Viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm khuẩn xảy ra ở tất cả cơ quan của hệ thống tiết niệu gồm bàng quang, niệu quản, thận, niệu đạo... Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra như: do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, các bệnh lý nhiễm khuẩn khác… Show
Biểu hiện triệu chứng và những nguy cơ sức khỏe Chia sẻ trong chương trình truyền hình trực tuyến của báo điện tử Sức khỏe&Đời sống - Suckhoedoisong.vn - với chủ đề "Viêm đường tiết niệu: Nguy cơ và giải pháp" về dấu hiệu, triệu chứng của viêm đường tiết niệu, BS. Nguyễn Thế Lương, Phó giám đốc BV Thận Hà Nội, cho biết đầu tiên người bệnh thường xuất hiện nóng rát, rối loạn tiểu (tiểu nhiều lần, tiểu gấp, màu nước tiểu thay đổi có thể vàng sậm, tiểu ra máu), sốt hạch vùng bẹn. Viêm đường tiết niệu nếu không điều trị đúng có thể dẫn đến nhiễm khuẩn tái phát, chuyển từ cấp tính sang mãn tính, hoặc bệnh có thể tự ngược dòng từ niệu đạo lên bàng quan, niệu quản, thận. Ở nam giới, đường tiểu lại chung với đường sinh dục, nếu không chữa trị đúng cách để lâu ảnh hưởng đến chức năng sinh lý, sinh sản, có thể dẫn đến vô sinh hoặc nặng nề hơn có thể bị nhiễm trùng máu, gây tử vong ở người bệnh. Với nam giới, những trường hợp nhiễm khuẩn mạn tính sẽ ảnh hưởng nặng nề đến khả năng sinh lý. Người bệnh luôn nghĩ đến bệnh, thần và thể chất luôn mệt mỏi dẫn đến giảm ham muốn, cương kém, thời gian xuất tinh ngắn… BS. Diêm Thị Thanh Thuỷ, Trưởng khoa khám Sản tự nguyện, BV Phụ Sản Hà Nội, cũng cho biết, trong khi đa số dấu hiệu viêm niệu ở đàn ông rõ ràng thì ở phụ nữ lại khá âm thầm. Viêm đường tiết niệu ở nữ giới thường hay bị đái buốt. Ngoài ra, ở phụ nữ, do cấu trúc đường tiểu, đường sinh dục và hậu môn gần nhau nên rất dễ viêm nhiễm đường tiết niệu. Âm đạo phụ nữ rộng, sâu tới 18-20cm với nhiều nếp gấp vào trong nên dễ nhiễm vi khuẩn. Ở chị em phụ nữ, viêm đường tiết niệu có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Đa số các trường hợp vô sinh do tắc vòi trứng là do viêm nhiễm. Vòi trứng ít khi tắc do dị dạng, chủ yếu do viêm nhiễm. Viêm nhiễm sinh dục có thể gây nên tình trạng vô sinh. Thực tế cho thấy đa phần thụ tinh nhân tạo ở phụ nữ bị tắc cả 2 vòi trứng chủ yếu là do viêm nhiễm, nhiều trường hợp viêm mủ vòi trứng và tắc vòi trứng do viêm nhiễm đường sinh dục. Các chuyên gia cũng chia sẻ, viêm đường tiết niệu không chỉ gây khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản, mà còn gây nhiều ám ảnh về tâm lý và tinh thần của người bệnh, khiến cho cuộc sống và hạnh phúc gia đình bị đảo lộn. Cách nào để phòng ngừa? Đối với mỗi trường hợp bệnh nhân, các bác sĩ sẽ tư vấn các phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh viêm niệu đạo mãn cần thời điều trị kháng sinh dài, đòi hỏi bệnh nhân phải kiên trì theo liệu trình điều trị. Bên cạnh đó, các bác sĩ có thể sẽ tư vấn để bệnh nhân thay đổi lối sống lành mạnh để phòng tránh nhiễm đường tiết niệu, trong đó, một số biện pháp đơn giản mà hiệu quả như uống đủ nước hay sử dụng yếu tố thiên nhiên gây lợi tiểu để tốt cho quá trình điều trị. Ngoài ra, nguy cơ mắc bệnh lây truyền tình dục do quan hệ tình dục sớm cũng ảnh hưởng đường tiết niệu rất nhiều, do vậy cần có ý thức bảo vệ để loại bỏ các yếu tố nguy cơ. Đặc biệt, đối với chị em phụ nữ, BS. Diêm Thị Thanh Thủy nhấn mạnh, mặc dù khi bị viêm nhiễm thường cảm thấy rất khó chịu nên chị em dễ chấp nhận đi khám và điều trị hơn; tuy nhiên vẫn có không ít những trường hợp không chịu đi khám. Khi có biểu hiện đái buốt tự ý ra hiệu thuốc mua kháng sinh uống dẫn tới kháng thuốc. Và điều này làm cho bệnh khó khỏi. Ở phụ nữ, viêm đường tiết niệu và viêm đường sinh dục hay đi kèm với nhau. Vì vậy phải điều trị cả hai. Trong sinh hoạt, chị em cần chú ý, uống nhiều nước, ăn rau xanh và hoa quả, không nên mặc quần áo chật, tránh nhịn tiểu, và nên đi tiểu ngay sau khi quan hệ tình dục để giúp đào thải vi khuẩn. Ngoài ra, có thể sử dụng các loại nước uống kích thích lợi tiểu như nước râu ngô, bông mã đề,… để lợi tiểu và phòng nguy cơ viêm nhiễm đường tiết niệu. Một số loại tinh dầu cũng có tác dụng lợi tiểu, có tính kháng khuẩn giúp giảm triệu chứng đau rát, viêm nhiễm, hỗ trợ tăng hiệu quả trong việc sử dụng kháng sinh và hiệu quả điều trị. Viêm đường tiết niệu: nguyên nhân, triệu chứng, điều trịTác giả: Đỗ Văn HiếuUpdate on: October 5, 2021 Viêm đường tiết niệu là tình trạng viêm nhiễm nguyên nhân do vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) gây ra và cách điều trị viêm đường tiết niệu hiệu quả sẽ được trình bày đầy đủ trong nội dung bài viết dưới đây. Viêm tiết niệu là bệnh phổ biến chỉ sau các bệnh về hô hấp. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn gây biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Bệnh dễ điều trị nhưng khả năng tái phát cao. Đường tiết niệu bao gồm các bộ phận: Niệu đạo, bàng quang, niệu quản và hai quả thận. Bệnh viêm đường tiết niệu là gì?Viêm đường tiết niệu (UTI - Urinary Tract Infection) là thuật ngữ y học chỉ tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở đường tiết niệu, thường do vi khuẩn E.coli gây nên. Trên thực tế, viêm tiết niệu thường không phải là tình trạng nguy hiểm, nhưng sẽ gây đau rát và khó chịu khi tiểu tiện, là nỗi ám ảnh với nhiều người. Bệnh thường gặp ở bé gái nhiều hơn bé trai với tỉ lệ 5 gái:1 trai, tỉ lệ nữ giới mắc bệnh lên tới 20-40% nhiều hơn so với nam giới. 🔰 Phân loại viêm đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệu ở phần trên thường bao gồm: Viêm thận – bể thận mạn tính, viêm bể thận – thận cấp, thận hư mủ, áp xe thận và viêm thận ngược chiều. Nhiễm khuẩn đường tiết niệu ở phần dưới thường bao gồm: Viêm niệu đạo, viêm bàng quang, viêm tiền liệt tuyến và viêm tinh hoàn.
Đối với dạng này có 2 loại chính là nhiễm trùng đường tiết niệu không biến chứng và có biến chứng (thường gặp ở những bệnh nhân bị rối loạn thần kinh bài tiết, có các bất thường ở hệ tiết niệu, người đặt catheter....).
Bao gồm nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái phát, nhiễm khuẩn niệu riêng lẻ, nhiễm khuẩn niệu tái diễn, nhiễm khuẩn niệu tái đi tái lại. Triệu chứng viêm đường tiết niệuNhững triệu chứng của bệnh viêm đường tiết niệu tùy vào bộ phận của hệ tiết niệu bị nhiễm khuẩn. Phần lớn các biểu hiện viêm tiết niệu thường gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt, cuộc sống của bệnh nhân. Dấu hiệu chung của viêm đường tiết niệuTình trạng viêm tiết niệu ở “phần dưới” thường có ảnh hưởng đến bàng quang, niệu đạo nên bệnh nhân sẽ có một số biểu hiện chung của bệnh như:
Đối với trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu trên, nếu không điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể di chuyển từ thận vào máu và gây ra tình trạng nhiễm trùng máu. Nếu tình trạng trở nặng, bệnh nhân sẽ bị hạ huyết áp gây sốc có thể dẫn đến tử vong. Bệnh nhân bị viêm đường tiết niệu ở “phần trên” thường gặp phải một số dấu hiệu như:
Triệu chứng viêm đường tiết niệu ở từng bộ phận cụ thể🔰 Dấu hiệu viêm bể thận cấp tính: Những bệnh nhân nào bị viêm bể thận cấp thường gặp phải những dấu hiệu, triệu chứng đột ngột như:
🔰 Dấu hiệu viêm bàng quang: Các biểu hiện, dấu hiệu điển hình của người bị viêm bàng quang bao gồm:
🔰 Dấu hiệu viêm niệu đạo: Với những bệnh nhân bị viêm niệu đạo thường có một số triệu chứng điển hình như:
Nguyên nhân viêm đường tiết niệuNguyên nhân viêm đường tiết niệu chủ yếu là do vi khuẩn gây ra. Thủ phạm gây bệnh chính là vi khuẩn Escherichia coli (E.coli) và các vi khuẩn khác như: Proteus mirabilis, Enterobacter, Citrobacter, Klebsiella, Chlamydia, lậu cầu… Do một số yếu tố thuận lợi mà các vi khuẩn này có thể xâm nhập vào bàng quang. Nước tiểu chính là môi trường thích hợp để chúng sinh sôi và phát triển, đến một số lượng nhất định nào đó sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm. Do nhiễm khuẩn E.CoilKhuẩn E.Coil có tên đầy đủ là Escherichia coli, là nguyên nhân gây nên 90% các trường hợp viêm đường tiết niệu. E.coli là một loại vi khuẩn điển hình trong đường ruột, chúng từ hậu môn đi vào đường tiết niệu thông qua phân, qua quan hệ tình dục hoặc qua can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật nội soi hoặc đặt dụng cụ xông dẫn lưu... Do quan hệ tình dụcQuan hệ tình dục với người mắc bệnh viêm niệu đạo cũng là nguyên nhân gây bệnh. Trong quá trình cọ sát khi giao hợp, vi khuẩn ở dương vật của nam sẽ xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ và bị đẩy lên bàng quang (do lỗ tiểu gần cửa âm đạo), dẫn đến viêm đường tiết niệu. Thường xuyên nhịn đi tiểuTrong nước tiểu vốn có sẵn một lượng vi khuẩn nhất định, việc nhịn tiểu sẽ khiến lượng vi khuẩn này có thời gian nhân lên với số lượng lớn, tấn công niêm mạc bàng quang dễ gây viêm nhiễm. Vệ sinh cá nhân không đúng cáchVệ sinh cá nhân sai cách là một trong những nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu hay gặp ở nữ giới. Khi đại tiện hoặc tiểu tiện, chị em thường có thói quen lau chùi từ sau ra trước, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn từ hậu môn (thường là E.coli) đi vào trong vùng kín và gây bệnh. Không vệ sinh sạch sẽ trong thời kì kinh nguyệtTrong thời gian hành kinh, máu kinh là môi trường giàu chất dinh dưỡng, thuận lợi cho các vi khuẩn sinh sôi và phát triển. Nếu chị em không chú ý vệ sinh vùng kín và thay băng vệ sinh thường xuyên khoảng 4 tiếng/lần thì tình trạng viêm nhiễm ở vùng kín rất dễ phát sinh. Đối tượng nào dễ mắc bệnh viêm đường tiết niệu?Viêm đường tiết niệu có thể gặp ở cả nam và nữ, từ người già cho đến trẻ em. Thông thường, nữ giới có nguy cơ mắc bệnh hơn nam giới do có đường niệu đạo ngắn (chỉ 3-4cm) hơn so với nam giới (18-20cm).
Chẩn đoán viêm đường tiết niệuĐể chẩn đoán viêm đường tiết niệu, bác sĩ chuyên khoa thường kiểm tra các dấu hiệu bệnh lý và chỉ định một số xét nghiệm cần thiết. Phân tích mẫu nước tiểuMột trong những phương pháp giúp chẩn đoán bệnh viêm đường tiết niệu hiệu quả đó là phân tích mẫu nước tiểu. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định lấy mẫu nước tiểu ở giữa dòng để kiểm tra, phát hiện xem có vi khuẩn, tế bào hồng cầu, bạch cầu hay không. Cấy nước tiểuSau khi xét nghiệm nước tiểu, bác sĩ sẽ thực hiện cấy nước tiểu ở phòng thí nghiệm để biết chính xác loại vi khuẩn gây ra bệnh viêm đường tiết niệu (nhiễm khuẩn tiết niệu), từ đó đưa ra loại thuốc điều trị hiệu quả. Chụp chiếu, kiểm tra về đường tiết niệuĐối với những trường hợp thường xuyên có các dấu hiệu nghi ngờ là nhiễm trùng đường tiết niệu, bác sĩ có thể thực hiện chụp cộng hưởng từ (MRI), siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) và sử dụng thuốc cản quang để có thể nắm rõ hơn hình ảnh hệ tiết niệu. Nội soi bàng quangNgoài những phương pháp trên, bác sĩ cũng có thể nội soi bàng quang để chẩn đoán bệnh viêm đường tiết niệu cho bệnh nhân. Một loại ống dài, mỏng sẽ được đưa khéo léo vào niệu đạo, bàng quang để quan sát rõ bên trong. Phác đồ điều trị viêm đường tiết niệuBác sĩ dựa vào kết quả đã thăm khám, nội soi & xét nghiệm để xác định tình trạng bệnh. Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị viêm đường tiết niệu phù hợp. Điều trị bằng thuốc kháng sinh theo đường uống hoặc đường tiêmThuốc kháng sinh là “vũ khí” chính trong chữa viêm đường tiết niệu do vi khuẩn gây ra. Nếu bệnh nhân chỉ có những biểu hiện do viêm niệu đạo, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh dạng uống từ 5 – 7 ngày. Trường hợp bệnh nhân có biểu hiện ớn lạnh, sốt, run người, nhiễm trùng huyết, có viêm ở đường niệu trên thì bác sĩ sẽ cho nhập viện để sử dụng kháng sinh đường tĩnh mạch. Những trường hợp viêm đường tiết niệu tái phát lại nhiều lần, hoặc trường hợp bệnh nhân bị dị dạng ở đường tiết niệu, người đặt ống thông tiểu, bác sĩ sẽ tiến hành nuôi cấy vi khuẩn để tìm ra loại kháng sinh phù hợp, đảm bảo an toàn trước khi điều trị bệnh cho bệnh nhân. Một số loại thuốc có tác dụng sát trùng cũng mang lại hiệu quả trong việc tiêu diệt vi khuẩn, có thể được kê đơn kèm với kháng sinh. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ xem xét một cách cẩn thận trước khi kê đơn. Trong trường hợp sử dụng thuốc kháng sinh không còn hiệu quả, hoặc có thêm các biến chứng như thận áp xe, thận mủ thì bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Lưu ý, nếu thực hiện không dứt điểm, bệnh có thể tái phát trở lại và tiến triển nghiêm trọng. Tác dụng phụ không mong muốnKhi sử dụng thuốc kháng sinh điều trị bệnh viêm đường tiết niệu, bệnh nhân cần chú ý tuân thủ việc sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Mỗi loại thuốc điều trị đều có những tác dụng phụ, ví dụ:
Nguyên tắc lựa chọn nhóm thuốc phù hợpTùy thuộc vào tình trạng nhiễm trùng ở mức độ nặng, nhẹ mà thuốc điều trị viêm đường tiết niệu sẽ có loại, liều lượng khác nhau. Bên cạnh đó, các bác sĩ trước khi chỉ định loại kháng sinh cho bệnh nhân cũng cần đặc biệt chú ý đến các vấn đề sau:
Nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm đường tiết niệuĐối với những trường hợp viêm tuyến tiền liệt ở mức độ nhẹ, thường sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh từ 2 - 3 ngày, nhưng phần lớn trường hợp phải dùng thuốc khoảng 7 – 10 ngày. Một số trường hợp nhiễm trùng tiết niệu ở mức độ nặng, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị dài ngày với loại thuốc kháng sinh phù hợp. Để giúp việc điều trị viêm đường tiết niệu có hiệu quả, bệnh nhân cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng sau:
Bên cạnh việc tuân thủ các nguyên tắc khi điều trị viêm đường tiết niệu, bệnh nhân cũng cần chú ý một số vấn đề sau: Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ, đúng cách, tránh tắm ở nơi có nguồn nước bẩn, kiêng quan hệ tình dục, xây dựng chế độ ăn uống, nghỉ ngơi phù hợp… Một số lưu ý trong quá trình điều trị viêm đường tiết niệuKhi bị viêm đường tiết niệu, ngoài việc tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ, bệnh nhân cũng cần chú ý một số vấn đề sau:
Biến chứng nguy hiểm của viêm đường tiết niệuBệnh viêm đường tiết niệu nếu để kéo dài lâu ngày không được điều trị dứt điểm sẽ dễ chuyển sang giai đoạn mãn tính. Hơn nữa, bệnh nhân sẽ phải đối mặt với rất nhiều biến chứng nguy hiểm.
Phòng ngừa bệnh viêm đường tiết niệuĐể phòng tránh bệnh viêm đường tiết niệu, mọi người nên chú ý thực hiện một số biện pháp sau:
Bệnh viêm đường tiết niệu nếu để lâu hoặc tái phát nhiều lần sẽ dễ xảy ra biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn đang nghi ngờ đường tiểu đang bị viêm nhiễm, hãy đến phòng khám 11 Thái Hà để làm xét nghiệm và điều trị dứt điểm nhé! Đăng ký khám bệnh qua Hotline & Zalo 0325 780 327 để nhận mã "Giảm Giá" tiết kiệm chi phí. Nguồn tham khảo nội dung:
|