Từ khi bị bắt vào tháng 7-2017, ông Đinh La Thăng đã 4 lần hầu tòa. Sau 4 bản án đã tuyên, bị cáo Thăng phải lãnh tổng cộng 30 năm tù giam (mức án cao nhất với tù có thời hạn), và bồi thường tổng cộng 830 tỉ đồng. Nhiều ý kiến chuyên gia, luật sư, thẩm phán... cho rằng việc thực hiện thi hành án số tiền 830 tỉ với ông Đinh La Thăng là khó khả thi. Sáng 17-3, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, một thẩm phán TAND TP. Hà Nội cho biết trong trường hợp toàn bộ tài sản của bị cáo Đinh La Thăng đã bị kê biên nhưng không đủ khả năng bồi thường dân sự, cơ quan thi hành án sẽ treo khoản nợ đó, và vẫn bắt buộc bị cáo phải chấp hành án. "Nếu bị cáo chưa có điều kiện về kinh tế để chấp hành án, cơ quan thi hành án sẽ tạm đình chỉ khoản nợ đó chứ không bao giờ xóa đi. Nếu bị cáo bồi thường đủ, cơ quan chức năng sẽ xem xét trong việc giảm án, ra tù trước thời hạn", vị thẩm phán nói. Trung tướng Trần Văn Độ, nguyên Phó chánh án TAND Tối cao, cho biết về nguyên tắc, khi phạt tiền, cơ quan thi hành án căn cứ vào hoàn cảnh, định giá tài sản của người phạm tội để tịch thu, thu giữ tài sản. Bị cáo Đinh La Thăng phạm tội thì bắt buộc phải bồi thường, còn bồi thường được hay không là do bên cơ quan thi hành án thực hiện. "Giả sử bị cáo không bồi thường được thì khó được xem xét tha tù trước thời hạn. Trong các vụ án về kinh tế, tham nhũng chỉ có cơ quan điều tra mới đủ thẩm quyền kê biên, phong tỏa tài sản của người bị điều tra. Còn với những vụ có quá trình thanh tra, kiểm tra thì dễ bị tẩu tán tài sản, sau này cũng không còn tài sản mà bồi thường. Do đó, khi vụ án có dấu hiệu của tham nhũng, phải chuyển cơ quan điều tra ngay để kịp thời kê biên, phong tỏa tài sản. Với tài sản của người thân ông Thăng, nếu chứng minh được những người đó có dấu hiệu tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có thì phải khởi tố vụ án để tịch thu, sung công quỹ Nhà nước. Một cách thứ 2 là khởi kiện vụ án dân sự để đòi lại tài sản. Khi đó, cơ quan tố tụng sẽ thay mặt để đòi lại và những người hưởng thừa kế đều phải trả lại tài sản sau đó mới được hưởng quyền thừa kế. "Nếu sau này ông Thăng không bồi thường hết phần dân sự, sẽ không được xoá án tích và suốt đời sẽ là người có tiền án", trung tướng Độ nói. Theo luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội), việc bồi thường dân sự là trách nhiệm của bị cáo theo bản án. Còn việc bồi thường trên thực tế phụ thuộc và số lượng tài sản bị cáo có. "Ông Thăng chỉ có 1 ngôi nhà thì cơ quan thi hành án sẽ kê biên, niêm phong, xử lý ngôi nhà đó. Nếu ngôi nhà này liên quan đến quan hệ tài sản vợ chồng, cơ quan chức năng chỉ được thu hồi một nửa giá trị ngôi nhà thuộc phần sở hữu của ông Thăng. Do số lượng tiền phải bồi thường quá cao, nếu ông Thăng không tự nguyện, hoặc không có khả năng chi trả, bị cáo có thể nhờ bạn bè, người thân đóng góp, bồi thường thay. Nếu ông Thăng không có tài sản khác để thi hành án, việc tuyên án chỉ là trên giấy tờ", luật sư Cường phân tích. Theo luật sư Cường, nếu ông Thăng bồi thường hết số tiền dân sự này, và chấp hành tốt trong quá trình cải tạo, xếp loại cải tạo khá trở lên, đó là những tình tiết xem xét, đánh giá giảm án cho bị cáo ra tù trước thời hạn. Trong trường hợp phát mãi tài sản, quá trình thi hành án, cơ quan thi hành án sẽ xác định ông Đinh La Thăng có tài sản gì, kê biên và sau khi bán đấu giá. Số tiền thu được sẽ trừ chi phí đi, còn lại sẽ trừ vào nghĩa vụ của ông Thăng theo bản án. Sai phạm của ông Đinh La Thăng bị cáo buộc khi giữ chức Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, trước đó là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Ở vụ án thứ nhất, sai phạm của ông Đinh La Thăng khi còn giữ chức Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN. Theo bản án phúc thẩm ngày 14-5-2018, ông Thăng bị tuyên phạt 13 năm tù, và buộc phải bồi thường 30 tỉ đồng về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Tại vụ án thứ hai, tháng 6-2018, TAND cấp cao tại Hà Nội đã tuyên ông Đinh La Thăng y án 18 năm tù, buộc phải bồi thường 600 tỉ đồng. Sai phạm của ông Thăng được xác định trong vụ án PVN mất 800 tỉ đồng khi góp vốn vào Oceanbank. Vụ án thứ ba, ngày 22-12-2020, TAND TPHCM đã tuyên phạt ông Đinh La Thăng 10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí". Trong vụ án thứ tư, xảy ra tại Dự án Ethanol Phú Thọ, ngày 15- 3, TAND Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 11 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng". Tòa cũng tuyên buộc bị cáo Đinh La Thăng phải bồi thường hơn 200 tỉ đồng. Theo luật sư Đặng Văn Cường, theo nguyên tắc của pháp luật hình sự Việt Nam, nếu bị cáo không bị tuyên án tù chung thân hoặc tử hình mà chỉ bị kết án là các mức án tù có thời hạn, dù có xét xử bao nhiêu lần, thì khi tổng hợp hình phạt tòa án vẫn không thể quyết định một mức hình phạt quá 30 năm tù. Với tất cả vụ án mà ông Đinh La Thăng bị kết án, ông này chỉ bị tòa án áp dụng hình phạt tù có thời hạn. Căn cứ vào quy định tại Điều 55 Bộ luật hình sự năm 2015, tòa án tổng hợp hình phạt sẽ không quá 30 năm tù (dù ông Thăng có bị xét xử bao nhiêu lần, bao nhiêu lần bị kết tội đi chăng nữa). DANH TRỌNG Nguồn: Tuổi trẻ Tròn 1 tháng kể từ khi bị khởi tố, bắt tạm giam, hôm nay 8/1, ông Đinh La Thăng và các đồng phạm sẽ bị đưa ra xét xử vì tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, tham ô tài sản”. Lịch sử ngành Tư pháp chưa khi nào có một phiên tòa đặc biệt như thế. Lịch sử Đảng chưa khi nào mất một cán bộ đau xót như thế. Lần đầu tiên, một nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, đương kim Ủy viên Trung ương bị bắt giam để điều tra, truy tố vì gây hậu quả nghiệm trọng trong quản lý, điều hành.
Rồi ông được bầu vào Bộ Chính trị, giữ vai trò “tư lệnh” thành phố đầu tàu cả nước, đang nỗ lực cùng Đảng bộ và nhân dân thành phố tìm lại hình ảnh của “Hòn Ngọc Viễn Đông” thủa nào. Nhưng, tất cả đã dừng lại như một dấu chấm hết cho sự nghiệp chính trị của ông. “Trước Ban chấp hành Trung ương, tôi xin lỗi Đảng, xin lỗi nhân dân, xin lỗi đồng chí Tổng Bí thư, Bộ Chính trị và Ban chấp hành Trung ương”. Đó là những lời cuối cùng của ông Đinh La Thăng trước khi rời TP. Hồ Chí Minh. Ông đã phải trả giá cho những sai phạm của mình trong quá khứ. Nấc thang thăng tiến của ông Đinh La Thăng đã bị lỗi ngay từ bước đi đầu tiên nhưng các cơ quan chức năng không kịp thời phát hiện. Ông được xác định liên quan đến 2 vụ án kinh tế với tội danh Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, chiếm đoạt và tham ô tài sản khi còn làm Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN). Hai năm sau Đại hội lần thứ XII của Đảng, nhiều cán bộ cao cấp đã bị xử lý, trong đó không ít cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý… Nói như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thì “chống tham nhũng, tiêu cực phải làm từ trên xuống dưới, quyết liệt, bền bỉ, tạo chuyển biến rõ nét, nếu không hậu quả sẽ khôn lường” và “chẳng thích gì khi kỷ luật đồng chí, đồng đội của mình, thậm chí là rất day dứt, đau xót”. Đau xót nhưng không thể không làm. Giờ đây, nhân dân có thể trả lời câu hỏi, chống tham nhũng là tắm “từ đầu trở xuống” hay “từ vai trở xuống”. Không phải cứ hạ cánh là an toàn, cứ luân chuyển là được bình yên, tại vị. Pháp luật công bằng với mọi công dân, dù người đó là ai, làm gì. Tiền của nhà nước không phải để các nhóm lợi ích thao túng, không thể chui vào túi người này, người kia. Họ phải có trách nhiệm bồi hoàn cho nhân dân những khoản tiền “không trong sáng” đó.
Phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng và các đồng phạm sẽ là một phiên tòa đặc biệt. Không chỉ xuất hiện nhiều gương mặt một thời "đình đám" mà ở đó, nhiều cái mới lần đầu tiên sẽ được áp dụng như: không có vành móng ngựa, đại diện Viện kiểm sát ngồi đối diện các luật sư, đảm bảo tối đa nguyên tắc suy đoán vô tội. Quyền tranh tụng tại tòa sẽ tiếp tục được phát huy, đảm bảo quyền con người và phù hợp với tinh thần cải cách tư pháp mà Đảng và Nhà nước đã đề ra. Lò đã nóng, cả hệ thống chính trị vào cuộc để tuyên chiến với giặc nội xâm. Sự thật đó nhân dân thấy rõ. Nhưng đây đó, vẫn còn những kẻ xấu muốn lợi dụng thực tế này để rêu rao về những cuộc “thanh trừng nội bộ”, đấu đá bè cánh, gây tâm lý hoang mang, bất ổn. Phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng và các đồng phạm sẽ làm rõ công, tội của các cá nhân, tập thể và chỉ xét xử những ai vi phạm pháp luật. Cuộc chiến chống tham nhũng, lãng phí vẫn còn nhiều gian nan phía trước, lâu dài và bền bỉ nhưng tinh thần chung là “không có trở ngại nào, sức ép nào”. Nhiều vụ đại án sẽ tiếp tục được đưa ra xét xử. Cùng với việc Đảng ban hành nhiều quyết định liên quan đến việc kỷ luật cán bộ, quy trình bổ nhiệm, sử dụng cán bộ… Những chuyển biến tích cực đó được nhân dân tin tưởng và ủng hộ. Mất lòng tin của nhân dân là mất tất cả. Và ngược lại, có được niềm tin của nhân dân là có được sự bền vững của chế độ./. |
