Giao dịch tại Agribank. (Ảnh: CTV/Vietnam+) Bước sang năm 2022 lãi suất huy động của nhiều ngân hàng tăng nhẹ, giới chuyên gia kỳ vọng lãi suất ngân hàng sẽ hấp dẫn người gửi tiền hơn trong thời gian tới. Trong khi doanh nghiệp lo lắng lãi suất cho vay sẽ bị tác động theo thì lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết đang cân nhắc để đưa ra một số giải pháp, phấn đấu giảm từ 0,5 đến 1 điểm % lãi suất trong 2 năm. Lãi suất huy động tăng trở lại Ghi nhận tại biểu lãi suất mới nhất trong tháng 1/2022 tại nhiều ngân hàng cho thấy lãi suất nhiều kỳ hạn đã tăng nhẹ từ 0,1-0,3% so với hồi đầu tháng trước. Đáng chú ý, có ngân hàng đã chào lãi suất tiền gửi online với kỳ hạn 36 tháng lên tới gần 6,8%/năm. Tại Sacombank, VPBank, SHB với biểu lãi suất mới áp dụng từ 4/1 đối với hình thức gửi tại quầy, lãi suất cao nhất của các ngân hàng này là 6,3%/năm cho kỳ hạn 36 tháng, tăng 0,2%/năm so với trước đó. Tương tự, lãi suất kỳ hạn 12 tháng tăng từ 5,5%/năm lên 5,8%/năm, kỳ hạn 6 tháng tăng từ 4,3%/năm lên 4,6%/năm. Các ngân hàng cũng tăng lãi suất đối với hình thức gửi tiết kiệm online. Trước đó, một số ngân hàng cổ phần khác như SCB, ACB cũng đã điều chỉnh tăng nhẹ lãi suất huy động. [Các ngân hàng lạc quan lợi nhuận sẽ tiếp tục ‘sáng" trong năm 2022] Dù vậy, việc điều chỉnh này chủ yếu ở nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, còn lãi suất đầu vào của nhóm ngân hàng quốc doanh vẫn giữ ổn định. Theo quan điểm của nhiều chuyên gia tài chính đây là điều dễ hiểu khi thanh khoản hệ thống có phần căng thẳng hơn so với giai đoạn trước do yếu tố mùa vụ. Đây cũng là giai đoạn nhiều doanh nghiệp cũng cần vốn tín dụng để sản xuất kinh doanh. "Tôi cho rằng đây là động thái hoàn toàn phù hợp với quy luật cung cầu của thị trường chứ không có gì là đột biến và đáng quan ngại cả. Chúng tôi dự báo có thể lãi suất tiền gửi còn có thể tăng nhẹ một chút để giúp các tổ chức tín dụng tiếp tục thu hút dòng tiền gửi trong bối cảnh đang có nhiều kênh đầu tư khác hấp dẫn hơn," chuyên gia tài chính Cấn Văn Lực cho biết. Các chuyên gia cũng nhận định, nhiều khả năng các ngân hàng thương mại sẽ tăng nhẹ lãi suất huy động thêm khoảng 0,25 đến 0,5 điểm % nhằm hút nguồn vốn, tuy nhiên sẽ không tác động nhiều đến nguồn vốn cho vay nhằm hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế. Bà Phạm Thị Hoàng Anh - Viện trưởng Học viện Ngân hàng nhận định: "Nếu chúng ta tăng mặt bằng lãi suất huy động thì cũng có thể dẫn đến mặt bằng lãi suất cho vay sẽ chịu tác động. Còn đối với các kỳ hạn xa hơn thì các ngân hàng thương mại sẽ phụ thuộc vào quan hệ cung cầu về vốn đi vay và cho vay ở trên thị trường. Tôi nghĩ trong thời gian tới mặt bằng lãi suất huy động sẽ tiếp tục duy trì ở mức này và theo đúng trần Ngân hàng Nhà nước đã quy định." Việc ngân hàng tăng lãi suất đầu vào đã làm dấy lên lo ngại tại một số doanh nghiệp sản xuất. Theo lý giải của lãnh đạo doanh nghiệp, sau giai đoạn phục hồi, nhiều doanh nghiệp vẫn còn gặp khó khăn do thiếu nhân công, giá cả đầu vào tăng và thị trường đứt gãy nên cần thời gian để trở lại. Trong quá trình này, doanh nghiệp rất cần vốn lưu động để đầu tư vào chuỗi cung ứng, hàng hóa. Do đó, việc nhiều ngân hàng thương mại tăng lãi suất đầu vào, cộng thêm áp lực lạm phát từ các nước trên thế giới và trong nước là một nỗi lo lớn của doanh nghiệp. Dù vậy, Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng năm 2022 lãi suất huy động có thể đi ngang, mức tăng nhẹ nếu có chỉ cục bộ và tăng khoảng 50 điểm. VCBS nhận định quá trình trung hòa chính sách tiền tệ nới lỏng của các Ngân hàng Trung ương lớn trên thế giới sẽ diễn ra với tốc độ chậm rãi, thời điểm Fed bắt đầu tăng lãi suất có thể xuất hiện vào cuối năm 2022. Còn tại Việt Nam, định hướng xuyên suốt của Ngân hàng Nhà nước là đảm bảo thanh khoản hệ thống, giữ lãi suất huy động ở mặt bằng thấp và dành nguồn lực xử lý nợ xấu. Phấn đấu giảm thêm lãi suất Theo các doanh nghiệp, nếu lãi suất cho vay ổn định trong nửa đầu năm 2022 hoặc tiếp tục giảm sẽ góp phần rất lớn giúp ổn định chi phí đầu vào, thêm cơ hội phục hồi. Giới chuyên gia cũng dự báo xét trong ngắn hạn lãi suất cho vay cũng có thể có áp lực tăng nhưng về lâu dài vẫn trong xu hướng ổn định. Nếu nỗ lực lãi suất cho vay vẫn có thể giảm thêm, đặc biệt là đối với những lĩnh vực ưu tiên. Dự báo lãi suất cho vay vẫn giữ ở mức ổn định. (Ảnh: CTV/Vietnam+)Lãnh đạo một ngân hàng cho biết việc điều chỉnh lãi suất chỉ diễn ra ở một vài ngân hàng nhằm cân đối nguồn vốn cung cầu phù hợp giai đoạn cuối năm, không phải xu hướng chung. Về áp lực lạm phát tăng trong năm nay là có nhưng không ở mức quá cao mà sẽ được kiểm soát phù hợp. Trong thời gian qua Ngân hàng Nhà nước cũng điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, bảo đảm lãi suất thực dương để có lợi cho người gửi tiền. Do đó, lãi suất trong năm 2022 vẫn sẽ ổn định. Chuyên gia VCBS cũng lạc quan nhận định lãi suất cho vay năm 2022 có thể giảm để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch nhờ các yếu tố: Dòng tiền nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho Ngân hàng Nhà nước chủ động điều tiết cung tiền và thanh khoản một cách hợp lý khi cần thiết. Tỷ giá và thị trường ngoại hối ổn định, với mức biến động hợp lý của VND so với các quốc gia trong khu vực. Cùng chung quan điểm, chuyên gia của Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng cho rằng trong năm 2022, áp lực lạm phát khi giá nhiều loại nguyên vật liệu đã đang có xu hướng tăng mạnh cùng triển vọng mở cửa lại toàn bộ nền kinh tế có thể sẽ khiến ngân hàng phải tăng lãi suất huy động. Tuy nhiên sẽ ở mức mềm mỏng hơn để vẫn có thể hỗ trợ cho sự hồi phục của nền kinh tế, trước những rủi ro tiềm ẩn từ đại dịch COVID-19. Tại phiên giải trình tại Quốc hội mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết lãi suất là vấn đề doanh nghiệp và đại biểu Quốc hội rất quan tâm. Ngành ngân hàng cũng coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm trong điều hành. Theo Thống đốc, trong bối cảnh lạm phát trên thế giới có xu hướng gia tăng, các ngân hàng trung ương đã bắt đầu thu hẹp chính sách tiền tệ và tăng lãi suất, yêu cầu giảm mặt bằng lãi suất là một vấn đề thật sự khó khăn. Tuy nhiên, trong xây dựng chương trình phục hồi này, Chính phủ cũng đã cân nhắc để đưa ra một số giải pháp, phấn đấu hệ thống tổ chức tín dụng giảm từ 0,5 đến 1 điểm % lãi suất trong 2 năm./.
Lãi suất bất ngờ lên 8% Chị Hoàng Lan (Hoàng Mai, Hà Nội) mới đây đã tất toán một khoản tiết kiệm kỳ hạn sáu tháng tại Techcombank chi nhánh Linh Đàm. Tuy nhiên, chị được nhân viên ngân hàng đề nghị tiếp tục gửi tiền tại đây bởi ngân hàng này mới nâng lãi suất. Cụ thể, Techcombank đã nâng lãi suất tiết kiệm ở hầu hết các kỳ hạn. Nếu tháng trước, lãi suất kỳ hạn dưới 11 tháng cao nhất là 3,6%/năm thì tháng này đã tăng lên 4,1%/năm. Đáng chú ý, lãi suất kỳ hạn 12 tháng tại Techcombank đã tăng mạnh lên 4,9%/năm, cao hơn các kỳ hạn dưới 36 tháng (là 4,8%/năm). Tuy nhiên, chị Lan được nhân viên khuyên nên gửi tiết kiệm online (trực tuyến) vì khi gửi tiết kiệm online sẽ được cộng thêm 0,4%/năm so với gửi thông thường tại quầy. Chị Xuân Hồng (Thanh Xuân, Hà Nội) cũng được nhân viên ngân hàng quen nhắn tin thông báo lãi suất tiền gửi cách đây mấy ngày. Cụ thể, ngân hàng này đã tăng lãi suất thêm 0,5% lên 6,3%/năm tại kỳ hạn 12 tháng mà chị Hồng hay gửi. Đây cũng là mức lãi suất tiền gửi cao nhất tại ngân hàng này tính đến cuối tháng 12/2021. Là khách VIP, chị Hồng cũng được nhân viên thông báo tham gia đợt bốc thăm trúng thưởng đợt cuối năm để tri ân khách hàng. Nhân viên ngân hàng này cũng động viên chị Hồng nếu còn tiền nhàn rỗi hãy gửi vào ngân hàng vì cuối năm lãi suất thường cao hơn các tháng vừa qua. Không chỉ hai ngân hàng trên, một số ngân hàng cũng vừa nâng lãi suất tiết kiệm từ cuối tháng 11, đầu tháng 12 lên thêm 0,3-0,5%/năm: Techcombank, GPBank tăng 0,5% ở nhiều kỳ hạn; Eximbank cũng tăng lãi suất huy động thêm 0,1-0,3%/năm ở các kỳ hạn ngắn… Nếu gửi tiền tiết kiệm theo hình thức online, khách hàng còn được cộng thêm 0,2-0,4%/năm so với gửi tiết kiệm thông thường tại quầy. VPBank thậm chí tăng lãi suất gửi tiết kiệm online thêm 0,4-0,8%/năm ở một số kỳ hạn… Có một điểm đáng chú ý trong tháng cuối năm này là một chi nhánh ngân hàng SHB tại Vạn Phúc, Ba Đình (Hà Nội) đã nâng lãi suất huy động lên 8,0%/năm, cao hơn mức lãi suất huy động cao nhất các tháng trước là 7,1%/năm. Tuy nhiên, đây chỉ là trường hợp cá biệt áp dụng cho một số khách hàng đáp ứng điều kiện về số tiền gửi, kỳ hạn, điều kiện lĩnh lãi và cam kết không rút trước hạn; còn trên thực tế, lãi suất cơ sở tại SHB đến nay cao nhất chỉ là 6,6%/năm nằm trong gói tiết kiệm Đại Lợi, áp dụng cho kỳ hạn 18 tháng. Có thể thấy, lãi suất huy động cuối năm 2021 đã “nóng” hơn. Năm 2022-Tăng tín dụng, ổn định lãi suất Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội ngân hàng cho biết, một số ngân hàng tăng lãi suất hiện nay là do nhu cầu thị trường thanh khoản chu kỳ cuối năm. “Dư địa giảm lãi suất là rất khó vì gần như không còn dư địa giảm lãi suất nữa, chưa kể ngân hàng còn rất nhiều khoản nợ cơ cấu của khách hàng mà khách hàng vẫn chưa có khả năng trả. Đây cũng là nguyên nhân khiến áp lực thanh khoản thời gian tới sẽ khó khăn hơn”, ông Hùng nói. Ông Hùng cũng cho biết, đầu năm 2022, do lạm phát của Việt Nam ổn định ở mức thấp, lãi suất huy động khó có thể tăng cao hơn bởi khi lãi suất cho vay vẫn được duy trì ở mức thấp thì ngân hàng khó tăng lãi suất huy động do còn phải giữ biên lợi nhuận. Giám đốc chi nhánh một ngân hàng lớn tại Cầu Giấy (Hà Nội) cũng đồng tình khi cho biết, gần đây lãi suất tăng nhưng mức tăng không lớn và chỉ do một số ngân hàng quy mô nhỏ thực hiện. “Theo chu kỳ hằng năm, dịp cuối năm là thời điểm các ngân hàng chuẩn bị vốn để doanh nghiệp trả lương thưởng, vay vốn chuẩn bị cho sản xuất, kinh doanh năm tới, ký kết các hợp đồng hợp tác kinh doanh cho quý I, quý II năm sau. Nhưng hiện nay thanh khoản các ngân hàng rất dồi dào dù nhiều ngân hàng được tăng chỉ tiêu tín dụng. Nếu để ý hoàn toàn có thể thấy một số ngân hàng tăng lãi suất đợt này chủ yếu là số ít, quy mô rất nhỏ do căng thẳng thanh khoản và một số ngân hàng đang huy động vốn cho các dự án triển khai ngay đầu năm tới của khách hàng lớn”, vị này thông tin. Còn về dài hạn, theo chuyên gia tài chính Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính), cuối năm, một số ngân hàng đã tăng lãi suất nhưng tất nhiên Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước vẫn mong muốn giảm lãi suất và duy trì lãi suất ở mức thấp để hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh. “Do đó, nếu theo xu hướng lãi suất tăng thì mức tăng cũng nhỏ. Mọi người nhìn thấy nguy cơ lạm phát tăng trong năm 2022 nhưng không lớn, nên năm 2022 lãi suất có tăng cũng chỉ tăng nhẹ”, ông Thịnh nói. Thông tin về chính sách tiền tệ năm 2022, ngày 28/12, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành lãi suất ổn định. “Nếu có điều kiện, các ngân hàng tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế bằng cách giảm lãi suất, cộng với các chương trình hỗ trợ của Chính phủ, tạo hiệu ứng chung vừa có hỗ trợ của ngành ngân hàng vừa có gói hỗ trợ phục hồi kinh tế. Đặc biệt, dành nguồn vốn cho các lĩnh vực khó khăn, lĩnh vực cần ưu tiên; không tập trung vốn cho các lĩnh vực không ưu tiên”, ông Tú nói. Phó Thống đốc cũng cho biết, năm 2022, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 14%, cao hơn mục tiêu tăng trưởng tín dụng của năm 2021 là 12%. “Năm nay mở rộng đến 14%. Đây là con số đặt ra để định hướng. Còn thực tế có thể hơn hoặc chưa đến vì năm tới có nguy cơ tác động đến lạm phát, mà mục tiêu của chúng ta là ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát”, Phó Thống đốc cho hay. Nợ xấu tăng lên 8,2% Phó Thống đốc Đào Minh Tú thông tin thêm, mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước là duy trì nợ xấu toàn ngành dưới 3%, tạo điều kiện cho ngân hàng thương mại phát triển quy mô, lành mạnh hóa quan hệ tín dụng… Tuy nhiên do dịch bệnh, số liệu thống kê đánh giá đến nay, nợ xấu nội bảng là 1,9%, cao hơn con số cuối năm 2020 là 1,69%. Nếu tính cả nợ xấu bán cho Công ty Mua bán nợ và tài sản (VAMC) và nợ tiềm ẩn thì nợ xấu nội bảng là 3,79%. “Trong trường hợp thận trọng, tính đầy đủ hơn, tính toán tác động của dịch và cơ cấu đến hạn chưa trả, chính sách miễn giảm theo Thông tư 01, 03 và sau này là Thông tư 14 có nguy cơ chuyển thành nợ xấu thì tỷ lệ nợ xấu này là 8,2%. Nợ xấu này không ai mong muốn nhưng nó là của nền kinh tế, của dịch bệnh. Người ta không muốn, chứ không phải do sai phạm cố tình hay làm ăn thua lỗ”, ông Tú đánh giá. Phó Thống đốc cũng cho hay, nếu dịch bệnh còn diễn biến phức tạp thì nợ xấu còn tăng hơn nữa. Nợ xấu do dịch thì càng cần hành lang pháp lý đủ mạnh, đủ sức xử lý trong thời gian tới. Được biết, để hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế, kể từ khi có dịch Covid-19 đến nay, các ngân hàng đã giảm 34 nghìn tỷ đồng lợi nhuận để giảm lãi suất. Trong đợt cam kết gần nhất của 16 ngân hàng lớn giảm lãi suất từ tháng 7 đến hết năm 2021, số tiền lãi cam kết giảm là 20 nghìn tỷ đồng, riêng bốn ngân hàng thương mại nhà nước giảm thêm 4.000 tỷ đồng. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, đến ngày 30/11, các ngân hàng đã giảm 18.095 tỷ đồng tiền lãi suất, tương đương 87,78% số cam kết. Đến hết năm 2021, Ngân hàng Nhà nước dự tính sẽ đạt 100% cam kết. |