Chất dẻo, hay còn gọi là nhựa, là các hợp chất cao phân tử, được dùng làm vật liệu để sản xuất nhiều loại vật dụng trong đời sống hằng ngày như là:áo mưa, ống dẫn điện... cho đến những sản phẩm công nghiệp, gắn với đời sống hiện đại của con người Chúng là những vật liệu có khả năng bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp suất và vẫn giữ được sự biến dạng đó khi thôi tác dụng. Show Chất dẻo còn được sử dụng rộng rãi để thay thế cho các sản phẩm làm bằng: Vải, gỗ, da kim loại thủy tinh Vì chúng bền, nhẹ, khó vỡ, nhiều màu sắc đẹp. Chất dẻo thường là các chất tổng hợp có nguồn gốc từ các sản phẩm hóa dầu.  Chất dẻo có nguồn gốc từ các sản phẩm hóa dầu Thành phần trong chất dẻo Hầu hết chất dẻo chứa các polyme hữu cơ. Phần lớn các polyme này có nguồn gốc từ các chuỗi chỉ có các nguyên tử cacbon hoặc kết hợp với ôxy, lưu huỳnh hoặc nitơ. Để tạo ra các đặc điểm, tính chất của chất dẻo, các nhóm phân tử khác nhau được liên kết vào mạch cacbon tại những vị trí thích hợp. Cấu trúc của các chuỗi như thế này ảnh hưởng đến tính chất của các polyme. Việc can thiệp một cách tinh vi như thế này vào tạo thành nhiều tính chất của polymer bằng cách lặp lại Cấu trúc phân tử đơn vị cho phép chất dẻo trở thành ứng dụng làm các đồ dùng sinh hoạt và trong công nghiệp - một bộ phận không thể thiếu của thế kỷ 21. Phụ gia Hầu hết chất dẻo chứa các chất hữu cơ hoặc hợp chất vô cơ khác. Số lượng chất phụ gia từ 0% đối với các polymer dùng trong thực phẩm đến hơn 50% dùng trong các ứng dụng điện tử. Thành phần chất phụ gia trung bình khoảng 20% theo khối lượng polymer. Các chất độn làm cải tiến hiệu suất và/hoặc giảm chi phí sản xuất. Phụ gia ổn định bao gồm các chất chống cháy để làm giảm tính cháy của vật liệu. Nhiều loại chất dẻo còn chứa chất độn, chất tương đối troi và vật liệu rẻ tiền khác để làm cho sản phẩm rẻ hơn trên một đơn vị trọng lượng. Chất dẻo tự liền Các chất độn thường là các loại khoáng như đá phấn. Một số chất độn có độ hoạt động cao hơn và được gọi là các tăng độ bền. Vì có nhiều loại polyme hữu cơ quá cứng trong một số ứng dụng đặc biệt, chúng phải được trộn với các chất tạo dẻo (nhóm phụ gia lớn nhất là các hợp chất gốc dầu dùng để cải thiện tính lưu biến. Phẩm màu là các chất phụ gia phổ biến mặc dù trọng lượng của chúng chiếm tỉ lệ nhỏ. Nhiều tranh cãi liên quan đến nhựa được kết hợp với phụ gia. Các hợp chất gốc hữu cơ đặc biệt độc hại. 2. Phân loại chất dẻoTừ tính chất của chất dẻo được quyết định bởi các polyme và nhiệt độ mà người ta cũng phân loại chất dẻo theo 2 cách: Phân loại theo hiệu ứng của polyme với nhiệt độ - Nhựa nhiệt dẻo: Là loại nhựa khi nung nóng đến nhiệt độ chảy mềm Tm thì nó chảy mềm ra và khi hạ nhiệt độ thì nó đóng rắn lại. - Nhựa nhiệt rắn: Là hợp chất cao phân tử có khả năng chuyển sang trạng thái không gian 3 chiều dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc phản ứng hóa học và sau đó không nóng chảy hay hòa tan trở lại được nữa, không có khả năng tái sinh. - Vật liệu đàn hồi (elastome): Là loại nhựa có tính đàn hồi như cao su. Chất dẻo được sử dụng làm nhiều vật dụng sinh hoạt gia đình Phân loại theo ứng dụng - Nhựa thông dụng: Là loại nhựa được sử dụng số lượng lớn, giá rẻ, dùng nhiều trong những vật dụng thường ngày, như: PP, PE, PS, PVC, PET, ABS,... - Nhựa kỹ thuật: Là loại nhựa có tính chất cơ lý trội hơn so với các loại nhựa thông dụng, thường dùng trong các mặt hàng công nghiệp, như: PC, PA,...... - Nhựa chuyên dụng: Là các loại nhựa tổng hợp chỉ sử dụng riêng biệt cho từng trường hợp. Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm “Các đồ dùng được làm từ chất dẻo nhiệt là?” cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Công nghệ 8 dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo. Trắc nghiệm: Các đồ dùng được làm từ chất dẻo nhiệt là?A. Áo mưa, can nhựa, vỏ ổ cắm điện B. Vỏ quạt điện, thước nhựa,áo mưa C. Vỏ bút máy, vỏ quạt điện D. Can nhựa, thước nhựa, áo mưa Trả lời: Đáp án đúng:D. Can nhựa, thước nhựa, áo mưa Các đồ dùng được làm từ chất dẻo nhiệt là can nhựa, thước nhựa, áo mưa Hãy để Top lời giải giúp bạn tìm hiểu thêm những kiến thức thú vị hơn về chất dẻo nhé! Kiến thức tham khảo về chất dẻo1. Chất dẻo là gì?Chất dẻo, hay còn gọi lànhựahoặcmủ, là cáchợp chất cao phân tử, được dùng làmvật liệuđể sản xuất nhiều loại vật dụng trong đời sống hằng ngày như là: áo mưa, ống dẫn điện... cho đến những sản phẩmcông nghiệp, gắn với đời sống hiện đại của con người. Chúng là những vật liệu có khả năng bịbiến dạngkhi chịutác dụngcủanhiệt,áp suấtvà vẫn giữ được sựbiến dạngđó khi thôi tác dụng. Chất dẻo còn được sử dụng rộng rãi để thay thế cho các sản phẩm làm bằng: vải, gỗ, da, kim loại, thủy tinh. Vì chúng bền, nhẹ, khó vỡ, nhiều màu sắc đẹp. Chất dẻo thường là các chất tổng hợp có nguồn gốc từ các sản phẩm. 2. Thành phần cấu tạo chất dẻoChất dẻo được cấu tạo từ các thành phần như chất kết dính (polime), chất độn, chất hoá dẻo, chất rắn nhanh và chất tạo màu, chất bôi trơn,… Trong đó, chất kết dính ( còn gọi là polime) được chia ra làm 2 nhóm, nhóm những polime trùng hợp (polistiron, polietylen, poliizobutilen, poli metylmentarilat) chủ yếu được sản xuất bằng phương pháp trùng hợp chuỗi; và nhóm polime trùng ngưng (fenol – fomandehyt, motrevin – foman dehyt, epoxy, poliamit…) được sản xuất bằng phương pháp trùng ngưng. Xét về cấu tạo bên trong, chất dẻo (polime) được phân ra thành 2 mạch, loại mạch thẳng và mạch không gian. Chất độn thường ở dạng bột, sợi và vẩy, có tác dụng tạo cho chất dẻo nhiều tính chất có giá trị (bền nhiệt, bền axit,v.v…) và cũng có thể nâng cao độ cứng, tăng độ bền lâu, giảm giá thành. Chất hoá dẻo lá chất làm tăng tính dẻo cho chất dẻo, trơ về mặt hoá học, ít bay hơi và không độc. Chất tạo màu mang lại cho chất dẻo màu sắc nhất định. Màu sắc phải ổn định, không biến màu dưới tác dụng của ánh sáng. Chất xúc tác có tác dụng rút ngắn thời gian rắn chắc của chất dẻo.
3. Đặc tính của chất dẻo- Những đặc tính điển hình cùa chất dẻo là: + Tỷ trọng thấp + Tùy theo loại cứng, dễ uốn cong hoặc đàn hổi Cách điện và dẫn nhiệt thấp + Có tính bền đối với thời tiết và chịu hóa chất Bề mặt trơn bóng, có thể dùng trang trí Gia công định hình với giá thành hợp lý 4. Phân loại chất dẻoa. Phân loại theo hiệu ứng của polyme với nhiệt độ - Nhựa nhiệt dẻo: Là loại nhựa khi nung nóng đến nhiệt độ chảy mềm thì nó chảy mềm ra và khi hạ nhiệt độ thì nó đóng rắn lại. Thường tổng hợp bằng phương pháp trùng hợp. Các mạchđại phân tửcủa nhựa nhiệt dẻo liên kết bằng các liên kết yếu (liên kết hydro, vanderwall). Tính chất cơ học không cao khi so sánh với nhựa nhiệt rắn. Nhựa nhiệt dẻo có khả năng tái sinh được nhiều lần, ví dụ như:polyetylen(PE),polypropylen(PP),polystyren(PS),poly metyl metacrylat(PMMA),poly butadien(PB), poly etylen tere phtalat (PET),... - Nhựa nhiệt rắn: là hợp chất cao phân tử có khả năng chuyển sang trạng thái không gian 3 chiều dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc phản ứng hóa học và sau đó không nóng chảy hay hòa tan trở lại được nữa, không có khả năng tái sinh. Một số loại nhựa nhiệt rắn:ure focmadehyt[UF], nhựaepoxy,phenol formaldehyde(PF), nhựamelamin, poly este không no... - Vật liệu đàn hồi (elastome): là loại nhựa có tính đàn hồi nhưcao su. b. Phân loại theo ứng dụng -Nhựa thông dụng: Là loại nhựa được sử dụng số lượng lớn, giá rẻ, dùng nhiều trong những vật dụng thường ngày, như: PP, PE, PS, PVC, PET, ABS,... -Nhựa kỹ thuật: Là loại nhựa có tính chất cơ lý trội hơn so với các loại nhựa thông dụng, thường dùng trong các mặt hàng công nghiệp, như: PC, PA,...... -Nhựa chuyên dụng: Là các loại nhựa tổng hợp chỉ sử dụng riêng biệt cho từng trường hợp. 5. Ứng dụng của chất dẻo- Chất dẻo được ứng dụng nhiều trong cuộc sống hiện tại, nhất là được sử dụng nhiềutrong việc làm các sản phẩm nổi thất như bàn ghế nhựa, tủ quần áo, vách ngăn…để trang trí nội thất nhà mặt phố, nhà biệt thự hay nhàchung cư,… -Bên cạnh đó, chất dẻo là nguyên liệu chủ yếu dung trong xây dựng như chế tạo nhựa,… -Trong ngành quảng cáo, chất dẻo được dung làm nguyên liệu để làm các ấn phẩm truyền thông như pano, poster, bang rôn, … -Chất dẻo cũng là nguyên liệu “thân thiện” trong y tế như làm kim tiêm, mắt kính, cũng như sử dụng làm bao bì, các vỏ nhựa bọc…. -Thông dụng nhất, chất dẻo có mặt trong các vật dụng đời sống hàng ngày, các vật dụng trong cuộc sống hàng ngày, đồ gia dụng,… -Chất dẻo có vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại, là nguyên liệu làm cuộc sống thêm phong phú và đầy đủ hơn. |
