Kỹ năng (tiếng Anh: skill) là khả năng thực hiện một hành động với kết quả được xác định thường trong một khoảng thời gian cùng năng lượng nhất định hoặc cả hai. Các kỹ năng thường có thể được chia thành các kỹ năng miền chung và chuyên biệt. Ví dụ: trong lĩnh vực công việc, một số kỹ năng chung sẽ bao gồm quản lý thời gian, làm việc theo nhóm và lãnh đạo, tự tạo động lực và những người khác, trong khi các kỹ năng dành riêng cho miền chỉ được sử dụng cho một công việc nhất định. Kỹ năng thường đòi hỏi các kích thích và tình huống môi trường nhất định để đánh giá mức độ kỹ năng được thể hiện và sử dụng.
Con người cần một loạt các kỹ năng để đóng góp cho nền kinh tế hiện đại. Một điểm chung giữa Hiệp hội phát triển tài năng (ASTD) và nghiên cứu của Bộ Lao động Hoa Kỳ cho thấy thông qua công nghệ, nơi làm việc đang thay đổi và xác định 16 kỹ năng cơ bản mà nhân viên phải có để có thay đổi theo.[1] Ba loại kỹ năng được đề xuất và đây là các kỹ thuật, con người và khái niệm.[2] Hai cái đầu tiên có thể được thay thế bằng các kỹ năng cứng và mềm, tương ứng.[3] Kỹ năng cứng, còn được gọi là kỹ năng kỹ thuật, là bất kỳ kỹ năng nào liên quan đến một nhiệm vụ hoặc tình huống cụ thể. Nó liên quan đến cả sự hiểu biết và thành thạo trong hoạt động cụ thể như vậy liên quan đến các phương pháp, quy trình, thủ tục hoặc kỹ thuật.[4] Những kỹ năng này có thể dễ dàng định lượng không giống như kỹ năng mềm, có liên quan đến tính cách của một người.[5] Đây cũng là những kỹ năng có thể hoặc đã được kiểm tra và có thể đòi hỏi một số bằng cấp chuyên môn, kỹ thuật hoặc học thuật.[6] Lao động lành nghề từ lâu đã ảnh hưởng mang tính lịch sử (xem Phân công lao động) là thợ điện, thợ xây, thợ mộc, thợ rèn, thợ làm bánh, nhà sản xuất bia, thợ đúc, máy in và các ngành nghề khác có hiệu quả kinh tế. Những người này thường hoạt động chính trị thông qua các phường hội thủ công nghiệp của mình.[7] Một khả năng và năng lực có được thông qua nỗ lực có chủ ý, có hệ thống và bền vững để thực hiện trơn tru và thích ứng các hoạt động phức tạp hoặc các chức năng công việc liên quan đến ý tưởng (kỹ năng nhận thức), mọi thứ (kỹ năng kỹ thuật) và/hoặc con người (kỹ năng giao tiếp). Theo Tạp chí kinh doanh Portland, kỹ năng con người được mô tả là:[8]
Một định nghĩa của Anh là "khả năng giao tiếp hiệu quả với mọi người một cách thân thiện, đặc biệt là trong kinh doanh".[9] Thuật ngữ này chưa được liệt kê trong các từ điển lớn của Hoa Kỳ.[10] Thuật ngữ kỹ năng con người được sử dụng để bao gồm cả kỹ năng tâm lý và kỹ năng xã hội nhưng ít bao hàm hơn kỹ năng sống. Kỹ năng xã hội là bất kỳ kỹ năng nào tạo điều kiện cho sự tương tác và giao tiếp với người khác. Các quy tắc và quan hệ xã hội được tạo ra, giao tiếp và thay đổi theo các cách bằng lời nói và không lời. Quá trình học các kỹ năng như vậy được gọi là xã hội hóa. Kỹ năng mềm là sự kết hợp giữa kỹ năng con người, kỹ năng xã hội, kỹ năng giao tiếp, đặc điểm tính cách, thái độ, thuộc tính nghề nghiệp và chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) giữa những người khác.[11] Hệ thống phân cấp các kỹ năng.[12] Các kỹ năng có thể được phân loại dựa trên mức độ chuyên môn và động lực. Mức độ gắn kết cao nhất tương ứng với người thợ. Khoảng 2% số người đạt mức cao nhất.[12]
Trong cuộc sống, chắc hẳn bạn đã nghe rất nhiều về hai từ kỹ năng. Những người nắm vững các kỹ năng cứng, kỹ năng mềm,… thường xử lý, vượt qua những trở ngại trong cuộc sống dễ dàng hơn. Vậy cụ thể kỹ năng là gì? Đâu là những kỹ năng chúng ta cần tích cực trau dồi? Những loại kỹ năng có sự khác biệt ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây. Trang bị kỹ năng tốt giúp dễ dàng vượt qua những khó khăn trong cuộc sốngKhái niệm kỹ năng là gì?Kỹ năng là khả năng vận dụng những kiến thức, hiểu biết của con người để thực hiện một việc gì đó, có thể là việc nghề nghiệp mang tính kỹ thuật, chuyên môn hoặc việc liên quan cảm xúc, sinh tồn, giao tiếp,… Không có khái niệm cụ thể, đồng nhất về kỹ năng. Tùy mỗi người sẽ có những định nghĩa khác nhau. Nhìn chung, kỹ năng có thể được hiểu như khái niệm bên trên hoặc theo một cách ngắn hơn hơn. Kỹ năng (tên tiếng anh là Skill) là việc một người nào đó vận dụng khả năng hay năng lực để thực hiện hành động gì đó nhằm tạo ra kết quả như mong muốn. Với những kỹ năng được trang bị, chúng ta sẽ dùng để áp dụng vào thực tế. Kỹ năng có thể được chia thành các cấp bậc khác nhau. Ban đầu, kỹ năng có thể còn ít hoặc chưa được thuần thục nhưng sau thời gian, rèn luyện, kỹ năng sẽ được lên “level”. Đồng thời, kỹ năng cũng có rất nhiều loại. Mỗi người cần trang bị cho mình các loại, các mức độ kỹ năng để vận dụng trong thực tiễn. Các kỹ năng quan trọng cần có trong cuộc sốngNhững kỹ năng bất cứ ai cũng cần có để có giá trị cuộc sống tốt đẹp hơn. Kỹ năng cứngKỹ năng cứng là gì? Kỹ năng cứng (hard skill) là những kiến thức, hiểu biết hoặc trải nghiệm thực hành có tính chất thiên về kỹ thuật. Kỹ năng cứng thường mang tính chuyên môn. Nói cách khác, kỹ năng cứng dùng để chỉ trình độ, kiến thức chuyên môn, bằng cấp và chứng chỉ chuyên môn. Loại kỹ năng này đa phần được đào tạo ở các trường học. Thông qua các môn học chính, kỹ năng cứng sẽ dần được hình thành. Kỹ năng cứng (hard skill) là những kiến thức có tính chuyên mônĐể có được kỹ năng cứng, bạn sẽ phải trải quãng thời gian rèn luyện dài, vất vả. Bên cạnh đó, bạn cũng phải nỗ lực để vượt qua các bài test, kỳ thi chứng minh khả năng. Một số ví dụ về kỹ năng cứng trong cuộc sống:
Những yêu cầu về kỹ năng cứng bạn có thể dễ dàng thấy ngay trong các tin tuyển dụng. Yêu cầu tốt nghiệp trường đại học/cao đẳng nào đó, chứng chỉ tiếng Anh Toeic, Ielts,… cũng là đang đòi hỏi kỹ năng cứng của bạn. Kỹ năng mềmKỹ năng mềm là gì? Kỹ năng mềm (soft skill) là những kỹ năng quan trọng liên quan tới mặt trí tuệ, cảm xúc. Kỹ năng mềm chứng tỏ khả năng hòa nhập, tương tác với xã hội, cộng đồng, tập thể,… Có thể thấy, kỹ năng mềm không mang tính chuyên môn mà liên quan tới tính cách, cảm xúc nhiều hơn. Khác với kỹ năng cứng thường được xây dựng từ trường học, “Trường đời” thường được ví là nơi “tôi luyện” kỹ năng mềm. Kỹ năng mềm liên quan đến trí tuệ, cảm xúc…Nếu đã hiểu hơn về kỹ năng là gì, kỹ năng mềm được định nghĩa ra sao. Hãy xem ví dụ dưới đây. Một số ví dụ về kỹ năng mềm:
Thực tế đã chứng minh, kỹ năng cứng là điều kiện cần và kỹ năng mềm chính là điều kiện đủ. Phần lớn những người thành công chỉ sở hửu khoảng 25% kỹ năng cứng. Chiếm phần lớn, gấp tới 3 lần kỹ năng cứng là kỹ năng mềm, kỹ năng sống (75%). Kỹ năng sốngKỹ năng sống là gì? Kỹ năng sống được hiểu ngắn gọn là những kỹ năng, thói quen cần thiết, hợp lý để xử lý tình huống cụ thể trong cuộc sống. Kỹ năng sống sẽ giúp giải quyết, xử lý các vấn đề hiệu quả hơn. Và trong nhiều tình huống, chúng còn giúp bạn thoát hiểm một cách ngoạn mục. Kỹ năng sống là những kỹ năng xử lý tình huống cụ thể trong cuộc sốngNhững ví dụ điển hình về kỹ năng sống:
Quá trình hình thành, sự khác biệt giữa các kỹ năngNếu như kỹ năng cứng thể hiện sự “cứng” ngay trong tên gọi thì kỹ năng mềm thiên về sự mềm dẻo, linh hoạt. Thời gian đào tạo, hình thành hai loại kỹ năng này khác nhau khá nhiều. Bạn sẽ mất một thời gian dài để học tập, đúc kết kỹ năng cứng. Với kỹ năng mềm, thời gian thường sẽ ngắn hơn và còn tùy thuộc vào trình độ, khả năng của từng người. Bạn đã biết kỹ năng là gì, kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. Vậy còn kỹ năng sống thì sao? Nhiều người cho rằng kỹ năng mềm và kỹ năng sống là một? Có đúng như vậy không? Thực chất, kỹ năng sống và kỹ năng mềm không hoàn toàn là một nhưng cũng không hề tách biệt. Chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Kỹ năng sống mang tính phổ quát, phạm trù rộng hơn rất nhiều. Kỹ năng mềm là một bộ phận quan trọng của kỹ năng sống. Nơi giúp chúng ta hình thành, xây dựng kỹ năng sống chính là “trường đời”. Thông qua sách báo, truyền hình, bạn có thể hiểu, biết nhiều hơn về các kỹ năng sống. Từ đó, với các tình huống thực tế, bạn sẽ được “thực hành”. Hiện nay, kỹ năng sống rất được các bậc phụ huynh quan tâm và ưu tiên rèn luyện cho con mình ngay từ khi còn nhỏ. Một em bé chỉ vài tháng tuổi đã được cha mẹ đưa tới các lớp học bơi. Các bé gái ngay từ khi biết nhận thức đã được cha mẹ hướng dẫn cách không cho người khác đụng chạm cơ thể. Hay trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn, các bé được cha mẹ dạy cách lấy tay che mũi miệng, cúi người di chuyển,… Gợi ý những cách trau dồi kỹ năng hiệu quảMỗi người sẽ có những cách khác nhau để xây dựng, tích lũy các kỹ năng. Dù là kỹ năng cứng, kỹ năng mềm hay kỹ năng sống, bạn cũng có thể tham khảo một số cách dưới đây.
Tài liệu tham khảo: https://vi.wikipedia.org Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ kỹ năng là gì, các loại kỹ năng cần nắm vững. Mọi loại kỹ năng đều rất quan trọng và có những vai trò riêng. Hãy dành thời gian để xây dựng, tích lũy cho mình các kỹ năng phù hợp để gặt hái thành công trong công việc và cuộc sống. |