Nhiều người thắc mắc “vàng da là bệnh gì?”, tại sao lại có hội chứng vàng da tắc mật? Thực tế, vàng da không phải là bệnh mà là triệu chứng có thể gặp ở nhiều bệnh, nguyên nhân gây vàng da có thể do bilirubin trong máu tăng cao, trong trường hợp vàng da không do bệnh lý thì đó có thể là dấu hiệu của thiếu máu, vàng da do thực phẩm. 1. Vàng da là gì? 2. Nguyên nhân vàng da là gì?
Vàng da do hậu quả của bệnh gan, mật tụy có thể do những nguyên nhân sau: Ngoài ra vàng da cũng có thể xuất hiện khi bị một số bệnh về máu gây vỡ hồng cầu, sau phẫu thuật gan mật tụy, hay khi bệnh nhân bị hội chứng Gillbert (là một hội chứng khá thường gặp, thường ko nguy hiểm và di truyền trong gia đình. Những bệnh nhân bị bệnh này thường bị vàng da khi có stress, khi uống một vài loại thuốc hay khi bị nhiễm trùng. Bệnh nhân nữ bị Hội chứng Gillbert có thể bị vàng da khi hành kinh. 3. Vậy vàng da điều trị thế nào? Nếu vàng da do sỏi mật bạn có thể phải cần phẫu thuật để lấy sỏi. Vui lòng đăng ký tại: https://www.careplusvn.com/vi/khoa-gan-tieu-hoa , hoặc inbox fanpage / liên hệ tổng đài miễn cước Hotline 1800 6116 để đặt hẹn hoặc để biết thêm chi tiết. Vàng da là sự chuyển màu vàng ở da và niêm mạc do tăng bilirubin máu. Chứng vàng da nhìn thấy được khi nồng độ bilirubin là khoảng 2 đến 3 mg/dL (34 đến 51 micromol/L). Tăng bilirubin máu có thể tăng chủ yếu bilirubin không liên hợp hoặc bilirubin liên hợp. Tăng bilirubin máu không liên hợp thường gây ra bởi ≥ 1 trong số những điều sau đây: Tăng sản xuất Giảm hấp thu ở gan Giảm liên hợp Tăng bilirubin máu liên hợp thường gây ra bởi ≥ 1 trong số những điều sau đây:
Mặc dù tăng bilirubin máu có thể được phân loại là tăng chủ yếu không liên hợp hoặc liên hợp, nhiều bệnh lý gan mật gây ra cả hai hình thức.
 Bệnh sử của các bệnh hiện mắc bao gồm khởi phát và thời gian vàng da. Tăng bilirubin máu có thể làm cho nước tiểu sẫm màu trước khi vàng da có thể biểu hiện. Do đó, sự xuất hiện của nước tiểu sẫm màu phản ánh sự xuất hiện của tăng bilirubin máu chính xác hơn so với thời điểm khởi
phát vàng da. Những triệu chứng quan trọng có liên quan bao gồm sốt, các tiền triệu (ví dụ, sốt, mệt mỏi, đau mỏi cơ) trước vàng da, thay đổi màu sắc phân, ngứa, phân mỡ, đau bụng (vị trí, mức độ, thời gian, hướng lan). Các triệu chứng quan trọng gợi ý bệnh nặng bao gồm buồn nôn và nôn mửa, giảm cân và các triệu chứng rối loạn đông máu có thể xảy ra (ví dụ: dễ bầm tím hoặc xuất huyết, phân đen hoặc phân máu). Đánh giá các hệ cơ quan cần tìm kiếm triệu chứng của các nguyên nhân
có thể gặp bao gồm sút cân và đau bụng (ung thư); đau khớp và sưng (tự miễn
Tổng quan về viêm gan mạn tính Viêm gan vi-rút mạn tính là viêm gan kéo dài > 6 tháng. Các nguyên nhân thường gặp bao gồm viêm gan B và C, bệnh gan do nguyên nhân miễn dịch (viêm gan tự miễn), và viêm gan nhiễm mỡ (viêm gan... đọc thêm
hoặc là viêm gan virus
Tổng quan về viêm gan vi-rút cấp tính Viêm gan vi-rút là tình trạng viêm gan lan tỏa bởi các vi-rút hướng gan với đường lây truyền và đặc điểm dịch tễ khác nhau. Tiền triệu không điển hình của nhiễm vi-rút bao gồm chán ăn, buồn... đọc thêm
, bệnh ứ sắt
Hemochromatosis di truyền Haemochromatosis di truyền là một rối loạn di truyền đặc trưng bởi sự tích tụ sắt quá nhiều (Fe) dẫn đến tổn thương mô. Các biểu hiện có thể bao gồm các triệu chứng toàn thân, rối loạn gan,... đọc thêm
Tiền sử bệnh lý xác định các bệnh lý nguyên nhân đã biết, chẳng hạn như bệnh gan mật (ví dụ,
sỏi
mật Viêm đường mật Sỏi mật là sự hiện diện của một hoặc nhiều sỏi mật (galli) trong túi mật. Ở các nước phát triển,
khoảng 10% người lớn và 20% dân số > 65 tuổi bị sỏi mật. Sỏi mật có khuynh hướng không triệu... đọc thêm Tiền sử ngoại khoa nên bao gồm những câu hỏi về các phẫu thuật trước đây trên đường mật (một nguyên nhân tiềm tàng của tắc nghẽn). Tiền sử sử gia đình bao gồm các câu hỏi về bệnh vàng da nhẹ, tái phát ở các thành viên trong gia đình và các bệnh lý gan di truyền đã được chẩn đoán. Tiền sử sử dụng thuốc và sử dụng rượu cần được xác nhận bởi bạn bè hoặc thành viên gia đình khi có thể. Đánh giá dấu hiệu sinh tồn về sốt và dấu hiệu nhiễm độc toàn thân (ví dụ, hạ huyết áp, nhịp tim nhanh). Toàn trạng được ghi nhận, đặc biệt là suy kiệt và mệt mỏi. Nam giới được kiểm tra teo tinh hoàn và vú to. Khám thần kinh bao gồm đánh giá tình trạng tâm thần và đánh giá nghiệm pháp run vẫy cánh (run flapping tremor đặc trưng của tay). Khám da tìm vàng da, lòng bàn tay son, các vết kim đâm, sao mạch, vết trầy da, u vàng (phù hợp với viêm xơ đường mật tiên phát Viêm đường mật nguyên phát (PBC) Xơ gan mật tiên phát (PBC) là rối loạn gan tự miễn dịch được đặc trưng bởi sự phá hủy dần các ống dẫn mật trong gan, dẫn đến chứng ứ mật, xơ gan, và suy gan. Bệnh nhân thường không có triệu... đọc thêm ), thưa lông nách và lông mu, tăng sắc tố, tăng sắc tố, bầm máu, chấm xuất huyết, và ban xuất huyết. Những phát hiện sau đây cần được quan tâm đặc biệt:
Mức độ nghiêm trọng của bệnh được biểu hiện chủ yếu bằng mức độ (nếu có) của rối loạn chức năng gan. Viêm đường mật ngược dòng cần được quan tâm vì bệnh lý cần điều trị cấp cứu. Các rối loạn chức năng gan nặng
được chỉ ra bởi bệnh não (ví dụ như thay đổi trạng thái tinh thần, run vỗ cánh) hoặc rối loạn đông máu (ví dụ như chảy máu dễ dàng, mảng bầm tím, phân đen hoặc phân máu), đặc biệt ở bệnh nhân có dấu hiệu
tăng áp lực tĩnh mạch
cửa Tăng áp lự tĩnh mạch cửa Tăng áp cửa là áp lực cao trong tĩnh mạch cửa. Bệnh này thường do xơ gan (ở các nước phát triển), bệnh sán
máng (ở các vùng lưu hành), hoặc các bất thường về mạch máu ở gan. Hậu quả bao gồm... đọc thêm (ví dụ, tuần hoàn bàng hệ, cổ trướng, lách to).
Xuất huyết tiêu hóa trên nặng, chảy máu dị dạng mạch
Giãn tĩnh mạch Giãn tĩnh mạch thường gặp ở đoạn xa tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình vị gây ra do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, thường thấy trong xơ gan. Chúng có thể gây chảy máu số lượng rất nhiều nhưng... đọc thêm
Nguyên nhân của vàng da gợi ý bởi những điều sau đây:
Tiến hành các xét nghiệm sau:
Các xét nghiệm máu bao gồm định lượng nồng độ bilirubin toàn phần và trực tiếp, aminotransferase và phosphatase ở tất cả các bệnh nhân. Kết quả xét nghiệm giúp phân biệt giữa ứ mật và suy tế bào gan (điều này rất quan trọng do cần làm thêm chẩn đoán hình ảnh ở bệnh nhân ứ mật):
Các xét nghiệm máu khác được chỉ định khi có dấu hiệu nghi ngờ trên lâm sàng và kết quả xét nghiệm ban đầu, như:
Nếu trên lâm sàng có cơn đau nghi ngờ do tắc mật ngoài gan hoặc xét nghiệm máu gợi ý có tình trạng ứ mật, làm thêm chẩn đoán hình ảnh. Nội soi chẩn đoán (nội soi ổ bụng) cho phép quan sát trực tiếp gan và túi mật tránh được các tổn thương như trong phẫu thuật chẩn đoán. Với vàng da tắc mật không giải thích được có thể làm nội soi ổ bụng chẩn đoán và hiếm khi làm phẫu thuật chẩn đoán.
|
