Khi nhuộm bằng thuốc nhuộm Gram, vi khuẩn Gram âm có màu

You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an alternative browser.

  • Người khởi tạo Bùi Đức Huynh
  • Ngày gửi 8/1/22

Lời giải:

Khi nhuộm bằng thuốc nhuộm Gram, vi khuẩn Gram âm có màu đỏ.

Đáp án cần chọn là: B

Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm dưới đây !

Số câu hỏi: 54

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thị Vượng - Bác sĩ Xét nghiệm vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Thực tế có nhiều cách để xác định loại vi khuẩn, trong đó nhuộm gram là phương pháp được sáng chế năm 1884 và vẫn có giá trị cho đến ngày nay để phân loại vi khuẩn nhanh thành 2 nhóm lớn với đặc tính riêng biệt.

Nhuộm gram là phương pháp dựa trên đặc tính lý hóa của thành tế bào mà phân loại vi khuẩn thành 2 loại là vi khuẩn gram âm và vi khuẩn gram dương. Nhuộm gram có thể được thực hiện trên cả dịch cơ thể hoặc trên mẫu sinh thiết bị nghi ngờ nhiễm khuẩn.

Nhuộm gram là phương pháp xác định loại vi khuẩn nhanh hơn nuôi cấy có ý nghĩa giúp phân biệt sớm các bệnh do nhiễm khuẩn để xác định hướng điều trị cũng như tiên lượng bệnh. Các thuốc thử cần sử dụng cho phương pháp này gồm có:

  • Dung dịch tím Gentian
  • Dung dịch Lugol
  • Tẩy cồn Acetone
  • Dung dịch đỏ Fuchsin

Nhuộm gram có thể xác định được loại vi khuẩn gram âm hay gram dương nhanh hơn phương pháp nuôi cấy

Quy trình nhuộm gram sẽ gồm các bước sau:

  • Dàn đều bệnh phẩm hoặc vi khuẩn lên lam kính sạch;
  • Cố định mẫu bệnh phẩm bằng cách hơ trên ngọn lửa đèn cồn và để nguội;
  • Các bước nhuộm:
    • Đầu tiên phủ dung dịch tím Gentian và để khoảng 30 giây sau đó rửa dưới vòi nước chảy nhẹ. Bước này sẽ giúp nhuộm tất cả vi khuẩn thành màu tím
    • Tiếp theo phủ dung dịch Lugol để cố định màu, cũng để khoảng 30 giây rồi rửa dưới vòi nước. Dung dịch sẽ giúp gắn màu tím vào vi khuẩn đậm hay nhạt tùy thuộc vào loại của nó
    • Tẩy màu bằng cồn acetone để khoảng 30 giây và rửa nước. Đây là bước rất quan trọng để phân biệt loại vi khuẩn đã được dung dịch Lugol gắn chắc màu tím vào và loại màu tím bị tẩy trôi
    • Cuối cùng phủ dung dịch đỏ Fuchsin để khoảng 30 giây rồi rửa dưới vòi nước sẽ làm các vi khuẩn đã được tẩy hết màu tím bắt lại màu đỏ, những vi khuẩn đã bị nhuộm tím sẽ không bị ảnh hưởng.
  • Để khô tự nhiên
  • Soi dưới vật kính dầu

Vi khuẩn có đặc điểm là lớp peptidoglycan dày ở thành tế bào giúp giữ các phức hợp tím tinh thể nên sau khi nhuộm gram sẽ bắt màu tím sẫm Gentian và không bị tẩy màu sau dùng cồn tẩy 950. Những vi khuẩn này sẽ được phân loại là vi khuẩn gram dương như: tụ cầu, phế cầu, liên cầu,...

Vi khuẩn có lớp peptidoglycan mỏng hơn và có thêm lớp màng lipopolysaccharide bên ngoài không thể giữ lại phức hợp tím tinh thể-iod và sẽ bị khử màu. Sau đó khi dùng dung dịch Fuchsin phủ lên thì những vi khuẩn này sẽ bắt màu đỏ hoặc hồng. Các vi khuẩn này sẽ được phân loại là vi khuẩn gram âm.

Như vậy có thể thấy bước tẩy màu rất quan trọng và cần phải có kỹ năng nhất định vì khả năng bắt màu của Gram dương không phải là tuyệt đối.

Vi khuẩn tụ cầu được phân loại là vi khuẩn gram dương sau khi nhuộm gram

Vi khuẩn gram dương giả do các yếu tố sau:

  • Tiêu bản được cố định khi chưa khô hoặc quá dày
  • Màu của cặn thuốc nhuộm gây sai lệch kết quả
  • Lugol chưa được đổ hết để cố định màu
  • Cổn tẩy chưa đủ thời gian để phân biệt chính xác
  • Dung dịch Fuchsin quá đậm hoặc nhuộm quá lâu

Vi khuẩn gram âm giả do các nguyên nhân như không thay Lugol hoặc tẩy cồn quá lâu và không tráng kỹ.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Sự khác nhau giữa vi khuẩn và virus

XEM THÊM:

Mỗi loại vi khuẩn đều có cấu trúc tế bào và hình dạng khác nhau. Do đó để chẩn đoán chính xác căn nguyên gây bệnh phải thực hiện qua nhiều phương pháp kỹ thuật. Một trong số đó là phương pháp nhuộm Gram - là kỹ thuật cơ bản để định hướng sơ bộ vi khuẩn trong quá trình tìm căn nguyên gây bệnh.

1. Kỹ thuật nhuộm Gram là gì?

Nhuộm gram là kỹ thuật nhuộm sử dụng nhiều loại hóa chất để phân biệt 2 nhóm vi khuẩn là Gram dương (+) và Gram âm (-) dựa trên cấu tạo vách tế bào của vi khuẩn. Đây là phương pháp được phát minh bởi nhà khoa học có tên Gram từ năm 1884 và đến nay vẫn được ứng dụng phổ biến trong chẩn đoán vi sinh học.

2. Nguyên lý của kỹ thuật nhuộm Gram

Vi khuẩn Gram dương và Gram âm có cấu tạo vách tế bào khác nhau, do đó khi thực hiện nhuộm thì chúng sẽ bắt màu các thuốc nhuộm khác nhau. Lớp vách tế bào mang tính quyết định đến tính chất bắt màu trong quá trình nhuộm. Màu sắc của hai loại vi khuẩn này như sau:

+ Vi khuẩn Gram (+): có màu tím.

+ Vi khuẩn Gram (-): có màu hồng.

Hình 1: Cấu trúc lớp vách khác nhau giữa các vi khuẩn Gram dương và Gram âm

- Với vi khuẩn Gram dương: chúng có lớp vách tế bào peptidoglycan dày, dạng lưới có khả năng bắt màu tím của thuốc nhuộm tím gentian tinh thể. Cũng vì lớp vách dày nên việc tẩy cồn sẽ khó khăn hơn do đó vi khuẩn giữ được màu tím của thuốc nhuộm tím Gentian.

- Với vi khuẩn Gram âm: lớp vách peptidoglycan mỏng hơn và nó có thêm lớp màng lipopolysaccharide phía ngoài, khi tẩy cồn cồn hòa tan lớp màng và do lớp vách mỏng bị cồn tẩy dễ dàng nên nó không giữ được màu tím của thuốc nhuộm mà sẽ bắt màu thuốc nhuộm sau là dung dịch Fushin kiềm.

3. Kỹ thuật nhuộm Gram được thực hiện như thế nào?

Quy trình nhuộm Gram cần chuẩn bị một số dụng cụ sau: đèn cồn, que cấy, kính hiển vi, lam kính,…

- Hóa chất cần dùng cho quy trình là:

  • Dung dịch tím Gentian : thành phần gồm tím gentian nồng độ 1/10 , cồn 95 độ, acid phenic và nước cất.

  • Dung dịch Lugol : có chứa iod và kali iot.

  • Dung dịch cồn 90 độ.

  • Dung dịch đỏ Fushin kiềm: thành phần gồm Fushin kiềm, cồn 95 độ, acid phenic và nước cất.

- Quy trình nhuộm Gram bao gồm các bước như sau:

+ Bước 1: Dàn tiêu bản:

  • Đánh dấu lam kính. Nhỏ 1 giọt nước muối sinh lý lên lam kính.

  • Lấy vi khuẩn từ các môi trường đã nuôi cấy hoặc từ dịch tiết của cơ thể bằng que cấy sau đó dàn đều trên lam kính với nước muối sinh lý.

+ Bước 2: Cố định tiêu bản bằng cách để trên bàn nhiệt hoặc khô tự nhiên.

  • Mục đích việc cố định tiêu bản: để giết chết vi khuẩn, giúp vi khuẩn gắn chặt vào lam kính và bắt màu thuốc nhuộm tốt hơn.

+ Bước 3: Nhuộm tiêu bản:

Hình 2: Các bước nhuộm tiêu bản

  • Phủ kín vùng có vi khuẩn trên lam bằng thuốc nhuộm tím gentian trong thời gian 30 - 60 giây, sau đó rửa đuổi dưới vòi nước.

Mục đích: để vi khuẩn thấm đều màu thuốc nhuộm.

  • Phủ thuốc nhuộm lugol trong 1 phút, sau đó rửa đuổi dưới vòi nước.

Mục đích: bước này giúp vi khuẩn giữ màu thuốc nhuộm tím Gentian tốt hơn.

  • Tẩy cồn bằng cách phủ cồn 90 độ lên lam và giữ trong 30 giây hoặc tẩy đến khi thấy mất màu sau đó rửa đuổi dưới vòi nước.

Mục đích: đây là bước tẩy màu, nếu trường hợp là vi khuẩn gram âm nó sẽ hòa tan lớp màng lipid bên ngoài. Cần tẩy màu kỹ để vi khuẩn bắt đúng màu thuốc nhuộm tránh nhận định kết quả sai.

  • Cuối cùng phủ thuốc nhuộm Fushin kiềm lên lam và giữ 45 - 60 giây sau đó rửa lại dưới vòi nước.

Mục đích: giúp các vi khuẩn không bắt màu tím sẽ bám màu hồng của thuốc thử này.

+ Bước 4: Quan sát kết quả

Để lam khô tự nhiên và soi trên kính hiển vi ở vật kính dầu x100. Đọc kết quả nhuộm

  • Vi khuẩn Gram dương: bắt màu tím.

  • Vi khuẩn Gram âm: bắt màu hồng.

Hình 3: Tính chất bắt màu của vi khuẩn gram dương và gram âm

- Một số vi khuẩn bắt màu Gram dương ví dụ là: tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, vi khuẩn than,...

- Một số vi khuẩn bắt màu Gram âm như: lậu cầu, não mô cầu, vi khuẩn thương hàn, E. coli,...

4. Một số nguyên nhân gây ảnh hưởng đến kết quả

Quy trình nhuộm là 1 quy trình đơn giản tuy nhiên vẫn có thể nhầm lẫn khi nhận định kết quả do một số nguyên nhân sau:

- Thuốc nhuộm không đảm bảo: để quá lâu, có nhiều cặn.

- Thời gian tẩy cồn không đảm bảo quá lâu hoặc quá ngắn làm phân biệt không chính xác.

- Dàn tiêu bản quá dày hoặc quá mỏng.

- Cố định tiêu bản không kỹ trong quá trình rửa bị bong tiêu bản.

Việc tìm đúng loại vi khuẩn gây bệnh là rất quan trọng quyết định đến phác đồ điều trị về sau. Do đó bạn nên chọn cơ sở khám chữa bệnh uy tín để thực hiện khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một gợi ý đúng đắn cho bạn lựa chọn.

Hình 4: Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC - địa chỉ khám chữa bệnh tin cậy để bạn lựa chọn

Với hơn 24 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực khám chữa bệnh và mũi nhọn là lĩnh vực xét nghiệm, Bệnh viện đã được đánh giá cao về chất lượng kết quả xét nghiệm trong cả nước. Cùng với đội ngũ chuyên gia, bác sĩ tay nghề cao tận tình trong công việc và tận tâm với người bệnh, máy móc trang thiết bị hiện đại tiên tiến, môi trường khám chữa bệnh tiện nghi, sạch sẽ vệ sinh. Tất cả sẽ mang đến cho bạn sự hài lòng nhất khi chọn Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là nơi chăm sóc sức khỏe.

Bên cạnh đó khi bạn đến khám bệnh tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC bạn cũng sẽ được áp dụng thanh toán Bảo hiểm y tế lên tới 100%, đồng thời Bệnh viện cũng tiếp nhận bảo lãnh viện phí cho các khách hàng có thẻ bảo hiểm của nhiều công ty như: Bảo hiểm nhân thọ Prudential, Bảo hiểm quân đội MIC, Bảo hiểm nhân thọ Dai-ichi Life,...

Gọi điện cho chúng tôi theo số tổng đài 1900565656 để được tư vấn thêm về các dịch vụ và gói khám.

Video liên quan

Chủ đề