Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về

I. NGOẠI LỰC

- Khái niệm: Ngoại lực là lực có nguồn gốc ở bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất.

- Nguyên nhân chủ yếu: do nguồn năng lượng của bức xạ Mặt Trời.

II. TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC

1. Quá trình phong hóa

- Khái niệm: Quá trình phong hóa là quá trình phá hủy và làm biến đổi về kích thước, thành phần hóa học của các loại đá và khoáng vật.

- Có ba loại phong hóa.

a) Phong hóa lí học

+ Khái niệm: Phong hóa lí học là sự phá hủy đá thành các khối vụn có kích thước to, nhỏ khác nhau.

+ Kết quả: Đá nứt vỡ, thay đổi kích thước, không thay đổi thành phần hóa học.

+ Nguyên nhân: do thay đổi nhiệt độ đột ngột, sự đóng băng, tác động của sinh vật.

b) Phong hóa hóa học

+ Khái niệm: Phong hóa hóa học là quá trình phá hủy, chủ yếu làm biến đổi thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật.

+ Nguyên nhân: do tác động của chất khí, nước, những chất khoáng hòa tan trong nước, các chất do sinh vật bài tiết…

c) Phong hóa sinh học

+ Khái niệm: Phong hóa sinh học là sự phá hủy đá và các khoáng vật dưới tác động của sinh vật làm cho đá và khoáng vật vừa bị phá hủy về mặt cơ giới vừa bị phá hủy về mặt hóa học.

+ Do sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết của sinh vật.

2. Quá trình bóc mòn

- Khái niệm: Là quá trình các tác nhân ngoại lực (nước chảy, sóng biển, gió, băng hà) làm chuyển dời các sản phẩm phong hóa rời khỏi vị trí ban đầu.

- Tác nhân và kết quả:

+ Nước chảy: Khe rãnh nông, khe rãnh xói mòn, thung lũng sông suối…

+ Gió: Hố trũng thổi mòn, bề mặt đá rỗ tổ ong, các bề mặt đá mài nhẵn, ngọn đá sót hình nấm…

+ Sóng biển: Vách biển tạm thời, hàm ếch sóng vỗ, bậc thềm sóng vỗ…

+ Băng hà: Vịnh biển (Phi-o), cao nguyên băng hà, đá trán cừu…

3. Quá trình vận chuyển

- Vận chuyển: là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác.

- Khoảng cách vận chuyển phụ thuộc:

+ Động năng quá trình ngoại lực.

+ Trọng lượng và kích thước vật liệu.

+ Đặc điểm tự nhiên của mặt đệm.

- Hình thức:

+ Vật liệu nhỏ, nhẹ được cuốn đi nhờ động năng của ngoại lực.

+ Vật liệu lớn, nặng lăn trên mặt đất dốc do chịu thêm tác động của trọng lực.

4. Quá trình bồi tụ

- Bồi tụ là quá trình tích tụ các vật liệu phá hủy.

- Quá trình bồi tụ phụ thuộc vào động năng của các nhân tố ngoại lực.

- Có hai hình thức bồi tụ:

+ Vật liệu tích tụ dần trên đường đi theo thứ tự giảm dần kích thước và trọng lực.

+ Vật liệu tích tụ và phân lớp theo trọng lượng.



Page 2

Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về

SureLRN

Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về

Tag: Kết Quả Của Phong Hóa Lí Học

Quá trình phong hóa là gì vốn là câu hỏi gợi mở được nhiều người quan tâm. Như chúng ta thấy, bề mặt Trái Đất luôn chịu sự tác động và biến đổi bởi ngoại lực và nội lực. Trong đó, phải kể đến quá trình phong hoá đã làm cho quá trình biến đổi này xảy ra mạnh mẽ hơn dưới tác động của những nhân tố ngoại lực. Vậy quá trình phong hoá là gì? Hãy cùng DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu kĩ hơn nhé!

Quá trình phong hoá là gì?

Quá trình phong hoá là quá trình đá và các khoáng vật bị phá huỷ, biến đổi do những tác động của sự thay đổi nhiệt độ, nguồn nước, không khí và các loại axit có trong tự nhiên và sinh vật. Trên bề mặt Trái Đất, quá trình này xảy ra rất mạnh mẽ, đặc biệt ở những vùng nhiệt đới, có điều kiện nhiệt và ẩm phong phú.

Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về
Quá trình phong hoá là gì?

Các quá trình phong hoá

Quá trình phong hóa là gì đã được giải đáp cụ thể bên trên, vậy quá trình phong hóa có những loại nào? Chúng ta cùng tìm hiểu ngay sau đây

Quá trình phong hoá lí học

Quá trình phong hoá lí học là quá trình phá huỷ các loại đá thành các khối vụn có kích thước to, nhỏ khác nhau, tuy nhiên nó không làm thay đổi màu sắc, các thành phần khoáng hoá của chúng.

Vì sao quá trình phong hoá lí học xảy ra? Nguyên nhân dẫn đến quá trình phong hoá lí học là do những sự thay đổi của nhiệt độ hay sự đóng băng của nước hoặc cũng có thể do tác động của con người.

Quá trình phong hoá hoá học

Quá trình phong hoá hoá học là quá trình làm phá huỷ đá và khoáng vật, đồng thời làm biến đổi thành phần và cả tính chất hoá học của các loại đá, khoáng vật đó.

Nguyên nhân gây ra quá trình phong hoá hoá học là do các tác động của chất khí, nước và các khoáng chất hoà tan được trong nước… Quá trình phong hoá đá này xảy ra nhiều nhất ở những khu vực khí hậu xích đạo, gió mùa ẩm và các dạng địa hình các-xtơ ở miền đá vôi.

Quá trình phong hoá sinh học

Dưới tác động của sinh vật như vi khuẩn, nấm hay rễ cây… đá và khoáng vật bị phá huỷ được gọi là quá trình phong hoá sinh học. Lúc này, đá bị phá huỷ cả về mặt cơ giới và hoá học. Nguyên nhân dẫn đến quá trình phong hoá sinh học là do sự phát triển, tăng trưởng của rễ cây và sự bài tiết các chất.

Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về
Quá trình phong hoá sinh học

Như vậy, khi so sánh ba quá trình phong hoá, chúng ta chủ yếu nói đến các tác nhân tác động và hệ quả của nó đối với các loại đá và khoáng vật. Mối quan hệ giữa 3 quá trình phong hoá này không diễn ra độc lập mà chúng có tác động qua lại, ảnh hưởng lẫn nhau, thậm chí đồng thời cùng xảy ra trên một khu vực.

Mối quan hệ giữa quá trình phong hoá, vận chuyển và quá trình bồi tụ

Quá trình phong hoá không thể hoàn thiện mà không có quá trình vận chuyển và quá trình bồi tụ. Quá trình vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này sang một khu vực khác, tiếp tục gặp quá trình bồi tụ giúp tích luỹ các vật liệu bị phá huỷ tại vùng địa hình thấp hơn.

Như vậy, quá trình phong hoá thành tạo các vật liệu đá và khoáng vật bị phá huỷ thành những mảnh vụn nhỏ và rất nhỏ. Quá trình vận chuyển sẽ mang những vật liệu này đến một nơi khác.

Khi gặp được những điều kiện thuận lợi như địa hình, các vật liệu bồi tụ lại, san bằng hoặc làm gồ ghề thêm dạng địa hình ở khu vực đó. Mối quan hệ của ba quá trình này rất chặt chẽ với nhau, chúng có thể diễn ra đồng thời nhưng cách xa nhau về mặt không gian.

Phong hóa lí học làm cho đá thay đổi về
Mối quan hệ giữa quá trình phong hoá, vận chuyển và quá trình bồi tụ

Quá trình phong hoá là một trong những quá trình quan trọng để tạo nên các dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất. Hôm nay, bạn đã cùng với DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu về quá trình phong hoá là gì. Nếu có thắc mắc nào mời bạn cùng nhận xét phía dưới để chúng mình trao đổi thêm nhé!

Nguồn : www.dinhnghia.com.vn

Nếu bài viết bị lỗi. Click vào đây để xem bài viết gốc.

Câu hỏi

Nhận biết

Quá trình phong hóa lí học khác với quá trình phong hóa hóa học ở đặc điểm cơ bản là


A.

 không làm thay đổi tính chất hóa học của đá và khoáng vật.

B.

làm cho đá bị rạn nứt, vỡ thành những tảng và mảnh vụn.

C.

làm thay đổi thành phần, tính chất hóa học của các loại đá.

D.

không làm thay đổi về thành phần cơ giới của các loại đá.

Tải trọn bộ tài liệu tự học tại đây