Nôn nghén nhiều phải làm sao

Buồn nôn và nôn thường xuất hiện ở 80% phụ nữ có thai. Triệu chứng thường gặp nhất và nặng nhất trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ nhất. Mặc dù các triệu chứng ốm nghén thường xảy ra vào buổi sáng như, buồn nôn, nôn ói, hoặc cả hai đều có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày. Các triệu chứng dao động từ nhẹ đến nặng (gọi là chứng ốm nghén nặng).

Chứng ốm nghén nặng Chứng nôn nghén nặng Nôn nghén nặng là chứng nôn mửa không kiểm soát được trong thời gian mang thai dẫn đến mất nước, mất cân, và xeton hoá Chẩn đoán là lâm sàng và bằng cách đo lượng xeton trong nước tiểu, chất... đọc thêm là tình trạng nôn nặng, kéo dài do thai nghén, gây ra mất nước đáng kể, thường có bất thường điện giải, nhiễm toan và giảm cân.

Sinh lý bệnh

Sinh lý bệnh của buồn nôn và nôn trong thời kỳ đầu của thai kỳ vẫn chưa được biết, mặc dù các yếu tố về chuyển hóa, nội tiết, tiêu hoá và tâm lý có thể đóng vai trò trong đó. Estrogen có thể đóng góp vì nồng độ estrogen cao ở bệnh nhân có chứng ốm nghén nặng.

Nguyên nhân

Các nguyên nhân phổ biến nhất gây buồn nôn và nôn trong giai đoạn đầu của thai kỳ (xem bảng Một số Nguyên nhân gây Buồn nôn và Nôn Trong Giai đoạn đầu Thai kỳ Nguyên nhân gây động kinh rung giật cơ

Nôn nghén nhiều phải làm sao
) là

  • Ốm nghén (phổ biến nhất)

  • Chứng ốm nghén nặng

  • Viêm dạ dày ruột Tổng quan về viêm dạ dày ruột Viêm dạ dày ruột là tổn thương viêm của lớp lót phía trong dạ dày và ruột non và đại tràng. Hầu hết các trường hợp đều do nhiễm trùng, mặc dù viêm dạ dày ruột có thể xảy ra sau uống thuốc và... đọc thêm

Thỉnh thoảng, các chế phẩm vitamin uống bổ sung có sắt cũng gây buồn nôn. Hiếm khi, nôn nghén nặng nguyên nhân do u nguyên bào nuôi. Bệnh lý nguyên bào nuôi do thai nghén Bệnh nguyên bào nuôi là sự tăng sinh của tổ chức nguyên bào nuôi ở phụ nữ mang thai hoặc gần đây mang thai. Các biểu hiện có thể bao gồm tử cung to quá mức, nôn mửa, chảy máu âm đạo, và tiền... đọc thêm

Nôn nghén nhiều phải làm sao

Nôn cũng có thể là kết quả của nhiều rối loạn không thuộc sản khoa. Các nguyên nhân gây đau bụng cấp tính (ví dụ viêm ruột thừa, viêm túi mật) có thể xảy ra trong thai kỳ và có thể kèm theo nôn, nhưng triệu chứng là đau nhiều hơn là nôn. Tương tự, một số rối loạn ở hệ thống thần kinh trung ương (CNS) (ví dụ, đau nửa đầu, xuất huyết ở hệ thần kinh trung ương, tăng áp lực nội sọ) có thể đi kèm với nôn mửa, nhưng đau đầu hoặc các triệu chứng thần kinh khác thường là phàn nàn chính.

Bảng

Nôn nghén nhiều phải làm sao

Đánh giá

Đánh giá bệnh nhân buồn nôn và nôn trong thời kỳ đầu của thai kỳ nhằm mục đích loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng hoặc đe dọa đến mạng sống gây ra buồn nôn và nôn. Ốm nghén (buồn nôn và nôn không biến chứng) và chứng ốm nghén nặng là những chẩn đoán loại trừ.

Bệnh sử

Tiền sử của bệnh hiện tại cần lưu ý đặc biệt những điểm sau:

  • Khởi phát và thời gian nôn

  • Các yếu tố làm trầm trọng thêm và giảm bớt

  • Nôn kiểu gì (ví dụ, máu, nước, mật) và số lượng nôn ra

  • Tần suất (theo đợt hoặc liên tục)

Các triệu chứng liên quan quan trọng bao gồm tiêu chảy, táo bón, và đau bụng. Nếu có đau, hãy tìm điểm đau, hướng lan và mức độ đau. Người khám cũng nên hỏi về những tình huống mang tính chất xã hội có thể ảnh hưởng đến thai phụ như những lý do xã hội và gia đình (liệu cô ấy có phải làm việc hay phải chăm con).

Rà soát toàn thân cần phải tìm kiếm các triệu chứng của các nguyên nhân không sản khoa gây buồn nôn và nôn, bao gồm sốt hoặc ớn lạnh, đặc biệt nếu đi kèm với đau bên sườn hoặc các triệu chứng không đặc hiệu (nhiễm khuẩn tiết niệu hay viêm thận bể thận Tổng quan về nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs) có thể được chia thành nhiễm trùng đường tiết niệu cao, bao gồm thận ( viêm thận bể thận), và nhiễm trùng đường tiết niệu thấp, có liên quan đến bàng quang... đọc thêm ), và các triệu chứng thần kinh như nhức đầu, yếu liệt, không tập trung và nhầm lẫn (đau nửa đầu Đau nửa đầu Migraine là chứng đau đầu nguyên phát, xuất hiện thành đợt. Triệu chứng thường kéo dài từ 4 đến 72 giờ và có thể trầm trọng. Đau thường ở một bên, kiểu mạch đập, nặng hơn khi gắng sức, kèm theo... đọc thêm hoặc xuất huyết ở hệ thần kinh trung ương Intracerebral Hemorrhage Chảy máu trong não là chảy máu thành ổ từ một mạch máu trong nhu mô não. Nguyên nhân thường là tăng huyết áp. Các triệu chứng điển hình bao gồm thiếu sót thần kinh khu trú, thường khởi phát... đọc thêm

Nôn nghén nhiều phải làm sao
).

Tiền sử y khoa bao gồm những câu hỏi về ốm nghén hoặc chứng ồm nghén nặng trong những lần mang thai trước đây. Quan tâm về tiền sử phẫu thuật bao gồm các phẫu thuật ổ bụng đã từng diễn ra để loại trừ trường hợp tắc ruột cơ học.

Kiểm tra các loại thuốc mà bệnh nhân dùng (ví dụ, các hợp chất chứa sắt, thuốc nội tiết) để đảm bảo an toàn của các thuốc này khi sử dụng trong lúc mang thai.

Khám thực thể

Việc kiểm tra bắt đầu bằng việc xem xét các sinh hiệu như sốt, nhịp tim nhanh và huyết áp bất thường (quá thấp hoặc quá cao).

Một đánh giá chung được thực hiện để tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm độc (ví dụ, hôn mê, lẫn lộn, kích động). Kiểm tra sức khoẻ tổng thể, bao gồm cả kiểm tra khung chậu, được thực hiện để tìm những nguyên nhân nghiêm trọng hoặc tiềm ẩn nguy hiểm đến tính mạng gây ra buồn nôn và nôn khám phát hiện bệnh nôn do mang thai Các xét nghiệm thăm khám tìm nguyên nhân ở bệnh nhân bị nôn nghén

Nôn nghén nhiều phải làm sao
.

Bảng

Nôn nghén nhiều phải làm sao

Dấu hiệu cảnh báo

Những phát hiện sau đây cần được quan tâm đặc biệt:

  • Đau bụng

  • Dấu hiệu mất nước (ví dụ, hạ huyết áp tư thế khi đứng, nhịp tim nhanh)

  • Sốt

  • Nôn ra máu hay mật

  • Không có cử động thai hoặc tim thai

  • Khám thần kinh bất thường

  • Triệu chứng kéo dài hoặc trầm trọng

Giải thích các dấu hiệu

Phân biệt nôn do mang thai với nôn do các nguyên nhân khác rất quan trọng. Biểu hiện lâm sàng giúp (xem bảng Một số Nguyên nhân gây Buồn nôn và Nôn Trong Giai đoạn đầu Thai kỳ Nguyên nhân gây động kinh rung giật cơ

Nôn nghén nhiều phải làm sao
).

Nôn ít có khả năng là do mang thai nếu nó

  • Bắt đầu sau tam cá nguyệt thứ nhất

  • Đi kèm với đau bụng, tiêu chảy, hoặc cả hai

Bụng căng có thể gợi ý bệnh lý bụng cấp tính. Hội chứng màng não, bất thường của hệ thần kinh, hoặc cả hai đều gợi ý nguyên nhân thần kinh.

Nôn nhiều khả năng là do mang thai nếu

  • Nó bắt đầu trong tam cá nguyệt thứ nhất.

  • Nó kéo dài hoặc tái phát trong vài ngày đến vài tuần.

  • Không có đau bụng.

  • Không có triệu chứng hoặc dấu hiệu liên quan đến các hệ thống cơ quan khác.

Nếu nôn có vẻ liên quan đến việc mang thai và nghiêm trọng (nghĩa là, thường xuyên, kéo dài, kèm theo mất nước Chứng nôn nghén nặng Nôn nghén nặng là chứng nôn mửa không kiểm soát được trong thời gian mang thai dẫn đến mất nước, mất cân, và xeton hoá Chẩn đoán là lâm sàng và bằng cách đo lượng xeton trong nước tiểu, chất... đọc thêm ), cần nghĩ tới tình trạng nghén nặng Bệnh lý nguyên bào nuôi do thai nghén Bệnh nguyên bào nuôi là sự tăng sinh của tổ chức nguyên bào nuôi ở phụ nữ mang thai hoặc gần đây mang thai. Các biểu hiện có thể bao gồm tử cung to quá mức, nôn mửa, chảy máu âm đạo, và tiền... đọc thêm

Nôn nghén nhiều phải làm sao
và chửa trứng.

Xét nghiệm

Bệnh nhân có nôn nặng, dấu hiệu mất nước, hoặc cả hai thường cần phải làm xét nghiệm. Nếu nghi ngờ bị ốm nghén nặng, cần đo xeton nước tiểu; nếu các triệu chứng đặc biệt nghiêm trọng hoặc kéo dài, làm xét nghiệm điện giải trong huyết thanh. Nếu tim thai không nghe rõ hoặc phát hiện qua Doppler thai, nên làm siêu âm khung chậu để loại trừ chửa trứng.

Các xét nghiệm khác được thực hiện dựa trên nghi ngờ các rối loạn không sản khoa trên lâm sàng (xem bảng Một số Nguyên nhân Buồn nôn và Nôn mửa Khi Mang thai sớm Nguyên nhân gây động kinh rung giật cơ

Nôn nghén nhiều phải làm sao
).

Điều trị

Nôn do mang thai có thể được giảm bớt bằng cách ăn hoặc uống thường xuyên (5 hoặc 6 bữa nhỏ/ngày), nhưng chỉ ăn chế độ ăn nhẹ (như bánh quy, nước ngọt, chế độ ăn BRAT (chuối, gạo, nước sốt táo, bánh mỳ khô). Ăn trước khi dậy có thể giúp ích.

Nếu nghi ngờ mất nước (ví dụ, do hội chứng ốm nghén nặng), 1 đến 2 lít dung dịch muối hoặc dung dịch Ringer Lactat được truyền tĩnh mạch, và bất cứ bất thường điện giải nào cũng được điều chỉnh.

Sau khi hồi sức ban đầu bằng dịch, dextrose đường tĩnh mạch có thể được thêm vào dịch duy trì nếu lượng uống vào vẫn còn hạn chế. Trước khi dùng dextrose, nên cho dùng thiamin 100 mg đường tĩnh mạch để ngăn ngừa bệnh não Wernicke.

Một số loại thuốc (xem bảng Các thuốc được khuyến cáo để điều trị buồn nôn và nôn trong thai kỳ sớm Các thuốc được khuyến cáo để điều trị buồn nôn và nôn trong thai kỳ sớm

Nôn nghén nhiều phải làm sao
) có thể được sử dụng để giảm buồn nôn và nôn trong tam cá nguyệt thứ nhất mà không có bằng chứng về những ảnh hưởng bất lợi đối với thai.

Hiếm khi giảm cân tiếp tục và các triệu chứng vẫn tồn tại mặc dù đã điều trị. Trong những trường hợp như vậy, có thể cân nhắc việc nuôi dưỡng qua đường ruột qua ống thông mũi dạ dày hoặc thông mũi-tá tràng. Các ống thông trung tâm được đưa vào từ ngoại vi có liên quan đến tỷ lệ nhiễm trùng và thuyên tắc huyết khối cao trong thai kỳ và nên tránh (1 Tài liệu tham khảo về điều trị Buồn nôn và nôn thường xuất hiện ở 80% phụ nữ có thai. Triệu chứng thường gặp nhất và nặng nhất trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ. Mặc dù các triệu chứng ốm nghén thường xảy ra vào buổi... đọc thêm , 2 Tài liệu tham khảo về điều trị Buồn nôn và nôn thường xuất hiện ở 80% phụ nữ có thai. Triệu chứng thường gặp nhất và nặng nhất trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ. Mặc dù các triệu chứng ốm nghén thường xảy ra vào buổi... đọc thêm ).

Bảng

Nôn nghén nhiều phải làm sao

Vitamin B6 được dùng đơn trị liệu; các thuốc khác được thêm vào nếu các triệu chứng không giảm. Doxylamine phóng thích kéo dài cộng với pyridoxine có thể được dùng cho những phụ nữ không đáp ứng với liệu pháp ban đầu.

Gừng (ví dụ: viên nang gừng 250 mg uống 3 hoặc 4 lần một ngày, kẹo ngậm gừng), châm cứu, băng đeo chống say tàu xe và thôi miên có thể hữu ích, cũng như có thể chuyển từ vitamin trước khi sinh sang vitamin nhai cho trẻ em có folate.