Show Thông tin bài hátTên bài hát: Pray For Me Ooh, ooh, ooh, ooh [Verse 1: The Weeknd] [Chorus: The Weeknd] [Verse 2: Kendrick Lamar] [Chorus: The Weeknd] [Bridge: The Weeknd] [Chorus: The Weeknd] [Outro: Kendrick Lamar & The Weeknd] Có nhiều bạn muốn viết về chủ đề mình quan tâm, nhưng không có ý tưởng. Sự bí ý tưởng (hay còn gọi là Writer’s block) mang nhiều hình dạng khác nhau. Có người viết được một chút thì tịt. Có người rặn mãi cũng không được những chữ đầu tiên. Và thường chúng ta hay đổ lỗi cho sự thiếu sáng tạo, hoặc thiếu đam mê. Kendrick Lamar chứng minh điều ngược lại: vấn đề nằm ở sự nhẫn nại và cảm xúc. Kendrick Lamar (KL) không chỉ là một rapper. Anh là một rapper xuất sắc. Tính đến nay, Kendrick Lamar đã nhận tới 14 giải Grammy danh giá, một giải Pulitzer âm nhạc, lọt vào danh sách 100 người có tầm ảnh hưởng nhất hành tinh năm 2016 và được đánh giá là một trong những rapper vĩ đại nhất mọi thời đại. Các bài hát, album của Kendrick luôn nhận được vô số đề cử: good kid, m.A.A.d city, To Pimp a Butterfly và Damn. lọt vào danh sách 3 trong số 500 album hay nhất mọi thời đại (2020). Điều hay nhất? KL công khai chia sẻ bí quyết anh sáng tác được những album đỉnh cao như thế: anh ghi chú. Thói quen ghi chú, sự nhẫn nại, và cảm xúcTrong cuộc trò chuyện với Rick Rubin (một nhà sản xuất nhạc người Mỹ nổi tiếng), KL đã kể về cách anh lưu trữ lại ý tưởng cho mọi bài rap của mình:
KL lựa chọn việc viết lại những sự kiện, cảm xúc của anh khi gặp gỡ mọi người, khi đi công tác, hoặc đơn giản là đi dạo trong khu nhà mình, để khi sáng tác nhạc anh có sẵn nguồn tài liệu dồi dào mà không phải tự vắt óc đẻ ra cái gì mới. Sau khi KL viết lại, anh thường đợi 3-5 tháng sau mới lục lại những ghi chú này, và xem xem “thứ cảm xúc nào” đã khiến anh viết lại những thứ như thế:
Khi xem lại các note cũ, cảm xúc cũ luôn ùa về, bởi KL giải thích rằng trong ghi chú của anh luôn có những từ khóa kích động cảm xúc:
Khi đến studio, việc đầu tiên KL sẽ làm – hay chính xác hơn là bước cuối cùng trong chuỗi sáng tạo – đó là tìm giai điệu có thể gợi dậy chính xác cảm xúc hoặc ý tưởng mà anh đã từng cảm nhận vài tháng trước:
Khi được hỏi là KL sẽ sáng tác nhạc dựa trên rất nhiều ý tưởng cùng một lúc, hay từng ý tưởng một, KL đã trả lời rằng anh thuộc trường phái thứ hai, và luôn luôn là như vậy. Chúng ta học được gì từ cách KL làm nhạc?1. Ứng dụng Getting Things Done và tư duy “Writing from abundance”Getting Things Done là phương pháp đẩy toàn bộ suy nghĩ ra khỏi đầu để tinh thần chúng ta luôn ở trong trạng thái thoải mái, tập trung nhất. Để ghi lại mọi cảm xúc, suy nghĩ trong cuộc sống như KL, Getting Things Done sẽ là hệ thống phù hợp giúp chúng ta nhanh chóng “bắt” được mọi ý tưởng, sắp xếp, và lưu trữ chúng để sau này tìm lại. Mình đã có một bài viết rất chi tiết về cách áp dụng Getting Things Done tại đây: Phương pháp này có thể áp dụng đối với cả giấy bút (như KL đang làm), với bàn (như Eminem đang làm), hoặc với các thiết bị điện tử như mình và các bạn đang sử dụng. Ứng dụng Getting Things Done vào việc viết lách được gọi là cách tiếp cận “Writing from abundance”. Với tư duy này, chúng ta giống như một người đầu bếp, đi thu thập nguyên liệu khắp mọi nơi, để khi nào chúng ta cần nấu, là đã có sẵn mọi thứ để biến tấu luôn. Chúng ta sẽ không bao giờ phải ngồi đối diện tờ giấy trắng và vắt óc xem nên viết cái gì.  Cách tiếp cận này được David Perell – một cây viết đỉnh cao – ủng hộ và chia sẻ, và được mô tả rất cẩn thận trong cuốn sách How to take smart notes. Cụ thể, bạn có thể áp dụng phương pháp Zettelkasten để tạo ra sự trù phú về nội dung (mình đã có một bài viết hướng dẫn chi tiết về phương pháp này). 2. Nuôi dưỡng suy nghĩ và sự kiên nhẫnKL luôn đợi từ 3-5 tháng mới quay trở lại xem những ghi chú cũ, nhưng anh chỉ tìm những ghi chú phục vụ một concept hoặc một cảm xúc nhất định nào đó thôi. Thời gian dài sẽ giúp KL, hay chúng ta – những người làm sáng tạo – tích cóp đủ thông tin, minh chứng, quan sát, cảm nhận, đánh giá, trải nghiệm cho một ý tưởng nào đó. Những dữ liệu này (data), cần được chúng ta chọn lọc, tổng hợp, tóm tắt để trở thành thông tin (information). Sau đó, chúng ta so sánh, phân tích, khái quát hóa dựa trên chuyên môn cá nhân, để biến nó trở thành kiến thức (knowledge), hoặc ý tưởng (idea) Quá trình này không thể xảy ra một sớm một chiều được. Nó xảy ra trong lúc chúng ta ngủ, lúc đi tắm, ăn, xem phim, trò chuyện với bạn bè, hoặc đơn giản là lúc chúng ta ngồi dưới một cây táo. Đó là lý do vì sao khóa luận lại khó viết đến thế. Chúng ta đâu có đủ thời gian để suy nghĩ về đề tài. Sáng đi làm, tối tranh thủ lên mạng tìm kiếm thông tin, thấy cái nào ”hợp hợp” với đề tài thì copy paste: “Yeah thế là được 18 trang rồi”. Một bài khóa luận chắp ghép của rất nhiều nguồn tin và những giả định không được kiểm chứng. Nộp bài. Và đó là lần cuối cùng bạn nghĩ tới cách để gia tăng tính cạnh tranh cho một công ty có vốn đầu tư nước ngoài tại thị trường Việt Nam (lol). Quay trở lại với ghi chú: mình luôn tâm niệm những gì mình đang ghi chú bây giờ sẽ là tài nguyên để mai sau mình khai thác. Toàn bộ những bài viết mình đăng trên Tuanmon.com đều được viết từ rất nhiều ghi chú từ cách đó nửa năm, hoặc là phải được mình suy nghĩ từ rất, rất lâu rồi. 3. Giai điệu khơi nguồn cảm hứngKL đến phòng thu và nghe nhiều loại giai điệu khác nhau để khơi dậy những cảm xúc xưa cũ, rồi sau đó anh mới tìm lại những ghi chú ngày xưa để sáng tác lời. Vậy thì “giai điệu” khi viết blog là gì? Đối với mình, đó là khi mình tìm thấy một quan điểm, hoặc một phương pháp trái ngược với mình. Mình luôn đi tìm sự đối lập, hay đúng hơn, là một chút “bất thường” trong suy nghĩ đại chúng:
Trên thực tế, có nhiều cây viết cũng đi theo hướng này như Coding Horror (chuyên viết về cuộc sống của lập trình viên), hay Benn Stancil (chuyên viết về Data Analytics), và họ vẫn có một lượng độc giả lớn. Đôi khi cũng không nhất thiết phải đối lập, mà chỉ cần một góc nhìn khác về cùng một vấn đề mà chúng ta quan tâm cũng để kích thích chúng ta suy nghĩ và viết. Hôm trước, Tùng (Akwaaba Tùng) tâm sự với mình Tùng bảo không biết viết gì. Thực ra là có quá nhiều nguyên liệu nhưng chưa biết viết gì. Mình không biết làm gì, chỉ biết gửi cho Tùng một video mình mới xem và liên quan tới việc viết lách mà hai anh em đang làm: Tùng xem luôn. Xem hết. Rồi reply dài ngoằng thế này: (Chưa tới) Một ngày sau (thì phải), Tùng đã hoàn thành xong bài viết: Viết về thứ mình quan tâm hay thứ người ta muốn đọc? – một bài viết rất hay về việc viết lách, và chạm đúng vào câu hỏi mà rất nhiều bạn khi mới bắt đầu viết lăn tăn. Trong trường hợp của Tùng, góc nhìn của thầy giáo trong video chính là “giai điệu” khiến Tùng có cảm hứng để kết nối tất cả những ý tưởng lộn xộn trong đầu lại. Tùng nợ tôi một cốc cafe vì điều này ;)) Túm gọnViệc viết lách là một con đường dài, vì vậy chúng ta nên tiếp cận nó với tư duy dài hạn. Mặc dù bí ý tưởng chỉ là vấn đề nhất thời, nhưng nó lại yêu cầu quá trình lưu trữ ý tưởng, khám phá giai điệu, tìm lại ý tưởng trong một thời gian rất dài. Và đó là cách Kendrick Lamar có được vinh quang như hiện tại. Anh ghi chú từ năm 12 tuổi. — Đăng ký nhận NewsletterMany One Percents là newsletters về công nghệ và năng suất đầu tiên của Việt Nam với mục tiêu giúp các bạn trẻ cải thiện năng suất trong công việc và cuộc sống thông qua công nghệ. Khi đăng ký Many One Percents (cùng 1600+ bạn đọc khác), bạn sẽ được:
|
