Hiện nay, một trong số những môn học khiến sinh viên các trường đại học đau đầu chính là Kinh tế chính trị Mác Lê-nin. Trong đó, tích lũy tư bản là chủ đề quan trọng nhất và khó nhất. Vậy tích lũy tư bản là gì? Các vấn đề cần bàn luận xung quanh tích lũy tư bản như thế nào? Cùng tìm hiểu dưới nội dung của bài viết dưới đây nhé! Show
 Tích lũy tư bản là gì? Các lý luận về tích lũy tư bản Các khái niệm liên quan đến tích lũy tư bảnTư bản là gì?Để tìm hiểu về tích lũy tư bản, trước tiên chúng ta cần hiểu tư bản là gì. Cụ thể, theo các nhà kinh tế học thì mọi công cụ lao động và mọi tư liệu sản xuất đều là tư bản nhưng cách định nghĩa trên chỉ nhằm mục đích che dấu việc các nhà tư bản bóc lột công nhân làm thuê; tức là tư bản luôn tồn tại vĩnh viễn, không thay đổi dưới mọi hình thái xã hội. Do đó, về bản chất thì tư liệu sản xuất không phải là tư bản mà nó chỉ là điều kiện cần thiết của sản xuất trong mỗi xã hội. Và tư liệu sản xuất chỉ trở thành tư bản khi nó trở thành tài sản của nhà tư bản, được dùng để bóc lột lao động làm thuê. Khi chế độ tư bản bị xóa bỏ thì tư liệu sản xuất sẽ không còn là tư bản nữa mà nó được định nghĩa là giá trị đem lại giá trị thặng dư bằng cách bóc lột công nhân làm thuê. Tư bản là gì? Tư bản gồm tư bản khả biến và tư bản bất biến để. Cụ thể:
Tư bản thể hiện quan hệ sản xuất giữa giai cấp tư bản và vô sản. Trong đó, các nhà tư bản sẽ là người sở hữu tư liệu sản xuất và bóc lột công nhân làm thuê – những người tạo ra giá trị thặng dư cho họ. Có thể nói, quan hệ này không phải mối quan hệ giữa người với người mà giống như các quan hệ sản xuất khác của xã hội tư bản đã bị vật hóa và nó có tính lịch sử. Tích lũy tư bản là gì?Thông qua định nghĩa tư bản thì thực chất của tích lũy tư bản chính là sự chuyển hóa một phần giá trị thặng dư thành tư bản. Nói cách khác thì nó là quá trình tư bản hóa giá trị thặng dư, tái sản xuất tư bản với quy mô ngày càng mở rộng. Sở dĩ giá trị thặng dư có thể chuyển hóa thành tư bản vì giá trị thặng dư luôn mang sẵn các yếu tố vật chất của tư bản. Tích lũy tư bản thực chất là gì? Vì vậy, muốn mở rộng sản xuất thì các nhà tư bản không thể tiêu dùng hết giá trị thặng dư mà phải chia thành 2 phần gồm: Một phần tích lũy để mở rộng sản xuất và phần còn lại thì để tiêu dùng cá nhân – gia đình nhà tư bản. Bản chất của tích lũy tư bản được hiểu là gì?Dưới mọi hình thái xã hội thì quá trình sản xuất sẽ có tính chất liên tục, theo từng chu kỳ và không ngừng trải qua trong các giai đoạn ấy. Bởi, xã hội không thể ngừng tiêu dùng đồng nghĩa với việc xã hội cũng không thể ngừng sản xuất. Vì thế, xét trong mối liên hệ và tiến trình không ngừng thì mọi quá trình sản xuất xã hội sẽ đồng thời là quá trình tái sản xuất. Bản chất của tích lũy tư bản như thế nào? Những điều kiện của quá trình tái sản xuất sẽ là điều kiện của sản xuất vì không có một xã hội nào có thể sản xuất không ngừng là tái sản xuất mà lại không liên tục chuyển hóa lại một phần sản phẩm nhất định của nó thành tư liệu sản xuất hoặc các yếu tố của quá trình sản xuất mới. Do đó, tái sản xuất là quá trình sản xuất được lặp đi lặp lại không ngừng với quy mô của năm sau sẽ lớn hơn năm trước. Nếu muốn tái sản xuất mở rộng hơn thì đòi hỏi các nhà tư bản phải mua thêm tư liệu sản xuất, thuê thêm công nhân thông qua giá trị thặng dư được tích lũy. Lưu ý, tái sản xuất giản đơn không phải là hình thái điển hình của chủ nghĩa tư bản mà nó là hình thức tiến hành của chủ nghĩa tư bản – tái sản xuất mở rộng. Theo đó, tái sản xuất ra của cải, vật chất, quan hệ sản xuất, sức lao động của con người và môi trường sống của con người. Các yếu tố gây ảnh hưởng đến quy mô tích luỹ tư bảnTích lũy tư bản có quy mô lớn hay nhỏ thì phải dựa vào sự tác động của một số yếu tố ảnh hưởng gồm trình độ bóc lột giá trị thặng dư, năng suất lao động, sự chênh lệch giữa tư bản sử dụng và tư bản tiêu dùng, quy mô tư bản ứng trước. Cụ thể là: Trình độ bóc lột được giá trị thặng dưTrình độ bóc lột giá trị thặng dư của tư bản Thực tế, nhà tư bản có thể không tăng thêm nguồn nhân công mà thực hiện biện pháp tăng thời gian lao động và cường độ lao động của họ. Đồng thời là tận dụng triệt để công suất của các loại máy móc hiện có và chỉ tăng thêm nguyên liệu tương ứng. Năng suất lao độngNăng suất lao động mà tăng lên thì giá cả tư liệu sản xuất và tư liệu tiêu dùng sẽ giảm. Theo đó, sự giảm này sẽ đem lại hai hệ quả của quá trình tích lũy: Năng suất lao động ảnh hưởng nặng nề đến quá trình tích lũy tư bản
Sự chênh lệch giữa tư bản sử dụng với tư bản tiêu dùngTư bản sử dụng được hiểu là khối lượng giá trị các tư liệu sản xuất lao động, mà trong đó toàn bộ quy mô hiện vật của chúng đều hoạt động ở trong quá trình sản xuất. Còn tư bản tiêu dùng lại là phần giá trị các tư liệu lao động ấy nhưng được chuyển vào sản phẩm theo từng chu kỳ sản xuất dưới dạng “khấu hao”.
Bảng quy đổi sự chênh lệch trong tích lũy tư bản Vì thế, sẽ có sự chênh lệch giữa tư bản sử dụng với tư bản tiêu dùng và sự chênh lệch này được gọi là thước đo sự tiến bộ của lực lượng sản xuất. Quy mô tư bản ứng trướcCông thức tính quy mô tư bản ứng trước là M = m’.V. Khi trình độ bóc lột không thay đổi thì khối lượng giá trị thặng dư do khối lượng tư bản khả biến sẽ quyết định. Trong quy mô của tư bản ứng trước, nếu bộ phận tư bản khả biến càng lớn thì khối lượng giá trị thặng dư bóc lột càng tăng theo để tạo điều kiện tăng thêm quy mô cho tích lũy tư bản. Do đó, từ sự nghiên cứu 4 nhân tố quyết định đến quy mô của tích lũy tư bản có thể đưa ra nhận xét chung là để tăng quy mô tích lũy tư bản thì cần khai thác tốt nhất lực lượng lao động sản xuất, thực hiện tăng năng suất lao động, sử dụng triệt để công suất máy móc, thiết bị và tăng quy mô nguồn vốn đầu tư ban đầu. Một số hệ quả của quá trình tích lũy tư bảnTheo C.Mác, quá trình tích lũy tư bản ở trong nền kinh tế thị trường sẽ dẫn đến các hệ quả mang tính quy luật như sau: Hệ quả nghiêm trọng của quá trình tích lũy tư bản
Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề tích lũy tư bảnKhi đi nghiên cứu tích lũy tư bản, chúng ta có thể thấy rõ hơn về bản chất bóc lột của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa. Cụ thể là: Phân biệt rõ nguồn gốc và giá trị trong tích lũy tư bản
Liên hệ tích lũy tư bản thực tiễn tại Việt NamỞ Việt Nam, tích lũy tư bản làm cho nền kinh tế của nước ta tích lũy được nguồn vốn trong phát triển kinh tế và xây dựng chế độ chủ nghĩa xã hội. Hậu quả tích lũy tư bản ở Việt Nam Vì thế, để đạt được những điều này thì đòi hỏi các doanh nghiệp cần phải năng động, sáng tạo và tiếp thu kịp thời thành tựu khoa học – kỹ thuật vào sản xuất để tạo ra hàng hóa chất lượng giúp nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời, việc mở rộng hội nhập để mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa cũng cần được chú trọng. Ưu tiên vấn đề đào tạo đội ngũ công nhân, lao động có tay nghề và thúc đẩy sản xuất. Cuối cùng, cần khẳng định và nắm vững các tác động của việc tích lũy tư bản không đúng mục đích sẽ làm cho xã hội Việt Nam có sự phân hóa giàu nghèo rõ rệt; gia tăng sự mất bình đẳng trong xã hội và tăng nguy cơ thất nghiệp – hình thành nhiều hơn các tệ nạn xã hội. Nội dung trên đây là các thông tin giải đáp về tích lũy tư bản là gì mà chúng tôi đã tổng hợp gửi đến bạn đọc. Hy vọng là bài viết đã giúp ích bạn giải quyết và tìm hiểu tốt vấn đề này. Đừng quên truy cập website chính thức Baoduongmaynenkhi.vn của chúng tôi mỗi ngày nhé! |
