|
 Mexico là nơi ra đời của hai nền văn minh lớn của châu Mỹ là Maya và Aztec. Đây là những nền văn minh lừng lẫy trong lịch sử, càng ngày càng dược giới sử học đánh giá cao.Tuy nhiên, đây cũng là quốc gia ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Tây Ban Nha. Bắt đầu từ thế kỉ 16, người Tây Ban Nha đã có mặt ở vùng đất này. Họ lập ra những đồn điền rộng lớn và xây dựng các thành phố. Kiến trúc Tây Ban Nha ảnh hưởng sâu rộng ở đây, kéo dài cho mãi đến ngày nay. Cho đến năm 1810, người Mexico tuyên bố độc lập và chính thức được công nhận vào năm 1821. Từ đó Mexico là quốc gia độc lập, cho dù về kinh tế sau này Mexico có mối liên hệ chặt chẽ với Canada và Mỹ nhờ Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ; song văn hóa Tây Ban Nha vẫn rất đậm đà. Mexico cũng chính là quốc gia có số người nói tiếng Tây Ban Nha đông nhất thế giới. Địa hình Mexico chủ yếu là đồi núi, với 3 dãy núi chính và đều nằm dọc theo đường bờ biển. Trong đó Siera Madre Occidental là dãy núi dài nhất, kéo dài tới 5.000km theo dọc bờ biển phía tây giáp Thái Bình Dương. Còn ở bờ biển phía đông có dãy núi Siera Madre Oriental dài 1.350km.
Biển phía nam có dãy Sierra Madre de Sur dài 1.200 km. Chính do địa hình như vậy nên những cánh đồng của Mexico thường nhỏ hẹp và các đô thị phần lớn nằm dọc theo bờ biển. Tuy nhiên, tại những thung lũng rộng lớn, theo thời gian các đô thị cũng đã mọc lên, nhất là tại những thung lũng thuộc miền nam có những thành phố lớn như Mexico City hay Guadalajara. Cũng do nhiều dãy núi chạy dài nên những dòng sông của đất nước này cũng rất dồi dào nước, tốc độ dòng chảy khá xiết. Cả nước có khoảng 150 con sông, trong đó phần lớn đều chảy về phía đông vào vịnh Mexico và biển Caribbean. Địa hình ấy cũng tạo ra vùng khí hậu rất riêng cho Mexico, với hai tiểu vùng khí hậu riêng biệt: nửa phía bắc khí hậu ôn hòa còn nửa phía nam trời nóng bức. Nhưng đi vào sâu từng địa lý nhỏ, thì khí hậu cũng rất đa dạng. Ngay như Mexico City nằm trên độ cao 2.000m so với mực nước biển thì nhiệt độ lại ôn hòa, trung bình trong khoảng 16-18 độ C, tính cả năm. Là một quốc gia đặc sắc về địa lý, Mexico cũng là đất nước đa dạng sinh học. Đây là 1 trong 18 quốc gia đa dạng sinh học hàng đầu thế giới. Thật khó hình dung, người ta ghi nhận tới 200.000 loài sinh vật tại đây, chiếm từ 10-12% tổng số loài sinh vật trên trái đất.
Một kiến trúc cổ điển còn lại tới ngày nay. Mexico được xếp thứ 2 về số lượng các loài bò sát với 707 loài (sau nước Úc). Mexico còn tự hào về 438 loài động vật có vú, 290 loài lưỡng cư, 20.000 loài thực vật. Tới nay, Chính phủ Mexico đã đưa 2.500 loài vào danh sách bảo vệ; đồng thời lập ra 170.000 km2 khu vực bảo tồn tự nhiên, trong đó bao gồm 34 khu dự trữ sinh quyển, 64 công viên quốc gia cùng nhiều khu vực bảo vệ các loài thực vật và động vật quý hiếm khác. Người Mexico rất tự hào mình đã đóng góp cho nhân loại nhiều loại cây quý, nổi bật nhất là cây Cacao (sản xuất chocolate). Đến nay, Cacao không còn xa lạ với bất cứ nơi nào trên thế giới. Tương tự, cà chua, ngô, vani cùng nhiều loại đậu và ớt cay cũng được cho là xuất phát từ Mexico. Mexico từng được cho là “quốc gia nhập cư”. Nếu tính từ thế kỉ 16 cho đến đầu thế kỉ 18, người nhập cư chủ yếu đến từ Tây Ban Nha thì sau đó người từ rất nhiều nơi trên thế giới tìm đến đây. Cùng với người Tây Ban Nha, thì người Anh, người Ireland, người Ý, người Đức, người Pháp, người Hà Lan cũng lần lượt tìm đến và an cư lạc nghiệp. Sau này, mảnh đất tuyệt vời ấy còn thu hút người đến từ Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Trung Quốc... Các nước gần đó như như Argentina, Chile, Cuba, Peru, Brazil, Colombia... cũng về Mexico. Người Mỹ cũng vào đất này, tuy rằng chủ yếu là người cao tuổi đến để nghỉ ngơi những năm cuối cuộc đời. Nhưng, đây cũng lại là đất nước mà lượng người di cư rất lớn, chủ yếu là vào Mỹ.
Cũng chính vì vậy mà Mexico trở thành một quốc gia đa chủng tộc. Cùng với người dân bản địa và người da đỏ- được coi là chủ nhân của đất nước này, thì Mexico trên thực tế đã trở thành quê hương của nhiều người châu Âu, châu Phi, châu Mỹ, châu Á, với các nhóm chính là người Mestizo (tức người lai giữa người da trắng và người da đỏ), người da đỏ bản địa, người da trắng, người da đen gốc Phi. Cũng vì thế mà Mexico có nền văn hóa đa dạng, phong phú, tuy rằng 2 dòng chảy chính vẫn là văn hóa của những thổ dân da đỏ bản địa và nền văn hóa Tây Ban Nha. Sau này, văn hóa Mỹ tác động rất mạnh trong các thành phố lớn. Riêng về âm nhạc, đây là thị trường lớn nhất Mỹ-Latin với rất nhiều thể loại: Mariachi, Banda, Norteno, Ranchera, Corridos..., kể cả Pop, Rock. Và, cũng không thể không nói tới những chàng cao bồi Mexico với những chiếc mũ rộng vành từ lâu đã trở thành thương hiệu. Không chỉ xuất hiện trên các đường phố mùa lễ hội, họ còn lang thang nay đây mai đó khắp miền Trung của đất nước, làm bạn rồi chia tay với những nữ vũ công Mariachi trong những bộ váy xòe bảy sắc cầu vồng vô cùng sống động...
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.Morbi adipiscing gravdio, sit amet suscipit risus ultrices eu.Fusce viverra neque at purus laoreet consequa.Vivamus vulputate posuere nisl quis consequat.
Bản đồ Mexico A. Vài nét về Mexico:
Người dân Mexico trong trang phục truyền thống Kim tự tháp Mặt trời do người da đỏ thời cổ đại xây dựng B. Nền kinh tế Mexico: Theo Ngân hàng Thế giới, Mexico xếp thứ 12 trên thế giới về GDP và có thu nhập tính theo đầu người lớn thứ tư trong khu vực Mỹ La tinh chỉ sau Argentina, Chile, và Costa Rica. Mexico có một nền kinh tế hỗn hợp bao gồm khu vực nông nghiệp và công nghiệp hiện đại và lạc hậu. Hai khu vực này phần lớn do tư nhân nắm giữ. Chính quyền gần đây đã mở rộng sự cạnh tranh trong khu vực cảng biển, đường sắt, viễn thông, sản xuất điện, phân phối khí đốt và hàng không. Số lượng doanh nghiệp quốc doanh của Mexico giảm từ trên 1.000 năm 1982 xuống còn dưới 200 năm 1999. Tiêu dùng tư nhân trở thành động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mexico là nhà sản xuất dầu lửa lớn thứ tư trên thế giới. Dân số Mexico sống dưới mức nghèo khổ giảm từ 24,2% xuống còn 17,6% trong khoảng thời gian từ năm 2000-2004. Khu du lịch Acapulco nổi tiếng GDP: 693 tỷ USD (2005) GDP tính theo đầu người: 10.000 USD (năm 2005) Giá trị xuất khẩu: 213,7 tỷ USD (năm 2005) với những mặt hàng chủ yếu là dầu mỏ và các sản phẩm từ dầu mỏ, bạc, rau quả, cà phê, bông vải. Thị trường xuất khẩu chính là Hoa Kỳ (chiếm 87,6%), Canada (1,8%), Tây Ban Nha (1,1%). Giá trị nhập khẩu: 223,7 tỷ USD (năm 2005) với những mặt hàng chủ yếu là các trang thiết bị kim loại, những sản phẩm thép cán, máy móc nông nghiệp, thiết bị điện tử, các bộ phận ô tô, xe máy, máy bay. Thị trường nhập khẩu chính là Hoa Kỳ (chiếm 55,1%), Trung Quốc (7,1%), Nhật Bản (5,3%). Tăng trưởng GDP: Mexico đang ở trong thời kỳ ổn định về kinh tế vĩ mô. Năm 2004, tăng trưởng GDP của Mexico đạt 4,4% và năm 2005 là 3%. Khu vực dịch vụ có mức tăng trưởng hàng năm khoảng 4,8%, khu vực công nghiệp là 2,4% và nông nghiệp là 0,4%. Theo đánh giá của Ngân hàng Mexico thì sự phát triển kinh tế hiện nay của Mexico là nhờ tỷ lệ lạm phát thấp, tỷ lệ lãi suất thấp, giảm dần được nợ nước ngoài và đồng peso mạnh. Một khu chợ trái cây, rau quả ở Acatlan Lạm phát: Tỷ lệ lạm phát ở mức 5,19% năm 2004 và giảm xuống 3,3% năm 2005. Lý do chính làm giảm tỷ lệ lạm phát là do những rối loạn về cung cấp hàng hóa được xóa bỏ, điều này đã có tác động tích cực lên giá các nông sản, và giá của các hàng hóa được điều tiết cũng giảm xuống. Thương mại: Mexico có thị trường mở và tự do thương mại. Mexico tham gia 12 Hiệp định Tự do Thương mại với 40 nền kinh tế trong đó có Nhật Bản và Liên minh châu Âu. Đối tác thương mại lớn nhất của Mexico là Hoa Kỳ (chiếm hơn 80% giao dịch thương mại). Chính phủ đang phấn đấu đặt hơn 90% giao dịch thương mại được tiến hành theo các hiệp định tự do thương mại với các nền kinh tế khác. Sau khi gia nhập Khối Mậu dịch Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) năm 1994, giao dịch thương mại của Mexico với Hoa Kỳ và Canada đã tăng gấp ba. Cán cân thanh toán: Tăng trưởng kinh tế nhanh làm tăng đáng kể nhu cầu nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ. Tuy nhiên, mức tăng nhập khẩu này lại được bù đắp bởi mức tăng xuất khẩu dầu lửa và hàng hóa công nghiệp. Do đó, cán cân tài khoản vãng lai không bị thâm hụt lớn, cụ thể mức thâm hụt là 1,3% GDP năm 2004. Sự ổn định kinh tế vĩ mô và triển vọng phát triển tốt đã làm tăng dòng vốn đổ vào Mexico. Kết quả là cán cân tài khoản vốn đạt mức thặng dư 13,691 tỷ USD năm 2004. Đầu tư nước ngoài đạt mức 19,273 tỷ USD trong đó 16,6 tỷ là đầu tư trực tiếp, phần còn lại là đầu tư gián tiếp. Nhờ những diễn biến tích cực trong cán cân thanh toán đã giúp Mexico đạt mức dự trữ ngoại hối ròng là 4,061 tỷ USD. Một góc Mexico City Nợ nước ngoài: Tính đến năm 2005, nợ nước ngoài ròng khu vực công của Mexico là 78,6 tỷ USD, chiếm 24,2% GDP. Thu chi ngân sách: Trong quý I năm 2005, thu chi ngân sách đạt mức thặng dư là 26,4 tỷ peso đưa tổng thặng dư ngân sách tích lũy lên 81,4 tỷ peso. Nguồn thu ngân sách năm 2005 đạt 471,9 tỷ peso trong đó 10,2 tỷ peso đến từ khu vực công nhờ công tác quản lý trực tiếp ngân sách và 831 triệu peso là từ dầu lửa. Doanh thu từ dầu lửa tăng là nhờ vào mức tăng giá dầu trên thế giới. Chính sách tiền tệ: Cơ sở tiền tệ gồm tiền lưu hành và tiền dự trữ của thể chế tài chính gửi tại Ngân hàng Trung ương đứng ở mức 311,9 tỷ peso vào cuối tháng 3-2005. Tín dụng nội địa ròng của Ngân hàng Trung ương (được định nghĩa là sự chênh lệch giữa cơ sở tiền tệ và tài sản quốc tế ròng) đứng ở mức âm 405,2 tỷ peso năm 2005. Tính đến cuối tháng 3-2005, tài sản quốc tế ròng của Ngân hàng Trung ương là 717 tỷ peso, tương đương 64,1 tỷ USD. Tại Mexico City luôn diễn ra cảnh mua bán nhộn nhịp Triển vọng trung hạn: Mexico vẫn cần tiếp tục giải quyết một số vấn đề về cơ cấu như phấn đấu hiện đại hóa nền kinh tế và nâng cao mức sống trung bình cho người dân. Những mối quan ngại về kinh tế bao gồm mức lương thực tế thấp, tình trạng thiếu việc làm cho một bộ phận lớn dân chúng, phân phối thu nhập không bình đẳng (20% dân số có thu nhập cao chiếm 55% tổng thu nhập), ít cơ hội cho người nghèo thổ dân ở các bang phía Nam cải thiện cuộc sống. Mexico còn phải tiếp tục đấu tranh với một số vấn đề như kiểm soát và phát triển kinh tế, đặc biệt là khu vực xăng dầu và phát triển quan hệ thương mại với Hoa Kỳ. Tham nhũng trong khu vực hành chính và tội phạm vẫn là những vấn đề trầm kha. Nguồn: http://www.apec.org/content/apec/member_economies/economy_reports.html http://www.en.wikipedia.org/wiki/Mexico (T.Trinh, Phòng Chính trị Kinh tế đối ngoại, ngày 13-7-2006) Tạo bởi thanhdm |
