Lác mắt khá thường gặp ở trẻ nhỏ khi hai mắt không cùng nhìn về một điểm, nếu điều trị sớm thì lác mắt có thể cải thiện đáng kể. Nhận biết sớm dấu hiệu bị lác mắt giúp điều trị bệnh sớm, đem lại hiệu quả cao và đảm bảo thị lực không bị ảnh hưởng. Show 1. Tại sao bạn bị lác mắt?Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lác mắt được xác định là do sự khác biệt về phần cơ xung quanh mỗi mắt. Mỗi mắt hoạt động nhìn bằng cách tập trung vào một vật hay một điểm nhờ vào hoạt động của nhóm 6 cơ quanh mắt. Nếu một vài cơ này gặp vấn đề hoặc phối hợp hoạt động không tốt, bên mắt đó có thể không nhìn tập trung được theo mong muốn. Lác mắt ảnh hưởng đến khả năng nhìn và tính thẩm mỹ Vì thế xảy ra tình trạng dù cố gắng tập trung nhìn một điểm song thực tế hai mắt nhìn theo hai hướng khác nhau. Tình trạng lác mắt có thể xảy ra ở trẻ nhỏ là do bẩm sinh hoặc những ảnh hưởng do bệnh lý ở mắt, biến chứng mắt khi sinh nhưng phát triển chậm thành bệnh. Còn lác mắt ở người lớn hầu hết do biến chứng bệnh lý như: đột quỵ, đái tháo đường, chấn thương ở mắt,… Những yếu tố làm tăng nguy cơ bị lác mắt bao gồm: 2. Dấu hiệu bị lác mắt dễ nhận biết nhấtCó thể nhận biết dấu hiệu ở người bị lác mắt qua hoạt động nhìn của họ, cần chú ý quan sát để phát hiện nhất là ở trẻ nhỏ. Triệu chứng đặc trưng nhất của lác mắt là khi nhìn vào một vật, hai mắt không cùng tập trung như bình thường mà nhìn vào hai hướng khác nhau. Điều này khiến người bị lác mắt gặp khó khăn khi nhìn vật cụ thể, họ phải nghiêng đầu để hai mắt cùng nhìn được chính xác vị trí, hình dạng vật. Nhìn thẳng vào mắt trẻ để thấy dấu hiệu lác Ngoài ra, người bị lác mắt có thể gặp tình trạng nhìn đôi, nghĩa là hai bên mắt do không tập trung nên đưa ra hai hình ảnh không trùng khớp. Khi não tiếp nhận đồng thời tín hiệu khác nhau từ hai mắt sẽ khiến người bệnh thấy như 2 lớp hình ảnh song song lệch nhau. Để kiểm tra đơn giản tình trạng lác mắt, bạn thực hiện với người cần kiểm tra như sau:
Nhiều người bị lác mắt nhưng không nhận ra bệnh do luôn có thói quen nhìn nghiêng đầu, việc này giúp giảm tình trạng nhìn đôi do hai mắt không đồng nhất. Ngoài ra còn có những trường hợp lác nhẹ, lác không thường xuyên hoặc lác ẩn khó phát hiện hơn. Nếu nghi ngờ, người bệnh nên trực tiếp đến cơ sở y tế thăm khám, với phương pháp chẩn đoán chính xác, bạn sẽ biết được bản thân có bị lác mắt thực sự hay không. Điều trị sớm giúp trẻ bị lác mắt phục hồi tốt hơn 3. Chẩn đoán và điều trị lác mắt3.1. Chẩn đoánHầu hết bác sĩ có thể chẩn đoán lác mắt qua thăm khám lâm sàng với sự hỗ trợ của kính y học trong việc tìm ra điểm khác nhau giữa hai mắt. Ngoài ra, thần kinh và võng mạc mắt cũng được kiểm tra để loại trừ nguyên nhân giảm thị lực, khó nhìn do vấn đề ở hai bộ phận này. Lác mắt ở trẻ có thể xảy ra đột ngột nên cần đưa trẻ đi khám định kỳ 6 tháng một lần hoặc tự kiểm tra để phát hiện bệnh sớm. Khi phát hiện bệnh, cần điều trị sớm để hiệu quả cao hơn, tỉ lệ thành công lớn hơn. Các thống kê khoa học cho biết, nếu lác mắt phát hiện sớm ở trẻ dưới 3 tuổi thì điều trị tích cực đem lại tỉ lệ thành công lên đến 92%. Còn lác mắt người lớn thường là bệnh lý tiến triển nên điều trị khó khăn hơn. Không nên chủ quan vì lác mắt nếu phát hiện và điều trị muộn, thói quen rất khó thay đổi ảnh hưởng đến khả năng nhìn cũng như tính thẩm mỹ. 3.2. Điều trịTùy vào tình trạng bệnh và độ tuổi, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị lác mắt với phương pháp thích hợp. Mục đích của việc điều trị này là cải thiện thị lực của bên mắt bị lác tương đương với bên mắt khỏe mạnh. Đeo kính hoặc miếng che mắt Kính chuyên dụng hoặc dụng cụ che mắt được sử dụng để mắt khỏe hơn, cũng tạo thói quen cơ thể sử dụng và nhận hình ảnh từ mắt yếu hơn. Tập nhìn bên mắt yếu giúp phục hồi mắt bị lác Bài tập chữa lác mắt Một số bài tập đơn giản có thể giúp bệnh nhân nhìn tập trung vào một hướng bằng cả hai mắt song cần kiên trì và thực hiện sớm. Phẫu thuật cơ mắt Nhiều trường hợp lác mắt nặng, bên mắt lác quá yếu không thể tăng cường, tự cải thiện thì phẫu thuật sẽ được xem xét để điều trị. Bác sĩ sẽ can thiệp vào vùng cơ mắt để hướng nhìn của mắt bị lác được cân bằng. Tuy nhiên sau phẫu thuật này, bên mắt bị yếu không phục hồi được thị lực, có thể vẫn cần tập luyện, dùng băng che mắt để luyện tập cho bên mắt yếu hơn này. Phẫu thuật cơ mắt càng sớm thì khả năng thành công càng cao¸ nhất là bệnh lác mắt sớm ở trẻ nhỏ. 4. Thói quen giúp giảm tiến triển bệnh lác mắtBên cạnh điều trị thì bệnh nhân bị lác mắt nên áp dụng các thói quen sinh hoạt, thói quen nhìn tốt để hạn chế tiến triển bệnh cũng như ngăn ngừa tái phát. Cụ thể, dưới đây là các biện pháp cần lưu ý:
Không nên chủ quan nếu có dấu hiệu bị lác mắt, phát hiện và điều trị càng sớm thì khả năng chữa khỏi bệnh càng cao. Hiện, chuyên khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ uy tín, được nhiều bệnh nhân tin tưởng thăm khám khi có các vấn đề về mắt. Các dịch vụ chính của chuyên khoa là:
Nếu cần tư vấn thêm về phương pháp điều trị lác mắt, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56.
Trong mấy tháng đầu kể từ khi mới chào đời, mẹ có thể phát hiện ra mắt bé giống như hơi bị lác, nguyên nhân là do việc phối hợp giữa 2 mắt còn kém. Phần lớn trường hợp này, mắt bé sẽ trở lại bình thường sau đó. Tuy nhiên, nếu tình trạng bé bị lác mắt kéo dài, nên đưa bé đi khám sớm. 1. Nguyên nhân gây lác mắt ở trẻ sơ sinh Lác có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nếu lác bẩm sinh là khi trẻ sinh ra đã thấy lác hay lác xuất hiện trong giai đoạn từ 6 tháng tuổi. Trẻ có thể xuất hiện tình trạng lác một bên mắt từ lúc mới sinh hoặc trong giai đoạn 1 - 2 tuổi (có thể muộn hơn). Các nguyên nhân gây lác ở trẻ sơ sinh: - Do hiện tượng mất cân bằng giữa 2 mắt: 2 mắt của bé hoạt động nhịp nhàng, thông qua sự chi phối của các dây thần kinh và các cơ chéo bám vào nhãn cầu. Vì một lý do nào đó, sự phối hợp này bị trục trặc. Khi ấy, mắt bé không cùng nhìn về một hướng nên xuất hiện dấu hiệu bị lác (lé). - Trẻ mắc các tật về mắt như: Cận thị, viễn thị, loạn thị. Cận thị thường gây ra lác ngoài, viễn thị gây lác vào trong. - Do bất thường ở các cơ vùng nhãn cầu. - Trẻ bị tổn thương thần kinh hoặc tổn thương não khiến trẻ có những tổn hại về khả năng vận động cũng có thể gây lác mắt. Ngoài ra, trẻ bình thường cũng có thể bị lác mắt sau khi bị sốt cao, co giật gây biến chứng. - Mắt trẻ bị nhiễm khuẩn, chấn thương, đục thủy tinh thể, sụp mi, nhược thị thực thể, ung thư võng mạc, bệnh Toxoplasma...… - Yếu tố gia đình: Nhiều nghiên cứu cho thấy lác do yếu tố gia đình. Có tới 20% các bệnh nhân mắc bệnh được xác định nguyên nhân gây bệnh là do yếu tố gia đình. - Bên cạnh đó, một yếu tố cũng khá quan trọng phải kể đến là do những bất thường khi sinh như thiếu cân, sinh non.
Nếu không được điều trị, khoảng 50% trẻ bị lác mắt có thể mất thị lực một phần do nhược thị. 2. Biểu hiện lác mắt ở trẻ Mắt của trẻ khi mới sinh ra đã có đầy đủ các cấu trúc để hình thành thị giác, nhưng cần có thời gian để thị lực của trẻ phát triển dần dần khi đến 8 - 12 tháng. Dấu hiệu chính của lác mắt là một mắt không nhìn thẳng. Đôi khi trẻ sẽ liếc mắt một bên khi nhìn dưới ánh sáng mặt trời hoặc nghiêng đầu để sử dụng hai mắt đồng thời. Tuy nhiên, mắt của trẻ sơ sinh thường có vẻ như nhìn chéo nhau, mặc dù thực ra không phải như vậy. Tình trạng này được gọi là "lác giả". Trẻ nhỏ thường có mũi phẳng, rộng và có một nếp da ở trong mi mắt, làm cho hai mắt có vẻ như nhìn chéo nhau. Sự xuất hiện của tình trạng giả lác có thể cải thiện khi trẻ lớn lên. Trẻ sẽ không tiến triển thành lác thật sự. Bác sĩ chuyên khoa mắt có thể phân biệt giữa lác thật sự và lác giả. Một vài trường hợp lác mắt xảy ra ở độ nhỏ hoặc lác ẩn thì rất khó phát hiện, do độ lệch giữa hai mắt không rõ ràng để nhìn thấy. Trẻ có dấu hiệu bất thường sẽ nhìn lệch, nhìn nghiêng hoặc quay đầu mới nhìn thấy đồ vật ở bên cạnh. Mắt trẻ không có phản ứng với ánh sáng hoặc không tập trung vào một món đồ chơi… Nếu trẻ trên 1 tuổi mà vẫn xuất hiện tình trạng hai mắt không cân đối thì sẽ dẫn tới thị lực giảm sút, để lại hậu quả của cận thị, viễn thị và loạn thị. Nếu phát hiện càng muộn thì tình trạng càng nặng.
Có tới 20% các bệnh nhân mắc bệnh lác mắt được xác định nguyên nhân gây bệnh là do yếu tố gia đình. 3. Điều trị lác mắt như thế nào? Điều trị cho trẻ càng sớm thì trẻ càng có cơ hội khỏi bệnh. Nếu chữa lác trước 3 tuổi, tỷ lệ thành công lên tới 92%, nếu trẻ từ 6 - 8 tuổi là 62%. Nếu để lâu, mắt trẻ sẽ thành tật nên khả năng phục hồi sẽ kém. Về điều trị, các bác sĩ có thể chỉ định băng kín một bên mắt không bị tật, để giúp bé luyện tập hướng nhìn cho bên mắt còn lại. Hoặc bác sĩ chỉ định cho bé đeo một loại kính đặc biệt để chỉnh hướng nhìn cho mắt của bé. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành thêm một cuộc phẫu thuật nhỏ. Lưu ý, phương pháp bịt mắt khi chữa lác cho bé phải được sự chỉ định của bác sĩ. Bởi tùy tình trạng bệnh, bé có thể được bác sĩ chỉ định việc bịt mắt bằng thuốc, bằng kính hay bằng miếng vải; bịt thường xuyên hay cách quãng… Trẻ cũng có thể được bác sĩ chỉ định điều trị lác mắt bằng các trò chơi như xếp hình, xâu hạt vòng để giúp bé tăng sự phối hợp tập trung của cả 2 mắt.
Cần đưa trẻ đi khám ѕức khỏe định kỳ hoặc theo lịch hẹn để có thể phát hiện kịp thời các bệnh ᴠề mắt. 4. Lời khuyên của thầy thuốc Đối ᴠới trẻ ѕơ ѕinh rất khó để phát hiện được những bất thường ở mắt. Một ѕố bệnh cận thị, nhược thị không có biểu hiện bên ngoài khi trẻ còn quá nhỏ. Do đó, cần đưa trẻ đi khám ѕức khỏe định kỳ hoặc theo lịch hẹn để có thể phát hiện kịp thời các bệnh ᴠề mắt ᴠà có biện pháp can thiệp ѕớm. Nếu bình thường, trẻ nên được khám mắt lần đầu khi được 3 tuổi, hoặc khám sớm hơn khi trong gia đình có vấn đề về thị lực. Khi trẻ chuẩn bị đến trường, cần phải kiểm tra thị lực 1 lần nữa. Tham khảo thêm thông tin bài viết: Các tật về mắt hay gặp ở trẻ sơ sinh. |