Show
Trong thực tế, với những sự vật, hiện tượng đa dạng và phong phú; con người đã dần nhận thức được tính trật tự và mối liên hệ có tính lập lại của sự vật hiện tượng. Từ đó, hình thành nên khái niệm “quy luật”. Với tư cách là một khoa học, phép Biện chứng duy vật nghiên cứu những quy luật phổ biến tác động trong tất cả các lĩnh vực từ tự nhiên, xã hội cũng như tư duy nhận thức của con người. Con người không thể xóa bỏ quy luật mà nhận thức quy luật, vận dụng quy luật vào thực tiễn. Quy luật chuyển hoá từ sự thay đổi về lượng thành sự thay đổi về chất và ngược lại hay còn gọi tắt là Quy luật lượng - chất là một trong ba quy luật cơ bản của phép Biện chứng duy vật trong Triết học Mác-Lênin. Hôm nay, chúng tôi cùng với cô giáo và các bạn trong lớp sẽ đi tìm hiểu sâu về nội dung, ý nghĩa, sự vận dụng của quy luật lượng chất để mọi người có thể hình dung, nhận thức được quy luật và vận dụng quy luật vào trong thực tiễn. Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu về I. Nội dung quy luật lượng chất. Để hiểu rõ được nội dung quy luật lượng chất thì có 2 phạm trù trước tiên chúng ta cần phải nắm được đó chính là phạm trù “chất” và phạm trù “lượng”. Thế vậy như thế nào là phạm trù chất và phạm trù lượng, mời các bạn theo dõi Trước tiên, về Phạm trù “chất” Theo định nghĩa một cách dễ hiểu nhất: Chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy luật khách quan vốn có của sự vật hiện tượng,là sự thống nhất hữu cơ các thuộc tính cấu thành nó,phân biệt nó với cái khác. Chất của các sự vật là những thuộc tính khách quan vốn có của sự vật.Nhưng chỉ những thuộc tính cơ bản mới hợp thành chất của sự vật hiện tượng. Khi thuộc tính cơ bản thay đổi thì chất của nó thay đổi. (Slide ví dụ 1) Chất của sự vật không những được xác định bởi chất của các yếu tố cấu thành sự vật mà còn vởi cấu trúc của sự vật, bởi phương thức liên kết giữa các yếu tố cấu thành sự vật đó (Slide ví dụ 2) Từ đó có thể thấy sự thay đổi về chất của sự vật không chỉ phụ thuộc vào sự thay đổi những yếu tố cấu thành,nó còn phụ thuộc vào sự thay đổi về phương thức liên kết giữa các yếu tố đó (Slide tiếp ) Quy luật chuyển đổi giữa lượng và chất và chất là quy luật cơ bản, phổ biến của phương thức chung của các quá trình vận động, phát triển trong tự nhiên, xã hội và tư duy. Khi lượng thay đổi tất yếu sẽ làm thay đổi chất của sự vật, hiện tượng và ngược lại, khi chất thay đổi sẽ tạo nên những biến đổi mới về lượng của sự vật, hiện tượng. Đây là quy luật tất yếu, khách quan, phổ biến của sự vật, hiện tượng trong mọi lĩnh vực của tự nhiên, xã hội và tư duy. Những nội dung liên quan:
Mục lục:
1. Khái niệm lượng và chấta) Khái niệm lượngLượng là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng, biểu thị số lượng, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động và phát triển của sự vật, hiện tượng cũng như của các thuộc tính của nó. Ví dụ về lượngĐối với mỗi phân tử nước (H2O), lượng là số nguyên tử tạo thành nó, tức là 2 nguyên tử Hidro và 1 nguyên tử Oxi. b) Khái niệm chấtChất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng; là sự thống nhất hữu cơ giữa các thuộc tính, các yếu tố cấu thành sự vật, hiện tượng, làm cho sự vật là nó mà không phải là cái khác. Ví dụ về chấtNguyên tố đồng có nguyên tử lượng là 63,54đvC, nhiệt độ nóng chảy là 1083, nhiệt độ sôi là 2880oC… Những thuộc tính (tính chất) này nói lên chất riêng của đồng, phân biệt nó với các kim loại khác. 2. Mối quan hệ biện chứng giữa chất và lượng thể hiện như thế nào?Làm rõ mối quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất thực chất là trình bày, phân tích mối quan hệ biện chứng hay quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại. Quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại là quy luật cơ bản, phổ biến về phương thức chung của các quá trình vận động, phát triển trong tự nhiên, xã hội và tư duy. Theo quy luật này, phương thức chung của các quá trình vận động, phát triển là: những sự thay đổi về chất của sự vật, hiện tượng có cơ sở tất yếu từ những sự thay đôi về lượng của sự vật, hiện tượng và ngược lại, những sự thay đổi về chất của sự vật, hiện tượng lại tạo ra những biến đổi mới về lượng của sự vật, hiện tượng trên các phương diện khác nhau. Đó là mối liên hệ tất yếu, khách quan, phổ biến, lặp đi lặp lại trong mọi quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng thuộc mọi lĩnh vực tự nhiên, xã hội và tư duy. a) Lượng đổi dẫn đến chất đổiBất kỳ sự vật, hiện tượng nào cùng là một thể thống nhất giữa hai mặt chất và lượng. Hai mặt đó không tách rời nhau mà tác động lẫn nhau một cách biện chứng. Sự thay đổi về lượng tất yếu sẽ dẫn tới sự chuyển hóa về chất của sự vật, hiện tượng. Tuy nhiên, không phải sự thay đổi về lượng bất kỳ nào cũng dẫn đển sự thay đổi về chất. Ở một giới hạn nhất định, sự thay đổi về lượng chưa dẫn tới sự thay đổi về chất. Giới hạn mà sự thay đổi về lượng chưa làm chất thay đổi được gọi là độ. Khái niệm độ chỉ tính quy định, mối liên hệ thống nhất giữa chất và lượng, là khoảng giới hạn mà trong đó sự thay đổi về lượng chưa làm thay đổi căn bản chất của sự vật, hiện tượng. Vì vậy, trong giới hạn của độ, sự vật, hiện tượng vẫn còn là nó, chưa chuyển hóa thành sự vật và hiện tượng khác. Sự vận động, biến đổi của sự vật, hiện tượng thường bắt đầu từ sự thay đổi về lượng. Khi lượng thay đổi đền một giới hạn nhất định sẽ tất yếu dẫn đến những sự thay đổi về chất. Giới hạn đó chính là điểm nút. Sự thay đổi về lượng khi đạt tới điếm nút, với những điều kiện nhất định tất yếu sẽ dẫn đến sự ra đời của chất mới. Đây chính là bước nhảy trong quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng. Bước nhảy là sự chuyển hóa tất yếu trong quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng. Sự thay đổi về chất diễn ra với nhiều hình thức bước nhảy khác nhau, được quyết định bởi mâu thuẫn, tính chất và điều kiện của mỗi sự vật. Đó là các bước nhảy: nhanh và chậm, lớn và nhỏ, cục bộ và toàn bộ, tự phát và tự giác, V.V.. Bước nhảy là sự kết thúc một giai đoạn vận động, phát triển; đồng thời, đó cũng là điểm khởi đầu cho một giai đoạn mới, là sự gián đoạn trong quá trình vận động, phát triển liên tục của sự vật, hiện tượng. Trong thế giới luôn luôn diễn ra quá trình biến đổi tuần tự về lượng dẫn đến bước nhảy về chất, tạo ra một đường nút vô tận. thể hiện cách thức vận động và phát triển cùa sự vật từ thấp đến cao. Ph.Ăngghen khái quát tính tất yếu này: “Những thay đổi đơn thuần về lượng, đến một mức độ nhất định sẽ chuyển hóa thành những sự khác nhau về chất”.
b) Sự ảnh hưởng của chất mới đến lượng mớiKhi chất mới ra đời lại có sự tác động trở lại lượng của sự vật. Chất mới tác động tới lượng của sự vật, hiện tượng trên nhiều phương diện: làm thay đổi kết cấu, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng.
Tóm lại, bất kỳ sự vật, hiện tượng nào cũng có sự thống nhất biện chứng giữa hai mặt chất vả lượng. Sự thay đổi dần dần về lượng tới điểm nút lất yếu sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất thông qua bước nhảy; đồng thời, chất mới sẽ tác động trở lại lượng, tạo ra những biến đổi mới về lượng của sự vật, hiện tượng. Quá trình đó liên tục diễn ra, tạo thành phương thức cơ bản, phổ biến của các quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, xã hội và tư duy. 3. Ý nghĩa phương pháp luận– Sự vận động và phát triển của sự vật bao giờ cũng diễn ra bằng cách tích lũy dần dần về lượng đến một giới hạn nhất định thực hiện bước nhảy chuyển hóa về chất do đó trong hoạt động thực tiễn về nhận thức chúng ta từng bước tích lũy về lượng để làm biến đổi về chất theo quy luật tránh tư tưởng chủ quan nóng vội đốt cháy giai đoạn. – Phải nhận thức đúng đắn mối quan hệ biện chứng giữa sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất và ngược lại tránh tư tưởng tả khuynh và hữu khuynh. – Cần có thái độ khách quan khoa học và quyết tâm thực hiện các bước nhảy khi có đầy đủ các điều kiện. 4. Ví dụ về sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất và ngược lạiVí dụ về lượng và chấtDưới đây là một số ví dụ về sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất và sự thay đổi về chất dẫn đến sự thay đổi về lượng: Ví dụ về sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất trong học tập
Các tìm kiếm liên quan đến ví dụ sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về chất và ngược lại, tại sao sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất, mối quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất, trình bày quan hệ giữa sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất cho ví dụ, cho ví dụ về sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất, ví dụ về sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất trong học tập, cho ví dụ về sự biến đổi về lượng và chất, ví dụ quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại, ví dụ về chất và lượng gdcd 10, ví dụ về chất mới ra đời lại bao hàm một lượng mới tương ứng, sự biến đổi về lượng và sự biến đổi về chất khác nhau ntn cho ví dụ, ví dụ về mối quan hệ giữa chất và lượng, hãy tìm 2 ví dụ để minh họa khi lượng của sự vật, hiện tượng thay đổi đến một mức độ nhất định thì sẽ dẫn đến chất của sự vật, hiện tượng cũng sẽ thay đổi theo. Ví dụ về quy luật lượng chất trong cuộc sống? Hãy tham khảo một số ví dụ về quy luật lượng chất trong cuộc
sống: Ví dụ về lượng, chất, độ, điểm nút, bước nhảy? – Ví dụ về lượng, chất, độ, điểm nút, bước nhảy: Xét “nước” (H20) nguyên chất, trong điều kiện atmotphe ở trạng thái thể lỏng (chất) được quy định bởi lượng nhiệt độ (lượng) từ 0°C đến 100°C (độ). Khi lượng nhiệt độ biến thiên nằm ngoài khoảng giới hạn 0°C hoặc 100°C đó (điểm nút) thì tất yếu xảy ra quá trình biến đổi trạng thái của nước từ trạng thái lỏng sang trạng
thái rắn hoặc khí (bước nhảy). |