Số liệu của Bộ Tài chính cho biết số thu thuế thu nhập cá nhân chỉ cần 11 tháng để vượt chỉ tiêu cả năm 2021. Show Nỗi niềm là bởi, thuế thu nhập cá nhân tăng nhưng thu nhập thực tế của người làm công ăn lương, đóng góp tới trên 70% tổng nguồn thu, lại giảm mạnh. Theo Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của lao động quý 3/2021 đạt 5,2 triệu đồng/tháng, giảm 847.000 đồng so với quý trước và giảm 573.000 đồng so với cùng kỳ năm trước. Đó chỉ là giảm trực tiếp, giảm thẳng vào túi tiền mỗi kỳ lĩnh lương. Thu nhập của họ còn giảm vì mặt bằng giá cả hàng hóa từ thiết yếu đến tiêu dùng đều tăng mạnh. Ví dụ cho dễ hiểu, nếu trước đây mỗi tháng tốn 500.000 đồng cho chi phí nhiên liệu thì với việc giá xăng cao vút, có thời điểm lên đỉnh trong gần 1 thập niên trở lại đây, nên chi cho khoản này đội lên gấp rưỡi, gấp đôi. Nếu “chiếu” sang các loại hàng hóa khác bằng phép tính như vậy mới thấy “cái sự giảm” nó khủng khiếp hơn nhiều. Với không ít người, thu nhập còn giảm thêm một lần nữa vì gánh thêm người nhà mất việc, nguồn thu nhập phải chia năm xẻ bảy. Chưa hết, ngưỡng thuế quá lạc hậu so với mặt bằng giá cả cũng là yếu tố khiến thu nhập của người làm công ăn lương giảm thêm một lần nữa... Thế nhưng, trong suốt thời gian qua, những kiến nghị, đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân để động viên người đóng thuế; điều chỉnh ngưỡng thuế cho phù hợp với thực tế đều không được xem xét. Họ vẫn đóng không thiếu đồng nào dù phải thắt lưng buộc bụng, tằn tiện chi tiêu, bóp chỗ này, bít chỗ kia để cố gắng trang trải trong bối cảnh thu nhập giảm mà chi phí sinh hoạt lại tăng cao. Đáng nói là có lần giải thích cho việc này, lãnh đạo ngành thuế còn cho rằng sở dĩ người làm công ăn lương không được giảm thuế vì đây là đối tượng có thu nhập... cao. Dù không muốn nhưng cũng không thể không so sánh. Cùng đối mặt với dịch bệnh, nhưng doanh nghiệp được áp dụng khá nhiều chính sách hỗ trợ giãn, giảm, gia hạn thuế, lãi suất thì người làm công ăn lương lại gần như bị “bỏ rơi”. Bảo sao họ không nỗi niềm, không chạnh lòng? Tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội của Quốc hội chiều 8.11, đại biểu đoàn Hà Nội Vũ Thị Lưu Mai, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách, cho rằng ở thời điểm hiện nay nên theo đuổi chính sách khoan sức dân, nuôi dưỡng nguồn thu hơn chính sách tận thu. Đây là một ý kiến xác đáng, tạo nguồn thu bền vững và khiến người nộp thuế cảm thấy được thấu hiểu, được chia sẻ. Chính phủ đang bàn bạc về gói hỗ trợ với quy mô lớn nhất từ trước tới nay để phục hồi kinh tế. Điều đó cho thấy, sức khỏe của cộng đồng doanh nghiệp, sức khỏe của nền kinh tế đang rất kiệt quệ. Mà doanh nghiệp yếu, thì làm sao có người làm công ăn lương thu nhập cao. Vì vậy, mong rằng trong các chính sách hỗ trợ trong thời gian tới, các cơ quan có thẩm quyền đừng bỏ quên người làm công ăn lương. Chỉ khi đó, thu thuế tăng mới khiến những người nộp thuế nói chung và người làm công ăn lương nói riêng cảm thấy vui vì sự đóng góp của mình thay vì “nỗi niềm” như hiện nay. Tin liên quan
Thế nhưng kế hoạch này đã bị phá sản hoàn toàn. Không những không thể phục hồi, họ còn đang tính tới phương án tiếp tục giảm lương mới có thể cầm cự bởi "mức độ tàn phá của dịch lần này nặng nề hơn 3 lần trước", ông chủ doanh nghiệp này buồn bã nói. Duy trì được quân số với mức lương giảm trung bình 30 - 40% như Công ty H. lúc này có lẽ vẫn là may mắn. Rất nhiều công ty đã giảm 50% lương; nhiều đơn vị lại giữ "quân" bằng cách đi làm cách nhật, buổi làm buổi nghỉ. Tất nhiên là thu nhập cũng giảm một nửa. Nhưng doanh nghiệp có thể cầm cự, người lao động còn giữ được việc làm, cũng vẫn là may mắn. Chỉ trong 6 tháng đầu năm, đã có hơn 70.000 doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động. Tất nhiên, đằng sau đó là hàng vạn, hàng triệu người lao động thất nghiệp, không có thu nhập. Nói lại để thấy mức độ tàn phá kinh khủng nhất trong lịch sử của dịch Covid-19 trong gần 2 năm với 4 lần bùng. Thế nhưng hiện nay mới chỉ có những đối tượng như bị chấm dứt hợp đồng lao động, người không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, lao động tự do bị mất việc làm, người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động... mới được hỗ trợ. Còn người làm công ăn lương bị sụt giảm thu nhập thì gần như bị "bỏ quên". Trong suốt gần 2 năm qua các kiến nghị, đề xuất miễn, giãn, giảm thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho họ đều không được xem xét. Thậm chí, với cùng mức thu nhập, người làm công ăn lương đóng tỷ lệ thuế cao hơn so với cá nhân kinh doanh. Trong khi rất nhiều người làm công ăn lương phải gánh thêm một vài người thất nghiệp trong gia đình. Nên đừng thấy "thu nhập vẫn tới ngưỡng đóng thuế" mà tưởng ổn. Đa số họ đã và đang gồng mình chèo chống duy trì bữa cơm gia đình... và đóng thuế đầy đủ.
Không chỉ thiệt thòi trong các chính sách hỗ trợ, người làm công ăn lương còn thiệt thòi bởi ngưỡng thuế TNCN hiện nay (11 triệu đồng/người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/người phụ thuộc) là quá lạc hậu so với thời giá, vật giá và bối cảnh hiện tại. Suốt thời gian qua, rất nhiều phân tích, kiến nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và cho người phụ thuộc lên các ngưỡng tính toán dựa trên cơ sở khoa học, luật định và thực tế nhưng đến nay cũng chưa được thông qua. Thế là rất nhiều người trong số họ, những người làm công ăn lương rơi vào tình cảnh chắt bóp tiết kiệm để nộp thuế. Người làm công ăn lương là đối tượng đóng thuế nghiêm túc nhất, đóng góp rất lớn vào ngân sách đất nước. Lúc có thu nhập tốt, họ chấp hành nghiêm chỉnh nghĩa vụ với ngân sách thì nay khi thu nhập giảm, cuộc sống khó khăn, cũng nên miễn, giảm thuế TNCN cho họ, như một sự chia sẻ và nuôi dưỡng nguồn thu. Chưa kể về mặt nguyên lý, khi thu nhập tăng lên (do được miễn, giảm thuế) sẽ tăng sức mua, hỗ trợ sản xuất, duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Từ đó lại tăng thu nhập, tăng đóng góp cho ngân sách. Làm thế chẳng những đúng về lý mà lại còn đẹp về tình. Tin liên quan
Trả lương sòng phẳng và xứng đáng với những gì nhân viên cống hiến không chỉ là cách đầu tư thông minh của doanh nghiệp vào nguồn lực con người, mà trước hết là nghĩa vụ luật định. Với Bộ luật Lao động (“BLLĐ”) 2019, từ ngày 01/01/2021, người sử dụng lao động (“NSDLĐ”) cần chú ý những thay đổi liên quan chế độ tiền lương để thực hiện đầy đủ trách nhiệm đặc biệt quan trọng trong quan hệ lao động của mình. Có thể trả lương cho người nhận được ủy quyềnMột cách tiếp cận mềm dẻo hơn trong BLLĐ 2019 là hệ quả tất yếu từ sự lúng túng của nhiều doanh nghiệp không thể trả lương trực tiếp cho những người lao động (“NLĐ”) gặp ốm đau, tai nạn như mệnh lệnh của pháp luật hiện hành. Từ 01/01/2021, BLLĐ 2019 cho phép NSDLĐ được trả lương cho người nhận mà NLĐ ủy quyền hợp pháp. Ngoại lệ này vừa giúp doanh nghiệp làm tròn vai, vừa hỗ trợ NLĐ thụ hưởng thành quả lao động dù gặp trở ngại cá nhân. Không được ép NLĐ mua hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp bằng lươngViệc doanh nghiệp kêu gọi, thậm chí ép nhân viên tiêu thụ hàng hóa, sử dụng dịch vụ của chính mình vẫn khá phổ biến, nhất là vào đợt tiêu dùng hết năm, cuối mùa. Cách thanh lý “dọn kho” trước khi lô hàng mới cập bến này hoàn toàn không chính đáng, gây bức xúc và phiền nhiễu cho nhân viên. Vì thế, BLLĐ 2019 đã tuyên bố và doanh nghiệp cần nhận thức rõ rằng hành vi can thiệp hoặc ép buộc nhân viên mua sản phẩm, dịch vụ bằng lương riêng của họ là bất hợp pháp. Điều này không những tôn vinh cách kinh doanh chân chính mà còn bảo vệ quyền tự quyết chi tiêu hiển nhiên của người lao động với những gì họ làm ra. Phải trả lương kèm bảng kêHiện nay, doanh nghiệp thường chỉ trả lương cho nhân viên với số tiền thực nhận mà không đương nhiên kèm theo chi tiết từng khoản. Nếu tính lương có sai sót, sự mập mờ này cản trở khả năng kiểm tra lại và khắc phục nhanh chóng của NSDLĐ cũng như quyền khiếu nại kịp thời của NLĐ, khiến quyền lợi của họ đôi khi bị bỏ ngỏ. Do đó, BLLĐ 2019 yêu cầu NSDLĐ phải trả lương kèm bảng kê. Trong đó, ghi rõ tiền lương chính, lương làm thêm giờ, lương làm việc ban đêm và các khoản khấu trừ (nếu có). Nhằm đảm bảo sự minh bạch trong chế độ tiền lương, quy định này đặt ra thách thức mà công tác nhân sự – kế toán của mỗi doanh nghiệp cần phải hóa giải thành công. Doanh nghiệp chịu phí mở tài khoản trả lương qua ngân hàngChuyển khoản ngân hàng ngày càng được nhiều doanh nghiệp và NLĐ lựa chọn để trả lương. Tuy nhiên, nhà làm luật đã từ bỏ quan điểm về việc trả phí mở và duy trì tài khoản theo thỏa thuận để chuyển sang góc nhìn rằng đây là nghĩa vụ của NSDLĐ trong BLLĐ 2019. Điều này là chính đáng, bởi nhận lương là quyền lợi đương nhiên của NLĐ, đối ứng trách nhiệm trả lương của NSDLĐ. Tuy nhiên, từ quy định này, cũng có thể phát sinh chi phí không nhỏ mà doanh nghiệp cần chuẩn bị, nhất là nếu có nhiều nhân viên. Không chỉ có tiền thưởngBLLĐ 2019 thay đổi khái niệm “tiền thưởng” bằng “thưởng” cho NLĐ. Không phải là chuyện từ ngữ, theo đó, thưởng sẽ không chỉ dừng lại bằng tiền mà có thể bằng hình thức khác (chuyến du lịch, phiếu mua hàng, sản phẩm, v.v). Nó giúp doanh nghiệp chủ động hơn nhằm thu xếp linh hoạt và phù hợp với khả năng nhằm đãi ngộ và mang đến phúc lợi cho nhân viên. |