Cho mặt phẳng (α) và đường thẳng Δ cắt (α). Với mỗi điểm M trong không gian, đường thẳng đi qua M và song song hoặc trùng với A cắt (α) tại điểm M’ xác định. Show Điểm M’ được gọi là hình chiếu song song của điểm M trên mặt phẳng (α) theo phương Δ. Mặt phẳng (α) được gọi là mặt phẳng chiếu, phương của đường thẳng Δ được gọi là phương chiếu. Phép đặt tương ứng mỗi điểm M trong không gian với hình chiếu M’ của nó trên mặt phẳng (α) được gọi là phép chiếu song song lên (α) theo phương Δ. II. CÁC TÍNH CHẤT CỦA PHÉP CHIẾU SONG SONG1. Phép chiếu song song biến ba điểm thẳng hàng thành ba điểm thẳng hàng và không làm thay đổi thứ tự ba điểm đó. 2. Phép chiếu song song biến đường thẳng thành đường thẳng, biến tia thành tia, biến đoạn thẳng thành đoạn thẳng. 3. Phép chiếu song song biến hai đường thẳng song song thành hai đường thẳng song song hoặc trùng nhau. 4. Phép chiếu song song không làm thay đổi tỉ số độ dài của hai đoạn thẳng nằm trên hai đường thẳng song song hoặc cùng nằm trên một đường thẳng. III. HÌNH BIỂU DIỄN CỦA MỘT SỐ HÌNH KHÔNG GIAN TRÊN MẶT PHẲNG1. Một tam giác bất kì báo giờ cũng có thể coi là hình biểu diễn của một tam giác tuỳ ý cho trước (có thể là tam giác đều, tam giác cân, tam giác vuông …). 2. Một hình bình hành bất kì bao giờ cũng có thể coi là hình biểu diễn của một hình bình hành tuỳ ý cho trước (có thể là hình bình hành, hình vuông, hình chữ nhật, hình thoi…). 3. Một hình thang bất kì bao giờ cũng có thể coi là hình biểu diễn của một hình thang tuỳ ý cho trước, miễn là tỉ số độ dài hai đáy của hình biểu diễn phải bằng tỉ số độ dài hai đáy của hình đã cho. 4. Người ta thường dùng hình elip để biểu diễn hình tròn. B. DẠNG TOÁN CƠ BẢNVấn đề 1Vẽ hình biểu diễn của một hình H cho trước 1. Phương pháp giải a) Xác định các yếu tố song song của hình H. b) Xác định tỉ số điểm M chia đoạn AB c) Hình H là hình biểu diễn của hình H phải có tính chất
2. Ví dụ Ví dụ 1. Chứng minh rằng trọng tâm G của tam giác ABC có hình chiếu song song là trọng tâm G’ của tam giác A’B’C’ trong đó A’B’C’ là hình chiếu song song của tam giác ABC. Giải Gọi I là trung điểm của cạnh AB. Hình chiếu I’ của I là trung điểm của A’B’ (h.2.19). G ∈ CI nên G’ ∈ C’I’; Vậy G’ là trọng tâm tam giác A’B’C’. Ví dụ 2. Hình thang có thể là hình biểu diễn của hình bình hành không ? Giải Hình thang không thể là hình biểu diễn của hình bình hành vì hai cạnh bên của hình thang không song song trong khi đó cặp cạnh đối của hình bình hành thì song song. C. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP2.32. Hình chiếu song song của hai đường thẳng chéo nhau có thể song song với nhau hay không ? Hình chiếu song song của hai đường thẳng cắt nhau có song song với nhau hay không ? ⇒ Xem đáp án tại đây. 2.33. Trong mặt phẳng (α) cho một tam giác ABC bất kì. Chứng minh rằng có thể xem tam giác ABC là hình chiếu song song của một tam giác đều nào đó. ⇒ Xem đáp án tại đây. 2.34. Vẽ hình biểu diễn của một hình lục giác đều. ⇒ Xem đáp án tại đây. 2.35. Hãy vẽ hình biểu diễn của một đường tròn cùng với hai đường kính vuông góc của đường tròn đó. ⇒ Xem đáp án tại đây. 2.36. Hãy chọn phép chiếu song song với phương chiếu và mặt phẳng chiếu thích hợp để hình chiếu song song của một tứ diện cho trước là một hình bình hành. ⇒ Xem đáp án tại đây. Related
1/ Cách dựng hình1.1/ Dựng đường thẳng song song, đường thẳng vuông góc, dựng và chia góca. Dựng đường thẳng song song Dựng đường thẳng vuông góc với đường thẳng d đi qua I thuộc d:
1.2/ Chia đều đoạn thẳng, chia đều đường tròna/ Chia đều đoạn thẳng ( Phương pháp tỷ lệ)LT: Chia đều đoạn thẳng AB thành nhiều đoạn bằng nhau( n đoạn bằng nhau), cách vẽ như sau:
VD: Chia 1 đoạn thẳng ra làm 5 phần bằng nhau. b. Chia đều đường tròn b/ Chia 3
c/ Chia 4
d/ Chia 5Ta chia đường tròn ra 5 phần bằng nhau bằng cách d−ụng độ dài của cạnh hình 5 cạnh đều nội tiếp trong đường tròn đó. Theo công thức: a5= r/2.
1.2/ Sử dụng phép chiếu xuyên tâma/ Sử dụng phép chiếu xuyên tâm khi dựng hìnhTrong không gian, lấy mặt phẳng P và một điểm S nằm ngoài P Từ một điểm A bất kỳ trong không gian, dựng đường thẳng S A, đường này cắt P tại điểm A’. Ta đã thực hiện một phép chiếu.
b/ Phép chiếu xuyên tâmKhái niệm Phép chiếu xuyên tâm là một phép chiếu tồn tại hai yếu tố sau đây:
Tính chất cơ bản của phép chiếu xuyên tâm
1.3/ Phép chiếu song songa. Khái niệm Cho một mặt phẳng ∏ gọi là mặt phẳng hình chiếu, và một đường thẳng I không song song với mặt phẳng ∏ và gọi là hướng chiếu. Vậy phép chiếu song song của một điểm A lên mặt phẳng ∏ là một điểm A’ được thực hiện bằng cách vạch qua A một đường thẳng song song với đường thẳng I và cắt mặt phẳng ∏ tại một điểm đó chính là A’. Vậy phép chiếu song song là một trường hợp đặc biệt của phép chiếu xuyên tâm khi tâm chiếu ra xa vô tận. Cho mặt phẳng P và một đường thẳng l không song song với P, từ một điểm A trong không gian ta dựng một đường thẳng song song với l, đường thẳng đó cắt mặt phẳng p tại điểm A’. Mặt phẳng P gọi là mặt phẳng hình chiếu. Đường thẳng cố định l gọi là phơng chiếu. A’ gọi là hình chiếu song song của điểm A trên mặt phẳng hình chiếu P. Tính chất:
1.3/ Phép chiếu vuông góc khi dựng hìnha/ Định nghĩaPhép chiếu vuông góc là một phép chiếu mà trong đó đường thẳng hướng chiếu I vuông góc với mặt phẳng hình chiếu. ( I vuông góc với ∏ ) Cho mặt phẳng P và một điểm A trong không gian, từ A dựng đường vuông góc với mặt phẳng P, chân đường vuông góc là A’, A’ gọi là hình chiếu vuông góc của điểm A trên mặt phẳng hình chiếu P.
Tính chất Có đầy đủ tính chất của phép chiếu song song. Độ dài hình chiếu thẳng góc A’B’ của đoạn thẳng AB sau phép chiếu thẳng góc bằng đọ dài AB nhân với cosϕ (ϕ: là góc nghiên của AB so với ∏ ) hay ta có: [A’B’] = [AB.cosϕ] b/ Các mặt phẳng hình chiếu và các trục chiếu aĐịnh nghĩa các mặt phẳng hình chiếu Trong vẽ kỹ thuật người ta có ba loại mặt phẳng hình chiếu sau:
c/ Các trục chiếuTrong không gian muốn biểu diễn vị trí, hình dạng của một điểm, đường, một mặt, hay vật thể người ta thường sử dụng hệ trục toạ độ không gian ba chiều Oxyz hay còn gọi là trục toạ độ Đề các. gồm ba trục chiếu sau:
Khi thực hiện phép chiếu song song với trục Oz ta thể hịên được hình chiếu bằng. Khi thực hiện phép chiếu song song với trục Oy ta thể hiện được hình chiếu cạnh. Khi thực hiện phép chiếu song song với trục Ox ta thể hiện được hình chiếu đứng. 1.4/ Phép chiếu điểma/ Hình chiếu của 1 điểm là một điểmGiả sử có điểm A trong không gian, xây dựng hình chiếu của A của nó như sau:
b/ Để có hình chiếu trên mặt phẳng giấy vẽ, ta xoay P2 và P3 chập lại với P1– Xoay quanh trục X cho nửa trước P2 xuống dưới chập vào P1. – Xoay quanh trục Z cho nửa trước P3 sang phải chập vào P1. >> Vậy ta có ban hình chiếu của A trên cùng một mặt phẳng. c/ Hình chiếu của đường thẳngTrong không gian một đường thẳng được giới hạn bởi 2 điểm phân biệt. Vì vậy khi cho hình chiếu của hai điểm ta xác định được hình chiếu của đường thẳng qua hai điểm đó.
d/ Hình chiếu của mặt phẳngTrong không gian, mặt phẳng có thể được xác định bằng 3 điểm, hoặc hai đường thẳng cắt nhau, hai đường thẳng song song, một đường thẳng và một điểm >>> Vậy hình chiếu của một mặt phẳng là hình chiếu của các đối tượng được xét ở trên
|