Làm sao để phân biệt được mụn do nội tiết và mụn do mỹ phẩm gây nên là câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc. Tâm Spa & Clinic xin chia sẻ một số cách phân biệt mụn do nội tiết và mụn da mỹ phẩm giúp bạn dễ dàng nhận biết được mụn và có thể tìm ra cho bản thân một phương pháp điều trị thích hợp. MỤN DO NỘI TIẾTNguyên nhân chính gây ra mụn nội tiết là do nội tiết thay đổi, hay do sự mất cân bằng nội tiết tố Androgen (đối với nữ) và Oestrogen (đối với nam) quá mức gây rối loạn. Khi đó da sẽ sản xuất nhiều dầu và bã nhờn, kết hợp với các bụi bẩn, tế bào chết… khiến lỗ chân lông bị bít tắc gây mụn, sưng, viêm… Mụn do nội tiết thường khó điều trị tận gốc phải kết hợp giữa các phương pháp bề mặt và sản phẩm uống giúp cân bằng nội tiết.  Cách nhận diện mụn nội tiết khá đơn giản:Thời điểm hình thành mụn: Thông thường mụn sẽ xuất hiện vào những ngày gần kề hoặc trong những ngày “đến tháng” của bạn. Như chúng ta đã biết thì đến tháng hành kinh ở phụ nữ là những ngày mà yếu tố nội tiết sẽ có những thay đổi nhất định và chính điều này đã khiến cho mụn có cơ hội phát triển. Vị trí nổi mụn: mụn nội tiết thường mọc ở khu vực chung quang miệng, xương quay hàm, xương gò má. Hình dáng của mụn: có dạng hình cầu, tròn, nhân nằm sâu trong nốt mụn và dễ hình thành nên dạng mụn bọc, mụn viêm, mụn nhọt. Những loại mụn này khi mọc sẽ sưng viêm, gây đau rát khi chạm vào. MỤN DO DỊ ỨNG MỸ PHẨM:Nguyên nhân hình nên mụn do cơ địa dị ứng với một số thành phần trong mỹ phẩm, đặc biệt là các mỹ phẩm có chứa thành phần Corticoid. Corticoid là chất độc cho da nằm ở bảng B (theo quy định của Bộ y tế), viêm da do nghiện Corticoid là nguyên nhân hàng đầu hủy hoại làn da của nhiều người. Hơn nữa, mụn do mỹ phẩm cũng có thể hình thành khi làn da bị dị ứng các loại mỹ phẩm son phấn, kem nền, kem chống nắng kể cả người dùng mỹ phẩm chính hãng. Ngoài ra, có một số trường hợp còn dị ứng với các mặt nạ dưỡng da từ hoa quả, giấm, chanh, thuốc bắc…khiến bề mặt da bị ngứa và nổi mụn chi tiết. Cách nhận biết mụn:Thời điểm hình thành: Mụn do mỹ phẩm thường rất dễ nhận biết, một số trường hợp sẽ có các dấu hiệu ngứa, đỏ, nổi mụn nước nhỏ li ti nhưng không có nhân mụn ngay sau khi sử dụng mỹ phẩm hoặc sau khoảng 1 thời gian sử dụng mụn mới hình thành. Vị trị nổi mụn: Tuỳ theo tình trạng, cơ địa mà mức độ hoá chất có trong mỹ phẩm mà vị trì nổi mụn sẽ khác nhau. Đối với trường hợp nhẹ, ban đầu mụn sẽ xuất hiện như những mụn rôm sẩy nhỏ, đỏ li ti quanh trán, sau đó làn ra má và các vùng xung quanh. Tuy nhiên, có một số trường hợp nghiêm trọng, mụn sẽ xuất hiện “ồ ạt” trên toàn gương mặt, khiến mặt sưng đỏ, ngứa, rát. Hình dáng của mụn: Mụn do bị dị ứng thường sưng, nhỏ li ti, đầu trắng nhưng không thể lấy nhân mụn như nổi rôm sảy, thường sần sùi và ngứa. Đặc biệt, da đỏ ửng có cảm giác hơi bỏng rát nhẹ. Điều trị mụn thật sự không khó, chỉ là bạn chưa hiểu rõ về mụn cũng như chưa tìm được phương pháp điều trị thích hợp. Trước khi lựa chọn bất cứ một sản phẩm hay phương pháp chăm sóc da nào bạn cần tìm hiểu rõ về chúng, đừng để “tiền mất tật mang” vì sự chủ quan của bản thân.
Đáp: Thân chào bạn Phương Tú! Cám ơn bạn đã quan tâm và tin tưởng gửi câu hỏi đến chuyên mục Làm đẹp. Với những thắc mắc của bạn về việc tại sao mụn nổi lên ồ ạt và chữa trị như thế nào, chúng tôi xin giải đáp như sau: Thực tế cho thấy mụn tự dưng nổi lên nhiều, thường xuất hiện ở các nguyên nhân: 1/ Dị ứng mỹ phẩm: Các loại kem, phấn, sữa rửa mặt, nước tẩy trang... mà bạn sử dụng có thể không phù hợp, hết hạn, chứa hóa chất khiến da bị kích ứng, nổi mụn ồ ạt. Vì vậy, bạn hãy tìm hiểu kỹ xem mỹ phẩm mà mình dùng đảm bảo không và nếu xuất phát từ nguyên nhân này thì cần ngừng sử dụng tất cả các sản phẩm thuốc, hóa mỹ phẩm... 2/ Nội tiết tố rối loạn: Chu kỳ kinh nguyệt, uống thuốc tránh thai, cho con bú, mang thai... dẫn đến nội tiết tố rối loạn làm mụn bùng phát. Nếu do yếu tố đó, bạn giữ da mặt thật sạch sẽ, ăn ngủ nghỉ khoa học, thay thuốc tránh thai bằng bao cao su, tình trạng mụn sẽ giảm. 3/ Ăn nhiều đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, uống chất kích thích: Các loại đồ ăn và thức uống này kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh và làm nóng gan, nên mụn dễ dàng hình thành với số lượng lớn. Tốt hơn hết, bạn hạn chế và cần tăng cường rau xanh, hoa quả tươi, uống đủ 2 lít nước mỗi ngày là sẽ thấy được sự thay đổi về sức khỏe, làn da của mình. 4/ Stress, thiếu ngủ: Lo âu, stress, căng thẳng, thức khuya, thiếu ngủ làm tăng mức độ cortisol trong cơ thể, từ đó gây viêm và tăng tiết dầu trên da, kết quả mụn sẽ nổi lên. Giải pháp là bạn phải giữ tinh thần vui vẻ, suy nghĩ tích cực, đi ngủ sớm và ngủ đủ 7 - 8 tiếng/ngày để có một cơ thể khỏe mạnh, làn da mịn màng, tươi trẻ.
Ngoài ra, không tẩy trang, vệ sinh da mặt kém, thời tiết nắng nóng, thói quen chạm tay lên mặt và nặn mụn, để tóc quá dài... cũng là những tác nhân hàng đầu gây mụn. Khi mụn gây ra bởi các vấn đề này, bạn nên chú ý tẩy trang kỹ lưỡng, rửa mặt 2 - 3 lần/ngày, đeo khẩu trang mỗi khi ra đường, lau mặt sạch lúc ra mồ hôi, không nặn mụn, không dùng tay bẩn chạm vào mặt và buột tóc gọn gàng. Bên cạnh những lưu ý trên, trường hợp mụn quá nhiều và muốn nhanh chóng hết mụn, bạn hãy tìm cho mình một lọ kem trị mụn có chất lượng tốt, thành phần chiết xuất từ thiên nhiên, được cơ quan y tế kiểm định. Bạn có thể tham khảo kem trị mụn Sakura do Nhật Bản sản xuất. Tin liên quanVị trí mọc mụn liệu có cảnh báo vấn đề nào về sực khỏe hay không trong khi nhiều người cho rằng, mụn là do nội tiết, do môi trường ô nhiễm? Trị mụn bên ngoài chỉ là cách đối phó tạm thời, tìm hiểu những nguyên nhân sâu xa để khắc phục mới là cách chữa trị lâu dài. 12 vị trí xuất hiện của mụn dưới đây cũng là cách mà cơ thể lên tiếng khi sức khỏe có dấu hiệu bất ổn. Vị trí mọc mụn xuất hiện ở trán là dấu hiệu của tâm hỏa thịnh (tim hồi hộp, nóng trong người), quá trình tuần hoàn máu có vấn đề, dẫn tới việc cơ thể tích tụ các độc tố sinh ra mụn. Nguyên nhân do mất ngủ, tinh thần quá căng thẳng dẫn tới tỳ khí thương tổn, dễ nóng nảy và giận dữ. Tâm hỏa thịnh còn làm cho miệng lưỡi lở loét, đầu lưỡi chuyển màu đỏ, đau nhức khó chịu dẫn tới mất ngủ. Lời khuyên: cách điều trị dễ dàng nhất là dùng: 12g tâm hạt sen, 12g táo nhân hãm trong nước sôi, uống hàng ngày thay nước trà, giúp cho cơ thể mát hơn. Nổi mụn ở vị trí này có thể do gan bị suy nhược mà gây nên. Gan yếu còn làm cho vùng ngực trái bị ê ẩm, căng cứng gây khó chịu. Lời khuyên: tránh vận động quá sức, đảm bảo giấc ngủ đầy đủ, không dùng bia rượu và các đồ cay nóng. Đây là biểu hiện túi mật không ổn, ví dụ như dịch mật tiết ra không đủ. Ăn quá nhiều đồ ăn chế biến sẵn hoặc thực phẩm giàu chất béo như: ruột động vật, thịt bò… đều làm cho túi mật phải hoạt động quá nhiều, từ đó xuất hiện mụn ở huyệt thái dương. Ngoài ra, bắt túi mật hoạt động quá công suất còn làm cho tóc nhanh bạc, khi ăn các đồ béo dễ bị đau bụng. Lời khuyên: ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, giảm thiểu dùng các thực phẩm có hàm lượng chất béo cao. Vị trí mọc mụn có thể là cảnh báo những bất thường của sức khỏe Vị trí mọc mụn xuất hiện ở sống mũi là do dạ dày và nội tạng bị nóng, hệ tiêu hóa bất ổn. Hơi nóng ở dạ dày bốc lên quá mạnh còn làm cho chân răng bị sưng đau và miệng thường cảm thấy khô, bỏng rát. Ngoài ra, nổi mụn xuất hiện ở hai bên cạnh sống mũi có liên quan đến hoạt động của buồng trứng và hệ sinh sản. Lời khuyên: hạn chế dùng đồ uống lạnh, ăn nhiều mướp đắng, rau cần có tác dụng làm cho tạng vị thanh hỏa. Ngoài ra, có thể lấy 12g hoa cúc, 12g kim ngân hoa hãm nước uống sẽ làm tiêu tan khí nóng trong người. Khi vùng cằm xuất hiện nhiều nốt mụn to và cứng phải đặc biệt chú ý, vì điều đó biểu hiện buồng trứng hoặc tử cung… của hệ sinh sản có vấn đề. Tuy nhiên, nếu mụn chỉ xuất hiện định kỳ hàng tháng vào ngày trước hoặc sau kỳ kinh nguyệt là do nội tiết và hormone, chứ không phải do tình trạng sức khỏe của bạn có vấn đề. Lời khuyên: không ăn thực phẩm cay nóng, mỡ, đồ quá ngọt, chất kích thích. Những buổi tiệc tùng triền miên khiến bao tử của bạn bị quá tải, nóng trong người, tiêu hóa kém dẫn đến tình trạng xuất hiện các nốt mụn ở quanh môi. Lời khuyên: ăn uống đúng giờ, đúng bữa với liều lượng hợp lý. Mỗi ngày, bạn nên uống một cốc sữa hoặc đồ uống lên men sẽ có lợi cho việc điều chỉnh lại chức năng của dạ dày. Chức năng đường ruột bị rối loạn ảnh hưởng tới khả năng bài tiết chất độc của ruột. Khi chức năng của đường ruột bị rối loạn sẽ có biểu hiện vùng bụng cảm thấy trướng, hay sôi bụng. Lời khuyên: hạn chế ăn các đồ ăn dễ gây trướng như khoai, hạt dẻ, sắn mì… Mụn xuất hiện ở vị trí này cho thấy chức năng của phổi bất thường. Thường khi có hiện tượng ho, cảm hoặc tắc mũi, đau họng thì má bên phải sẽ xuất hiện những nốt mụn. Lời khuyên: ăn nhiều loại thực phẩm tốt cho phổi như: nước ép cà chua, cá, táo, tỏi… Mụn mọc ở má phải có thể là dấu hiệu bất thường của phổi Chức năng gan mật không tốt, dịch mật tiết ra không đủ, vấn đề này đều thuộc về hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu mụn thường xuyên xuất hiện ở vùng gò má trái là triệu chứng túi mật bị nhiễm hoặc mật kết sỏi. Lời khuyên: nên chia thành nhiều bữa ăn và hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ để tránh hệ tiêu hóa hoạt động quá nhiều. Đây là dấu hiệu cho thấy chức năng gan không tốt, sự điều tiết, thải độc, giải độc… của gan hoặc chức năng tạo huyết có vấn đề gây ra hiện tượng trướng đau ở hai bên sườn, vùng ức và vùng bụng, nhãn cầu sẽ chuyển màu vàng và trên má xuất hiện vết ban. Lời khuyên: tránh uống rượu. Nên ăn nhiều thực phẩm có tác dụng thải độc như: mướp đắng, đậu xanh, dưa chuột, nho, tỏi… Hệ thống bạch huyết bài độc không tốt. Xuất hiện mụn là biểu hiện hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể đang bị giảm sút… Những người thường xuyên dùng thực phẩm chế biến sẵn hoặc đồ ăn nhanh sẽ làm cho bạch huyết bài độc không tốt từ đó dẫn tới tiện bí. Lời khuyên: uống vitamin và sinh tố chống lão hóa như tinh chất quả nho sẽ có lợi cho việc giải bỏ độc tố tồn đọng trong bạch huyết. Đồng thời, tăng cường vận động, khiến tiết nhiều mồ hôi giúp thúc đẩy bạch huyết bài độc. Ngoài ra, massage hoặc dẫn lưu bạch huyết cũng có lợi cho việc bài độc của cơ thể. Theo Đông Y, vị trí mọc mụn xuất hiện ở vùng mông và âm đạo là biểu hiện thấp nhiệt trong người, nước tiểu vàng, đi cầu dễ bị táo bón, vùng âm đạo bị khí hư, viêm nhiễm. Lời khuyên: hạn chế các thức ăn nhiều gia vị cay, nóng, bia rượu, thuốc lá. Ngoài ra, hàng ngày dùng khoảng 12g ý dĩ, 12g kim ngân hoa (nếu là phụ nữ có thai thì thay 12g ý dĩ bằng 12g thổ phục linh) đem hãm trong nước sôi cho đủ uống cả ngày để thanh nhiệt trừ thấp, giải độc. Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/ |
