Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Khẩu độ cho phép chúng ta kiểm soát lượng ánh sáng đi vào ống kính. Khi mở khẩu, lượng ánh sáng nhiều hơn có thể đi vào, và ngược lại, khi khép khẩu, lượng ánh sáng ít hơn có thể đi vào ống kính. Giá trị chữ số về chênh lệch khẩu độ được gọi là số f. Các số f tiêu chuẩn là: f/1.4, f/2, f/2.8, f/4, f/5.6, f/8… v.v. Mở khẩu sẽ giảm số f trong khi khép khẩu sẽ tăng số f.

Khi số f thay đổi, không chỉ lượng ánh sáng đi vào máy ảnh thay đổi, mà kích thước của vùng ảnh đúng nét cũng thay đổi. Số f càng nhỏ, vùng ảnh đúng nét càng nhỏ. Ngược lại, số f càng lớn, vùng ảnh đúng nét càng lớn. Số f lớn dẫn đến ảnh sắc nét đến tận hậu cảnh.

Ở số f nhỏ nhất, bạn có được "khẩu độ tối đa". Khẩu độ này cho phép lượng ánh sáng lớn nhất có thể đi vào, và cũng là khi bạn có được hiệu ứng bokeh nổi bật nhất ("lớn nhất").

Điều chỉnh phạm vi của vùng đúng nét bằng cách điều chỉnh khẩu độ

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

EOS 5D Mark III/ EF50mm f/1.8 STM/ FL: 50mm/ Aperture-priority AE (f/1.8, 1/800 giây, EV+0,7)/ ISO 100/ WB: Manual

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

f/1.8

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

EOS 5D Mark III/ EF50mm f/1.8 STM/ FL: 50mm/ Aperture-priority AE (f/5.6, 1/80 giây, EV+0,7)/ ISO 100/ WB: Manual

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

f/5.6

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

EOS 5D Mark III/ EF50mm f/1.8 STM/ FL: 50mm/ Aperture-priority AE (f/16, 1/40 giây, EV+0,7)/ ISO 400/ WB: Manual

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

f/16

Khi mở khẩu, số f sẽ giảm. Vùng đúng nét của ảnh sẽ giảm, và hiệu ứng bokeh sẽ nổi bật hơn (hay "lớn hơn"). Ngược lại, khi khép khẩu, số f sẽ tăng. Vùng đúng nét sẽ tăng, và hiệu ứng bokeh trở nên ít rõ hơn.

Khái niệm 1: Độ Sâu Trường Ảnh

Hiệu ứng bokeh cũng nổi bật hơn khi khoảng cách lấy nét gần nhất ngắn hơn. Phạm vi lấy nét (vùng ảnh đúng nét) được gọi là "độ sâu trường ảnh". Khi phạm vi này nhỏ, nó được gọi là "độ sâu trường ảnh nông". Tương tự khi phạm vi này lớn, đây là "độ sâu trường ảnh sâu".

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

EOS 5D Mark III/ FL: 50mm/ Aperture-priority AE (f/1.8, 1/80 giây, EV+0,7)/ ISO 100/ WB: Auto
Độ sâu trường ảnh nông f/1.8

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

EOS 5D Mark III/ FL: 50mm/ Aperture-priority AE (f/16, 1/40 giây, EV+0,7)/ ISO 4000/ WB: Auto
Độ sâu trường ảnh sâu f/16

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

A: Độ sâu trường ảnh tiền cảnh B: Độ sâu trường ảnh hậu cảnh C: Vị trí tiêu điểm

Thể hiện như tỉ lệ giữa khoảng cách từ vị trí tiêu điểm đến độ sâu trường ảnh tiền cảnh, và khoảng cách từ vị trí tiêu điểm đến độ sâu trường ảnh hậu cảnh, tỉ lệ tiêu điểm được gọi là 1:2 tiền cảnh: hậu cảnh.

Khái niệm 2: Mối quan hệ giữa khẩu độ và số f

Các thiết lập phơi sáng, cũng thường được các nhiếp ảnh gia gọi là "f stop" cho phép bạn điều chỉnh lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Các thiết lập này cũng được gọi là "EV", hoặc giá trị phơi sáng. Tăng 1 stop khẩu độ sẽ giảm một nửa lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Ngược lại, giảm 1 stop khẩu độ sẽ tăng gấp đôi lượng ánh sáng đi vào máy ảnh. Đối với hầu hết các máy ảnh DSLR, ngoài 1 stop tiêu chuẩn, bạn còn có thể cài đặt số stop ở các khoảng tăng 1/2 và 1/3. Ví dụ, nếu bạn cài đặt 1/3 stop, phạm vi một stop hoàn chỉnh giữa f/2.8 và f/4 được chia thành 3 phần, do đó nó trở thành f/2.8→f/3.2→f/3.5→f/4. Việc sử dụng 1/3 stop cho phép bạn có thể tinh chỉnh lượng ánh sáng đi vào máy ảnh.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Thông tin hữu ích: Khẩu độ tối đa khác nhau tùy ống kính

Có các ống kính zoom có số f lớn được cung cấp như f/3.5-5.6. Các ống kính này được gọi là "ống kính zoom có khẩu độ khả biến", trong đó khẩu độ thay đổi theo độ dài tiêu cự. Trong trường hợp ống kính EF24-105mm f/3.5-5.6 IS STM, khẩu độ (số f) ở đầu góc rộng (24mm) là f/3.5, và khẩu độ ở đầu tele (105mm) là f/5.6. Các ống kính có khẩu độ không thay đổi ngay cả khi độ dài tiêu cự thay đổi được gọi là "ống kính zoom khẩu độ cố định".

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

A: Khẩu độ tối đa (đầu góc rộng)
B: Khẩu độ tối đa (đầu tele)

Để biết thêm thông tin về từng số f và các cảnh chúng thường được sử dụng, hãy tham khảo loạt bài viết về Kỹ Thuật Aperture-Priority:

#1: Mối Quan Hệ Giữa Khẩu Độ của Ống Kính và Hiệu Ứng Bokeh
#2: Tạo Ra Hiệu Ứng Bokeh Hậu Cảnh Để Có Ảnh Gia Đình Ấm Áp, Thân Mật
#3: Những Điều Kỳ Thú của Khẩu Độ f/2.2 Trong Chụp Ảnh Tĩnh Vật
#4: Chụp Nét Mặt (f/2.8)
#5: Thiết Lập Máy Ảnh Để Chụp Chân Dung Ngoài Trời Hoàn Hảo (f/4)
#6: Một Thiết Lập Khẩu Độ Hữu Dụng Cho Chụp (f/5.6)
#7: Thiết Lập Khẩu Độ để Khắc Họa Cảnh Đêm Sắc Nét (f/8)
#8: Khẩu Độ Lý Tưởng Để Có Khắc Họa Phong Cảnh Thiên Nhiên Sắc Nét Có Chiều Sâu (f/11)
#9: Chụp Được Ảnh Khắc Họa Phong Cảnh Sắc Nét Từ Tiền Cảnh Đến Hậu Cảnh (f/16)

Nhận thông tin cập nhật mới nhất về tin tức nhiếp ảnh, thủ thuật và mẹo bằng cách đăng ký với chúng tôi!

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Tomoko Suzuki

Sau khi tốt nghiệp trường Junior College Đại Học Bách Khoa Tokyo, Suzuki gia nhập một công ty sản xuất quảng cáo. Cô cũng đã làm trợ lý cho các nhiếp ảnh gia gồm có Kirito Yanase, và chuyên lĩnh vực chụp ảnh thương mại về sản phẩm quần áo và mỹ phẩm. Hiện nay cô là nhiếp ảnh gia studio cho một hãng sản xuất quần áo.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Digital Camera Magazine

Một nguyệt san tin rằng thú vui nhiếp ảnh sẽ tăng cao khi người ta tìm hiểu càng nhiều về các chức năng của máy ảnh. Tạp chí này cung cấp thông tin về các máy ảnh và tính năng mới nhất và thường xuyên giới thiệu các kỹ thuật nhiếp ảnh khác nhau.
Xuất bản bởi Impress Corporation

Bước đầu tiên trong quá trình chụp ảnh đó là bạn cần phải xác định đối tượng chụp ảnh, mục địch chụp cũng như điều kiện chụp để có thể điều chỉnh máy ảnh phù hợp với hoàn cảnh đó. Chẳng hạn chụp ảnh phong cảnh sẽ có các thông số máy ảnh hoàn toàn khác với khi chụp ảnh chuyển động. Vì thế, khi chúng ta thiết đặt các thông số cho máy ảnh phù hợp sẽ cho được bức hình đẹp hơn, ưng ý hơn.

1. Khẩu độ:

Xoay vòng điều khiển qua chế độ A hoặc Av để chọn chế độ ưu tiên khẩu độ. Xoay vòng bánh xe để chọn chỉ số khẩu độ, và máy tự động thiết đặt tốc đô màn trập tương ứng với khẩu độ mà bạn chọn.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Chẳng hạn, nếu muốn xoá hậu cảnh, bạn chọn khẩu độ f/2.8 hoặc f/2.0 tuỳ ống kính, máy ảnh sẽ tự động chọn tốc độ 1/250s. Nhưng nếu muốn ảnh có độ sâu trường ảnh sâu hơn, tức là độ sắc nét từ chủ thể đến hậu cảnh đều nét, bạn chọn f/11, thì khi đó máy sẽ tự động chọn tốc độ màn trập 1/125 hoặc 1/160.

2. Tốc độ màn trập:

Nếu muốn chủ động kiểm soát tốc độ màn trập, bạn chọn chế độ S hoặc Tv trên vòng quay điều khiển. Sau đó, bạn chủ động chọn tốc độ màn trập, chẳng hạng 1/125, máy ảnh sẽ tự động chọn khẩu độ tương ứng là khẩu f/4. Bạn sẽ chọn tốc độ không chậm quá để tránh rung lắc máy, và có chỉ số khẩu để đạt độ nét ảnh đúng ý.

Khi chọn tốc độ 1/250, khẩu độ máy đề nghị là f/2.8 thì ảnh sẽ có độ nét mỏng như ảnh sau:

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Bạn sẽ giảm tốc độ xuống 1/60, khi đó khẩu độ máy đề nghị là f/8 chẳng hạn, ảnh sẽ có độ nét sâu hơn.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

3. ISO:

Để thay đổi độ nhạy sáng ISO, bạn sẽ vào menu hoặc bấm nút chỉnh ISO và xoay bánh xe tuỳ chỉnh. Nếu chụp môi trường ánh sáng tốt, nên chọn ISO thấp như 100, và sẽ tăng ISO khi môi trường ánh sáng yếu, đủ để duy trì tốc độ màn trập ở mức máy ảnh không bị rung lắc làm ảnh mờ nhoè. ISO tăng càng cao thì ảnh càng có nguy cơ bị nhiễu hạt (noise), trừ khi nào bạn muốn chụp một bức ảnh nhiễu hạt vì thích.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Trong một số trường hợp, người chụp cố ý tăng ISO để đóng khẩu nhỏ hơn, để tăng độ nét sâu. Bởi có tình huống nếu giảm ISO thấp, mở khẩu lớn sẽ có độ nét mỏng không đúng ý độ người chụp.

4. Cân bằng trắng:

Bấm nút WB và bạn có thể chọn AWB (tự động WB) trong hầu hết các tình huống chụp ảnh. Nếu bạn muốn cân bằng trắng tuỳ hoàn cảnh ánh sáng thì tuỳ chỉnh các WB hình bóng đèn tròn, đèn huỳnh quanh, dưới trời mây, chụp có đèn flash...

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

5. Lấy nét:

Chúng ta sẽ chụp lấy nét tự động AF và bấm nửa nút chụp để máy lấy nét qua cơ chế tự động của ống kính. Thường sẽ lấy nét vật thể cố định chế độ S từng tấm, bạn có thể chọn chế độ lấy nét liên tục vật thể chuyển động trên thân máy là C hoặc AI servo. Để thay đổi điểm lấy nét, bạn bấm nút Focus Poin mặt sau của máy, sau đó quay vòng xoay hoặc nút bốn chiều để di chuyển điểm nét.

Cách chỉnh khẩu độ máy canon

Tham khảo thêm các bài sau đây:

  • 10 kỹ thuật chụp ảnh đơn giản để có những bức ảnh ấn tượng
  • Hướng dẫn cơ bản khi mua máy ảnh kỹ thuật số
  • Bí quyết chụp ảnh ngược sáng trong những ngày trời nắng chói chang

Hy vọng bài viết trên hữu ích với bạn!