Trong thời đại công nghệ 4.0 hiện này, tổng các quyết định kinh doanh của các tổ chức công ty/doanh nghiệp đều phụ vào hai loại chi phí quan trọng đó chính là chi phí chìm (Sunk Cost) và chi phí cơ hội (Opportunity Cost). Sau đây, Isinhvien sẽ giúp bạn hiểu chi tiết về chi phí chìm là gì? Nó khác như thế nào với chi phí cơ hội và kèm theo ví dụ cụ thể để bạn dễ hiểu, nhớ theo dõi nhé! Chi phí chìm là loại chi phí mà một đơn vị đã gánh chịu và không còn khả năng phục hồi hay thu hồi được. Trong kinh doanh, một câu nói “bỏ tiền ra để kiếm tiền” đã được phản ánh qua hiện tượng chi phí chìm. Chi phí chìm khác với các chi phí trong tương lai mà doanh nghiệp, công ty có thể phải đối mặt. Chẳng hạn như, các quyết định về chi phí mua hàng tồn kho hoặc định giá các sản phẩm. Chi phí chìm có thể sẽ bị loại trừ trong các quyết định kinh doanh trong tương lai vì chi phí sẽ không đổi bất kể kết quả ra sao. Chi phí chìm còn được hiểu là không nên xem xét chi phí trượt giá khi đưa ra quyết định tiếp tục đầu tư vào một dự án đang triển khai, vì những chi phí này không thể thu hồi được. Thay vào đó, chỉ nên xem xét các chi phí có liên quan. Tuy nhiên, nhiều nhà quản lý tiếp tục đầu tư vào các dự án vì quy mô tuyệt đối của số tiền đã đầu tư trong các giai đoạn trước. Họ không muốn “mất khoản đầu tư” bằng cách cắt giảm một dự án đang chứng tỏ là không sinh lời, vì vậy họ tiếp tục đổ thêm tiền mặt vào đó. Về mặt lý trí, họ nên coi các khoản đầu tư trước đó là chi phí chìm, và do đó loại trừ chúng khỏi việc cân nhắc khi quyết định có tiếp tục đầu tư thêm hay không. Một số công ty, doanh nghiệp có thể dễ hiểu sai lầm về chi phí chìm là có niềm tin rằng các khoản đầu tư bổ sung nên được thực hiện vào mọi hoạt động nào đó, nếu không các khoản đầu tư trước đó vào nó sẽ bị lãng phí. Đây là một niềm tin giả mạo, vì nó khuyến khích các nhà quản lý liên tục thêm tiền vào một dự án mà không có khả năng sinh lời có thể hoàn vốn đầu tư. Ví dụ như một công ty đầu tư 100.000 đô la vào một dự án thử nghiệm để sản xuất các vật dụng xanh. Kết quả cho thấy lợi nhuận không tương xứng, vì vậy lựa chọn hợp lý là đóng cửa dự án. Tuy nhiên, theo ngụy biện về chi phí chìm, doanh nghiệp sẽ tiếp tục đổ tiền vào với hy vọng cuối cùng sẽ thu được lợi nhuận. Chi phí chìm là gì?>>> Xem thêm: Chi phí cơ hội là gì? Cách tính và ví dụ dễ hiểu nhất Đến đây chắc bạn đã hiểu sơ qua chi phí chìm là gì rồi nhỉ, Isinhvien sẽ đưa ra một số ví dụ về các trường hợp chi phí chìm bạn có thể hình dung dễ hơn:
Để có thể hiểu rõ thêm về chi phí chìm là gì thì Isinhvien sẽ đưa thêm ra một bài toán để minh họa cả hai loại hình chi phí chìm và chi phí cơ hội luôn nhé! Bài toán về chi phí chìm: Công ty A đang xem xét tung ra một trong hai dòng sản phẩm mới. Để đánh giá mức độ sâu rộng về khả năng tiếp thị của họ, họ thuê hẳn một công ty tiếp thị để thực hiện một cuộc khảo sát công khai rộng rãi. Chi phí thực hiện cuộc khảo sát này là 150.000 đô la. Kết quả của cuộc khảo sát này mô tả các dòng tiền có thể được tạo ra từ việc bán cả hai dòng sản phẩm. Trong khi lựa chọn giữa hai dòng sản phẩm thì Công Ty A phải bỏ qua dòng tiền 150.000 đô la là chi phí thực hiện cuộc khảo sát. Vì chi phí này đã được phát sinh, nó sẽ vẫn như vậy bất kể dòng sản phẩm được chọn hay bất kể A có chọn tung ra bất kỳ dòng sản phẩm mới nào hay không, đây gọi là chi phí chìm. Bài toán về chi phí cơ hội: Công ty B đang sở hữu một mảnh đất công nghiệp lớn. Hiện tại, công ty B kiếm được khoản tiền thuê hàng năm là 200.000 đô la từ việc cho thuê mảnh đất này, B hiện đang xem xét đề xuất để xây dựng một nhà máy công nghiệp chế biến thực phẩm trên khu đất công nghiệp này. Một khi mảnh đất này được sử dụng cho việc xây dựng nhà máy chế biến thực phẩm thì nó sẽ không còn thu được tiền thuê như hiện tại. Do đó, trong khi thực hiện phân tích chi phí – lợi ích của đề xuất xây dựng nhà máy chế biến thực phẩm cũng phải xem xét về chi phí cơ hội nếu bỏ việc cho thuê mảnh đất Về cơ bản, điều này có nghĩa là nhà máy chế biến thực phẩm phải có doanh thu ít nhất là 2,000,000 đô la để thu lại chi phí cơ hội. Ví dụ về chìm và chi phí cơ hộiSau khi đã rõ chi phí chìm là gì cũng như xem qua các ví dụ về chi phí chìm và chi phí cơ hội, bây giờ Isinhvien sẽ đưa ra bảng so sánh chi tiết để các bạn có thể nắm vững được sự khác biệt của hai loại chi phí này nhé!
Bảng mô tả sự khác biệt của chi phí chìm và chi phí cơ hội Một điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù tất cả các chi phí chìm đều là những chi phí cố định, nhưng không phải tất cả các chi phí cố định đều là chi phí chìm. Theo một số định nghĩa cho rằng, chi phí trượt giá là những chi phí không thể thu hồi được bằng bất kỳ phương tiện nào. Một số chi phí phát sinh trước đó có thể được bán với giá mua của chúng và do đó không được coi là chi phí chìm. Hãy tưởng tượng công ty của bạn đang cân nhắc việc ngừng hoạt động, giám đốc công ty phải so sánh doanh thu mà họ sẽ phải mất chi phí nếu như họ loại bỏ và họ ngừng hoạt động. Trong trường hợp này, các chi phí cố định như: Thuê mặt bằng, thuê nhân viên, máy móc cũng phải được coi là chi phí loại trừ vì hợp đồng thuê có ngày kết thúc và máy móc có thể được bán đi. Các chi phí này bỗng nhiên sẽ trở thành phù hợp, không còn được gọi là chi phí chìm nữa. Bất kì một chi phí biến đổi nào cũng có thể được giảm theo một quyết định khác nếu nó quan trọng Thách thức của chi phí cơ hội sẽ khác với chi phí chìm bởi vì nó sẽ không thể ước tính, tính toán một cách trực tiếp chính xác. Lợi nhuận từ các khoản đầu tư thường sẽ là những ước tính hơn là những con số cố định. Có thể xác định chi phí cơ hội dựa trên các yếu tố như: yếu tố tiền tệ như rủi ro về thời gian, kỹ năng hoặc sự nỗ lực. Điều này không đồng nghĩa là bạn sẽ không ước tính và cân nhắc trong quá trình đưa ra quyết định trong kinh doanh, mà chỉ sau khi được lựa chọn các nhà quản lý mới có nhận thức sâu sắc về vấn đề có quyết định đầu tư hay không Lấy ví dụ như hãy tưởng tượng bạn đang tìm kiếm một công việc mới. Bạn có công việc A được trả lương khá cao nhưng đòi hỏi phải làm việc liên tục trong nhiều giờ và tăng ca nhiều. Còn công việc B là công việc bạn sẽ thích hơn, với thời gian làm việc khá ngắn nhưng mức lương khá thấp. Có thể dễ dàng so sánh chi phí cơ hội của tiền lương giữa hai công việc, sẽ khó hơn nhiều để tính toán giữa một công việc mà bạn yêu thích và một công việc đòi hỏi dành nhiều công sức và thời gian hơn. Điều cuối cùng, việc so sánh chi phí cơ hội trở nên rất khó khăn hơn khi lợi nhuận có thể ở các dạng khác nhau hoặc vào giữa các thời điểm khác nhau. Vì vậy, bạn hãy nên cân nhắc thật kỹ trước khi bắt đầu lựa chọn và đưa ra bài toán chi phí chìm và chi phí cơ hội cho công ty, doanh nghiệp của mình. Vậy là bài viết trên đây Isinhvien đã giúp bạn hiểu rõ chi phí chìm là gì, ví dụ và cách phân biệt chi phí chìm và chi phí cơ hội rồi đấy. Hi vọng, những thông tin này sẽ giúp ích được bạn. Nhớ luôn theo dõi chuyên mục Marketing của chúng mình mỗi ngày để học thêm nhiều kiến thức bổ ích, bạn nhé! |