Tâm thần phân liệt được ví như câu chuyện kinh dị có thực trong đời thường, đáng sợ hơn nhiều so với bất kỳ siêu ma quái nào. Những người mắc phải căn bệnh này bị “mắc kẹt” ngay chính trong cơ thể mình hoặc sống trong trạng thái “bị khủng bố”. Show
Trong thời gian bệnh, bệnh nhân thường trở nên xa lánh những người khác, ít nói chuyện với người thân, trở nên trầm tư, lo âu hoặc hay sợ hãi. Tâm thần phân liệt nếu không được điều trị có thể diễn tiến trầm trọng. Để bạn đọc hiểu hơn về bệnh tâm thần phân liệt và có những thông tin chính xác nhất, BookingCare đã trực tiếp trao đổi cùng bác sĩ chuyên khoa Tâm thần - Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, hiện đang là Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Mai Hương về những vấn đề người bệnh thường thắc mắc. THÔNG TIN TIẾN SĨ, BÁC SĨ TRẦN THỊ HỒNG THU
Bệnh tâm thần phân liệt là gì?Tâm thần phân liệt là một bệnh rối loạn tâm thần nặng và phổ biến, nguyên nhân chưa rõ ràng. Bệnh có tính chất tiến triển với những rối loạn đặc trưng về tư duy, tri giác, cảm xúc dẫn đến những rối loạn cơ bản về tâm lý và nhân cách theo kiểu phân liệt, nghĩa là mất dần tính hài hòa, thống nhất gây ra những chia cắt trong các mặt hoạt động tâm thần. Bệnh tâm thần phân liệt có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng chủ yếu tập trung ở người trẻ, phần lớn trong độ tuổi 15 – 35. Đây là độ tuổi lao động và làm nghĩa vụ quân sự. Theo thống kê ở nhiều quốc gia trên thế giới cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh chiếm khoảng 0,3 – 1,5% dân số. Ở các nước đang phát triển, tỷ lệ mắc sẽ cao hơn ở những nước công nghiệp. Tại Việt Nam, tỷ lệ người mắc tâm thần phân liệt là 0,47% (số liệu năm 2002). Triệu chứng bệnh Tâm thần phân liệtTheo bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt cũng có thể gặp trong nhiều bệnh tâm thần khác. Độ tuổi mắc bệnh trung bình ở nam là 20 tuổi, nữ giới (muộn hơn) là 30 tuổi. Bệnh không phổ biến ở trẻ em và hiếm khi xuất hiện ở người lớn tuổi. Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết bệnh tâm thần phân liệt thường được chia thành 3 loại như sau: 1. Triệu chứng dương tính
2. Triệu chứng âm tính
3. Triệu chứng nhận thứcCác triệu chứng nhận thức liên quan với quá trình suy nghĩ. Những triệu chứng này can thiệp vào khả năng thực hiện công việc hàng ngày. Các triệu chứng suy giảm nhận thức bao gồm:
Nguyên nhân gây bệnh tâm thần phân liệt
Biến chứng của tâm thần phân liệtVề vấn đề này, Tiến sĩ Trần Thị Hồng Thu nhấn mạnh rằng, tâm thần phân liệt nếu không được điều trị có thể diễn tiến trầm trọng. Các biến chứng tâm thần phân liệt có thể gây ra hoặc được kết hợp với bao gồm:
Xét nghiệm và chẩn đoán tâm thần phân liệtKhi có nghi ngờ một người mắc bệnh tâm thần phân liệt, các bác sĩ chuyên khoa Tâm thần thường yêu cầu thực hiện một vài kiểm tra xét nghiệm, kiểm tra tâm lý. Các kiểm tra, xét nghiệm xác định bệnh cao gồm:
Tiến triển của bệnh tâm thần phân liệt"Nếu không được phát hiện sớm và điều trị hợp lý, bệnh sẽ tiến triển thành mạn tính với sự mất mát tăng dần và có giai đoạn cấp" Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu. Có 4 dạng tiến triển sau:
Cách điều trị tâm thần phân liệtVới những bệnh nhân mắc tâm thần phân liệt, bác sĩ Hồng Thu khuyến cáo nên điều trị bệnh ngay từ giai đoạn khởi phát, bởi đây là căn bệnh mạn tính cần được điều trị cả đời ngay cả khi các triệu chứng của bệnh đã giảm bớt. Sự phát triển của khoa học và kỹ thuật chính là điều kiện giúp người bệnh mắc tâm thần phân liệt được tiếp xúc với những phương pháp chữa bệnh hiện đại và hiệu quả nhất. 1. Điều trị bằng thuốcĐây được xem là phương pháp thông dụng và có hiệu quả nhất trong điều trị bệnh tâm thần phân liệt. Tùy từng trường hợp mà việc lựa chọn từng loại thuốc, liều lượng thuốc lại khác nhau nhằm phù hợp với triệu chứng lâm sàng, thể bệnh và khả năng dung nạp của mỗi cá thể. Thông thường, các bác sĩ chuyên khoa Tâm thần thường sử dụng chủ yếu là thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc bình thần và thuốc điều hòa khí sắc. Những chú ý khi sử dụng thuốc điều trị bệnh tâm thần phân liệt.
2. Điều trị bằng liệu pháp sốc điệnPhương pháp điều này hiện không được sử dụng phổ biến với nhiều đối tượng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng phương pháp này. Đó là:
3. Điều trị bằng liệu pháp tâm lý - xã hộiTheo bác sĩ Hồng Thu, cùng với thành công trong việc sử dụng thuốc điều trị bệnh tâm thần phân liệt thì điều trị bằng liệu pháp tâm lý - xã hội cũng mang lại những hiệu quả nhất định. Theo đó, liệu pháp này có những phương pháp điều trị hỗ trợ như:
Can thiệp từ gia đình được sử dụng hiệu quả trong cả thời kỳ đầu và thời kỳ cuối. Luyện tập kỹ năng cũng đã mang lại những hiệu quả bước đầu, còn riêng phục hồi chức năng thì hiệu quả chữa bệnh chưa rõ ràng. So với các phương pháp điều trị bệnh tâm thần phân liệt, thì liệu pháp điều trị bằng tâm lý xã hội giúp kéo dài thời gian ổn định, hạn chế những lần tái phát cũng như mức độ cấp tính và giảm liều thuốc củng cố ngoại trú với bệnh nhân tâm thần phân liệt. Phòng ngừa bệnh tâm thần phân liệtKhông có cách nào chắc chắn để ngăn chặn tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, điều trị sớm có thể giúp được các triệu chứng dưới sự kiểm soát trước khi phát triển các biến chứng nghiêm trọng và có thể giúp cải thiện triển vọng lâu dài. Gắn bó với kế hoạch điều trị có thể giúp ngăn ngừa tái phát hoặc trầm trọng hơn các triệu chứng tâm thần phân liệt. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu hy vọng rằng việc học thêm về yếu tố nguy cơ tâm thần phân liệt có thể dẫn đến chẩn đoán sớm và điều trị trước đó. Đối với những người có nguy cơ mắc tâm thần phân liệt, chủ động thực hiện các bước như tránh sử dụng ma túy bất hợp pháp, giảm stress, ngủ đủ giấc và bắt đầu dùng thuốc chống loạn thần ngay khi cần thiết có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng hoặc ngăn không cho xấu đi. Khám và điều trị bệnh tâm thần phân liệt ở đâu?Khám tại các bệnh viện chuyên khoa Tâm thầnĐể được tư vấn, thăm khám và điều trị bệnh tâm thần phân liệt người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế chuyên sâu về tâm thần. 1. Viện sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai
Viện Sức khỏe Tâm thần là một Viện trực thuộc Bệnh viện Bạch Mai. Là một Viện đầu ngành về Tâm thần học với các chức năng và nhiệm vụ: tiếp nhận bệnh nhân mắc rối loại tâm thần, chữa bệnh nội ngoại trú. 3. Khoa Tâm thần kinh - Bệnh viện Lão khoa Trung ương
Khoa Tâm thần kinh – Bệnh viện Lão khoa TW là địa chỉ uy tín và sự tin cậy của bệnh nhân cao tuổi trong chẩn đoán, điều trị bệnh lý tâm thần, thần kinh lão khoa. 3. Bệnh viện Tâm thần Trung ương I
Bệnh viện Tâm thần trung ương là địa chỉ khám và điều trị, tư vấn tâm lý các bệnh lý tâm thần như: các rối loạn tâm thần (rối loạn cảm xức, trầm cảm nối sinh...),rối loạn liên quan tới tâm lý (trầm cảm, lo âu, đau đầu, chóng mặt...) Bác sĩ tâm bệnh khám từ xaNgười bệnh có thể chọn khám tư vấn với bác sĩ từ xa thông qua cuộc gọi có hình Video trực tuyến. Bệnh nhân ở tại nhà gặp bác sĩ từ xa nhanh chóng, thuận tiện và tiết kiệm. Nội dung bài viết trên đây được tham khảo ý kiến chuyên môn của Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Thị Hồng Thu - Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương. Tại sao lại bị tâm thần phân liệt?Nguyên nhân gây bệnh tâm thần phân liệt
Yếu tố gia đình: Bệnh tâm thần phân liệt có xu hướng dễ tái phát hơn, đặc biệt ở những gia đình không hạnh phúc, thường xuyên có mâu thuẫn hoặc không khí căng thẳng. Yếu tố môi trường: Môi trường chung quanh quá nhiều sang chấn, stress có thể góp phần thúc đẩy sự xuất hiện bệnh.
Điều trị tâm thần phân liệt là gì?3.1.
Người mắc bệnh tâm thần phân liệt có thể chỉ cần sử dụng thuốc chống loạn thần và điều trị ngoại trú với sự hỗ trợ của gia đình. Điều này giúp giảm gánh nặng cho bệnh viện tâm thần, cũng giúp giảm tâm lý bị kì thị của xã hội. Một số thuốc chống loạn thần: - Thuốc dòng cổ điển: Haloperidol, Aminazine,...
Phân liệt là gì?Schizonte (còn gọi là thể phân liệt hay thể phân chia, thể liệt sinh): thể này tồn tại từ 6 - 8 giờ. Mới đầu nhân phân chia sau đó nguyên sinh chất phân chia, rồi chia đều cho các nhân để tạo thành các merozoite. Số lượng các merozoite được tạo thành từ 8 - 22 (trung bình 12 merozoite).
Điều trị bệnh tâm thần phân liệt ở đầu?Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 là bệnh viện chuyên khoa tuyến Trung ương khám và điều trị chuyên sâu về Sức khỏe tâm thần. Bệnh viện có nhiều kinh nghiệm thăm khám cho cả bệnh nhân tâm thần phân liệt từ mức độ nhẹ đến nặng. Các thiết bị hỗ trợ cũng đầy đủ để thăm khám, điều trị cho người bệnh.
|