1. VAI TRÒ CỦA VITAMIN LÀ GÌ? Vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, phần lớn phải lấy từ ngoài vào qua các loại thực phẩm sử dụng hằng ngày. Vitamin tồn tại trong cơ thể với một lượng nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống cũng như các hoạt động sống của cơ thể. Chức Năng Của Vitamin Trong Cơ Thể: ❖ Là một trong những thành phần thiết yếu cấu tạo nên tế bào, cần thiết cho sự phát triển và duy trì sự sống của các tế bào. ❖ Tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất. ❖ Tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. ❖ Tham gia điều hòa hoạt động của tim với hệ thần kinh. ❖ Vitamin trong cơ thể như một chất xúc tác giúp đồng hóa và biến đổi thức ăn, tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động của cơ thể. ❖ Vitamin có khả năng bảo vệ tế bào khỏi các tấn công của các tác nhân nhiễm trùng nhờ đặc tính chống lại quá trình oxy hóa, khử độc và sửa chữa các cấu trúc bị tổn thương. ❖ Tham gia hỗ trợ điều trị các bệnh lý của cơ thể, làm cường sức khỏe cho cơ thể. 2. PHÂN LOẠI Dựa vào tính chất hòa tan trong nước hay dầu các vitamin được xếp thành 2 nhóm: Các vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E, K) và các vitamin tan trong nước (vitamin nhóm B và vitamin C). Các vitamin tan trong dầu: ✿ Vitamin A: giúp làm sáng mắt, chống lại quá trình lão hóa của cơ thể, ngoài ra nó cũng hỗ trợ hệ thống miễn dịch, tăng sức để kháng cho cơ thể, chống ô xy hóa… Vitamin A có ở cả thực phẩm có nguồn thực vật và động vật. Nguồn thực vật bao gồm các loại rau lá xanh và trái cây và rau quả màu vàng và cam. Các nguồn động vật bao gồm gan, cá hồi và sữa nguyên chất. Vitamin A cũng được thêm vào ngũ cốc tăng cường, là một phần của hầu hết các loại vitamin tổng hợp, và có sẵn dưới dạng một chất bổ sung độc lập. ✿ Vitamin D: cùng với canxi giúp kích thích sự phát triển của hệ xương. Thiếu vitamin D sẽ gây nên các tình trạng bệnh lý về xương khớp như còi xương, xương sống cong, chậm mọc răng... Các nguồn cung cấp vitamin D tốt nhất trong chế độ ăn uống là các loại cá béo, chẳng hạn như cá hồi, cá ngừ và cá thu; các sản phẩm sữa tăng cường và ngũ cốc ăn sáng. ✿ Vitamin E: liên quan đến các bệnh lý về da và tế bào máu. Vitamin E được sử dụng để giao tiếp tế bào, tăng cường hệ thống miễn dịch và hình thành các tế bào hồng cầu. Vitamin E được tìm thấy tự nhiên trong thực phẩm (dầu thực vật, các loại hạt, rau xanh và ngũ cốc giàu dinh dưỡng) và được thêm vào một số thực phẩm tăng cường. ✿ Vitamin K: là một trong những yếu tố quan trọng liên quan đến sự đông máu. Thiếu vitamin K khiến máu bị khó đông, các vết thương sẽ bị chảy máu liên tục. Vitamin K có thể được tìm thấy trong các loại rau lá xanh, các loại rau họ cải (như bông cải xanh hoặc bắp cải), cá, gan, thịt và trứng. Vitamin A, D, E và K là những vitamin tan trong chất béo, liên kết với chất béo trong dạ dày và sau đó được lưu trữ trong các mô mỡ và gan. Những loại vitamin này không được đào thải ra ngoài một cách dễ dàng, và khi dùng quá mức, chúng có thể tích tụ trong cơ thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn và có thể nguy hiểm. Các vitamin tan trong nước Các vitamin tan trong nước gồm vitamin nhóm B và vitamin C. Mặc dù vitamin tan trong nước có nhiều nhiệm vụ trong cơ thể, nhưng một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất là giúp giải phóng năng lượng có trong thực phẩm mà chúng ta ăn vào, giúp giữ cho các mô khỏe mạnh. ✿ Các vitamin B: Có tác dụng kích thích ăn uống, giúp da tóc bóng mượt, đặc biệt góp phần vào sự phát triển của hệ thần kinh. Tùy từng loại nó có trong những thực phẩm khác nhau. Ví dụ: Vitamin B1, B2 có nhiều trong ngũ cốc, ngũ cốc nguyên hạt; vitamin B3 có trong gan, cá, thịt gà, thịt nạc đỏ, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, đậu khô và ngũ cốc tinh chế giàu dinh dưỡng... ✿ Vitamin C: Vitamin C cần thiết cho sự phát triển và sửa chữa các mô ở tất cả các bộ phận của cơ thể; tăng cường miễn dịch, chống ô xy hóa; giúp tạo ra collagen, chất kết dính các vết thương lại với nhau, hỗ trợ thành mạch máu và tạo nền cho răng và xương. Thực phẩm giàu vitamin C bao gồm trái cây họ cam quýt, dâu tây, quả việt quất, bông cải xanh, ớt xanh, rau bina và cà chua. Các vitamin B và C hòa tan trong nước và di chuyển trong cơ thể dễ dàng hơn các vitamin tan trong chất béo. Các vitamin tan trong nước không được lưu trữ trong cơ thể; bạn cần cung cấp liên tục chúng trong chế độ ăn uống của mình. Khi uống quá mức, các vitamin hòa tan trong nước sẽ được loại bỏ khỏi cơ thể qua nước tiểu. 3. NGUYÊN NHÂN GÂY THIẾU VITAMIN: - Thành phần thức ăn không đầy đủ. - Do mắc các bệnh lý về ống tiêu hóa dẫn đến giảm hoặc không hấp thu vitamin. - Sau dùng thuốc kháng sinh, một số vi khuẩn đường ruột bị tiêu diệt nên ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp vitamin. - Cung cấp lượng vitamin không đáp ứng đúng theo lứa tuổi hay theo nhu cầu của cơ thể. - Các nguyên nhân khác: do thiếu men di truyền, thiếu yếu tố nội, do sử dụng thuốc,... 4. NGUYÊN NHÂN GÂY THỪA VITAMIN + Thừa vitamin hay gặp ở nhóm vitamin tan trong dầu như vitamin A, vitamin D. Các vitamin tan trong nước ít bị dư thừa hơn do chúng được thải trừ nhanh, ko gây hiện tượng tích lũy. + Thừa vitamin do lạm dụng thuốc bổ sung vitamin. + Ăn quá nhiều thức ăn chứa vitamin trong dầu. 5. THỜI ĐIỂM TỐT NHẤT ĐỂ BỔ SUNG VITAMIN Với các Vitamin tan trong dầu (A, D, K, E): thời điểm tốt nhất để bổ sung các vitamin này là trong hoặc sau bữa ăn có chất béo. ✤ Vitamin A: hòa tan trong chất béo, do đó có nghĩa là bạn cần dùng chúng với một nguồn chất béo. Trong hầu hết các trường hợp, điều này có nghĩa là uống vitamin A trong bữa ăn. Không có bằng chứng nào cho thấy uống vitamin A vào buổi sáng hoặc buổi tối tốt hơn, vì vậy hãy uống bổ sung vitamin A bất cứ khi nào thuận tiện nhất cho bạn. ✤ Vitamin D: là loại vitamin tan trong dầu, có nghĩa là tốt nhất nên uống vitamin D cùng với một bữa ăn có chất béo. Do không có bằng chứng cho thấy vitamin D được hấp thụ tốt hơn hoặc tệ hơn vào một thời điểm cụ thể nào trong ngày, nên bạn có thể uống viamin D vào bữa sáng hoặc bữa trưa hoặc bữa tối. Rất khó để nói liệu uống vitamin D vào buổi sáng hay buổi chiều tốt hơn, mặc dù một số người nói rằng họ thấy hiệu quả hơn khi uống vào buổi sáng. Nhưng bất kể là thế nào, có khả năng rằng vitamin D liều cao sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ bất kể là được uống vào thời điểm nào. ✤ Vitamin E: Đây là một vitamin tan trong dầu nên bạn cần phải uống vitamin E cùng bữa ăn chứa chất béo. Ngoài lời khuyên đó, không có bằng chứng cho thấy việc uống vitamin E vào một thời điểm nhất định trong ngày sẽ có hiệu quả tốt hơn. ✤ Vitamin K: cũng là một vitamin tan trong dầu. Vì vậy, hãy uống vitamin K cùng với một bữa ăn. Nhưng cũng như vitamin E, không có thời gian nào trong ngày là tốt nhất hay tệ nhất để uống vitamin K, nên hãy uống khi nào bạn thấy phù hợp. Vitamin hòa tan trong nước bao gồm vitamin C, nhóm B và axit folic. Các loại vitamin này được hấp thu tốt hơn khi dạ dày trống rỗng. Thời điểm tốt nhất để bạn sử dụng vitamin này là vào buổi sáng, trước khi ăn sáng tầm 30 phút hoặc hai giờ sau bữa ăn. Tuy nhiên đối với người hay có vấn đề về dạ dày, hệ tiêu hóa thì uống sau bữa ăn. ✤ Các vitamin nhóm B: Hầu hết mọi người uống vitamin B dưới dạng viên B tổng hợp, hoặc uống từng loại B nhất định. Mặc dù chúng hòa tan trong nước, uống vitamin B khi bụng no hoặc cùng với thức ăn vẫn là tốt nhất cho tiêu hóa, và nên được uống vào buổi sáng. ✤ Vitamin C: Vitamin C là loại vitamin tan trong nước nên không cần phải uống C khi bụng no hoặc cùng với bữa ăn. Tuy nhiên, một số người bị đau dạ dày hoặc người bổ sung vitamin C liều lượng cao nên uống sau bữa ăn để giảm các triệu chứng khó chịu ở dạ dày. Không nên uống vitamin C quá muộn vào buổi tối, vì có thể gây khó ngủ. Vitamin C giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn, vì vậy nếu bác sĩ khuyên bạn nên bổ sung thêm sắt, hãy uống vitamin C cùng lúc với viên sắt. 5 VITAMIN VÀ KHOÁNG CHẤT BẠN KHÔNG NÊN TỰ Ý BỔ SUNG Các vấn đề nếu bổ sung dư khoáng chất: ► CANXI: canxi dư có thể dẫn đến vôi hóa động mạch hay mô mềm trong cơ thể. Bạn có thể phải đối mặt với nguy cơ về tim mạch và nhiều tác hại do dư thừa canxi. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia thì canxi bổ sung có thể tạo sỏi thận cho những bạn có cơ địa dễ hình thành sỏi. ► VITAMIN E: nghiên cứu mới đây ghi nhận vitamin E có thể gia tăng nguy cơ tử vong ở những người bổ sung vitamin E liều cao. ► IỐT: Quá nhiều hay quá ít iốt đều có thể dẫn đến sự bất thường của tuyến giáp và gây nên bệnh suy giáp. ► SẮT: lượng sắt dư trong cơ thể có thể phá hủy gan và nhiều cơ quan khác như tụy và tim. Sắt dư còn khiến cơ thể bị oxy hóa và phá hủy các tế bào trong cơ thể bạn nữa. ► VITAMIN B6: Một nghiên cứu ghi nhận được khi bổ sung vitamin B6 trong thời gian dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như gây độc cho cơ thể, bệnh viêm đa dây thần kinh… Vì thế, khi không cần thiết hay không được bác sĩ hướng dẫn, bạn đừng nên uống quá nhiều vitamin B6. -----(◕‿◕✿)--- Vetco Store - Thế giới hàng Úc 0789.309.567 BN4 LK6 đường N1, Kp. 7, P. Thống Nhất, Tp. Biên Hòa, Đồng Nai |
