Bạn đọc hỏi: Tôi test PCR, kết quả test ghi chỉ số CT23, vậy là thế nào? CT là chu kỳ tìm virus. Có thể hiểu nôm na là khi làm PCR để "bắt" con SARS-CoV-2, nếu virus trong người đó nhiều quá, chỉ cần làm vài chu kỳ là tìm được rồi, thì chỉ số CT (số chu kỳ) sẽ thấp; ngược lại, nếu tìm hoài qua nhiều chu kỳ mới thấy thì CT cao, đồng nghĩa trong cơ thể người đó ít virus. Chỉ số CT sẽ giúp bác sĩ đánh giá được người đó có thể đang ở giai đoạn nào của bệnh, khả năng lây bệnh cho người khác cao hay thấp.  Lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại Trạm y tế phường 12, quận 11, TP HCM (ảnh minh họa). Ảnh: HOÀNG TRIỀU Với các chủng trước, chỉ số CT còn giúp đánh giá khả năng người đó sẽ phát triển bệnh nặng hay nhẹ, tuy nhiên với chủng Delta thì sau một thời gian theo dõi, người ta nhận thấy chỉ số CT không phản ánh việc bệnh nặng hay nhẹ nữa. Vì vậy, nếu như bạn là người trẻ, khỏe, đã tiêm đủ vắc-xin và là ca không triệu chứng hoặc chỉ có những triệu chứng thông thường thì CT cao hay thấp không quan trọng. CT 23 cũng là mức trung bình, có thể bạn đang trong giai đoạn giữa của căn bệnh, cần cách ly nghiêm túc để đừng lây cho người khác. Chừng nào CT>30 thì khả năng lây sẽ giảm thấp, CT>33 thì hầu như khó lây. Bạn đọc hỏi: F0 không có triệu chứng 34 ngày test nhanh âm tính thì cần bao lâu để sinh hoạt bình thường? Ngay lúc này bạn đã có thể đi làm, sinh hoạt lại bình thường rồi. Thường là với thời gian đó bạn đã âm tính từ lâu nhưng vì không test nên không biết. Chỉ số CT sẽ giúp bác sĩ đánh giá được người đó có thể đang ở giai đoạn nào của bệnh, khả năng lây bệnh cho người khác cao hay thấp. Một điều mà nhiều người quan tâm nữa là CT có ảnh hưởng đến độ nặng của bệnh không? Có thể có, có thể không, tùy người. CT là chu kỳ tìm virus. Có thể hiểu nôm na như sau: khi làm PCR để "bắt" con SARS-CoV-2, nếu virus trong người đó nhiều quá, chỉ cần làm vài chu kỳ là tìm được rồi, thì chỉ số CT (số chu kỳ) sẽ thấp; ngược lại, nếu tìm hoài qua nhiều chu kỳ mới thấy thì CT cao, đồng nghĩa trong cơ thể người đó ít virus. Chuyển bệnh nhân Covid-19 đi cấp cứu trong đêm Ảnh: HUẾ XUÂN Thường chia làm 3 nhóm: CT dưới 20, CT từ 20 đến 29, CT≥ 30. CT dưới 20 là mốc cần thận trọng, nhất là ở đối tượng nguy cơ như người lớn tuổi, có bệnh nền. Nhóm này mà CT đang thấp như vậy thì có khả năng trở nặng cao, nên tốt nhất là đi bệnh viện, nếu còn ở nhà chưa kịp đi thì phải được theo dõi chặt chẽ. Cũng có người CT thấp nhưng lại thấy... khỏe re, thường gặp nhất ở người trẻ tuổi, sức khỏe tốt. Điều này cũng bình thường, có thể trong người nhiều virus nhưng hệ miễn dịch tốt, kiểm soát được nên không bệnh nặng. Ngược lại, CT trên 20 mà người lớn tuổi, bệnh nền thì vẫn có nguy cơ trở nặng. CT≥ 30 là một trong các tiêu chuẩn để một F0 có thể xuất viện, vì virus ít đến mức đó thì rất khó lây, CT> 33 thì không lây nổi nữa. Nhưng không phải vì thế mà một người chưa từng xét nghiệm, nay làm PCR thấy CT≥ 30 là vội mừng. Đó vẫn có thể là trường hợp mới bệnh. Tải lượng virus diễn tiến theo một đường parabol, ban đầu chỉ số CT cao rồi giảm dần (virus ít rồi nhiều lên dần), sau khi qua giai đoạn toàn phát thì CT tăng dần trở lại. Nếu chủ quan mà không tự cách ly, coi chừng ngày mai chỉ số CT giảm đi mà không hay và sẽ lây cho người khác rất dữ. Nên tự cách ly và tiếp tục xét nghiệm sau vài ngày. CT tăng hay âm tính thì đúng là người đang khỏe lại, ngược lại, CT giảm thì chắc chắn là trường hợp mới bệnh. Vì vậy, CT bao nhiêu thì điều quan trọng nhất vẫn là theo dõi các triệu chứng. F0 xuất viện có chỉ số CT≥ 30 nên tự cách ly tiếp một thời gian theo hướng dẫn. Bài viết của Bác sĩ Nguyễn Thị Thúy Hằng - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City Hiện nay, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WTO và Trung tâm kiểm soát, phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (US CDC), giá trị ct trong xét nghiệm pcr được dùng để chẩn đoán nhiễm Covid-19. Đây là một kỹ thuật sinh học phân tử cho phép đọc được tín hiệu trong mẫu (nếu có) theo thời gian thực (realtime). Giá trị ngưỡng chu kỳ Ct (cycle threshold) xuất hiện trong các xét nghiệm RT-PCR đối với coronavirus và xác định xem một người có dương tính với COVID-19 hay không. Ct là viết tắt của ngưỡng chu kỳ (cycle threshold) - một giá trị xuất hiện trong các xét nghiệm RT-PCR. Đồng thời giá trị này là “tiêu chuẩn vàng” để phát hiện virus SARS-CoV-2. Trong xét nghiệm RT-PCR, RNA được chiết xuất từ mẫu bệnh phẩm lấy từ bệnh nhân, được chuyển đổi thành DNA sau đó được khuếch đại. Quá trình khuếch đại diễn ra qua một loạt chu kỳ, một bản sao trở thành hai, hai bản sao trở thành bốn... và sau nhiều chu kỳ, một lượng virus SARS-CoV-2 sẽ được tạo ra có thể phát hiện được. Giá trị Ct của phản ứng RT-PCR là số chu kỳ phát hiện tín hiệu trong mẫu sẽ vượt tín hiệu nền và được thiết bị ghi nhận. Nói một cách đơn giản, giá trị Ct đề cập đến số chu kỳ mà sau đó virus SARS-CoV-2 có thể được phát hiện. Giá trị Ct có thể được xem như một chỉ dẫn gián tiếp về số lượng vật liệu di truyền virus được phát hiện từ một mẫu cụ thể tại một thời điểm nhất định.Giá trị này càng thấp, nghĩa là tải lượng virus SARS-CoV-2 càng cao vì virus SARS-CoV-2 đã được phát hiện ngay sau ít chu kỳ hơn. Và ngược lại, giá trị Ct càng cao, nghĩa là tải lượng virus SARS-CoV-2 càng thấp và đến một mức nào đó sẽ hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm. 2. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị Ct? giá trị ct trong xét nghiệm pcrGiá trị Ct bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố sau, bao gồm:
Giá trị ct trong xét nghiệm pcr bị ảnh hưởng bởi thời điểm thu thập mẫu 3. Ý nghĩa giá trị ct trong xét nghiệm pcrGiá trị Ct là một trong số các thành phần được sử dụng để diễn giải kết quả xét nghiệm realtime RT-PCR dương tính với virus SARS-CoV-2 và thực hiện các quyết định về cách ly, kiểm dịch. Đối với các tình huống cần diễn giải phức tạp (ví dụ, quyết định cách ly / tái cách ly một người được tiêm chủng đầy đủ không có triệu chứng, với xét nghiệm PCR dương tính, trong cơ sở chăm sóc tập thể dân cư) và khi các biện pháp kiểm soát lây nhiễm được yêu cầu, giá trị Ct là một trong số các biến số có thể được xem xét và tính đến để ra quyết định ngăn ngừa lây nhiễm. Về mặt lâm sàng, một mình giá trị Ct không đủ chứng minh việc tương quan với mức độ nặng nhẹ của bệnh hoặc quyết định các phương án điều trị, cách ly cho từng người bệnh cụ thể, mà cần kết hợp với nhiều yếu tố khác như triệu chứng lâm sàng, tiền sử phơi nhiễm cũng như tiêm chủng. Tại Việt Nam, ngày 14/7/2021 Bộ Y tế đã có các hướng dẫn liên quan đến cách ly tại nhà của F0 dựa trên giá trị Ct. Cụ thể: Với các bệnh nhân F0 không có triệu chứng đang được chăm sóc, điều trị tại cơ sở y tế, sau 10 ngày có thể cho xuất viện nếu 2 mẫu bệnh phẩm liên tiếp (cách nhật tối thiểu 24 giờ) có kết quả xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR âm tính hoặc dương tính. Nhưng có tải lượng virus thấp (giá trị Ct ≥ 30) có thể theo dõi, điều trị tại nhà, nơi lưu trú trong 14 ngày. Với ca bệnh phát hiện tại cộng đồng (kết quả xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR dương tính với SARS-CoV-2) không có triệu chứng lâm sàng: nếu có tải lượng vi rút thấp (giá trị Ct ≥ 30) thì đưa vào cơ sở y tế cách ly và theo dõi. Sau 24h làm lại xét nghiệm nếu tiếp tục có tải lượng vi rút thấp (giá trị Ct ≥ 30) hoặc kết quả xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR âm tính với SARS-CoV-2 thì cho bệnh nhân xuất viện và thực hiện giám sát y tế như trên. Việc theo dõi tại nhà dựa trên nguyên tắc với tải lượng virus rất thấp như vậy (Ct ≥ 30) hoặc âm tính thì khả năng lây lan cho những người trong gia đình và cộng đồng đa được hạn chế ở mức thấp nhất. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 - 31/12/2022). Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM:
|
