Chương trình học tiếng Trung cho người mới bắt đầu

Có phải bạn đã từng lập cho bản thân một lộ trình học Tiếng Trung nhưng rồi lại bỏ ngang? Bạn đã từng có một kế hoạch (mà bạn cho là) vô cùng cụ thể, bạn nghĩ rằng mỗi ngày học 10 từ vựng, 1 năm bạn đã nắm được gần 4000 từ vựng và sẽ nhanh chóng thành thạo Tiếng Trung chỉ sau hơn 1 năm? Nhưng kết quả lại thế nào? Có phải bạn ngày càng chán nản mà không thể làm theo lộ trình mà bản thân đã vạch ra?

Vậy nguyên nhân do đâu? Chính là do bạn chưa thực sự có một phương pháp học đúng đắn, và lộ trình bạn đặt ra quá chung chung, khó thực hiện theo trong một thời gian dài. Điều này khiến bạn nhanh chóng chán nản bạn nhanh chóng chán nản, ngày càng chán và kiến thức cũng không có được nhiều.

LÀM SAO ĐỂ LẬP KẾ HOẠCH HỌC TẬP HIỆU QUẢ

Xác định mục tiêu học Tiếng Trung

Bạn cần xác định lại rõ, mình học Tiếng Trung chỉ để giao tiếp, hay muốn thi lấy bằng cấp để sử dụng cho du học, công việc… Bạn chỉ muốn học ở mực biết, đủ (HSK3,4) hay ở mức giỏi (HSK5,6)? Với từng mục đích khác nhau thì cách học của bạn cũng phải khác nhau, bạn cũng sẽ biết mình nên coi trọng phần nào hơn, kĩ năng nào là cần thiết cho bạn? Đồng thời, bạn cũng dễ dàng trong việc phát hiện ra điểm mạnh, điểm yếu của mình để giải quyết nó.

Xác định thời gian học

Có nhiều bạn muốn học Tiếng Trung cấp tốc để thi hoặc đi du học, đi làm… Các bạn chỉ có thời gian trong tầm nửa năm hoặc một năm để đạt đến trình độ nhất định. Nếu vậy, bạn cần một kế hoạch cực kì cụ thể, xem xem một ngày bản thân có thể dành bao nhiêu thời gian để học Tiếng Trung và sắp xếp kiến thức học từng ngày thật hợp lý. Còn nếu các bạn xem việc học ngôn ngữ là một chặng đường dài, bạn có thể dành 2-3 năm để thành thao ngôn ngữ này phục vụ cho tương lai, thì mình hi vọng bạn có thể giữ được quyết tâm học như lúc bạn bắt đầu. Việc có nhiều thời gian để học đem lại cho bạn rất nhiều lợi ích, có thể học sâu, kĩ và có nhiều thời gian luyện tập trau dồi hơn. Tuy nhiên, nó cũng có thể khiến bạn “trì hoãn”, đem lại hiệu quả không cao. Vì vậy, khi bắt đầu với ngôn ngữ này, hãy cho bản thân một lịch trình thật rõ ràng.

LẬP KẾ HOẠCH CHO LỘ TRÌNH HỌC TIẾNG TRUNG

Bạn cần nhìn nhận và đánh giá cách học hiện tại của mình, cũng có thể tham khảo phương pháp học của một số bạn khác chia sẻ. Tuy nhiên, hãy đánh giá tất cả thật khách quan.

Lập phương pháp học tập phải kèm cả cách học, nếu có thể thì nên lập theo từng tuần hoặc từng tháng một để ghi chú những nội dung mà mình muốn học trong thời gian đó. Bạn nên chuẩn bị tinh thần dám sai – dám sửa và học hỏi bất kì lúc nào cũng như từ bất kì ai.

Nếu như bạn chưa biết học như nào hiệu quả thì bạn nên thử học 1 bài trước. Bạn cần xem xem bạn sẽ bất bao nhiêu thời gian để hiểu, nắm rõ và cuối cùng là nhớ rõ bài học. Có thể nếu bạn chỉ chép chính tả lại các từ thì bạn sẽ nhớ được 5 từ trong 1 tiếng còn nếu vừa nghe vừa viết vừa đọc thoại thì bạn có thể nhớ được 10 từ trong 1 tiếng… Thì bạn sẽ tìm ra phương pháp nào là hiệu quả với mình hơn. Mỗi kế hoạch và mỗi phương pháp học sẽ phù hợp với từng người khác nhau. Do đó hãy thử thật nhiều để tìm được cách học phù hợp với bản thân nhất rồi vạch ra cho mình lộ trình học Tiếng Trung hiệu quả.

Bước 1: Cách tự học phát âm chuẩn Tiếng Trung

Thông thường các bạn chỉ mất tầm 1 tuần để tiếp xúc và nhớ cách phát âm chữ Hán qua phiên âm. Tuy nhiên bạn nên dành 1-2 tuần để tiếp xúc, luyện đọc và nghe đi nghe lại các bài dạy phát âm để nằm lòng cách phát âm chữ Hán.

Đầu tiên, các bạn phải biết phiên âm của một từ Tiếng Trung thường chứa 3 bộ phận là: vận mẫu, thanh mẫu, thanh điệu (tương đương với phụ âm, nguyên âm và dấu trong Tiếng Việt). Tùy thuộc từng từ sẽ khuyết 1 đến 2 bộ phận.

–   Vận mẫu (nguyên âm): có 35 vận mẫu.

–   Thanh mẫu (phụ âm): có 21 thanh mẫu gồm 18 thanh mẫu đơn và 3 thanh mẫu kép. Còn 2 thanh mẫu không chính thức: y và w chính là nguyên âm i và u nhưng đứng đầu câu.

–   Hệ thống Thanh điệu (dấu): gồm 4 thanh điệu.

Một số sách sẽ có phần mô tả cách đặt lưỡi, lấy hơi ra sao cho đúng nhưng mình thấy như vậy rất khó hình dung và nếu tự học cũng sẽ khó biết mình phát âm đúng hay sai. Do vậy mình khuyên các bạn nên học qua video trên youtube để có thể nghe được âm phát ra chuẩn cũng như được dạy phát âm một cách kĩ càng hơn.

Các bạn có thể học phát âm chuẩn tại đây 

Ghi chú: Phiên Âm còn có tên gọi khác là Bính Âm Hán Ngữ hoặc Pinyin.

Bước 2: Chọn giáo trình phù hợp với việc tự học Tiếng Trung

Giáo trình chính là công cụ quyết định cách bạn tiếp cận Tiếng Trung như thế nào, giống như người thầy định hướng cách học của bạn.

Nhiều bạn tự học không xác định được rõ ràng mục tiêu hoặc khi tham gia các trung tâm hay lớp học ngoại ngữ họ thường sẽ cung cấp cho mình các giáo trình sẵn khiến bạn bị mất sự chủ động trong việc chọn giáo trình và gặp phải nhiều khó khăn trong việc tiếp thu. Vì vậy, chọn một giáo trình phù hợp với bản thân mình là điều tiên quyết cần thiết trong quá trình học của bạn. Hãy tham khảo thật nhiều và đưa ra lựa chọn đứng đắn

Chọn giáo trình thế nào chủ yếu sẽ phụ thuộc vào mục đích học Tiếng Trung và khả năng tiếp thu của bạn. Dưới đây tụi mình có một bảng so sánh các giáo trình khá phổ biến và uy tín hiện tại trên thị trường để bạn tham khảo:

Tên sách Giáo trình Hán ngữ Giáo trình Boya Giáo trình Emotional Chinese Giáo trình HSK
Mục tiêu Thi HSK Thi HSK + giao tiếp Thi HSK + Giao tiếp Thi HSK
Ưu điểm – Dạy bài bản theo các cấp độ thi HSK

– Chú thích từ ngữ rõ ràng, cụ thể

– Có phần tập viết chữ Hán và ô kẻ dành riêng cho tập viết

– Có file nghe đính kèm

– Liên kết với phần mềm hỗ trợ MCBooks ở trên điện thoại để học và nghe bài mới

– Có bài tập để luyện tập và đáp án

– Các bài hội thoại liên kết với nhau, nội dung gần gũi

– Ghi chú và chú thích cấu trúc rõ ràng mạch lạc

– Có phần pinyin cho các bài khóa

 

– Phương pháp học từ đa dạng: chém gió song ngữ để học từ qua ngữ cảnh, cây từ vựng để mở rộng vốn từ

– Có phần nhắc lại các điểm ngữ pháp cũ đã được học để thuận tiện ghi nhớ

– Chữa bài tập chi tiết, giải thích

– Cung cấp cả các kiến thức đời sống

– Có phần pinyin và cả dịch bài ra Tiếng Việt để dễ theo dõi

– Có file nghe đính kèm

– Sách được chia thành 6 tập tương ứng với 6 cấp độ HSK

– Có phần vận dụng ở cuối bài nêu tình huống và cho các bạn giải quyết tình huống

– Cung cấp nhiều điểm ngữ pháp và bài tập

– Có file nghe đính kèm

Nhược điểm Sách chú trọng nhiều về từ vựng, ngữ pháp mà thiếu các phần nâng cao kĩ năng Càng về các bài học sau sách càng cung cấp quá nhiều kiến thức, có thể đến hơn 30 từ mới mỗi bài khiến cho người học có thể bị quá tải kiến thức Mỗi bài học chỉ cung cấp tầm 20 từ vựng để dễ tiếp thu nên bạn có thể mất tầm 7-8 tháng để đạt tới trình độ trung cấp. Tuy nhiên mỗi bài cũng có thêm 20 từ mở rộng nếu bạn muốn tăng vốn từ. Sách phục vụ thi HSK nên kiến thức khá nặng. Khi học ở các cuốn sau sách còn lược bớt phần giải thích ngữ pháp …

Hi vọng qua bảng so sánh này, bạn sẽ tìm được cho mình bộ giáo trình phù hợp.

Thế nhưng bạn cần nhớ rằng, việc học Tiếng Trung rồi có thi chứng chỉ hay không là do lựa chọn của mỗi người. Tuy nhiên, học tốt giao tiếp là điều kiện cần thiết để việc học ngoại ngữ của bạn thiết thực và giá trị. Do đó, ngoài học kiến thức trong giáo trình bạn phải nắm vững các kĩ năng nghe nói để thật tự tin với kiến thức của mình. Hi vọng các bạn sẽ đưa ra được cho bản thân lựa chọn phù hợp nhất.

Bước 3: Các bước học vào giáo trình

Sau khi đã học xong phần phát âm và nắm chắc phát âm rồi thì bạn sẽ bắt đầu học vào giáo trình với các bài học được xây dựng theo từng chủ đề từ đơn giản đến phức tạp.

B1: Nghe làm quen đoạn hội thoại

Hiện tại các giáo trình mình nêu trên đều có audio đính kèm sách do đó việc đầu tiên khi các bạn bắt đầu bài học chính là mở phần nghe của bài khóa và nghe đi nghe lại, đầu tiên bạn sẽ nghe lướt qua 2 lần. Chỉ nghe, không dùng giáo trình để quen với đoạn hội thoại.

B2: Nghe – hiểu – nhắc lại đoạn hội thoại

Bạn nghe và bắt đầu đọc giáo trình, xem phần pinyin và bản dịch của bài học đồng thời nhắc lại từng câu để nhớ các câu đã được sử dụng. Sau đó tự mình hình dung lại phần thoại để hiểu hết nội dung của bài khóa.

B3: Xem từ vựng

Bạn sẽ gặp rất nhiều từ mới trong từng bài học, việc nghe và đọc các phần dịch giúp bạn nắm được nội dung bài học còn phần từ vựng sẽ giúp bạn hiểu chi tiết từng từ và nhớ sâu bài học hơn. Sau khi học một lượt từ vựng, đọc lại bài khóa một lượt và nhắc lại bài khóa lúc không có giáo trình nhé.

B4: Học ngữ pháp

Các mẫu câu, các điểm ngữ pháp xuất hiện trong bài khóa đều được tổng hợp ở cuối bài học. Đây đều là những mẫu câu thông dụng và cần phải ghi nhớ để áp dụng sau này nên hãy nắm thật chắc nhé.

B5: Làm các bài luyện tập

Sau mỗi bài học, giáo trình sẽ cung cấp các bài tập để luyện tập lại từ vựng cũng như điểm ngữ pháp trong bài. Chọn một cuốn sách cung cấp lời giải chi tiết sẽ giúp các bạn dễ dàng sửa sai và nắm bắt bài học tốt hơn.

Các bạn cũng có thể luyện viết chữ, đặt câu cho các từ được học để nhớ lâu và vận dụng được từ cũng như mẫu câu ở các bài lại với nhau.

Bước 4: Tìm hiểu về hệ thống chữ viết và tập viết chữ Hán

Sau khi đã nắm chắc được phiên âm là lúc bạn học về hệ thống chữ viết.

Chữ Hán gồm 8 nét cơ bản và 8 quy tắc chính. Việc nằm lòng các quy tắc sẽ khiến bạn viết nhanh hơn cũng như dễ dàng trong việc nhớ cách viết hơn.

Những nét cơ bản trong tiếng Trung:

Nét ngang: nét thẳng ngang, kéo từ trái sang phải.

Nét sổ thẳng: nét thẳng đứng, kéo từ trên xuống dưới.

Nét chấm: một dấu chấm từ trên xuống dưới.

Nét hất: nét cong, đi lên từ trái sang phải.

Nét phẩy: nét cong, kéo xuống từ phải qua trái.

Nét mác: nét thẳng, kéo xuống từ trái qua phải.

Nét gập: có một nét gập giữa nét.

Nét móc: nét móc lên ở cuối các nét khác.

Quy tắc viết tiếng Trung:

Quy tắc 1: Ngang trước sổ sau.

Quy tắc 2: Phẩy trước mác sau.

Quy tắc 3: Trên trước dưới sau.

Quy tắc 4: Trái trước phải sau.

Quy tắc 5: Ngoài trước trong sau.

Quy tắc 6: Vào trước đóng sau.

Quy tắc 7: Giữa trước hai bên sau.

Chương trình học tiếng Trung cho người mới bắt đầu

Bộ thủ:

Khi đã nắm chắc các nét và quy tắc viết thì bạn nên học bộ thủ. Bởi vì phần lớn chữ Hán sẽ chứa bộ thủ để biểu thị cho một phần nghĩa hoặc phần âm. Ghi nhớ bộ thủ giúp bạn dễ dàng nhận biết chữ và nhớ chữ hơn.

Thời gian đầu, bạn có thể học trước 50 bộ thủ thông dụng trong 214 bộ thủ Tiếng Trung.

Tham khảo các phần mềm hỗ trợ việc học và viết chữ tại đây.

Có thể khi học viết bạn sẽ thấy thật phiền phức khi phải viết chữ theo thứ tự, cứ đúng chữ là được chứ thứ tự các nét thì có gì quan trọng? Tuy nhiên đến một thời gian nhất định, việc viết chữ “không có quy tắc” sẽ khiến các bạn mất nhiều thời gian cũng như khó ghi nhớ chữ hơn. Các quy tắc viết chữ giúp bạn viết chữ tiện nhất cũng như tạo cho bạn một thói quen khi viết chữ. Bộ thủ cũng vậy, nhưng rồi bạn nhận ra cùng một thời gian học như nhau, một người bạn khác học chữ thông qua bộ thủ sẽ nhớ chữ tốt hơn bạn rất nhiều.

Bước 5: Cách để học và nhớ ngữ pháp Tiếng Trung

Bất kể giáo trình nào thì cũng đều truyền tải các điểm ngữ pháp theo dạng nhỏ giọt, mỗi bài một hay một số điểm ngữ pháp, có thể là về bổ ngữ, phó từ, so sánh, … dựa trên nội dung bài khóa.

Vậy nhiệm vụ của người học là phải tự mình tổng hợp lại tất cả những điểm ngữ pháp đó theo cụm để dễ ghi nhớ hơn. Chẳng hạn, có thể phân bổ theo kiểu: 20 trang đầu ghi chép các loại bổ ngữ, tiếp đó là các phó từ, các cấu trúc câu đặc biệt…

Hãy học cách xâu chuỗi các điểm ngữ pháp theo một hệ thống thay vì học độc lập.

  1. Chọn giáo trình có phần chú thích, giải thích ngữ pháp kĩ
  2. Dùng sổ ghi chép để tổng hợp và hệ thống lại các điểm ngữ pháp mình học
  3. Đặt câu cho các điểm ngữ pháp, so sánh xem giống và khác so với Tiếng Việt ở đâu để ghi nhớ
  4. Tốt nhất là chọn các giáo trình có kèm sách bài tập hoặc có thể tự mua thêm các sách bài tập khác để làm bài (chọn sách có giải và chữa bài tập chi tiết)
  5. Học và ôn luyện ngữ pháp qua các ứng dụng hỗ trợ (tổng hợp ở phần dưới)

Bước 6: Học từ vựng qua bài học trong giáo trình

Khi học một từ mới, chúng ta sẽ phải nhớ mặt chữ Hán và cách đọc của nó. Có nhiều cách như: ghi nhớ qua hình ảnh, ghi nhớ bằng các bộ thủ…

·         Học từ mới qua flashcard

Flashcard là một hình thức học từ vựng vô cùng hiệu quả. Người học sẽ sử dụng các mẩu giấy nhỏ để viết từ mới vào một mặt, mặt còn lại để ghi ý nghĩa kèm ví dụ. Flashcard giúp chúng ta có thể dễ dàng ôn tập lại các từ mới đã học.

Ban đầu, các bạn nên học những từ thông dụng theo các chủ đề đơn giản nhất qua giáo trình. Bạn có thể tự làm flashcard hoặc mua sẵn trên mạng hay nhà sách.

·         Chuẩn bị giấy kẻ bút mực để luyện viết chữ 

Vì chữ Hán khá khó nhớ nên để nhận được mặt chữ và nhớ từ không gì bằng luyện viết đi viết lại nhiều lần. Với người mới bắt đầu học Tiếng Trung, vở ô ly và bút mực sẽ thuận lợi hơn trong việc viết chữ tượng hình, căn nét.

Bạn có thể viết đi viết lại một từ nhiều lần hoặc đặt câu với các từ đấy rồi chép lại để một lúc có thể học được nhiều từ hơn.

Hãy chú ý viết đúng thứ tự các nét và bộ thủ trong từng chữ.

·         Học từ mới qua hình ảnh

Mình tin là những thứ càng thú vị lại càng dễ nhớ do đó những trang sách đầy màu sắc hoặc những từ mới được kèm hình ảnh chắc hẳn sẽ dễ nhớ hơn với việc học một trang sách đầy chữ. Hình tượng hóa từng con chữ và tư hình dung nó để nhớ từ nhanh hơn nhé.

·         Học từ mới qua ngữ cảnh

Cũng giống như một đứa trẻ tự khám phá các từ thông qua ngữ cảnh. Thay bằng việc suy nghĩ bằng tiếng Việt rồi mới nhẩm dịch sang Tiếng Trung, bạn hãy thử tập cho não bộ của mình suy nghĩ bằng tiếng Trung nhé! Suy nghĩ của bạn có thể chưa được nhanh, nhưng hãy thật cố gắng nhé. Chỉ một thời gian ngắn thôi, tự nhiên bạn sẽ thấy khả năng tiếng Trung của mình tốt lên trông thấy, phản xạ nói tiếng Trung cũng nhanh hơn rất nhiều.

Hãy tự mình viết ra một đoạn văn hoặc một đoạn đối thoại, vận dụng hết các từ vựng và ngữ pháp đã học. Sau đó bạn mới tìm những từ mình chưa biết để bổ sung và hoàn thành đoạn hội thoại của chúng mình.

·         Cây từ vựng, tam giác từ vựng

Phương pháp nghe có vẻ mới lạ này là thành quả nghiên cứu độc quyền của Tiếng Trung Cầm Xu. Có thể các bạn mới bắt đầu tìm hiểu Tiếng Trung sẽ không ngờ được rằng mình có lợi thế học Tiếng Trung hơn hẳn các bạn ở nhiều quốc gia khác nhờ vào kho từ Hán Việt. Như hình trên, từ một từ chúng mình hoàn toàn có thể ghép thành nhiều từ khác dựa trên nghĩa của âm Hán Việt để mở rộng vốn từ.

Bước 7: Tự học Tiếng Trung qua các đoạn hội thoại, chủ đề nói thông dụng

Việc học qua hội thoại và các chủ đề giúp bạn ghi nhớ lâu cũng như tính ứng dụng của nó sẽ cao hơn. Khi lặp lại các đoạn hội thoại bạn sẽ biết được câu nào hay được sử dụng và nó sẽ tự đi vào tiềm thức của bạn.

Trên mạng có rất nhiều tài liệu liên quan cũng như các video dạy học qua chủ đề, chúng mình ví dụ một video như phía dưới.

https://www.youtube.com/watch?v=b1EkfErBLiE&list=PLi6zA1n7_EnrYzu28N3BaGeJsVtGD8WJr&index=10

Bước 8: Nâng cao các kĩ năng cho người tự học Tiếng Trung

Ngoài những phương pháp kể trên thì bạn hoàn toàn tận dụng những sở thích của mình vào việc học. Lướt tiktok, nghe nhạc, xem phim, xem các show thực tế… Vừa đúng sở thích lại vừa học được những câu thông dụng, tiếng lóng… chẳng phải quá tiện sao.

Bạn cũng có thể tìm cho mình vài người bạn Trung Quốc thông qua mạng xã hội mà tụi mình sẽ liệt kê phía dưới.

Ngoài ra bạn có thể tìm những người bạn qua các hội nhóm Facebook để cùng học Tiếng Trung. Có một người bạn cùng nói chuyện, giúp đỡ và sửa lỗi sẽ khiến cho bạn tiến bộ không tưởng.

Xem lịch khải giảng mới nhất của Tiếng Trung Cầm Xu tại đây

Youtube: https://www.youtube.com/user/omaicay90

Facebook: Tiếng Trung Cầm Xu – Dạy phát âm chuẩn nhất Hà Nội