vừa mượn được, và vì không được mượn kèm "full box" nên tôi xin bỏ qua phần đập hộp cũng như giới thiệu trong hộp có gì. So với chiếc Fujifilm X-E3 ra mắt từ năm 2017, phiên bản mới lần này đã có sự tiến hóa để đi kịp với thời đại, và thứ ta dễ dàng nhận thấy đầu tiên chính là ngoại hình đã có phần vuông vức hơn trước. Từ những đường nét uốn cong mềm mại ở X-E3, phiên bản năm nay đã có góc cạnh nhiều hơn, sắc và nam tính hơn. Trông X-E4 bây giờ như đã lột xác khỏi cậu trai năng động ngày nào, biến thành một người đàn ông chững chạc, thanh lịch hơn và có phần gì đó... cơ khí hơn. Bạn có thể bắt gặp những đường nét này từ phiên bản Fujifilm X100V ra mắt vào năm 2020, và giờ đây X-E4 đã thừa hưởng nó. Nói vui thì X-E4 được xem là anh em họ của X100V với khả năng thay được ống kính. Fujifilm ngày càng hướng đến sự tối giản nhiều hơn cho sản phẩm của họ và X-E4 đây là ví dụ dễ thấy nhất: cả hai mặt trước và sau được giảm bớt số lượng nút. Như ở mặt trước, X-E4 không còn cần gạt thay đổi chế độ lấy nét M, AF-s và AF-c nữa. Điều này giúp máy trông liền mạch hơn, giống một chiếc máy phim ngày xưa hơn, NHƯNG nó lại gây ra một vài bất tiện trong quá trình sử dụng khi tôi buộc phải lượn vào menu để thay đổi chế độ lấy nét khi cần. Ngoài ra, sự tối giản này có phần hơi "quá tay" khi phần báng cầm phía trước (grip) và gù tựa ngón tay cái (thumb rest) đã không còn nữa. Dù là gọn nhẹ (chỉ 364g), nhưng việc thiếu đi điểm tựa của bàn tay sẽ khiến bất cứ ai cảm thấy khó chịu nếu dùng trong thời gian dài. Còn nhớ ở bài đánh giá X-T100 trước đây của tôi, chiếc máy ảnh đó cũng bị cắt mất báng trước nhưng bên trong hộp vẫn được kèm theo báng rời và người dùng có thể gắn vào dễ dàng. Nhưng ở X-E4 này, chiếc báng ấy đã biến mất vĩnh viễn.
X-T100 còn được tặng kèm phần báng cầm phía trước Theo đại diện Fujifilm Việt Nam, thị trường nước ta sẽ cắt giảm phần báng phụ kiện này để giảm giá thành bán ra, và người dùng có thể mua phụ kiện từ bên thứ ba, như chiếc Smallrig mà tôi đang lắp ở đây để có thể tận dụng được nhiều việc hơn (từ chụp cho đến quay) mà giá thành lại nhẹ nhàng hơn. Thay đổi dễ nhận thấy tiếp theo là hệ thống nút thao tác đã được giảm đi, cụ thể nút AEL-AFL đã được gộp chung lại, nút View Mode đã bỏ đi (hợp lý), Quicksetting (Q) và Fn được chuyển lên đỉnh máy. Bánh răng điều khiển phía sau cũng đã bị loại bỏ và chuyển lên gộp chung với bánh răng phía trước. Cách làm này của Fujifilm giúp người dùng có thể kết hợp được nhiều thao tác chỉnh thông số khác nhau trong cùng một bánh răng, bằng cách nhấn vào bánh răng 1 lần để chuyển và vặn để cộng trừ thông số. Người dùng có thể gán tối đa 3 thao tác trên bánh răng này và các thao tác này bao gồm: shutter speed, ISO, EV và khẩu độ. Màn hình LCD vẫn có kích thước 3 inch, tuy nhiên cải tiến rất nhiều: lật được 180 độ phù hợp cho việc quay vlog hoặc chụp ảnh ở những góc khó nhìn bằng EVF, có cảm ứng, 1,62 triệu điểm ảnh so với 1,04 triệu điểm ảnh trước đây. Ngoài ra, màn hình EVF với tấm nền OLED cùng với 2,36 triệu điểm ảnh giúp hiển thị màu sắc và độ chi tiết tốt khi ngắm, bên cạnh đó là độ làm tươi đạt 100fps nên khi vừa ngắm vừa lia máy di chuyển cũng ít gặp hiện tượng giật lag. Các cổng giao tiếp thân thiện hơn cho người dùng: jack micro 3.5mm thay vì 2.5mm như trước, cổng sạc USB-C thay cho micro-B USB 2.0 và Micro HDMI type D hỗ trợ xuất 4K 4:2:2 10-bit. Ai trong chúng ta cũng đều hiểu rõ ấn tượng đầu tiên lúc nào cũng quan trọng, và chiếc máy ảnh nhỏ gọn này vô tình đã đánh mất 1 điểm ngay lần nhìn đầu tiên với một số người (trong đó có tôi), chỉ vì tối giản một cách hơi "quá tay". Ví dụ cụ thể hơn, so về công thái học, tôi sẽ chọn Sony a6400 trong cùng tầm giá nhờ có sẵn báng cầm phía trước lẫn gù đặt ngón tay cái ở mặt sau, lúc đó cổ tay tôi sẽ không bị hành hạ dù có chụp trong thời gian dài. Mặt khác, tôi vẫn đánh giá nó có điểm cộng là giúp máy trông gọn gàng hơn, đỡ cục mịch hơn trước kia và chắc chắn team mê những vật dụng tối giản sẽ thích. Ngoài ra, việc giảm bớt số nút, chuyển một số thao tác sang màn hình cảm ứng sẽ giúp người dùng mới nhập môn dễ nắm bắt (điểm cộng) nhưng với những người không ưa cảm ứng vì hay bị chạm nhầm điểm lấy nét linh tinh mỗi khi đi dạo phố như tôi thì đây lại là điểm trừ. Trải nghiệm chụp thế nào?Tôi may mắn đã có cơ hội trải nghiệm chiếc máy ảnh này ở nhiều thể loại khác nhau, từ chụp phố, chân dung, cho đến hoa lá, phong cảnh, sản phẩm... Trả lời tóm gọn thì X-E4 đáp ứng được hết tất cả nhu cầu chụp ảnh phổ biến hiện nay, nếu bạn muốn hỏi nhanh. Còn phân tích sâu hơn, Fujifilm X-E4 có những điểm mà tôi rất thích, sẽ được đưa ra ngay dưới đây: - Cảm biến X-Trans CMOS IV 26.1MP cùng chip xử lý X-Processor 4 mà ta có thể thấy trên X-T4 gần đây. Nói cách khác, nếu bạn thích dòng X-T nhưng hầu bao không cho phép thì X-E4 là lựa chọn tối ưu ở thời điểm này và phần chi phí còn lại có thể tích cóp để mua ống kính tốt là được. Dải nhạy sáng rộng, có thể tinh chỉnh tối đa từ ISO 80 đến ISO 51.200 giúp người dùng có thể chụp được mọi hoàn cảnh dù là trời tối. Tôi đã thử một vài bức chụp phố đêm tại Đà Lạt và kết quả cho ra khá ấn tượng, chi tiết được bảo toàn tốt cũng như xử lý nhiễu hạt rất hiệu quả ở ISO cao: - Khả năng lấy nét cũng là điều mà nhiều người quan tâm và Fujifilm X-E4 thực sự sẽ không làm bạn thất vọng. Hệ thống lấy nét theo pha cải tiến cùng với 425 điểm lấy nét autofocus, có thể nói độ phủ AF gần như là toàn sensor. Qua trải nghiệm thực tế, máy cho tốc độ lấy nét rất nhanh và chính xác, nhất là khi chọn tự động bắt nét khuôn mặt. Theo Fujifilm, hệ thống AF của X-E4 có tốc độ lấy nét 0,02 giây và có thể lấy nét được ở điều kiện ánh sáng -7 EV. - Nếu cần bắt chuyển động nhanh, Fujifilm X-E4 trang bị tính năng Burst Shot chụp liên tục với 8 khung hình/giây khi dùng màn trập cơ, so với X-T4 là 15 khung hình/giây. Tuy nhiên khi chuyển sang dùng màn trập điện tử, bạn sẽ có được 20 khung hình/giây full độ phân giải hoặc 30 khung hình/giây với độ phân giải bị crop xuống 1.25x. Thực ra với nhu cầu sử dụng phổ thông, 8fps đã là quá đủ. - Đã là máy ảnh Fujifilm thì không thể không nhắc đến giả lập màu phim - món đặc sản kể từ những ngày đầu và tạo nên sự thành công rất lớn cho dòng máy ảnh kỹ thuật số của hãng này nhiều năm nay. Lướt quanh các hội nhóm chụp ảnh trên Facebook, chắc hẳn bạn không ít lần bắt gặp những bài post chia sẻ cách chỉnh màu sao cho giống máy Fujifilm, hoặc settings trên máy Fujifilm thế nào để có được tông màu đẹp nhất, chính Film Simulation của hãng này đã tạo nên cơn sốt cho đến bây giờ. Và với X-E4, Fujifilm cập nhật những màu phim mới nhất, mang đến 18 lựa chọn dành cho người dùng và có lẽ chúng ta cũng chẳng cần phải hậu kỳ hay blend màu gì nhiều nữa vì những "gia vị nêm sẵn" này đã giúp hơn 90% công đoạn rồi.
Khác với phần thiết kế khiến tôi khó chịu trong việc thao tác, hiệu năng của Fujifilm X-E4 đã bù đắp được phần nào, từ chất lượng lấy nét, cảm biến cùng vi xử lý mới cho đến bộ giả lập màu phim sẽ "hút hồn" bất cứ ai khi bắt đầu cầm chụp. Trả lời cho câu hỏi ở tựa đề bài viết, sự thay đổi của chiếc máy này đều dẫn đến kết quả 2 chiều, nhưng may thay phần tích cực đã kéo đỡ cho tiêu cực rất nhiều. Đặt theo thang điểm tổng, tôi đánh giá chiếc máy này ở mức 8/10 vì mất đi 2 điểm về mặt thiết kế gây khó cho người dùng và chỉ một ước mong nhỏ nhoi là thị trường Việt Nam được tặng kèm báng cầm để trải nghiệm được tốt hơn. Thế là đủ! |
