Nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa quan tâm đến đăng ký quyền sở hữu trí tuệ Show (LĐXH) Quản trị thương hiệu, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ có vai trò quan trọng trong việc tăng cường lợi thế của doanh nghiệp (DN), nâng cao uy tín và tạo ra giá trị của DN trên thương trường. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa quan tâm đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ.
Ngày 29/12, tại Hà Nội, Trung tâm Ứng dụng Công nghệ Khai thác Quyền sở hữu trí tuệ (IPTA) phối hợp với Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh (BCSI) tổ chức “Hội nghị về xây dựng hình ảnh doanh nghiệp gắn với bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ”. Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Lê Ninh Giang, Giám đốc IPTA cho biết: Ở nước ta hiện nay có thực trạng chung đó là rất nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa nghĩ đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ hoặc ngại đăng ký vì nhiều lý do. Đôi khi, điều này xuất phát từ sự thiếu hiểu biết về kiến thức bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp. Việc không nắm được tầm quan trọng của công tác này dẫn đến “thờ ơ” với việc đăng ký sở hữu trí tuệ. Chính vì vậy, theo ông Giang, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho xã hội về sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo là hết sức quan trọng, đặc biệt là việc tuyên truyền sâu rộng về vai trò và sự gắn kết giữa đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ trong cộng đồng sinh viên và doanh nghiệp khởi nghiệp. Thực tế cho thấy, trong khi các doanh nghiệp đa quốc gia trên thế giới đều đầu tư nhiều nguồn lực cho việc đăng ký bảo hộ độc quyền tài sản trí tuệ của doanh nghiệp thì tại nước ta hiện nay chưa có nhiều doanh nghiệp hiểu đúng tầm quan trọng của vấn đề này.  Theo ông Giang, đã có nhiều doanh nghiệp Việt đầu tư rất nhiều vào xây dựng thương hiệu của mình ở trong nước, giúp sản phẩm tốt được nhiều người tiêu dùng trong nước biết đến, tuy nhiên khi ra thị trường quốc tế lại trở nên vô danh, thậm chí bị “cướp” thương hiệu do bị một doanh nghiệp nước ngoài khác đăng ký trước. Điều này đã gây ra thiệt hại cho doanh nghiệp, như : chỉ dẫn địa lý Phú Quốc cho nước mắm bị đăng ký làm nhãn hiệu ở nhiều nước, mất thương hiệu thuốc lá Vinataba ở nhiều lãnh thổ, mất sáng chế, kiểu dáng công nghiệp võng xếp Duy Lợi ở Nhật Bản năm 2001, mất chỉ dẫn địa lý cà phê Buôn Ma Thuột ở Trung Quốc năm 2011… Ông Lê Huy Anh – Đại diện Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho rằng, sở hữu trí tuệ có vai trò then chốt để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bảo hộ sở hữu trí tuệ, nhất là bảo hộ độc quyền sáng chế chính là cơ chế hợp pháp để tạo ra độc quyền, thông qua đó giúp DN tạo ra lợi thế cạnh tranh. Do đó, các DN đa quốc gia đều vô cùng chú trọng đầu tư cho vấn đề quản trị thương hiệu, đăng kí bảo hộ độc quyền tài sản trí tuệ của DN. Ở nước ta, cho đến nay, chỉ số ít DN lớn như FPT, Viettel, Viglacera…có bộ phận đăng ký nhãn hiệu ra quốc tế. Còn lại rất nhiều DN, trong đó đa số là DNNVV chỉ tập trung vào hình thành DN, kêu gọi vốn đầu tư mà chưa nghĩ đến việc đăng ký quyền bảo vệ sở hữu trí tuệ hoặc ngại đăng ký. Thống kê cho thấy, hiện chỉ 18% DNNVV hiểu đúng về sở hữu trí tuệ và chỉ có 6% DNNVV có bộ phận thực thi về SHTT. Thậm chí, rất nhiều DN chưa liệt kê được tài sản thuộc sở hữu trí tuệ. Theo luật sư Lê Quang Vinh, Công ty Luật Bross và cộng sự, nếu không bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp sẽ mất cơ hội xuất khẩu và mở rộng thị trường, đối mặt với rủi ro về pháp lý. Song song với đó là sẽ mất lợi ích từ các Hiệp định Thương mại tự do như CPTPP, EVFTA, RCEP… Để không bị mất thương hiệu và nhãn hiệu của mình, các doanh nghiệp phải chủ động rà soát và đăng ký sớm quyền sở hữu trí tuệ ở thị trường nước ngoài. Đặc biệt, cần lưu ý bảo hộ: nhãn hiệu (thương hiệu), kiểu dáng, sáng chế, giải pháp hữu ích. Khi phát hiện quyền sở hữu trí tuệ của mình bị mất, cần nhanh chóng nghiên cứu thu thập chứng cứ, nộp đơn phản đối, hủy bỏ hoặc đình chỉ hiệu lực quyền sở hữu trí tuệ. Còn theo luật sư Phạm Duy Khương, Công ty Luật SB Law, doanh nghiệp Việt cần có chiến lược đăng ký nhãn hiệu ra quốc tế để bảo vệ thương hiệu của mình cũng như nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế. Theo đó, doanh nghiệp phải cân nhắc về chi phí, thời gian, số lượng và quốc gia đăng ký. Cụ thể, có thể đăng ký trên 4 quốc gia, so sánh thời gian đăng ký trực tiếp và đăng ký qua định thư hay thỏa ước. Một số quốc gia đã cho phép đăng ký với thủ tục rút gọn mà doanh nghiệp có thể cân nhắc như: Campuchia, Úc, Hàn Quốc… Tại hội thảo, nhiều chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do để thúc đẩy gia tăng thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa, nếu không quan tâm đến vấn đề bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, DN sẽ tự đánh mất đi nhiều cơ hội phát triển. Đã đến lúc, DN Việt cần có chiến lược đăng ký nhãn hiệu ra quốc tế để bảo vệ thương hiệu của mình cũng như nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế. Thảo Lan
Hầu hết các doanh nghiệp nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng nhãn hiệu để phân biệt sản phẩm của mình với sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh, nhưng không phải tất cả các chủ thể đều nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo hộ nhãn hiệu thông qua đăng ký nhãn hiệu. Do tầm quan trọng của nhãn hiệu trong việc xác định sự thành công của sản phẩm trên thị trường nên cần phải bảo đảm rằng chúng có được sự bảo hộ đầy đủ. Khác với một số nước như Mỹ, tại Việt Nam chủ đơn đăng ký chỉ có thể bảo hộ nhãn hiệu của mình thông qua đăng ký. Việc đăng ký nhãn hiệu mang đến cho chủ đơn sự độc quyền sử dụng nhãn hiệu. Điều này sẽ ngăn cản người khác tiếp cận sản phẩm trùng hoặc tương tự dưới một nhãn hiệu hoặc trùng hoặc tương tự tới mức gây nhầm lẫn. Chủ đơn có thể chuyển giao quyền sử dụng (li-xăng) nhãn hiệu hoặc nhượng quyền thương mại (franchise) nhãn hiệu được bảo hộ của mình cho các công ty khác. Từ đó, tạo nguồn thu nhập bổ sung cho doanh nghiệp. Một nhãn hiệu được bảo hộ có uy tín đối với người tiêu dùng cũng có thể được sử dụng để huy động vốn từ các tổ chức tài chính như ngân hàng hoặc các quỹ đầu tư mạo hiểm – những tổ chức này ngày càng hiểu rõ tầm quan trọng của nhãn hiệu đối với sự thành công của doanh nghiệp. Điều kiện để nhãn hiệu được bảo hộKhác với quyền tác giả được bảo hộ theo cơ chế tự động, từ thời điểm tạo ra tác phẩm , tác giả đã được bảo hộ về mặt pháp lý mà không cần qua một thủ tục đăng ký nào. Nhưng đối với quyền sở hữu công nghiệp, bao gồm đối tượng là sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, thiết kế bố trí mạch tích hợp, thì việc bảo hộ được xác lập dựa trên quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thông qua việc xét và cấp văn bằng bảo hộ cho chủ sở hữu của các đối tượng đó (trừ các đối tượng sở hữu công nghiệp được xác lập một cách tự động như bí mật kinh doanh và tên thương mại). Như vậy, đối với quyền tác giả việc đăng ký bảo hộ mang tính khuyến khích thì việc đăng ký bảo hộ đối với quyền sở hữu công nghiệp là thủ tục bắt buộc. Lợi ích của việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệuBảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm mang lại các lợi ích sau: Việc một người hoặc một tổ chức đã đầu tư rất nhiều công sức, tiền bạc để tạo ra đối tượng sở hữu công nghiệp nhưng lại bị người khác sử dụng, chiếm đoạt hoặc đăng ký trước thì sẽ không được pháp luật bảo vệ do không thực hiện đăng ký quyền cho đối tượng đó.
Nhãn hiệu là dấu hiệu để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của cá nhân, tổ chức khác nhau nhằm chỉ ra ai là người sản xuất, cung cấp dịch vụ. Theo quy định của pháp luật, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ từ chối việc từ chối đăng ký nếu nhãn hiệu đó có khả năng gây nhầm lẫn với nhãn hiệu khác. Đăng ký nhãn hiệu giúp doanh nghiệp ngăn chặn việc doanh nghiệp đối thủ sử dụng nhãn hiệu đó để gây nhầm lẫn hoặc thu lợi từ nhãn hiệu đã đăng ký. Trường hợp doanh nghiệp nào đó vẫn cố tình kinh doanh sản phẩm có khả năng gây nhầm lẫn thì có thể khởi kiện yêu cầu bồi thường. Một trong những lợi thế cạnh tranh trong nền kinh tế phát triển như hiện nay, đó là việc doanh nghiệp xây dựng được thương hiệu của mình. Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cho doanh nghiệp bên cạnh việc thúc đầy hoạt động quảng bá thương hiệu của doanh nghiệp, tạo sự tin tưởng trong quan hệ với khách hàng mà doanh nghiệp còn có căn cứ pháp lý bảo vệ cho quyền lợi của mình trước những hành vi sử dụng trái phép nhãn hiệu đó. Để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra đối với sản phẩm, dịch vụ của mình chủ sở hữu nhãn hiệu cần tiến hành đăng ký bảo hộ nhãn hiệu nhằm xây dựng thương hiệu bền vững. Lợi ích của việc đăng ký nhãn hiệu tại các nước công nhận bảo hộ nhãn hiệu sử dụng trước khi đăng kýỞ một số nước (đặc biệt là ở các nước áp dụng hệ thống “thông luật” như Australia, Canada, Ấn Độ, vương quốc Anh và Hoa Kỳ) nhãn hiệu cũng có thể được bảo hộ thông qua sử dụng. Ưu điểm chính của việc đăng ký nhãn hiệu trong trường hợp này là:
Quý khách hàng có nhu cầu tra cứu và bảo hộ nhãn hiệu xin vui lòng liên hệ Công ty luật Việt An để được tư vấn cụ thể! |
