Thân con trai 12 bến nước nghĩa là gì

ĐỘC GIẢ: Mười hai bến nước trong “phận gái 12 bến nước” là gì? Có phải chăng là 12 cương vị trong xã hội xưa của ta và Trung Quốc như: Cao là công, hầu, khanh, tướng; trung là sĩ, nông, công, thương; và thấp là ngư, tiều, canh, mục? Còn trong và đục có phải là thanh khiết, trong sạch và nhơ bấn, tham ô hay không?

AN CHI: Nhiều người vẫn quan niệm mười hai bến nước đúng như ông đã nêu. Chúng tôi không tin ở cách giải thích trên mà cho rằng Huình-Tịnh Paulus Của giảng có lý hơn:

“Con gái mười hai bến nước: Thân con gái như chiếc đò, hoặc gặp bến trong, hoặc mắc bến đục, hoặc đưa người tốt, hoặc đưa người xấu, may thì nhờ, rủi thì chịu. Tiếng nói mười hai bến nước là nói cho vần”.

Bạn đang đọc: 12 bến nước là gì

(Đại Nam quấc âm tự vị, tập I, Sài Gòn, 1895. X. ở chữ bến, tr.46-7).

Điều mà tác giả giảng rằng “Tiếng nói mười hai bến nước là nói cho vần” thì chúng tôi lại quan niệm là do từ nguyên dân gian mà ra. Đối với thành ngữ đang xét, rõ ràng là hai tiếng trong, đục phải được hiểu rộng hơn cách hiểu mà ông đã nêu.

ĐỘC GIẢ: Mục Chuyện Đông chuyện Tây trên Kiến thức ngày nay số 95 đã không giải đáp dứt khoát thành ngữ mười hai bến nước" mà chỉ mứi xác định cách giảng của Huình-Tịnh Paulus Của "hợp lý hơn" cách hiểu do ông Triệu Văn Cẩn nêu lên. Ngoài cách hiểu mà ông Triệu Văn Cẩn đã nêu, còn có thể hiểu "mười hai bến nước" là 12 nghề nghiệp trong xã hội ta ngày xưa: sĩ, nông công, thương, nho, y, lý, bốc, ngư, tiều, canh, mục hoặc là 12 tuổi tính theo thập nhị chi: Tý, Sửu, Daanf, Mẹo, v.v..

Xem thêm: - Hướng Dẫn Cách Chơi Fifa 15 Tốt Nhất Cực Hay

AN CHI: Trên Kiến thức ngày nay số 95, chúng tôi có nói rằng đây là chuyện do từ nguyên dân gian gây ra nhưng vì vấn đề hơi phức tạp nên chúng tôi có hẹn đến một dịp khác sẽ trình bày rõ. Nay xin nói vắn tắt như sau. Hai danh từ bến và thuyền vẫn được dùng theo ẩn dụ để chỉ người con gái và người con trai trong quan hệ đính ước, hẹn hò. Từ cachs dùng này, đi xa thêm một bước, bến lại được dùng để chỉ số phận của cá nhân, thường là phụ nữ, trong quan hệ nhân duyên. Chữ nhân ở đây viết là 姻 và nhân duyên được Mathews" Chinese-English Dictionary giảng là "the fate or influence which brings lovers together" nghĩa là "số phận hoặc ảnh hưởng gắn bó (hai) người yêu với nhau". Bến nước trong thành ngữ mười hai bến nước chính là thứ nhân duyên này. Nhưng trong tiếng Hán lại còn có một thứ nhân duyên khác, với chữ nhân viết là 因. Đây là nhân duyên của nhà Phật mà cũng quyển từ điển trên đã giảng như sau: "the cause which produces effects in a future life" nghĩa là "cái nhân tạo ra những cái quả trong kiếp sau". Theo điển lý nhà Phật thì có tất cả mười hai nhân duyên, tiếng Hán gọi là thập nhị nhân duyên. Do cách hiểu theo từ nguyên dân gian - mà vì khuôn khổ có hạn, chúng tôi cũng không thể nói kỹ tại đây - nên người ta đánh tráo thứ nhân duyên của thần Ái tình vào chỗ thứ nhân duyên của Phật mà diễn nôm thập nhị nhân duyên thành mười hai bến nước. Hóa cho nên chỉ cso hai bến như Huình-Tịnh Paulus Của đã nói "hoặc gặp bến trong, hoặc mắc bến dducj (...) may thì nhờ, rủi thì chịu" đó mà thôi. Từ điển gia của chúng ta đã không thấy được hiện tượng từ nguyên dẫn gian nên mới viết rằng "tiếng nói mười hai bến nước là nói cho vần". Nhưng ông vẫn rất đúng ở chỗ ông không thừa nhận rằng ở đây hai tiếng mười hai có ý nghĩa xác thực như khi chúng được phân bố cho những ngôn cảnh bình thường khacs.

Để cho rõ hơn, chúng tôi xin được nhắc đến lý thuyết hữu quan của nhà từ nguyên học tiên phong hiện đại người Pháp là Pierre Guiraud trong cuốn Les locutions francaises (Paris, 1973). Đó là chương V mang tiêu đề "Accidents linguistiques" (Các sự cố ngôn ngữ tỏng đó tác giả đã bàn đến những sự đan chéo hình thức) (croisements de formes) và những sự lan truyền ý nghĩa (contaiminations de sens) giữa các thành ngữ và từ ngữ với nhau. Phàm đối với các thành ngữ hóc búa kiểu mười hai bến nước mà khi nghiên cứu lại không xét đến các hiện tượng trên đây thì khó lòng tìm ra sự thật. Ở đây, nhân duyên của thần Ái tình đã lây nghĩa cho nhân duyên của nhà Phật nên mới tạo ra lối nói oái ăm đó.

Mười hai thành phần đã kể ra chỉ là kết quả của một sự liệt kê trùng lặp cốt tìm cho đủ con số vì nho cũng là sĩ mà canh cũng là nông. Hiếu theo nghĩa rộng, nho, y, lý, bốc cũng lại là sĩ cả. Mười hai địa chi cũng không liên quan gì đến thành ngữ đang xét.

About me

Trang web này được mình dùng để đọc sách.

Bùi Thanh Xuân

Thân con trai 12 bến nước nghĩa là gì

Ông bà đã phán như vậy rồi nên thân phận bọt bèo của mấy ông chồng phải cam chịu số phận như muôn triệu ông chồng khác trên đời này. Thân trai mười hai bến nước, trong nhờ đục chịu. Mấy bà rãnh rỗi hay lên án bọn đàn ông chúng tôi vô tâm, vũ phu thật là oan quá. Này nhé. Hằng ngày phải chịu bao nhiêu uất ức, phiền não bên ngoài xã hội, về nhà lại bị tra tấn từ cái miệng của mấy vợ yêu quý. Không chuyện này thì chuyện khác cũng moi cho ra một lí do nào đó để mà dằn vặt, đay nghiến chồng. Phải chăng đay nghiến, cằn nhằn chồng là một trong những hành động điển hình của phụ nữ mới hôm nay. Nói thiệt chứ đố có ông nào hiểu được mấy bà cọp ở nhà như bạn bè hiểu nhau

Đôi khi chuyện cũng chẳng có gì ầm ỉ lắm. Nếu là một người vợ có trái tim nhân hậu thì cũng cho qua thôi. Chuyện là mấy bọn đàn ông chúng tôi chiều chiều hay ngồi cà kê hàng quán, xả bớt những buồn bực, mệt nhọc, có khi là cả uất ức sau một ngày làm việc căng thẳng. Ông này làm thùng rác cho ông kia trút hết rác rưởi vào đó, nói đủ thứ chuyện xảy ra trên đời chứ có gì to tát lắm đâu. Những câu chuyện không phải mấy vợ nào cũng có đủ kiên nhẫn lắng nghe và chia sẽ được.

Đổ hết rác đi rồi trở về nhà với cái đầu nhẹ tênh. Mong sẽ có một buổi tối êm ả cùng mấy vợ. Có khi mới bước chân vào nhà là em nhà hét toáng lên như trời sắp sụp. Nào là kê buồn, kể khổ. Có vợ còn bảo “ Tui cực như con ở “. Mấy chồng đây đâu dám nghĩ như vậy. Vợ mà như con ở được à. Con ở mà tối dám công khai vào phòng ngủ chung với ông chủ sao Chiều chiều, hơn năm giờ rồi chưa nghe tiếng chuông thì thế nào cũng có ông lôi điện thoại ra xem di động của mình trục trặc gì không. Nếu không, ngó trước nhìn sau rồi đem điện thoại di động của mình để chổ gần gần em nhà rồi nhấc máy bàn ra gọi vào di động. Mụ sư tử thế nào cũng dõng tai lên nghe. Tiếng chuông to hết cỡ, thiếu điều lủng màn nhỉ : “ Thôi, mấy ông. Hôm nay không đi được. Cho tui xin một lần nhé.”. Gian dối vợ chút xíu cũng khổ thân muôn trùng lắm. Nhưng đôi khi không may cái chiêu “ Điện thoại bàn gọi di động” bị em nhà phát hiện. Chuông vừa reo, em bay đến thật nhanh, chụp cái điện thoại rồi nhìn vào màn hình đang chớp chớp. Mười một con số điện thoại nhà quen thuộc chỉ cần lướt mắt qua cũng rõ mọi chuyện liền. Em hét lên : “ Lừa đảo hử! Mưu thần chước quỷ hử!” Em vừa nói vừa nghiến răng rin rít. Trời ạ! Lúc ấy mặt mày chồng đang trắng nõn nà bỗng chuyển qua màu đỏ tía rồi dần dần biến thành màu đọt chuối héo. Có khi sơ hở, không ý tứ, thiếu cảnh giác bị sư tử nhà cầm nhầm máy, mở ra xem, lướt nhanh danh bạ. Nói thiệt chứ lúc đó tay chưn chồng bủn rũn, hai đầu gối đánh cầm cập vào nhau nghe cơm cớp. Vừa lúc chuông điện thoại rít lên. Thường thì chuông được cài đặt nghe êm ái nhưng sao lúc ấy như tiếng còi tàu xe lửa vào ga. Hai tai chồng ù đi. Em nheo mắt lắng nghe ai đó nói gì một hơi dài, nhẹ nhàng em nở nụ, bắn xiên vào mặt chồng, gật gật đầu : “ Anh T. đó phải không? Em là vợ của ảnh ..đê . Nghe anh diễn tả cô chủ quán vói mấy em tiếp thị, tôi cũng mê nữa là chồng. Chờ xí nghe. Tới liền.” Chiều đó và thêm nhiều chiều sau nữa xem như mất trắng vốn lời. Mấy vợ đừng bao giờ nghĩ rằng chồng mình ra quán là sung sướng. Bia bọt cũng chỉ để trôi đi buồn phiền. Nó vừa đắng, vừa cay chứ đâu có ngọt ngào gì. Mà buồn phiền như đá tảng, dễ gì trôi đi ngay được. Phải nhăn mặt, phải hít hà hoạ chăng mới tống khứ đi hết, mới ngất ngây mà quên đi nhọc nhằn cả ngày đó thôi. Mấy vợ nấu ăn ngon nhất trên đời. Thức ăn quán nhậu làm sao so sánh được. Mấy em tiếp thị nõn nà chẳng qua cũng chỉ điểm xuyết cho buổi nhậu thêm phần sôi động, náo nhiệt thêm thôi. Rủi may va chạm tí xíu cũng như xe cộ ngoài đường va quẹt nhau. Chẳng ai muốn làm gì cho mệt đầu. Tai nạn va chạm ấy chẳng trầy da, tróc vẫy gì, vẫn còn nguyên bàn tay lành lặn mang về cho mấy vợ chứ mất mát đâu. Sự đụng chạm chỉ là vô tình. Tại mấy cô gái mơn mỡn ấy cứ sáp vô như mấy cậu choai choai chạy xe nẹt pô, lạng lách ngoài phố. Mình cố tránh cũng khó. Mấy chồng có ưng vậy đâu. Nói thiệt, mấy em ấy ‘chăm sóc’ làm sao bằng mấy vợ được. Làm sao mấy vợ hiểu được những đắng cay muôn trùng của mấy chồng chứ Không lẽ mấy vợ cứ muốn chồng sau giờ làm việc phải trở về ru rú trong nhà. Dù có ở nhà cũng đâu làm vừa lòng mấy vợ được. Nhìn mấy vợ dọn dẹp, nấu ăn mấy chồng đây cũng xót xa. Những lúc như thế chồng ngồi đọc báo, xem ti vi , lướt web sao đành. Cũng muốn nói vài ba câu pha trò cho vui, hay đến bên nựng nịu chút xíu thì mấy vợ lại nỗi cáu, cằn nhằn. Chồng không biết làm gì thì tay chân long ngóng, đầu óc tối đen. Thôi thì ra gặp các chiến hữu, vừa bớt căng thẳng lại không còn nhìn cảnh vợ nhọc nhằn. Đau lòng lắm! Có đôi khi mấy vợ hờn dỗi hay vui vẽ cùng mấy vợ khác bỏ nhà đi bụi vài ba bữa, xem như nhà tù không có cai ngục. Mấy đàn ông sung sướng như chim sổ lồng. Tội nghiệp! Mấy vợ có hiểu được nỗi vui mừng của mấy chồng này không? Ra đường mặt mày hồ hỡi, hân hoan, hớn hở, hoan hỉ. Gặp bạn bè là vỗ ngực : ‘’ Tui phục tui quá!” vì đã lừa được em nhà đi vắng. Nỗi lòng của mấy chồng đây mấy vợ có hiểu thấu cho chăng? Thỉnh thoảng mấy chồng nghe chổ này, chổ kia người nói có ông chồng đánh vợ. Đó là tin đồn nhảm, mong mấy vợ đừng lấy đó mà lên án đám đàn ông tội nghiệp này. Mấy vợ ăn hiếp chồng thì có chứ thời buổi văn minh này đàn ông nào lại nỡ ra tay. Chẳng qua cũng chỉ nhứ nhứ vài cái cho đỡ tức thôi. Người ta nói giàu vì bạn, sang vì vợ. Mong rằng mấy vợ hãy cho chồng mình sống sang trọng một tí, đỡ xấu mặt với thiên hạ. Hãy nói ít, làm nhiều. Đừng cằn nhằn suốt ngay tội nghiệp cho mấy chồng lắm. Đừng để cho mấy chồng phải sống trong phiền muộn, trầm uất. Điều này sẽ làm cho mấy chồng căng thẳng đầu óc, dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ bất tử. Mà đột quỵ bất tử thì mấy vợ còn ai để nhằn nữa. Khi không trở thành bà goá. Mà bà goá đâu được như mậy em còn chồng. Đi đứng phải ngó trước, nhìn sau. Nói năng cẩn thận. Sơ hở tí người ta lại nói cái bà chồng ngoẽo mà lẳng lơ. Hối hận, trể mất rồi. Hãy giúp đỡ chồng sống vui vẽ, hạnh phúc. Cũng là giúp mình không bị mang tiếng là người vợ quá quắt, ăn hiếp chồng. Có khi lại bị cho là sư tử Hà Đông. Hay tệ hại hơn được gắn cho cái biệt hiệu cọp cái. Biết đâu xui xẽo chồng không chịu thở nữa, lúc đó chẳng có ông nào dám mon men đến gần mà than thở. Một ngày không còn bờ vai dựa dẫm, sưởi ấm cho mấy vợ, lúc ấy hối tiếc thì cũng muộn màng rồi. Nhìn qua hàng xóm thấy thằng cha vũ phu hành hạ vợ, chợt nhớ chồng mà thèm. Đôi điều tâm sự khi đọc bài “ Có Chồng “ của ĐTTT nên ghi vội vài giòng gởi mấy vợ đọc cho vui. Không dám than thở nhiều vì ngại mấy vợ xem xong hoa mắt, lên tăng xông rồi..lỡ có việc chi thì mấy chồng ăn năn hối hận một đời còn lại. Mấy vợ yêu quý ơi!

Tất nhiên mấy vợ là người yêu quý nhất trên đời. Nhất mấy vợ.