Vì sao bánh đậu xanh ngọt

Bên cạnh những đặc sản nổi bật như: Bánh gai Ninh Giang, bánh đa gấc Kẻ Sặt, bánh lòng Kinh Môn hay bánh dày Gia Lộc… thì bánh đậu xanh cũng là 1 trong những món ăn nhất định phải thử mỗi khi có dịp ghé thăm mảnh đất xứ Đông nghìn năm văn hiến.

Từ lâu, bánh đậu xanh đã trở thành món quà quê không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của người dân Hải Dương. Bánh hay được dùng làm món ăn vặt, nhâm nhi với đôi ba tách trà bên những người thân thì hộp bánh hết từ bao giờ không hay.

Món bánh không quá cầu kỳ. Gọi là bánh đậu xanh bởi nguyên liệu chính và là thành phần quyết định đó chính là đậu xanh, kết hợp với đường tinh luyện, dầu thực vật và một chút vani đã tạo nên thức quà “để thương để nhớ” trong lòng mỗi người khi được thưởng thức.

Có thể nói, bí quyết làm bánh ngon là ở khâu lựa chọn nguyên liệu. Tất cả đều phải được chọn lọc kĩ càng và chế biến một cách chỉn chu nhất. Người ta sơ chế nguyên liệu, hấp đậu, kết hợp một số nguyên liệu khác và nặn bánh theo một tỉ lệ nhất định. Khi hoàn thành, ta đã có những chiếc bánh vàng ươm, thơm ngon đặc sắc.

Còn nhớ, qua một lần hỏi vu vơ về nguồn gốc của bánh đậu xanh, tôi được biết món ăn mộc mạc này được ra đời vào khoảng thế kỷ XX khi vua Bảo Đại có dịp  qua Hải Dương. Khi dừng chân, người dân nơi đây đã dâng lên vua một loại bánh được làm từ đậu xanh. Đặc biệt, khi cảm nhận được hương vị thơm ngon, vua Bảo Đại đã rất ấn tượng và cho phép được in hình Rồng vàng lên bánh. Có lẽ chính bởi vậy mà bánh đậu xanh còn có tên gọi khác là “Bánh Rồng Vàng”.

Món quà tuổi thơ nức lòng người tha hương

Giữa cuộc sống bộn bề đầy áp lực này, có vô vàn những khó khăn thử thách khiến ta mệt mỏi. Chúng ta thường nhớ về những miền ký ức tốt đẹp, về một món ăn hoặc về tình yêu thương ấm áp của bố mẹ, của những người bạn đã cùng chúng ta trải qua thời thơ ấu êm đềm.

Với những người con quê, bánh đậu xanh luôn là món ăn khiến tôi nhớ nhà nhất. Sẽ chẳng thể nào quên được thức uống thơm ngọt từ bánh đậu xanh nghiền vụn, của chiếc bánh mì lấy bánh đậu làm nhân, sẽ nhớ mãi những lúc chia nhau phong bánh đậu mà nhấm nhấp mãi không thôi…

Khi còn nhỏ, tôi vẫn hay thắc mắc rằng tại sao mẹ phải lích kích đóng gói từng hộp bánh đậu để gửi lên Hà Nội cho chị, tại sao chị phải tiết kiệm từng kilogram hành lý để nhét bằng được hộp bánh đậu vào vali. Đến tận bây giờ, tôi mới hiểu  đó không chỉ đơn thuần là một hộp bánh, mà chất chứa trong đó là cả một bầu trời ký ức, là bao tâm tư tình cảm muốn gửi gắm, nhắc nhở người đi xa luôn nhớ về quê hương.

Chị Hoàng Thị Kim Thoa – Người con Hải Dương đang sinh sống và làm việc tại Đài Loan chia sẻ: “Đã từ rất lâu rồi tôi không được ăn lại bánh đậu xanh. Nhắc đến bánh đậu là tôi lại vương vấn, thổn thức nhớ về quê hương, nhớ về tuổi thơ của mình. Tôi nhớ hương vị của bánh đậu, nhớ cảm giác sung sướng vì được mẹ mua bánh đậu khi còn thơ trẻ. Với tôi, đó là một thứ bánh “quốc hồn quốc túy”, mang đậm bản sắc văn hóa của quê hương Hải Dương…”.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, anh Nguyễn Văn Trường cho biết: “Tôi rất thích món này. Không chỉ dừng lại ở sự ngon miệng, bánh đậu xanh còn được đánh giá là thực phẩm sạch vì chủ yếu là các thành phần tốt cho sức khỏe. Bây giờ có thể mua được bánh đậu xanh ở nhiều nơi, thậm chí người ta còn làm nhiều vị hơn như: khoai môn, trà xanh, sầu riêng…Nhưng thú thật, không gì bằng vị truyền thống và được ăn ở quê hương mình. Tôi thấy ăn bánh đậu xanh ở chính quê hương Hải Dương nó ngon lắm…”.

Khương Viết Dũng

Bánh đậu xanh được coi là đặc sản nổi tiếng của tỉnh Hải Dương. Từ lâu bánh đậu xanh đã trở thành món quà thơm thảo của người Hải Dương dành tặng bạn bè bốn phương. Dù là trẻ con hay người già lớn tuổi thì bánh đậu xanh cũng đã đi qua tuổi thơ của mỗi người bằng những hương vị lưu giữ đáng nhớ nhất. Với thứ bánh ngon tuyệt hảo này mà mỗi lần đi du lịch, dù chỉ là đi qua, ai nấy cũng phải ghé mua về làm quà biếu người thân bạn bè, bình dị mà ấm áp tình thương.

Lịch sử truyền thuyết bánh đậu xanh ít ai biết!

Mỗi thứ đặc sản không chỉ mang trong mình văn hóa vùng miền, đức tính của người lao động mà còn lưu dấu lịch sử của nhiều thế hệ con người nơi đó. Chiếc bánh giản dị này cũng có một lịch sử phát triển đáng để chúng ta tìm hiểu. 

Một lần, vua Bảo Đại kinh lý qua Trấn Hải Dương, đã được nhân dân nơi đây dâng lên một loại bánh làm từ đỗ xanh. Vua ăn thấy rất ngon và khen ngợi hết lời. Bánh có hương vị nhẹ nhàng, ngọt, mịn và rất phù hợp khi uống trà. Bảo Đại sau khi về cung đã ban sắc lệnh khen bánh Đậu xanh Hải Dương. Trên sắc có in hình “Rồng Vàng” - biểu tượng Uy quyền của vua. Kể từ đó bánh Đậu xanh Hải Dương có tên mới là: "Bánh đậu xanh Rồng Vàng". Cho đến nay, cái tên này vẫn là thương hiệu riêng để phân biệt với các loại bánh Đậu xanh ở các tỉnh khác. Một chiếc bánh Đậu xanh Rồng vàng được làm ra có thể coi là một kỳ công, kết quả của một nghệ thuật ẩm thực điêu luyện. Qua cảm nhận của từng người thưởng thức, chắc hẳn mỗi người sẽ có một cảm nhận riêng cho từng thương hiệu, tuy vậy, bánh đậu xanh nhãn hiệu Rồng Vàng thực sự có nét tinh tế và phong vị cực khác biệt.
 

Bánh đậu xanh - Món quà tuổi thơ của bao thế hệ

Bánh đậu xanh thì ngọt lắm, nhưng trẻ con thì có đứa nào không mê ngọt, cảm giác đưa miếng bánh vào miệng, đè lưỡi cho bột bánh tan ra, thơm lừng, ngọt lịm, béo mềm mới đã làm sao. Còn người lớn, thường nhâm nhi bánh đậu xanh với trà. Miếng bánh đậu xanh mềm mịn thơm phức nhấm nháp cùng ly trà mạn nóng hổi cho buổi chuyện trò thêm phần thi vị. 

Bánh đậu xanh, nghe thôi cũng đã thấy nguyên liệu rất đơn giản và dân giã, có bột đậu xanh, đường kính, mỡ lợn hay dầu thực vật quện chút hương hoa bưởi cho dậy vị.  

Đỗ xanh dùng làm bánh phải được chọn lọc kỹ càng. Đỗ phải được phơi khô không được để mốc và không dùng đỗ xấu để làm bánh vì sẽ ảnh hưởng tới chất lượng bánh. Đỗ sau khi phơi khô sẽ được đưa vào rang chín, sau khi đạt đến độ chín đều thì đem xay sau đó lọc bỏ vỏ, rồi nghiền thành bột. 

Bột đậu xanh này kết hợp với đường trắng tinh luyện cùng dầu thực vật, một chút hương hoa bưởi thơm cùng một số hương liệu khác để cho ra đời một chiếc bánh có thể làm đẹp lòng và hợp khẩu vị với mọi lứa tuổi.

Đơn giản thế thôi nhưng phải nói, những chiếc bánh đậu xanh Hải Dương này khác biệt rất nhiều so với những miếng bánh đậu xanh từ nơi khác. Hương vị cổ truyền với bàn tay khéo léo, sự tỉ mẩn chỉn thu của người nghệ nhân đã tạo ra những chiếc bánh đậu xanh hảo hạng mà chỉ Hải Dương mới có.

Món quà dung dị, tốt cho sức khỏe 

 Bánh đậu xanh Hải Dương được chứng nhận là loại bánh có hàm lượng dinh dưỡng rất cao, thích hợp cho mọi lứa tuổi nhất là người già và trẻ em. Bánh có tác dụng giảm béo đối với những người trung niên, giảm Cholesterol và mỡ trong máu, cũng như đề phòng các bệnh xơ cứng động mạch ở người cao tuổi. 

Theo Đông y: Đậu xanh tính bình, vị ngọt có tác dụng thanh nhiệt, giải độc… rất tốt cho cơ thể con người, đặc biệt là người mới ốm dậy. Do tính chất tốt của đậu xanh như vậy, cùng với sự thanh tịnh của bánh mà bánh đậu xanh không chỉ được dùng làm quà cho người thân, bạn bè mà còn dùng để thờ cúng tổ tiên vào những ngày lễ Tết. 

Rất nhiều người Việt nói chung và người Hải Dương sống ở nước ngoài, mỗi lần về thăm quê đều không quên mang theo mấy hộp bánh đậu xanh làm quà khi quay trở lại xứ người. Chút hương vị nhẹ nhàng của chiếc bánh đậu xanh giản dị đã làm ấm lòng người xa xứ. Bánh Đậu xanh có thể ăn ở mọi lúc, nhưng sẽ thật thú vị và thật ngon khi ăn bánh với một tách trà nóng. Khi cho bánh vào miệng, lập tức bánh tan mịn và có hương vị ngọt hài hòa.

Đáng nhớ biết bao là hình ảnh các cụ già ngồi bên cạnh bạn tâm giao vừa trò chuyện, ngâm thơ vừa uống trà, ăn bánh và ríu rít vây xung quanh là đàn cháu đang vui sướng vì được chia phần. Bánh đậu xanh thật sự có ý nghĩa như là một vật gắn kết các thế hệ trong gia đình và tuổi thơ của mọi thế hệ người Việt.

Luôn nằm trong danh sách những món bánh đặc sản của người dân Bắc bộ, bánh đậu xanh Hải Dương, bánh phu thê Bắc Ninh hay bánh cốm Hàng Than Hà Nội,.... đều là những thức quà mộc mạc và tinh tế, không chỉ trong cách làm ra chúng, cách ăn mà còn là cách để bày tỏ lòng yêu thương với người thân. Đến với những tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, thứ bạn không thể không mang về có lẽ đáng nói nhất là những thức quà tuyệt vời kia.