Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Mục lục

  • 1 Định nghĩa
  • 2 Vật lý học
    • 2.1 Nước biển
    • 2.2 Axít hóa đại dương
    • 2.3 Sóng biển
    • 2.4 Thủy triều
    • 2.5 Hải lưu
    • 2.6 Các bồn đại dương
    • 2.7 Bờ biển
    • 2.8 Mực nước biển
    • 2.9 Chu trình nước
    • 2.10 Chu trình cacbon
  • 3 Sự sống ở biển
    • 3.1 Sinh cảnh đại dương
    • 3.2 Tảo và thực vật
    • 3.3 Động vật và các dạng sống khác
  • 4 Vai trò
  • 5 Danh sách một số biển theo đại dương
    • 5.1 Thái Bình Dương
    • 5.2 Đại Tây Dương
    • 5.3 Ấn Độ Dương
    • 5.4 Bắc Băng Dương
    • 5.5 Nam Đại Dương
    • 5.6 Các biển kín
  • 6 Danh sách các biển theo diện tích bề mặt
  • 7 Các biển ngoài Trái Đất
  • 8 Khoa học
  • 9 Biển và nhân loại
    • 9.1 Trong văn hóa
  • 10 Xem thêm
  • 11 Ghi chú
  • 12 Chú thích
  • 13 Thư mục
  • 14 Liên kết ngoài

Định nghĩaSửa đổi

Hệ thống kết nối của tất cả các vùng chứa nước trên Trái Đất.

Biển là hệ thống kết nối của tất cả các vùng chứa nước của Trái Đất, bao gồm năm đại dương lớn: Đại Tây Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, Nam Băng Dương và Bắc Băng Dương[1]. Từ "biển" được sử dụng trong tên của một vùng nước mặn cụ thể, nhỏ hơn, chẳng hạn như Biển Bắc hoặc Biển Đỏ.

Không có sự phân biệt rõ ràng giữa biển và đại dương, mặc dù vùng biển nhỏ hơn, và là một phần hoặc toàn bộ giáp với đất liền[2]. Tuy nhiên, biển Sargasso không có bờ biển và nằm trong một dòng chảy Bắc Đại Tây Dương[3].

Biển nói chung là lớn hơn so với hồ và chứa nước mặn, nhưng biển Galilee là một hồ nước ngọt[4][a]. Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển khẳng định tất cả các đại dương là "biển".[8][9][b]

Mục lục

  • 1 Đảo lục địa
  • 2 Đảo đại đương
    • 2.1 Đảo núi lửa
    • 2.2 Đảo san hô
  • 3 10 đảo lớn nhất thế giới
  • 4 Đảo Việt Nam
  • 5 Chú thích

Đảo lục địaSửa đổi

Đảo Brasilera nằm giữa sông ở biên giới Brasil, Uruguay và Argentina.

Đảo lục địa là một phần đất đai nằm trên thềm lục địa của một lục địa nào đó, ví dụ:

  • Nằm trên thềm lục địa châu Âu có đảo Anh, đảo Ireland, đảo Sicilia
  • Nằm trên thềm lục địa châu Mỹ có đảo Greenland
  • Nằm trên thềm lục địa châu Á có đảo Sumatra, đảo Kalimantan

Có một loại đảo lục địa đặc biệt được hình thành khi lục địa bị đứt gãy được gọi là đảo tiểu lục địa. Những đảo tiểu lục địa nổi tiếng là New Zealand (đảo Bắc và đảo Nam), đảo Madagascar.

Ngoài ra, còn có thể kể đến loại đảo được hình thành do vật chất lắng đọng khi thủy lưu chảy chậm. Ở biển, các hải lưu làm lắng đọng cát lên thềm lục địa, tạo nên các đảo chắn. Tương tự, ở lưu vực các con sông lớn hoặc châu thổ sông, có thể bắt gặp một số đảo nhỏ nổi giữa dòng. Một số đảo này chỉ tồn tại tạm thời và có thể biến mất khi lưu lượng hoặc tốc độ chảy của dòng nước thay đổi, trong khi một số khác thì vẫn tồn tại lâu dài tại đó.

Biển và đại dương

Văn bởi

Portillo của Đức

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Biển là một nhánh nhỏ của đại dương, một phần được vây quanh bởi đất liền. Có khoảng hơn 50 vùng biển khác nhau trên toàn thế giới. Một số vùng biển lớn là: Biển Địa Trung Hải, Biển Ca-ri-bê, Biển Đông, Biển Okhotsk, Vịnh Mê-hi-cô,v.v… Tất cả biển và đại dương trên Trái đất hợp lại thành “thế giới đại dương” (World Ocean). Ngoại trừ điểm khác biệt kể trên, biển và đại dương có những đặc điểm tương tự như nhau. Vì vậy, người ta thường sử dụng cả hai thuật ngữ “biển” và “đại dương” mà ít khi có sự phân biệt cụ thể.

Nếu như không khí có chỉ số đo chất lượng không khí AQI (Air quality Index), nước có chỉ số chất lượng nước WQI (Water quality index) thì đại dương cũng có chỉ số sức khỏe cho riêng mình.

Ocean Health Index (OHI) là chỉ số đánh giá chất lượng đại dương, được xây dựng dựa trên 10 tiêu chí về sinh thái, xã hội và kinh tế, bao gồm: Khả năng cung cấp thực phẩm, cơ hội đánh bắt cá cho ngư dân địa phương, khả năng cung cấp các sản phẩm tự nhiên, khả năng lưu trữ carbon, khả năng phòng hộ ven biển, khả năng cải thiện đời sống và kinh tế ngư dân ven biển, giá trị dịch vụ du lịch và giải trí, cảnh quan, nước sạch và đa dạng sinh học. OHI được coi là một công cụ hữu hiệu giúp các quốc gia kiểm soát sức khỏe sinh thái biển. OHI của Việt Nam đang xếp ở thứ hạng 150 trên 221 vùng biển trong bảng đánh giá – là thứ hạng khá thấp so với các quốc gia khác, từ đó có thể căn cứ theo các tiêu chí để để ra các biện pháp bảo vệ biển cũng như phát triển bền vững trong tương lai. [1]

TTO - Nhiều người vẫn cho rằng vùng nước mặn nhất thế giới là biển Chết, thực tế có phải thế?

  • Thiết bị tạo nước ngọt của thầy trò vùng hạn mặn
  • Phòng chống hạn mặn, giải pháp nào?
  • Phát hiện biển nước mặn trên mặt trăng Mộc tinh

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Biển Chết từ lâu đã nổi tiếng trên thế giới vì độ mặn "khủng" - Ảnh: GETTY IMAGES

Theo trang World Atlas, nước biển là nước từ các biển hay đại dương với độ mặn khoảng 3,5% - nghĩa là mỗi lít nước biển chứa khoảng 35 gam muối.

Độ mặn này không đồng nhất trên toàn cầu, phần lớn nằm trong khoảng 3,1-3,8%. Lý do của sự khác biệt này là do sự pha trộn với nước ngọt đổ ra từ các con sông hay gần các sông băng đang tan chảy vào biển.

Biển Chết cực mặn, nhưng có nơi khác mặn hơn

Biển Chết nằm trong đứt gãy biển Chết, là một phần của vết nứt dài Đại Thung Lũng dài 6.000km từ dãy Taurus (Thổ Nhĩ Kỳ) đến thung lũng Zambezi ở nam châu Phi. Biển này dài khoảng 75km, nơi rộng nhất và sâu nhất lần lượt là 18km và 400m, với bề mặt nằm ở 417,5m dưới mực nước biển.

Biển Chết thực chất là một hồ siêu mặn vì sự biệt lập với các đại dương khác. Qua thời gian, hồ nước này tích tụ muối từ các dòng sông đổ về và vượt qua độ mặn của nước đại dương. Quá trình này được Edmond Halley (1656-1742), nhà thiên văn địa vật lý nổi tiếng người Anh gọi là phong hóa lục địa.

Ở biển Chết, người ta ghi nhận độ mặn nước khoảng 33,7%, tức gấp gần 10 lần so với độ mặn tiêu chuẩn của nước biển.

Từ xa xưa, biển Chết có sức lôi cuốn đặc biệt với các nhà khoa học và du khách. Ngày nay, khu vực biển Chết đã trở thành một trung tâm nghiên cứu sức khỏe và điều trị lớn nhờ vào hàm lượng khoáng chất của nước, tỷ lệ bức xạ tia cực tím thấp trong ánh nắng Mặt Trời, tỷ lệ rất thấp các chất gây dị ứng khác trong không khí…

Do nổi danh về du lịch và nghiên cứu, nhiều người vẫn cho rằng biển Chết là nơi có độ mặn cao nhất thế giới, tuy nhiên khi xét trên "hạng mục" hồ siêu mặn, biển Chết thua nhiều ứng cử viên khác.

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Nước hồ Don Juan Pond không đóng băng ngay cả khi xuống dưới âm 50 độ C - Ảnh: Cool Antarctica

Theo giáo sư U.T.Hammer (1924), tác giả quyển sách Hệ sinh thái các hồ nước mặn trên thế giới, "quán quân mặn" thuộc về hồ Don Juan Pond ở Nam Cực, với độ mặn 47,4%, lớn hơn 10% so với độ mặn của biển Chết.

Hồ Don Juan Pond được phát hiện năm 1961 ở thung lũng khô McMurdo, Nam Cực. Với độ mặn khủng khiếp, nước hồ không bị đóng băng ngay cả ở nhiệt độ dưới -50 độ C.

Giữa thứ hạng của hồ Don Juan Pond và biển Chết còn có đến 5 cái tên khác, lần lượt là hồ Gaet’ale Pond ở Ethiopia, độ mặn 43%; hồ Retba ở Senegal, độ mặn 40%; hồ Vanda ở Nam Cực, độ mặn 35%; hồ Garabogazkol ở Turkmenistan, độ mặn 35%, hồ Assal ở Djibouti, độ mặn 34,8%.

Như vậy, biển Chết không phải là vùng nước mặn nhất thế giới. Nếu nói về kỷ lục, biển Chết chỉ là hồ nước mặn sâu nhất thế giới, với độ sâu gần 400m mà thôi.

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Biển đỏ đúng nghĩa là vùng biển mặn nhất thế giới - Ảnh: GETTY IMAGES

Nếu xét trên hạng mục biển "hở" - tức biển kết nối với đại dương, nước biển có độ mặn cao nhất là biển Đỏ (Hồng Hải) với 3,6% ở vùng biển phía bắc và 4,1% ở vùng biển phía nam.

Biển Đỏ có thể coi là một vịnh nhỏ của Ấn Độ Dương nằm giữa châu Phi và châu Á, thông ra đại dương ở phía nam thông qua eo biển Bab-el-Mandeb và vịnh Aden.

Biển Đỏ dài khoảng 1.900 km và chỗ rộng nhất đến hơn 300km, độ sâu tối đa là 2.500m. Nhiệt độ của nước bề mặt được duy trì tương đối ổn định ở mức 21-25°C.

Biển Đỏ được hình thành cách đây khoảng 30 triệu năm trước do chia tách của châu Phi khỏi bán đảo Ả Rập. Hiện nay biển Đỏ vẫn đang mở rộng ra và ở đây có các núi lửa ngầm nhỏ ở các phần sâu. Ngoài độ mặn, biển Đỏ còn nổi danh với những trận gió rất mạnh thổi từ đại dương vào khu vực lân cận.

Biển nhạt nhất ở đâu?

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Vịnh Phần Lan là nơi ghi nhận độ mặn thấp nhất trên thế giới - Ảnh: WIKIMEDIA

Theo trang Science Daily, nước biển nhạt nhất được ghi nhận tại vùng nước phía đông vịnh Phần Lan, vốn là một phần của biển Baltic, nằm ở khu vực gần Cực Bắc.

Do nhiều dòng nước ngọt lớn đổ về, trong đó có sông Neva. Độ mặn trên vịnh Phần Lan dao động từ 0,02-0,58% ở bề mặt và 0,03-0,85% ở đáy biển.

Nhiệt độ sông cũng rất lạnh, trung bình xuống gần 0 độ C vào mùa đông. Đến mùa hè, mặt nước cũng chỉ lên đến 15-17 độ C.

Xét trên vị trí địa lý, vịnh Phần Lan là một trong những vùng biển quan trọng khu vực cực Bắc. Vùng biển nằm giữa Phần Lan ở phía bắc, Estonia ở phía nam và Nga ở phía Đông.

Nằm bên vịnh là những thành phố lớn của 3 quốc gia trên, bao gồm thủ đô Helsinki của Phần Lan, thủ đô Tallinn của Estonia và thành phố St.Petersburg của Nga.

1. Giới thiệu về đảo Điệp Sơn nằm ở đâu?

Đảo Điệp Sơn thuộc Vịnh Vân Phong, Khánh Hòa, cách thành phố Nha Trang khoảng 60km. Nơi đây gồm có 3 đảo nhỏ là Hòn Bịp, Hòn Giữa, Hòn Đuốc. Điểm nổi bật nhất của Điệp Sơn chính là đường cát dài gần 1km giữa biển, nối liền các đảo với nhau. Du khách có thể dễ dàng đi bộ từ đảo này tới đảo khác và tranh thủ có thêm những thước ảnh sống động giữa biển xanh mênh mông.

>>> Đừng bỏ qua cơ hội tìm hiểu ngaycẩm nang du lịch Nha Trang ĐẦY ĐỦ, gợi ý tour du lịch Nha Trang hấp dẫn để chuyến hành trình thêm vui.

2. Nên du lịch đảo Điệp Sơn Nha Trang Khánh Hòa vào thời gian nào?

Khoảng đất nổi lên giữa biển gọi là gì

Để kế hoạch vui chơi diễn ra thuận lợi hơn, du khách nên đi du lịch đảo Điệp Sơn ở Nha Trang từ tháng 12 tới tháng 6 vì đây là khoảng thời điểm lý tưởng nhất với thời tiết khô ráo, ấm áp và ít mưa. Biển lặng giúp các tàu di chuyển tới đảo cũng nhanh chóng và dễ chịu hơn, giúp hạn chế nguy cơ mọi người bị say sóng.

Tuy nhiên, với những ai không thích sự đông đúc, ồn ã thì bạn vẫn có thể làm một tour đảo Điệp Sơn Nha Trang vào thời điểm ít người để tận hưởng bầu không khí thanh bình, yên ả, đậm chất riêng.

>>> Nếu bạn còn băn khoăn du lịch Nha Trang tháng 6 có nên không? Kinh nghiệm cho người mới sau đây sẽ giải đáp tất cả!