Trong đời sống hàng ngày, người ta quan niệm rằng người nông dân cấy lúa, người thợ xây nhà, em học sinh ngồi học, con bò đang kéo xe… đều đang thực hiện công. Nhưng không phải công trong các trường hợp này đều là “công cơ học”. Vậy công cơ học là gì? Show
Nội dung bài học bài 13 công cơ học chương 1 vật lý lớp 8. Bài học giúp bạn biết được dấu hiệu để có công cơ học. Nêu được các ví dụ trong thực tế để có công cơ học và không có cơ học. Phát biểu và viết được công thức tính công cơ học. Nêu được tên các đại lượng và đơn vị của các đại lượng có trong công thức. Vận dụng công thức tính công cơ học trong các trường hợp phương của lực trùng với phương chuyển dời của vật. Tóm Tắt Lý ThuyếtI. Khi Nào Có Công Cơ Học1. Nhận xét – Con bò đang kéo một chiếc xe đi trên đường. Trong trường hợp này, người ta nói lực kéo của con ngựa thực hiện một công cơ học. – Người lực sĩ cử tạ đỡ quả tạ ở tư thế đứng thẳng. Mặc dù rất mệt nhọc, tốn nhiều sức lực, nhưng trong trường hợp này người ta nói lực sĩ không thực hiện một công cơ học nào. – Khi có lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời thì có công cơ học. – Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời. – Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: lực tác dụng vào vật và quãng đường vật dịch chuyển. Bài Tập C1 Trang 46 SGK Vật Lý Lớp 8Từ các trường hợp quan sát ở trên, em có thể cho biết khi nào thì có công cơ học?
2. Kết luận Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời. Bài Tập C2 Trang 46 SGK Vật Lý Lớp 8Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của kết luận sau: – Chỉ có “công cơ học” khi có …(1)… tác dụng vào vật và làm cho vật …(2)… theo phương vuông góc với phương của lực. – Công cơ học là công của lực (khi một vật tác dụng lực và lực này sinh công thì ta có thể nói công đó là công của vật). – Công cơ học thường gọi tắt là công.
3. Vận dụng Bài Tập C3 Trang 47 SGK Vật Lý Lớp 8Trong những trường hợp dưới đây, trường hợp nào có công cơ học? a. Người thợ mỏ đang đẩy cho xe goong chở than chuyển động b. Một học sinh đang ngồi học bài. c. Máy xúc đất đang làm việc. d. Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên cao.
Bài Tập C4 Trang 47 SGK Vật Lý Lớp 8Trong các trường hợp dưới đây, lực nào thực hiện công cơ học? a. Đầu tàu hỏa đang kéo các toa tàu chuyển động. b. Quả bưởi rơi từ trên cây xuống. c. Người công nhân dùng hệ thống ròng rọc kéo vật nặng lên cao (hình 13.3) Hình 13.3
II. Công Thức Tính Công1. Công thức tính công cơ học Nếu có một lực F tác dụng vào vật, làm vật dịch chuyển một quãng đường s theo phương của lực thì công của lực F được tính theo công thức sau: A = F.s
Khi lực F = 1N và s = 1m thì A = 1N.1m = 1Nm Đơn vị công là jun, kí hiệu là J (1J = 1Nm) Chú ý: – Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực thì công của lực được tính bằng một công thức khác sẽ học ở lớp trên. – Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực đó bằng không. 2. Vận dụng Bài Tập C5 Trang 48 SGK Vật Lý Lớp 8Đầu tàu hỏa kéo toa xe với lực F = 5000N làm toa xe đi được 1000m. Tính công của lực kéo của đầu tàu.
Bài Tập C6 Trang 48 SGK Vật Lý Lớp 8Một quả dừa có khối lượng 2 kg rơi từ trên cây cách mặt đất 6m. Tính công của trọng lực.
Bài Tập C7 Trang 48 SGK Vật Lý Lớp 8Tại sao không có công cơ học của trọng lực trong trường hợp hòn bi chuyển động trên mặt sàn nằm ngang?
Kiến Thức Trọng Tâm1. Khi nào có công cơ học Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng làm vật chuyển dời. 2. Công cơ học phụ thuộc vào yếu tố nào? Công cơ học phụ thuộc vào hai yếu tố: Lực tác dụng vào vật và quãng đường vật dịch chuyển Lưu ý: Trong các trường hợp có công có học, ta cần tìm ra lực nào đã thực hiện công đó. Ví dụ: Trong trường hợp đầu tàu hỏa đang kéo các toa chuyển động thì lực thực hiện công là lực kéo của đầu tàu hỏa, hoặc trong trường hợp quả táo rơi từ trên cây xuống thì lực thực hiện công là trọng lực. 3. Công thức tính công: Công thức tính công cơ học khi lực F làm dịch chuyển một quãng đường s theo phương của lực: A = F.s. Đơn vị của công là Jun, (kí hiệu là J). 1J = 1N.1m = 1Nm. Bội số của Jun là kilojun (kí hiệu là kJ), 1kJ = 1 000J. Lưu ý: Chỉ áp dụng cho trường hợp vật chuyển dời theo phương của lực, còn khi vật chuyển dời theo phương vuông góc với lực thì công của lực đó bằng 0. Có thể em chưa biết Công của trái tim Bằng các phép đo và phép tính người ta xác định được công của trái tim. Trung bình, mỗi giây trái tim của người bình thường thực hiện một công khoảng 0,12J để bơm khoảng \(\)\(90cm^3\) máu nuôi cơ thể. Các em đừng vội nghĩ công của trái tim là quá bé nhỏ! Vì trái tim phải làm việc liên tục không ngừng nên trong một ngày, trung bình nó thực hiện một công lên tới 10368J để bơm 7776 lít máu nuôi cơ thể. Nếu một người chỉ sống có 70 năm thôi thì trái tim người đó đã thực hiện một công không dưới 260000000J để bơm khoảng 200000000 lít máu nuôi cơ thể. Nếu biết với công 260000000J nhười ta có thể nâng một chiếc xe ôtô 2,5 tấn lên cao 10000m (10km), thì các em sẽ thấy trái tim của chúng ta “vất vả” biết chừng nào. Trên là lý thuyết và bài soạn bài 13 công cơ học chương 1 vật lý lớp 8. Bài học giúp các bạn biết công thức tính công cơ học khi lực tác dụng vào vật làm vật dịch chuyển theo phương của lực. Bài Tập Liên Quan:RelatedSoạn Lý 8 trang 46, 47, 48 Giải Vật lí 8 bài 13: Công cơ học giúp các bạn học sinh tham khảo cách giải, đối chiếu với lời giải hay chính xác phù hợp với năng lực của các bạn lớp 8. Soạn bài Công cơ học được biên soạn đầy đủ tóm tắt lý thuyết, trả lời các câu hỏi phần bài tập cuối bài trang 46, 47, 48. Qua đó giúp các bạn học sinh có thể so sánh với kết quả mình đã làm, củng cố, bồi dưỡng và kiểm tra vốn kiến thức của bản thân. Vậy sau đây là nội dung chi tiết giải bài tập giải Vật lí 8 bài 13 mời các bạn cùng theo dõi tại đây. Giải Vật lý 8 Bài 13: Công cơ họcCông thức tính công cơ học khi lực Trong đó: + + : lực tác dụng vào vật + - Đơn vị công là Jun (kí hiệu là J): + Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực thì công được tính bằng một công thức khác sẽ học ở lớp trên + Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực đó bằng không. Quan sát các hiện tượng: Từ các trường hợp quan sát trên, em có thể cho biết khi nào thì có công cơ học nào? Gợi ý đáp án: Khi có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời theo phương không vuông góc với phương của lực thì có công cơ học. Như vậy, cả 2 trường hợp này đều có công cơ học. Bài C2 (trang 46 SGK Vật lí 8)Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của kết luận sau: - Chỉ có "công cơ học" khi có …(1)… tác dụng vào vật và làm cho vật …(2)... theo phương vuông góc với phương của lực. - Công cơ học là công của lực (khi một vật tác dụng lực và lực này sinh công thì ta có thể nói công đó là công của vật). - Công cơ học thường gọi tắt là công. Gợi ý đáp án: - Chỉ có "công cơ học" khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực. - Công cơ học là công của lực (khi một vật tác dụng lực và lực này sinh công thì ta có thể nói công đó là công của vật). - Công cơ học thường gọi tắt là công. Bài C3 (trang 47 SGK Vật lí 8)Trong những trường hợp dưới đây, trường hợp nào có công cơ học? a) Người thợ mỏ đang đẩy làm cho xe goòng chở than chuyển động. b) Một học sinh đang ngồi học bài. c) Máy xúc đất đang làm việc. d) Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên cao. Gợi ý đáp án: - Các trường hợp có công cơ học là: a, c, d Giải thích: Trong cả 3 trường hợp đều có 1 lực tác dụng lên vật làm cho vật chuyển dời (tương ứng lần lượt là: xe goòng chuyển động, máy xúc chuyển động và quả tạ chuyển động.). Bài C4 (trang 47 SGK Vật lí 8)Trong các trường hợp dưới đây, lực nào thực hiện công cơ học? a) Đầu tàu hỏa đang kéo đoàn tàu chuyển động. b) Quả bưởi rơi từ trên cây xuống. c) Người công nhân dùng ròng rọc cố định kéo vật nặng lên cao (H.13.3 SGK). Gợi ý đáp án: a) Đầu tàu hỏa đang kéo đoàn tàu chuyển động: Lực kéo của đầu tàu thực hiện công. b) Quả bưởi rơi từ trên cây xuống: Trọng lực thực hiện công. c) Người công nhân dùng ròng rọc cố định kéo vật nặng lên cao: Lực kéo của người công nhân thực hiện công. Bài C5 (trang 48 SGK Vật lí 8)Đầu tàu hỏa kéo toa xe với lực F = 5000N làm toa xe đi được 1000m. Tính công của lực kéo của đầu tàu. Gợi ý đáp án: Công lực kéo của đầu tàu là: A = F.s = 5000.1000 = 5000000J = 500kJ. Bài C6 (trang 48 SGK Vật lí 8)Một quả dừa có trọng lượng 2kg rơi từ trên cây cách mặt đất 6m. Tính công của trọng lực? Gợi ý đáp án: Trọng lực của quả dừa là: P = 2.10 = 20 N. Công của trọng lực là: A = P.h = 20.6 = 120 J Bài C7 (trang 48 SGK Vật lí 8)Tại sao không có công cơ học của trọng lực trong trường hợp hòn bi chuvển động trên mặt sàn nằm ngang? Gợi ý đáp án: Trọng lực theo phương thẳng đứng luôn vuông góc với phương chuyển động của hòn bi nên không có công cơ học trong trường hợp đó. |