Nhân ngày Phòng ngừa tự tử 10/9, chúng tôi thống kê một số phương thức tự sát thường gặp và cách nhận biết những người đang có ý định tự sát. Show
Người có ý định tự sát thường có những biểu hiện gì? Ngọc Diệp (t/h) Hành vi tự sát là một trong những nguyên nhân gây tử vong khá thường gặp. Nguyên nhân này dẫn đến những thiệt hại về con người không hề nhỏ. Vì những lý do chủ quan và khách quan mà con người đã có hành vi nguy hiểm này. Vậy thì nguyên nhân của tự sát là do đâu? Làm sao để hạn chế tình trạng này? Tất cả sẽ được Bác sĩ Đào Thị Thu Hương giải đáp qua bài viết sau đây. Nội dung bài viết
1. Khái niệm về hành vi tự sátHành vi tự sát được khái niệm là khi một người vốn có ý định tự tử. Sau một thời gian ngắn hoặc dài, người đó sẽ có những hành động thực tế cho ý định tự sát. Mục đích cuối cùng là tìm đến cái chết, tự mình giết chết bản thân mình. Hành vi tự sát không phải là một bệnh tâm thần. Mà nó là một hậu quả nghiêm trọng tiềm ẩn của các rối loạn tâm thần có thể điều trị được. Bao gồm:
Ngoài ra, hành vi này cũng có thể xuất phát từ những suy nghĩ bồng bột nhất thời. Cũng có thể do không kiểm soát được bản thân, cảm xúc, xảy ra trong một số tình huống điển hình như:
Tham khảo bài viết: Suy nhược thần kinh: Nguy cơ dẫn đến trầm cảm 2. Tình hình tự sát trên thế giớiTự tử gây ra những đau thương, mất mát khôn lường cho cá nhân, gia đình và cộng đồng trên toàn quốc. Trung bình, 112 người Mỹ chết vì tự tử mỗi ngày. Tự tử là nguyên nhân thứ hai gây tử vong ở lứa tuổi 15 – 24. Và hơn 9,4 triệu người trưởng thành ở Hoa Kỳ đã có ý nghĩ tự tử nghiêm trọng trong vòng 12 tháng qua. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới – WHO thì:
3. Những nguyên nhân của hành vi tự sátTự sát và các hành vi tự sát thường xảy ra ở những người có một hoặc nhiều điều sau đây:
Những người muốn giành lấy cuộc sống của chính mình thường cố gắng thoát khỏi một tình huống dường như không thể đối phó. Nhiều người cố gắng tự tử nhằm tìm kiếm sự giải thoát khỏi:
Hành vi tự tử có thể xảy ra khi có một tình huống hoặc sự kiện mà người đó cảm thấy quá sức, chẳng hạn như:
4. Những yếu tố nguy cơ của hành vi tự tửCác yếu tố nguy cơ dẫn đến tự tử ở thanh thiếu niên bao gồm
Xem thêm: Rối loạn trầm cảm theo mùa: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị 5. Những dấu hiệu của hành vi tự sát sắp diễn raCác dấu hiệu cảnh báo tự tử hoặc ý nghĩ tự tử bao gồm:
Các dấu hiệu cảnh báo không phải lúc nào cũng rõ ràng và chúng có thể khác nhau ở mỗi người. Một số người nói rõ ý định của họ, trong khi những người khác giữ bí mật về suy nghĩ và ý định muốn tự tử. 6. Những hành vi tự sát phổ biếnTheo các thống kê trên thế giới, những hành vi tự tử phổ biến bao gồm:
7. Cách nói chuyện với người đang có ý định hoặc hành vi tự sátNếu bạn nghi ngờ rằng một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè có thể đang cân nhắc việc tự tử, hãy nói chuyện với họ về những lo lắng của bạn. Bạn có thể bắt đầu cuộc trò chuyện bằng cách đặt câu hỏi theo cách không phán xét và không đối đầu. Trò chuyện với người có ý định tự sát.Nói chuyện cởi mở và đừng ngại hỏi những câu hỏi trực tiếp, chẳng hạn như “Bạn có đang nghĩ đến việc tự tử không?”. Trong cuộc trò chuyện, hãy đảm bảo rằng bạn:
Tham khảo thêm: Trầm cảm nam giới: Có thể bạn chưa biết 8. Đánh giá những người có nguy cơ tự sátCác bác sĩ, chuyên gia tâm lý có thể xác định liệu ai đó có nguy cơ tự tử cao hay không. Tất cả dựa trên nhựng triệu chứng, tiền sử cá nhân và tiền sử gia đình của họ.Họ sẽ muốn biết khi nào các triệu chứng bắt đầu và tần suất người đó trải qua chúng. Đồng thời, cũng sẽ hỏi về bất kỳ vấn đề y tế nào trong quá khứ hoặc hiện tại. Thăm dò về một số tình trạng nhất định có thể xảy ra trong gia đình. Điều này có thể giúp họ xác định các giải thích có thể có cho các triệu chứng. Sau đó, họ sẽ đưa ra những xét nghiệm hoặc giúp các chuyên gia khác có thể để chẩn đoán. Những đánh giá về mặt con người có thể bao gồm: 8.1. Sức khỏe tinh thầnTrong nhiều trường hợp, ý nghĩ tự tử là do rối loạn sức khỏe tâm thần tiềm ẩn. Chẳng hạn như trầm cảm, tâm thần phân liệt hoặc rối loạn lưỡng cực. Nếu có vấn đề sức khỏe tâm thần, người ấy nên được giới thiệu đến các bác sĩ chuyên khoa tâm thần. Bác sĩ chuyên khoa tâm thần.8.2. Sử dụng chấtLạm dụng rượu hoặc ma túy thường góp phần vào ý nghĩ và hành vi tự sát. Nếu sử dụng chất kích thích là một vấn đề cơ bản. Nó xuất hiện thường xuyên trong cuộc sống. Đồng thời ảnh hưởng ít nhiều đến cuộc sống, công việc và các mối quan hệ xã hội. Lạm dụng rượu có thể dẫn đến hành vi tự sát.8.3. Thuốc menViệc sử dụng một số loại thuốc theo toa – bao gồm cả thuốc chống trầm cảm – cũng có thể làm tăng nguy cơ tự tử. Các bác sĩ chuyên khoa có thể xem xét bất kỳ loại thuốc nào mà người đó hiện đang sử dụng. Mục đích là để xem liệu chúng có thể là yếu tố góp phần gây nên ý nghĩ và hành vi tự sát không. Xem thêm: Những điều cần biết về thuốc chống trầm cảm Amitriptylin 9. Làm sao để ngăn ngừa hành vi tự sát và ý định tự sát?Không thể ngăn chặn tự tử một cách chắc chắn, nhưng rủi ro thường có thể được giảm thiểu với sự can thiệp kịp thời. Nghiên cứu cho thấy rằng cách tốt nhất để ngăn ngừa tự tử là biết các yếu tố nguy cơ. Cần cảnh giác với các dấu hiệu trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác. Đồng thời, nhận ra các dấu hiệu cảnh báo tự tử và can thiệp trước khi người đó có thể thực hiện hành vi tự tử. 10. Vấn đề điều trịViệc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản dẫn đến hành vi và suy nghĩ tự sát của ai đó. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, điều trị bằng liệu pháp tâm lý và thuốc tỏ ra rất hiệu quả. 10.1. Tâm lý liệu phápTâm lý liệu pháp là một phương pháp điều trị khả thi để giảm nguy cơ có ý định tự tử. Liệu pháp nhận thức hành vi là một hình thức trị liệu trò chuyện. Nó thường được sử dụng cho những người đang có ý định tự tử. Tâm lý liệu pháp.Mục đích của phương pháp này là hướng dẫn bạn cách vượt qua các sự kiện và cảm xúc căng thẳng trong cuộc sống. Khi những căng thẳng ấy có thể góp phần vào suy nghĩ và hành vi tự sát của bạn. Phương pháp này cũng có thể giúp bạn thay thế niềm tin tiêu cực bằng những niềm tin tích cực. Đồng thời lấy lại cảm giác hài lòng và lạc quan trong cuộc sống của bạn. 10.2. Sử dụng thuốcMột số nhóm thuốc có thể được chỉ định bao gồm: Thuốc chống trầm cảm, chống loạn thần, giải lo âu. Ngoài ra, những người có ý định hoặc hành vi tự sát nên thay đổi lối sống, bằng cách:
Nói chung, hành vi tự sát mang lại những thiệt hại và mất mát không hề nhỏ. Nó ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội, có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, mọi tầng lớp. Để hạn chế tình trạng tự sát, mọi người nên thay đổi cách suy nghĩ, thay đổi lối sống theo hướng tích cực hơn. Đồng thời điều trị tốt những bệnh lý tâm thần có thể dẫn đến tự sát. Xem thêm: Trầm cảm khi mang thai ảnh hưởng đến mẹ và bé như thế nào? Bác sĩ Nguyễn Lâm Giang |