1. Nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng Show
Bệnh tay chân miệng do các chủng virus thuộc họ virus đường ruột (gọi chung là Enterovirus) gây ra. Hai nhóm tác nhân thường gặp là Coxsackie A16 và Enterovirus 71 (EV71).  Biểu hiện lâm sàng của bệnh tay chân miệng. Đây là nhóm virus có sức sống bền bỉ. Nó có khả năng tồn tại từ nhiệt độ lạnh đến rất cao: Trong 30 phút virus mới bị bất hoạt ở nhiệt độ 560 độ C; Ở nhiệt độ lạnh - 40 độ C, virus có thể tồn tại đến 3 tuần ngoài môi trường. Các bề mặt trong môi trường sinh hoạt chung mà có người bệnh thường là những nơi có chứa virus, như vật dụng ăn uống, mặt bàn, ghế, giường, đồ chơi chung … Bệnh tay chân miệng dễ lây từ người sang người. Virus gây bệnh tay chân miệng có thể phát tán từ cơ thể người bệnh ra môi trường qua phân, dịch đường tiêu hóa, nước bọt và mụn nước. Trẻ em mắc bệnh chủ yếu do nuốt phải virus gây bệnh. Trẻ tiếp xúc với mầm bệnh từ môi trường chủ yếu thông qua bàn tay, rồi đưa lên miệng, và nuốt phải virus. Chuyên môn gọi là lây truyền qua "tiếp xúc". Tay chân miệng là bệnh rất dễ lây lan thành dịch. 2. Dấu hiệu của bệnh tay chân miệngPhát hiện sớm bệnh tay chân miệng ở trẻ là một trong những điều kiện quan trọng tác động đến quá trình điều trị. Hầu hết trẻ mắc bệnh tay chân miệng nếu được phát hiện sớm và theo dõi chặt chẽ sẽ có quá trình điều trị nhẹ nhàng, dự phòng được các biến chứng và hạn chế được nguy cơ tử vong. Thời gian ủ bệnh và dấu hiệu- Sau khi nuốt phải virus gây bệnh và trải qua thời gian ủ bệnh từ 3-7 ngày, người bệnh bắt đầu xuất hiện các triệu chứng với biểu hiện đặc trưng là phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông. Ban tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm. - Loét miệng là biểu hiện rất thường gặp ở trẻ nhỏ khi mắc bệnh này. Vị trị loét thường được phát hiện nhiều nhất là vùng hầu họng (gần lưỡi gà), niêm mạc má, môi hoặc lưỡi. Số lượng từ 1 đến vài mụn loét trong miệng, kích cỡ khoảng 2 mm – 3 mm. Loét miệng khiến trẻ đau rát khi ăn, bỏ ăn, bỏ bú và tăng tiết nước bọt. - Sốt: Hầu hết trẻ chỉ sốt nhẹ, nhiệt độ thường từ 37,5°C – 38° C. Khi trẻ bị sốt cao trên 39° C liên tục từ 2 ngày trở lên là một trong những dấu hiệu gợi ý trẻ có thể có biến chứng nghiêm trọng, cần phải nhập viện để theo dõi điều trị. Nhận biết sớm được tình trạng bệnh nặng của trẻ mắc tay chân miệng để có kịp thời điều trị, chăm sóc, can thiệp là cách tốt nhất hạn chế các biến chứng và nguy cơ tử vong của trẻ bệnh. 3. Biến chứng của bệnh tay chân miệngBiểu hiện lâm sàng của bệnh tay chân miệng giống bất kể chủng virus gây bệnh nào. Tuy nhiên, bệnh nhân nhiễm EV71 có nhiều khả năng dẫn đến các biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong. Như là biến chứng viêm màng não, viêm não do virus, hoặc tổn thương cơ tim. 4. Điều trị và chủ động phòng ngừaĐiều đáng lưu ý là hiện nay vẫn chưa có thuốc tiêu diệt được tác nhân gây bệnh, hay nói cách khác là chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Vì vậy thái độ tích cực nhất đối với bệnh tay chân miệng là dự phòng không để mắc bệnh. - Phòng bệnh cá nhân:
Nhận biết sớm được tình trạng bệnh nặng của trẻ mắc tay chân miệng để có kịp thời điều trị, chăm sóc, can thiệp là cách tốt nhất hạn chế các biến chứng và nguy cơ tử vong . Ảnh minh họa - Phòng bệnh trong gia đình và cộng đồng:
5. Muốn mau khỏi cần làm gì?Để bệnh thuyên giảm và nhanh khỏi, người bệnh và người nhà cần tuân thủ như sau:
6. Phân biệt tay chân miệng với một số bệnh có biểu hiện tương tựDo có triệu chứng tương tự, bệnh tay chân miệng có thể bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với các bệnh khác :
7. Khi nào đến bác sĩ?Khi phát hiện trẻ có những biểu hiện sớm, nghi ngờ mắc tay chân miệng như:
Cha mẹ, người chăm sóc trẻ cần đưa trẻ đến khám sớm tại các cơ sở y tế để được hướng dẫn chăm sóc, điều trị, theo dõi và dự phòng lây lan bệnh. Xem thêm video được quan tâm Tiêm vaccine COVID-19- Vì sao trẻ em không nên vận động mạnh sau khi tiêm Trẻ em bị tay chân miệng khiến không ít phụ huynh lo lắng đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Vậy vì sao trẻ bị chân tay miệng lại nguy hiểm? Cha mẹ cần lưu ý những gì để giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Các bạn đừng bỏ qua những thông tin hữu ích mà chúng tôi sẽ chia sẻ trong bài viết dưới đây nhé. 1. Trẻ em bị tay chân miệng nguyên nhân do đâu?Bệnh chân tay miệng ở trẻ do nhiều nguyên nhân gây ra, dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu mà cha mẹ cần lưu ý: – Hệ miễn dịch của trẻ chưa được hoàn thiện: Trẻ nhỏ sức đề kháng yếu lại chưa biết cách chăm sóc và bảo vệ bản thân nên rất dễ bị vi khuẩn và virus tấn công, trong đó có bệnh chân tay miệng. – Chân tay miệng là bệnh thường gặp ở trẻ đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi. Trẻ trên 3 tuổi vẫn có nguy cơ mắc bệnh cao nhưng tỷ lệ thấp hơn. Thủ phạm gây ra bệnh chân tay miệng là do nhóm virus đường ruột có tên là virus Coxsackievirus A16 (nhóm A16) và Enterovirus 71 (EV71). Trong đó, virus Enterovirus 71 (EV71) thường có mức độ gây bệnh và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là gây tử cung. Đây cũng chính là lý do vì sao bệnh chân tay miệng ở trẻ lại nguy hiểm và trẻ cần được theo dõi sát sao cũng như điều trị tích cực. – Ở một số quốc gia có khí hậu ôn đới thì bệnh chân tay miệng chỉ thường xảy ra vào thời điểm giao mùa giữa mùa hè và mùa thu. Tuy nhiên, ở Việt Nam có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa thì bệnh hầu như xảy ra quanh năm, nhưng bùng phát mạnh nhất vào tháng 2 đến tháng 4 và tháng 9 đến tháng 12. Trẻ em bị tay chân miệng khiến không ít phụ huynh lo lắng đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. 2. Bệnh chân tay miệng ở trẻ có những biểu hiện và triệu chứng gì?2.1 Những biểu hiện của trẻ em bị tay chân miệng?Thông thường, không khó để có thể nhận biết trẻ bị mắc bệnh chân tay miệng bởi cơ thể của trẻ sẽ xuất hiện rõ ràng các triệu chứng của bệnh. Do đó khi trẻ có các triệu chứng dưới đây, cha mẹ cần theo dõi và chăm sóc cho trẻ đúng cách để bệnh có thể được chữa trị đúng cách và kịp thời. – Trẻ bị nổi ban đỏ trên da: Những nốt ban có màu hồng thường không ngứa, không đau, dạng phỏng nước và có đường kính từ 2 đến 5mm, các nốt ban thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông. Sau khoảng vài ngày, chúng sẽ chuyển thành các bọng nước. – Trẻ bị loét miệng: Những vết loét miệng có màu đỏ và đường kính từ 2 đến 3mm, xuất hiện ở vùng niêm mạc miệng trẻ và tập trung ở lưỡi, vòm miệng khiến cho trẻ đau và quấy khóc. – Trẻ sốt: Trẻ khi bị chân tay miệng có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao, phụ thuộc vào từng tình trạng bệnh và cơ địa của bé. Trên đây là các triệu chứng của trẻ khi bị bệnh chân tay miệng, tuy nhiên ở một số trẻ sẽ xuất hiện các biến chứng nặng, do đó cha mẹ không được phép chủ quan trong quá trình chăm sóc bé. 2.2 Trẻ em bị tay chân miệng sẽ gặp những biến chứng nguy hiểm nào?Bệnh chân tay miệng nguy hiểm khi trẻ xuất hiện các triệu chứng dưới đây, điều này chứng tỏ trẻ đã bị nhiễm virus chân tay miệng tấn công, xâm nhập và gây ra bệnh nặng: – Trẻ bị sốt cao liên tục và không hạ nhiệt mặc dù đã được hỗ trợ các biện pháp hạ sốt trước đó. – Trẻ thường xuyên bị giật mình hốt hoảng không có lý do. – Trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, lơ mơ, ngủ li bì và không chịu chơi. – Cơ thể thường ra mồ hôi, lạnh toàn thân đặc biệt là ở tay và chân. – Trẻ thở nhanh bất thường, thở khò khè, lõm ngực, nguy hiểm hơn là ngưng thở. – Toàn thân run, đi đứng ngồi không vững và loạng choạng. Lúc này, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được xử lý và đề phòng các tình huống xấu có thể xảy ra với trẻ. Trẻ bị nổi ban đỏ trên da: Những nốt ban có màu hồng thường không ngứa, không đau, dạng phỏng nước và có đường kính từ 2 đến 5mm, 3. Lý giải vì sao trẻ bị tay chân miệng lại nguy hiểm?Trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị nhiễm bệnh và khi bị bệnh thì khả năng phục hồi cũng mất nhiều thời gian hơn so với người lớn. Cùng với đó, bệnh chân tay miệng là bệnh có nguy cơ gây ra tử vong cao cho trẻ. Dưới đây là những lý do giải đáp thắc mắc: Vì sao trẻ bị tay chân miệng lại nguy hiểm? 3.1 Trẻ em chưa biết cách bảo vệ bản thânTư duy của trẻ còn non nớt và chưa biết cách bảo vệ bản thân trước những tác nhân gây bệnh. Khi trẻ vui chơi, hoạt động theo bản năng là chủ yếu và chưa phân biệt được những yếu tố nào có thể gây nguy hại cho cơ thể. Và đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho trẻ dễ bị nhiễm bệnh nhất là khi bệnh tay chân miệng lại rất dễ lây lan. 3.2 Tay chân miệng là bệnh dễ dàng lây lanChỉ cần tiếp xúc với nước bọt, dịch tiết từ mũi, họng, bọng nước, phân của người bệnh là trẻ đã có nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng. Do đó, trẻ ở độ tuổi đi học, tiếp xúc với môi trường nhiều bạn bè mà không biết cách bảo vệ, phòng tránh, giữ gìn vệ sinh cá nhân thì nguy cơ lây nhiễm bệnh là rất cao. 3.3 Trẻ nhỏ bị chân miệng dễ gây ra biến chứng nguy hiểmKhi trẻ mắc bệnh, trẻ thường không phát hiện ra được những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Điều này sẽ rất nguy hiểm cho trẻ bởi bệnh nếu không được phát hiện và điều trị sẽ gây ra các biến chứng nặng nề cho trẻ như: suy hô hấp, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm não… nguy hiểm hơn là tử vong. Do đó, cha mẹ cần chăm sóc, theo dõi để nhận thấy các dấu hiệu bất thường của trẻ. 3.4 Trẻ có thể bị mắc tay chân miệng nhiều lầnTrẻ nếu đã từng mắc bệnh tay chân miệng rồi thì vấn có nguy cơ tái phát nhiều lần nhất là ở những trẻ có hệ miễn dịch kém, suy dinh dưỡng, còi cọc… Trong khi bệnh chân tay miệng lại chưa có vắc xin để phòng bệnh, do đó đây là mối lo lớn cho cha mẹ có con nhỏ. Khi trẻ có dấu hiệu của bệnh, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được theo dõi và điều trị tích cực, nhằm phòng tránh những tình huống xấu nhất có thể xảy ra với trẻ. Với những thông tin chúng tôi vừa chia sẻ, chắc hẳn các bậc phụ huynh có thể hiểu được lý do vì sao bệnh tay chân miệng ở trẻ lại nguy hiểm để từ đó có biện pháp chăm sóc, điều trị cho trẻ kịp thời, hiệu quả. Bên cạnh đó, cha mẹ không nên chủ quan điều trị bệnh cho trẻ tại nhà hoặc sử dụng các biện pháp dân gian, nên đưa trẻ đến bệnh viện để được theo dõi và điều trị tích cực, nhằm phòng tránh những tình huống xấu nhất có thể xảy ra với trẻ. |
