Thiên đầu thống có hai loại: thiên đầu thống cấp và thiên đầu thống kinh niên. Thiên đầu thống cấp thường có triệu chứng như sau: bệnh bắt đầu bằng nhức đầu hay nhức mắt đột ngột; mắt đỏ, nhìn lóa, ấn vào nhãn cầu thấy cứng như hòn bi, con ngươi bên mắt đau giãn to hơn bên mắt thường; người bệnh có thể nôn. Với thể thiên đầu thống cấp, nếu không được chữa trị sớm sẽ gây mù trong vòng vài ba ngày, vì thế nếu thấy có dấu hiệu kể trên, cần nhanh chóng đến khoa mắt để thăm khám và điều trị kịp thời. Show
Với thể thiên đầu thống kinh niên, các triệu chứng rất dễ nhận thấy như: áp lực trong mắt tăng từ từ, thường không nhức mắt, nhìn mờ dần, bắt đầu mờ khi nhìn sang bên cạnh và thường người ốm không cảm thấy mình nhìn kém đi. Trên thực tế, nhiều bệnh nhân khi mắc bệnh thường khởi phát đột ngột vào buổi chiều tối, hoặc khi bệnh nhân đang cúi xuống đọc sách, hoặc sau những sang chấn tinh thần mạnh. Cũng có nhiều trường hợp mắc bệnh mà không thấy đau nhức mắt; một số người lại chỉ thấy mắt căng tức nhẹ thoáng qua hoặc nhìn mờ như qua một màn sương rồi hết. Những triệu chứng trên thường không rõ ràng nên bệnh nhân ít để ý.  Khám cho bệnh nhân bị bệnh thiên đầu thống. Có thể phòng tránh và giảm thiểu tai biến bằng cách: hiểu biết về bệnh, phát hiện sớm, điều trị kịp thời và theo dõi thường xuyên. Đặc biệt, những người có nguy cơ cao như gia đình đã có người mắc, người bệnh mắc đái tháo đường, tăng huyết áp, cận thị, giác mạc nhỏ... cần luôn phải lưu ý, theo dõi và đi khám mắt định kỳ 3-6 tháng/1 lần. Với những người trên 35 tuổi hoặc có họ hàng với người đã bị thiên đầu thống, hàng năm phải đi đo áp lực mắt một lần. Đặc biệt lưu ý, không tự ý mua thuốc tra mắt hoặc lạm dụng không có chỉ định của thầy thuốc khiến cho mắt có thể bị bệnh do tra corticoid kéo dài. Trên thị trường có bán các loại thuốc nhỏ mắt có chứa steroids để điều trị chứng ngứa, khô mắt, viêm kết mạc, điều này có thể dẫn đến mắc bệnh nếu dùng trong thời gian dài. Hiện tại, chưa có một phương pháp điều trị triệt để, chưa thể chữa khỏi được. Tuy nhiên, có thể kiểm soát được bệnh với điều kiện phải đi khám và phát hiện kịp thời, có những điều trị bằng thuốc, có giai đoạn phải điều trị bằng laser và cuối cùng điều trị bằng phẫu thuật. Có những trường hợp được phẫu thuật ổn định một thời gian, sau đó có thể bị lại. Do đó, bệnh nhân khi đã mắc bệnh nhất thiết phải đi khám định kỳ, được các bác sĩ nhãn khoa tư vấn, theo dõi thường xuyên nhằm hạn chế tối đa việc tổn hại về thực thể và chức năng thị giác. Glaucoma hay còn gọi là bệnh thiên đầu thống là bệnh được xếp thứ 2 trong số các nguyên nhân gây mù lòa sau bệnh đục thủy tinh thể. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng cách, tránh biến chứng gây mù lòa là vô cùng quan trọng. Bác sĩ CKII Nguyễn Đình Hải, Trưởng phòng chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: Nguyên nhân dẫn đến bệnh thiên đầu thống thường xảy ra chủ yếu ở phụ nữ. Phụ nữ có nguy cơ mắc phải bệnh này nhiều hơn gấp hai lần so với nam giới và chủ yếu ở độ tuổi trung niên. Bên cạnh đó, những người có nhãn cầu nhỏ như bị viễn thị nặng, giác mạc nhỏ, dễ xúc cảm, hay lo âu là cơ địa thuận lợi để xuất hiện cơn glôcôm. Ngoài ra, một số người có thể có nguy cơ mắc thiên đầu thống cao hơn mọi người bình thường, đó là những người đang mắc bệnh tiểu đường, huyết áp cao, huyết áp thấp, đục thủy tinh thể, các bệnh chấn thương về mắt….những bệnh này đều có thể có biến chứng trở thành thiên đầu thống. Bệnh Glaucoma ( thiên đầu thống) được chia ra làm 4 loại: Glaucoma góc mở tiên phát: Loại glaucoma này chiếm phần lớn tỷ lệ mắc glaucoma tại hầu hết các quốc gia, chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi nhưng cũng có thể xảy ra ở người trung niên. Các thành viên trong gia đình của những người bị bệnh glaucoma sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường, vì bệnh này thường liên quan đến yếu tố di truyền Bệnh glaucoma tiến triển chậm và thường không thể nhận biết qua nhiều tháng hoặc nhiều năm. Nhiều người không biết thị lực của mình đang kém đi vì thị lực trung tâm và thị lực gần vẫn còn tốt, trong khi thị lực ban đêm và thị lực ngoại biên đang giảm dần Tình trạng này thường đáp ứng tốt với thuốc điều trị Glaucoma nhưng trong một số trường hợp thì cần phẫu thuật để dẫn lưu sự tắc nghẽn trong ống dẫn thủy dịch. Glaucoma góc đóng cấp tính: Đây là loại glaucoma phổ biến nhất ở Việt Nam, thường xảy ra với người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ do sự gia tăng đột ngột và nhanh chóng của áp suất trong mắt. Nếu không được điều trị ngay, thì trong một thời gian ngắn có thể dẫn đến tổn thương mắt vĩnh viễn gây mù loà. Tình trạng glaucoma cấp tính thường có các triệu chứng rõ ràng như là đau mắt dữ dội, mờ mắt, đỏ mắt, xuất hiện quầng sáng xung quanh nguồn sáng và kèm theo triệu chứng buồn nôn. Glaucoma bẩm sinh: Loại glaucoma này hiếm gặp và xảy ra ở trẻ sơ sinh. Mắt của trẻ mở lớn, chảy nước mắt và nhạy cảm bất thường với ánh sáng là các triệu chứng cho thấy cần đưa trẻ đến thăm khám với bác sĩ nhãn khoa. Glaucoma thứ phát: Glaucoma thứ phát sẽ do các tình trạng khác gây ra như viêm mắt, khối u trong mắt, phẫu thuật mắt, chấn thương mắt hoặc đục thể thủy tinh ở các giai đoạn nghiêm trọng. Bệnh thiên đầu thống có những triệu chứng sau:Trong giai đoạn đầu, bệnh thiên đầu thống không có triệu chứng, không gây đau, tầm nhìn vẫn bình thường. Bệnh có thể phát triển ở một hoặc cả hai mắt. Người bệnh chỉ bắt đầu đi khám khi cảm thấy những điểm mù trên thị lực ngoài biên của mình. Mặc dù vậy, có một số triệu chứng có thể là dấu hiệu điển hình của bệnh cườm nước như:
Bác sĩ CKII Nguyễn Đình Hải, Trưởng phòng chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Bãi Cháy khám mắt cho bệnh nhân Theo Bác sĩ Hải : Tùy theo từng nguyên nhân gây bệnh và tình trạng bệnh mà bác sĩ nhãn khoa sẽ có chỉ định điều trị cho phù hợp. Để phòng bệnh thiên đầu thống bác sĩ Hải khuyến cáo: - Đối với những người đã biết mình bị thiên đầu thống nên theo dõi đều đặn nhãn áp 3-4 tháng/lần suốt đời, có sẵn thuốc uống, tra ngừa cơn cấp do thầy thuốc chỉ định. - Khi có tiền sử gia đình bị thiên đầu thống thì mọi người trong gia đình cần làm xét nghiệm để phát hiện thiên đầu thống từ khi chưa có những biểu hiện đầu tiên. - Với những người bị tăng huyết áp, thì khi huyết áp tụt đột ngột có thể tạo cơ hội thuận lợi để bùng phát cơn thiên đầu thống. - Đối với người trên 40 tuổi nên khám mắt định kỳ tối thiểu 2 lần/năm để kịp thời phát hiện bệnh Đình Hải-Minh Khương
Thiên đầu thống (tăng nhãn áp glocom, glaucoma) là tình trạng tổn thương thần kinh thị giác do tăng nhãn áp kéo dài. Thiên đầu thống không có triệu chứng điển hình, cũng như nguyên nhân của bệnh chưa được làm rõ. Người bị thiên đầu thống không được chữa trị kịp thời sẽ bị suy giảm thị lực vĩnh viễn, thậm chí dẫn đến mù lòa. Mời bạn đọc cùng Docosan tìm hiểu rõ hơn bệnh lý về mắt này trong bài viết dưới đây. Bệnh thiên đầu thống là gì?Bệnh thiên đầu thống là một tình trạng tổn thương dây thần kinh thị giác của mắt. Bệnh trở nặng theo thời gian. Thiên đầu thống thường liên quan đến hiện tượng tăng nhãn áp. Bệnh có xu hướng di truyền trong gia đình. Khi áp lực trong mắt tăng lên có thể làm hỏng dây thần kinh thị giác. Dây thần kinh thị giác có chức năng gửi hình ảnh từ mắt đến não. Khi dây thần kinh thị giác bị tổn thương, bệnh nhân sẽ mất dần thị lực (nhìn mờ, nhòe, …), bệnh diễn tiến trong vòng vài năm và cuối cùng bệnh nhân sẽ mù hoàn toàn. Hầu hết những người bị bệnh thiên đầu thống không có triệu chứng hoặc không đau trong giai đoạn đầu. Các dấu hiệu tăng nhãn áp hay tổn thương thần kinh thị giác, những biểu hiện của bệnh thiên đầu thống giai đoạn đầu có thể chỉ được phát hiện tình cờ qua máy móc, công cụ và các bài kiểm tra của các bác sĩ nhãn khoa có chuyên môn. Phân loại bệnh thiên đầu thốngThiên đầu thống được phân làm 2 loại chính:
Các loại bệnh thiên đầu thống ít phổ biến hơn bao gồm:
Nguyên nhân gây bệnh thiên đầu thốngChất lỏng bên trong mắt được gọi là thủy dịch, thường chảy ra khỏi mắt của bạn qua một kênh giống như lưới. Nếu kênh này bị tắc hoặc mắt tiết quá nhiều chất lỏng, chất lỏng sẽ tích tụ. Nguyên nhân gây ra tắc nghẽn này chưa được xác định. Thiên đầu thống cũng là một bệnh di truyền từ cha mẹ sang con cái. Các nguyên nhân ít phổ biến hơn gây ra bệnh tăng nhãn áp bao gồm chấn thương mắt do hóa chất hoặc mùn cưa, nhiễm trùng mắt nặng, mạch máu bên trong mắt bị tắc và các tình trạng viêm nhiễm khác. Thiên đầu thống ảnh hưởng đến cả hai mắt, nhưng có thể tồi tệ hơn ở một bên so với bên kia. Yếu tố nguy cơ gây bệnh thiên đầu thốngMột số người có nguy cơ cao hơn bị thiên đầu thống so với người khác, những người này cần đi khám mắt thường xuyên hơn, khoảng 1-2 năm/lần:
Chẩn đoán thiên đầu thốngCác xét nghiệm tăng nhãn áp không gây đau đớn và không mất nhiều thời gian. Bác sĩ nhãn khoa sẽ kiểm tra thị lực của bạn. Họ sẽ sử dụng thuốc nhỏ để mở rộng (giãn) đồng tử và kiểm tra mắt. Các xét nghiệm thường được thực hiện là đo thị trường, chụp đáy mắt, đo áp suất nội nhãn, … Điều trị thiên đầu thốngCó 2 phương pháp chính được dùng để điều trị thiên đầu thống: dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Dùng thuốc nhỏ mắt hoặc uống thuốc có mục đích là giảm lượng nước mắt tiết ra và cải thiện khả năng tiết dịch của mắt. Trong khi đó, phẫu thuật thuật bằng laser hay vi phẫu sẽ giúp tạo lối thoát nước mới cho mắt. Dùng thuốc trị thiên đầu thống
Các tác dụng phụ có thể bao gồm dị ứng, mẩn đỏ, châm chích, mờ mắt và kích ứng mắt. Một số loại thuốc trị thiên đầu thống có thể ảnh hưởng đến tim và phổi của bạn.
Phẫu thuật trị thiên đầu thống
Bệnh tăng nhãn áp góc mở (glaucoma góc mở) thường được điều trị bằng cách kết hợp thuốc nhỏ mắt, phẫu thuật tạo hình bằng laser và vi phẫu. Các bác sĩ có xu hướng điều trị ban đầu bằng thuốc, nhưng phẫu thuật laser hoặc vi phẫu sớm có thể hiệu quả hơn đối với một số người. Bệnh thiên đầu thống ở trẻ sơ sinh hay còn gọi là tăng nhãn áp bẩm sinh thường được điều trị bằng phẫu thuật vì nguyên nhân là do cấu trúc giải phẫu bất thường của hệ thống thoát nước ở mắt. Phòng chống bệnh thiên đầu thống (glaucoma)Bạn không thể ngăn ngừa bệnh thiên đầu thống. Nhưng nếu bệnh được phát hiện sớm, nguy cơ tổn thương mắt sẽ giảm. Các bước sau có thể giúp kéo dài thời gian khỏe mạnh của mắt:
Làm thế nào để chung sống hòa bình với thiên đầu thống?Thiên đầu thống là một tình trạng kéo dài suốt đời và cần được theo dõi liên tục bởi bác sĩ nhãn khoa. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống cũng góp phần hữu ích để giảm sự khó chịu thiên đầu thống mang lại. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt
Đảm bảo đeo kính râm bên ngoài, đặc biệt là vào mùa hè hoặc xung quanh các bề mặt có độ chói cao như cát, tuyết và nước. Khi bạn bị bệnh tăng nhãn áp, mắt của bạn có thể rất nhạy cảm với ánh sáng chói. Chế độ ăn uống của người bị thiên đầu thống
Thiên đầu thống là một bệnh không thể phòng ngừa, khó phát hiện. Chúng ta chỉ có thể giảm tổn thương mà nó đem lại bằng cách đi khám mắt định kì để phát hiện và can thiệp sớm. Sau đây là một số bác sĩ mắt giỏi chuyên môn, được nhiều người tin tưởng. Bác sĩ, phòng khám điều trị thiên đầu thống
Bài viết được tham khảo bác sĩ Trần Bảo Ngọc và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn tại Docosan để điều trị. |
