Các dự án phải đánh giá tác động môi trường

Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là gì? Đối tượng nào phải thực hiện đánh giá tác động môi trường theo quy định hiện hành. Cùng xem câu trả lời qua bài viết sau.

Đánh giá tác động môi trường là gì?

Đánh giá tác động môi trường được hiểu là quá trình phân tích, đánh giá, nhận dạng, dự báo tác động đến môi trường của dự án đầu tư và đưa ra biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường (theo khoản 7 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020).

Các dự án phải đánh giá tác động môi trường
Đánh giá tác động môi trường là gì? (Ảnh minh họa)

Theo khoản 1 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường, nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường (mẫu số 04 Phụ lục II Thông tư 02/2022/TT-BTNMT) gồm:

- Xuất xứ của dự án đầu tư, chủ dự án đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư; căn cứ pháp lý, kỹ thuật; phương pháp đánh giá tác động môi trường và phương pháp khác được sử dụng (nếu có);

- Sự phù hợp của dự án đầu tư với Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và quy định khác của pháp luật có liên quan;

- Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình và hoạt động của dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường;

- Điều kiện, tự nhiên, kinh tế - xã hội, đa dạng sinh học; đánh giá hiện trạng môi trường; nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường nơi thực hiện dự án đầu tư; thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án đầu tư;

- Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường chính; chất thải phát sinh theo các giai đoạn của dự án đầu tư đến môi trường; quy mô, tính chất của chất thải; tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử - văn hóa và yếu tố nhạy cảm khác; tác động do giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư (nếu có); nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra của dự án đầu tư;

- Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải;

- Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác của dự án đầu tư đến môi trường; phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có); phương án bồi hoàn đa dạng sinh học (nếu có); phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường;

- Chương trình quản lý và giám sát môi trường;

- Kết quả tham vấn;

- Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ dự án đầu tư.

Đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường

Căn cứ theo Điều 30 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường bao gồm:

Do nhiều nguyên nhân khác nhau nên dự án kéo dài, đến ngày 28/3/2018, UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh dự án để triển khai thực hiện và hiện nay đang thi công xây dựng công trình (đã thi công từ tháng 10/2022).

Năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã điều chỉnh chủ trương đầu tư để đổi tên dự án cho phù hợp với Biên bản ghi nhớ giữa 2 nước, đồng thời điều chỉnh thời gian thực hiện dự án.

Sau đó, UBND tỉnh đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án theo các nội dung phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.

Quá trình thực hiện, công ty ông Đạt gặp khó khăn trong việc triển khai áp dụng Luật Bảo vệ môi trường 2020, ông đề nghị được giải đáp một số nội dung sau:

Dự án đã được phê duyệt từ năm 2007 và phê duyệt điều chỉnh bổ sung ngày 28/3/2018, trước ngày Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực. Nay dự án đang được triển khai thi công, vậy có cần phải lập, thẩm định và trình phê duyệt bổ sung báo cáo đánh giá tác động môi trường hay không?

Thực tế đặc thù, dự án nhà máy cung cấp nước sạch khi đi vào vận hành chỉ phát sinh một số loại chất thải: Nước thải sinh hoạt sẽ được xử lý qua công trình bể tự hoại để xử lý nước thải tại chỗ; nước rửa lọc được thu hồi vào bể thu hồi và bơm tuần hoàn tiếp tục xử lý. Riêng lượng bùn được xử lý qua cụm xử lý bùn gồm hạng mục bể xử lý bùn, bể nén bùn và nhà làm khô bùn. Bùn sau khi được xử lý sẽ được đơn vị có giấy phép của địa phương thu gom xử lý theo quy định. Trong trường hợp này, có cần phải xin giấy phép môi trường hay không?

Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Bộ Tài nguyên và Môi trường trân trọng cảm ơn ông đã nghiên cứu các quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 để áp dụng triển khai thực hiện. Liên quan đến ý kiến của ông, Bộ có ý kiến như sau:

Luật Bảo vệ môi trường 2020 không yêu cầu việc thực hiện đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đã được triển khai thực hiện theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Đánh giá tác động môi trường được thực hiện đồng thời với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương theo quy định tại Khoản 1 Điều 31 Luật Bảo vệ môi trường 2020 và quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường là một trong các căn cứ để cơ quan có thẩm quyền kết luận thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đối với dự án đầu tư xây dựng theo quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 36 Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Căn cứ các quy định nêu trên, đề nghị quý công ty ông Đạt đối chiếu để thực hiện:

- Trường hợp dự án không thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, không thuộc đối tượng phải đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường hoặc đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, được xác nhận đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, đã được phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi trước thời điểm Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực và đã tiến hành thi công thì không phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường.

- Trong trường hợp dự án thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, thuộc đối tượng phải lập kế hoạch bảo vệ môi trường mà chưa có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, xác nhận đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành thì bị xử phạt và thực hiện các biện pháp khắc phục theo quy định tại Điều 168 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

Đối tượng phải có giấy phép môi trường

Căn cứ quy định tại Điều 39 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, đối tượng phải có giấy phép môi trường bao gồm:

- Dự án đầu tư nhóm I, nhóm II, nhóm III có phát sinh nước thải, bụi, khí thải xả ra môi trường phải được xử lý hoặc phát sinh chất thải nguy hại phải được quản lý theo quy định về quản lý chất thải khi đi vào chính thức.

- Dự án đầu tư, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp hoạt động trước ngày Luật Bảo vệ môi trường có hiệu lực thi hành có tiêu chí về môi trường như đối tượng quy định nêu trên.

Do đó, dự án nhà máy cung cấp nước sạch khi đi vào hoạt động phát sinh nước thải sinh hoạt hoặc nước thải sản xuất phải được xử lý trước khi xả ra môi trường thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường theo quy định..