So sánh thông dịch và phiên dịch

Nghề thông dịch và biên dịch là những nghề đóng vai trò truyền tải thông tin, đóng vai trò quan trọng trong kinh tế, văn hóa, xã hội, và thường được xếp chung với nhau do có nhiều điểm chung. Do đó, dù đã ra đời từ rất lâu nhưng vẫn còn có nhiều người chưa thể phân biệt được hai nghề này.

Thông dịch là gì?

So sánh thông dịch và phiên dịch

Thông dịch là dịch một ngôn ngữ nói thành một ngôn ngữ nói khác. Thông dịch đòi hỏi thông dịch viên phải bắt kịp tốc độ nói của diễn giả và chuyển tải đầy đủ nội dung một cách dễ hiểu những điều người nói muốn nói tới bên còn lại, đóng vai trò là bên nghe. Để làm được điều này, thông dịch viên cần rèn luyện và nắm vững kỹ năng nghe nói, cũng như kỹ năng truyền đạt thông tin bằng lời nói, kỹ năng ghi nhớ, phân tích dữ liệu nhanh chóng và cả am hiểu chuyên môn mình đang dịch.

Biên dịch là gì?

So sánh thông dịch và phiên dịch

Biên dịch viên là người truyền tải nội dung từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác qua văn bản. Họ có khả năng phân tích và đọc hiểu tốt. Văn bản họ dịch càng dễ hiểu bao nhiêu thì các giai đoạn công việc tiếp theo càng dễ dàng bấy nhiêu. Văn bản mà họ dịch có thể có độ dài và văn phong khác nhau, chỉ cần đảm bảo nội dung chính xác.

Sự giống nhau giữ nghề thông dịch và biên dịch

Cả hai nghề đều đòi hỏi khả năng chuyên môn, sự kết hợp ngôn ngữ, hiểu biết về văn hóa và cách dùng từ của hai ngôn ngữ.

Sự khác nhau của thông dịch và biên dịch

Trong khi thông dịch là dịch nói, thì biên dịch lại là dịch văn bản, dịch viết.

Với người làm nghề thông dịch, họ phải tinh thông cả hai ngôn ngữ, gồm ngôn ngữ chủ động và ngôn ngữ bị động, và họ phải dịch qua lại được cả hai ngôn ngữ này.

Với người làm nghề biên dịch thì thông thường họ chỉ dịch từ ngôn ngữ bị động sang ngôn ngữ chủ động mà thôi.

Thông dịch và biên dịch, nghề nào khó hơn?

So sánh thông dịch và phiên dịch

Với những đặc thù nghề nghiệp riêng, mỗi nghề đều có những khó khăn riêng của nó.

Ví dụ, với nghề thông dịch đòi hỏi bạn phải nhanh nhạy để chuyển nội dung hội thoại từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác ngay lập tức một cách dễ hiểu và chính xác. Để làm được điều này, thông dịch viên cần có kỹ năng nghe, nói, diễn đạt tốt. Bên cạnh đó là sự am hiểu văn hóa của hai bên để không gây hiểu lầm và làm mất ý nghĩ cuộc hội thoại.

Còn đối với biên dịch viên thì lại yêu cầu bạn phải nắm được cách hành văn của hai ngôn ngữ để chuyển tải đầy đủ nội dung văn bản một cách chính xác trong văn bản đích. Để làm được điều này, biên dịch viên cần có kỹ năng đọc hiểu và viết tốt.

Với bạn thì sao? Kỹ năng nào bạn mạnh nhất, thì công việc đó sẽ dễ dàng hơn cho bạn. Thông dịch hay biên dịch, nghề nào khó hơn? Câu trả lời nằm ở mỗi người.

So sánh thông dịch và phiên dịch
Trình biên dịch là trình dịch chuyển đổi ngôn ngữ nguồn (ngôn ngữ cấp cao) thành ngôn ngữ đối tượng (ngôn ngữ máy). Ngược lại với trình biên dịch, trình thông dịch là một chương trình bắt chước việc thực thi các chương trình được viết bằng ngôn ngữ nguồn. Một điểm khác biệt giữa Trình biên dịch và trình thông dịch là Trình biên dịch chuyển đổi toàn bộ chương trình trong một lần, mặt khác Trình thông dịch chuyển đổi chương trình bằng cách thực hiện một dòng tại một thời điểm.

Rõ ràng, khả năng nhận thức của con người và một thiết bị điện tử như máy tính là khác nhau. Con người có thể hiểu bất cứ điều gì thông qua các ngôn ngữ tự nhiên, nhưng một máy tính thì không. Máy tính cần một người dịch để chuyển đổi các ngôn ngữ được viết ở dạng người có thể đọc được thành dạng có thể đọc được trên máy tính.

Trình biên dịch và trình thông dịch là các loại trình dịch ngôn ngữ. Dịch giả ngôn ngữ là gì? Câu hỏi này có thể phát sinh trong tâm trí của bạn.

Trình dịch ngôn ngữ là một phần mềm dịch các chương trình từ một ngôn ngữ nguồn ở dạng người có thể đọc được thành một chương trình tương đương bằng ngôn ngữ đối tượng. Ngôn ngữ nguồn nói chung là ngôn ngữ lập trình cấp cao và ngôn ngữ đối tượng thường là ngôn ngữ máy của một máy tính thực tế.

Biểu đồ so sánh

Cơ sở để so sánhTrình biên dịchThông dịch viên
Đầu vàoNó mất toàn bộ một chương trình tại một thời điểm.
Nó mất một dòng mã hoặc hướng dẫn tại một thời điểm.
Đầu raNó tạo mã đối tượng trung gian.Nó không tạo ra bất kỳ mã đối tượng trung gian.
Cơ chế làm việc
Việc biên dịch được thực hiện trước khi thực hiện.Biên soạn và thực hiện diễn ra đồng thời.
Tốc độ
Tương đối nhanh hơnChậm hơn
Ký ức
Yêu cầu bộ nhớ nhiều hơn do việc tạo mã đối tượng.Nó đòi hỏi ít bộ nhớ hơn vì nó không tạo mã đối tượng trung gian.
Lỗi
Hiển thị tất cả các lỗi sau khi biên dịch, tất cả cùng một lúc.Hiển thị lỗi của từng dòng một.
Phát hiện lỗiKhó khănSo sánh dễ dàng hơn
Ngôn ngữ lập trình liên tục
C, C ++, C #, Scala, typcript sử dụng trình biên dịch.Java, PHP, Perl, Python, Ruby sử dụng trình thông dịch.

Định nghĩa trình biên dịch

Trình biên dịch là một chương trình đọc một chương trình được viết bằng ngôn ngữ cấp cao và chuyển đổi nó thành máy hoặc ngôn ngữ cấp thấp và báo cáo các lỗi có trong chương trình. Nó chuyển đổi toàn bộ mã nguồn trong một lần hoặc có thể mất nhiều lượt để làm như vậy, nhưng cuối cùng, người dùng sẽ nhận được mã được biên dịch sẵn sàng để thực thi.

So sánh thông dịch và phiên dịch

Trình biên dịch hoạt động theo từng giai đoạn; các giai đoạn khác nhau có thể được nhóm thành hai phần đó là:

  • Giai đoạn phân tích của trình biên dịch cũng được gọi là mặt trước trong đó chương trình được chia thành các phần cấu thành cơ bản và kiểm tra ngữ pháp, ngữ nghĩa và cú pháp của mã sau khi mã trung gian được tạo. Giai đoạn phân tích bao gồm máy phân tích từ vựng, máy phân tích ngữ nghĩa và phân tích cú pháp.
  • Giai đoạn tổng hợp của trình biên dịch còn được gọi là phần cuối trong đó mã trung gian được tối ưu hóa và mã đích được tạo. Giai đoạn tổng hợp bao gồm trình tối ưu hóa mã và trình tạo mã.

GIAI ĐOẠN MÁY TÍNH

Bây giờ hãy hiểu chi tiết hoạt động của từng giai đoạn.

  1. Trình phân tích từ vựng : Nó quét mã dưới dạng một dòng ký tự, nhóm chuỗi ký tự thành các từ vựng và đưa ra một chuỗi các mã thông báo có tham chiếu đến ngôn ngữ lập trình.
  2. Trình phân tích cú pháp : Trong giai đoạn này, các mã thông báo được tạo trong giai đoạn trước được kiểm tra theo ngữ pháp của ngôn ngữ lập trình, cho dù các biểu thức có đúng về mặt cú pháp hay không. Nó làm cho cây phân tích để làm như vậy.
  3. Trình phân tích ngữ nghĩa : Nó xác minh xem các biểu thức và câu lệnh được tạo trong giai đoạn trước có tuân theo quy tắc của ngôn ngữ lập trình hay không và nó tạo ra các cây phân tích chú thích.
  4. Trình tạo mã trung gian : Nó tạo mã trung gian tương đương của mã nguồn. Có nhiều cách trình bày mã trung gian, nhưng TAC (Mã địa chỉ ba) được sử dụng rộng rãi nhất.
  5. Trình tối ưu hóa mã : Nó cải thiện yêu cầu về thời gian và không gian của chương trình. Để làm như vậy, nó loại bỏ mã dự phòng có trong chương trình.
  6. Trình tạo mã : Đây là giai đoạn cuối cùng của trình biên dịch trong đó mã đích cho một máy cụ thể được tạo. Nó thực hiện các hoạt động như quản lý bộ nhớ, đăng ký gán và tối ưu hóa cụ thể của máy.

So sánh thông dịch và phiên dịch

Bảng ký hiệu là một cấu trúc dữ liệu quản lý các mã định danh cùng với loại dữ liệu có liên quan mà nó đang lưu trữ. Trình xử lý lỗi phát hiện, báo cáo, sửa các lỗi gặp phải giữa các giai đoạn khác nhau của trình biên dịch.

Định nghĩa phiên dịch

Trình thông dịch là một thay thế để thực hiện một ngôn ngữ lập trình và thực hiện công việc tương tự như một trình biên dịch. Trình thông dịch thực hiện kiểm tra từ vựng, phân tích cú phápkiểm tra kiểu tương tự như trình biên dịch. Nhưng trình thông dịch xử lý cây cú pháp trực tiếp để truy cập các biểu thức và thực thi câu lệnh thay vì tạo mã từ cây cú pháp.

Trình thông dịch có thể yêu cầu xử lý cùng một cây cú pháp nhiều lần, đó là lý do tại sao việc giải thích tương đối chậm hơn so với thực hiện chương trình được biên dịch.

Biên dịch và giải thích có thể kết hợp để thực hiện một ngôn ngữ lập trình. Trong đó một trình biên dịch tạo mã cấp trung gian thì mã được hiểu thay vì được biên dịch thành mã máy.

Sử dụng một thông dịch viên là thuận lợi trong quá trình phát triển chương trình, trong đó phần quan trọng nhất là có thể kiểm tra một sửa đổi chương trình một cách nhanh chóng thay vì chạy chương trình một cách hiệu quả.

Sự khác biệt chính giữa Trình biên dịch và Trình thông dịch

Hãy xem xét sự khác biệt lớn giữa Trình biên dịch và Trình thông dịch.

  1. Trình biên dịch lấy toàn bộ một chương trình và dịch nó, nhưng trình thông dịch sẽ dịch một câu lệnh chương trình bằng câu lệnh.
  2. Mã trung gian hoặc mã đích được tạo trong trường hợp trình biên dịch. Đối với trình thông dịch không tạo mã trung gian.
  3. Trình biên dịch tương đối nhanh hơn Trình thông dịch khi trình biên dịch thực hiện toàn bộ chương trình cùng một lúc trong khi các trình thông dịch biên dịch từng dòng mã sau đó.
  4. Trình biên dịch đòi hỏi nhiều bộ nhớ hơn trình thông dịch vì tạo ra mã đối tượng.
  5. Trình biên dịch trình bày tất cả các lỗi đồng thời và rất khó để phát hiện các lỗi trong trình hiển thị trình thông dịch tương phản từng lỗi một và dễ dàng phát hiện lỗi hơn.
  6. Trong trình biên dịch khi xảy ra lỗi trong chương trình, nó dừng dịch và sau khi xóa lỗi, toàn bộ chương trình được dịch lại. Ngược lại, khi xảy ra lỗi trong trình thông dịch, nó sẽ ngăn bản dịch của nó và sau khi xóa lỗi, bản dịch lại tiếp tục.
  7. Trong một trình biên dịch, quá trình này yêu cầu hai bước trong đó mã nguồn đầu tiên được dịch sang chương trình đích sau đó được thực thi. Trong khi trong Trình thông dịch Đó là một quá trình một bước trong đó Mã nguồn được biên dịch và thực thi cùng một lúc.
  8. Trình biên dịch được sử dụng trong các ngôn ngữ lập trình như C, C ++, C #, Scala, v.v ... Trên Trình thông dịch khác được sử dụng trong các ngôn ngữ như Java, PHP, Ruby, Python, v.v.

Phần kết luận

Cả trình biên dịch và trình thông dịch đều có cùng một công việc nhưng khác nhau về quy trình vận hành, Trình biên dịch lấy mã nguồn theo cách tổng hợp trong khi Trình thông dịch lấy các phần cấu thành của mã nguồn, nghĩa là câu lệnh bằng câu lệnh.

Mặc dù cả trình biên dịch và trình thông dịch đều có những ưu điểm và nhược điểm nhất định như các ngôn ngữ Phiên dịch được coi là đa nền tảng, tức là mã có thể mang theo được. Nó cũng không cần phải biên dịch hướng dẫn trước đây không giống như trình biên dịch tiết kiệm thời gian. Ngôn ngữ biên dịch nhanh hơn về quá trình biên dịch.