Hậu quả bùng nổ dân số là gì

Dân số đông và tăng nhanh gây ra những hậu quả sau

+ Về kinh tế: tốc độ phát triển của dân số nhanh hơn tốc độ phát triển kinh tế, làm kìm hãm sự phát triển kinh tế; việc sử dụng nguồn lao động lãng phí và hiệu quả.

+ Xã hội: gây sức ép lên các vấn đề y tế, giáo dục, nhà ở…; tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm; xảy ra các tệ nạn xã hội.

+ Môi trường: cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường (đất, nước, không khí).

Cùng Top lời giải tìm hiểu tình hình phát triển dân số thế giới, nguyên nhân, hậu quả của việc tăng dân số hiện nay

Tình hình phát triển dân số thế giới tăng nhanh

– Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ người càng rút ngắn từ 123 năm xuống 32, xuống 15 năm, 13 năm, 12 năm.

– Thời gian dân số tăng gấp đôi cũng rút ngắn: Từ 123 năm còn 47 năm.

– Tốc độ gia tăng dân số nhanh, quy mô ngày càng lớn đặc biệt từ nửa sau thế kỉ XX do tỉ lệ tử vong giảm nhờ những thành tựu của y tế, chăm sóc sức khỏe,…

Bùng nổ dân số là gì

Bùng nổ dân số là sự gia tăng dân số quá nhanh, đột ngột, vượt ngoài tầm kiểm soát trong một thời gian ngắn gây ảnh hướng lớn đến mọi mặt của đời sống xã hội. Bùng nổ dân số xảy ra khi tỉ lệ gia tăng tự nhiên vượt quá 2,1%.

Nguyên nhân và hậu quả của bùng nổ dân số

- Nguyên nhân: các nước thuộc địa giành độc lập, đời sống được cải thiện và các tiến bộ về y tế, khoa học làm giảm nhanh tỉ lệ tử, trong khi tỉ lệ sinh vẫn còn cao. 

-  Hậu quả của dân số đông và tăng nhanh:

Dân số thế giới tăng nhanh, nhất là ở nửa sau thế kỷ XX. Càng những năm về sau thời gian dân số tăng 1 tỷ người càng rút ngắn. Hiện nay, trung bình mỗi năm dân số thế giới tăng gần 80 triệu người. Dự kiến dân số có thể ổn định vào năm 2025 với số dân khoảng 8 tỷ người.

Sự bùng nổ dân số hiện nay trên thế giới diễn ra chủ yếu ở các nước đang phát triển. Các nước này chiếm khoảng 80% dân số và 95% số dân gia tăng của thế giới. Sự gia tăng dân số nhanh trên thế giới thể hiện ở một số nguyên nhân chính như: Dân số và tập quán sống di cư, du cư; đô thị hóa; các thành phố có số dân trên 1 triệu người ngày càng nhiều. Đến nay thế giới đã có trên 270 thành phố trên 1 triệu dân và 50 thành phố trên 5 triệu dân. 

Các tác động tiêu cực của tình trạng gia tăng dân số hiện nay trên thế giới biểu hiện ở các khía cạnh sau:

• Sức ép lớn tới tài nguyên thiên nhiên và môi trường trái đất do khai thác quá mức các nguồn tài nguyên phục vụ cho các nhu cầu nhà ở, sản xuất lương thực, thực phẩm, sản xuất công nghiệp, v.v...
  Tạo ra các nguồn thải tập trung vượt quá khả năng tự phân huỷ của môi trường tự nhiên trong các khu vực đô thị, khu sản xuất nông nghiệp, công nghiệp.
• Sự chênh lệch về tốc độ phát triển dân số giữa các nước công nghiệp hoá và các nước đang phát triển gia tăng, dẫn đến sự nghèo đói ở các nước đang phát triển và sự tiêu phí dư thừa ở các nước công nghiệp hoá. Sự chênh lệch ngày càng tăng giữa đô thị và nông thôn, giữa các nước phát triển công nghiệp và các nước kém phát triển dẫn đến sự di dân ở mọi hình thức.
• Sự gia tăng dân số đô thị và sự hình thành các thành phố lớn - siêu đô thị làm cho môi trường khu vực đô thị có nguy cơ bị suy thoái nghiêm trọng. Nguồn cung cấp nước sạch, nhà ở, cây xanh không đáp ứng kịp cho sự phát triển dân cư. Ô nhiễm môi trường không khí, môi trường nước tăng lên. Các tệ nạn xã hội và vấn đề quản lý xã hội trong đô thị ngày càng khó khăn.
• Gia tăng dân số đang gây sức ép nặng nề tới môi trường toàn cầu. Diện tích trái đất hầu như không thay đổi nhưng số dân thì tăng gấp nhiều lần. Dân số tăng nhanh làm cho môi trường không đáp ứng được các nhu cầu cơ bản của con người. Muốn tồn tại, con người buộc phải phá rừng để mở rộng diện tích canh tác và chăn nuôi gia súc. Từ năm 1950 - 1993, diện tích canh tác theo đầu người đã giảm từ 0,23 ha xuống 0,13 ha. Để khắc phục sự hạn chế về diện tích, người ta phải tăng năng suất cây trồng bằng thủy lợi và phân bón. Nhưng ngày nay diện tích canh tác, diện tích thuỷ lợi hoá và lượng phân bón tính theo đầu người cũng giảm và xu thế này còn tiếp diễn chừng nào số dân còn tiếp tục tăng.
  Năm 1996 lượng cá đánh bắt đạt 93 triệu tấn đến năm 1999, con số này chỉ còn lại 86 triệu tấn. Do lượng đánh bắt giảm nên nuôi trồng thủy sản phát triển và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, rừng ngập mặn bị tàn phá, các hệ động thực vật bị suy thoái.
•  Tại hầu hết các châu lục, các đồng cỏ bị khai thác kiệt quệ. ở những nơi mà số lượng bò và cừu vượt quá mức thì đồng cỏ dần biến thành đất hoang. Hiện tượng này đã xảy ra ở các nước có nền kinh tế chăn nuôi tại châu Phi và Trung á. Đất chăn nuôi bị suy thoái làm cho nhiều người mất việc làm, buộc phải đổ về các thành thị hoặc sống bằng lương thực cứu trợ.
• Đô thị hoá với tốc độ nhanh cũng gây ra những vấn đề môi trường nan giải. Năm 1999, số dân thành thị trên toàn thế giới là 2,8 tỷ người, gấp 4 lần so với năm 1950. Hiện nay, có tới một nửa dân số thế giới sống ở thành thị, những thách thức về môi trường bắt nguồn một phần từ các đô thị. Chính các thành phố đã sản sinh ra 75% lượng CO2 trên toàn cầu vì sử dụng nhiên liệu hoá thạch và tiêu thụ 3/4 lượng gỗ công nghiệp thế giới. Tốc độ đô thị hoá nhanh, những vấn đề môi trường như ô nhiễm không khí và nước đang trở nên tồi tệ ở những nơi Chính phủ không đủ năng lực xây dựng và quản lý cơ sở hạ tầng về giao thông, nước và xử lý rác thải. Hiện nay có 220 triệu người trong các thành phố thuộc các nước đang phát triển đang trong tình trạng thiếu nước sạch và 1,1 tỷ người đang sống ngột ngạt trong bầu không khí bị ô nhiễm. Bên cạnh đó, chất lượng đất cũng giảm rõ rệt, diện tích đất trống đồi núi trọc chiếm tới 30% diện tích tự nhiên. Nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp bị ô nhiễm môi trường đặc biệt tại các thành phố, thị xã. Lượng chất thải tăng cùng với sự gia tăng dân số.

– Bùng nổ dân số xảy ra khi tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên hàng năm là 2.1%.

– Nguyên nhân: do các nước thuộc địa giành được độc lập, đời sống được cải thiện và những tiến bộ về y tế làm giảm nhanh tỉ lệ tử, trong khi tỉ lệ sinh vẫn còn cao.

– Hậu quả: tạo sức ép đối với các vấn đề ăn, mặc, ở, học hành, việc làm, phúc lợi xã hội, môi trường,… kìm hãm sự phát triển kinh tế – xã hội…

– Biện pháp: thực hiện chính sách dân số và phát triển kinh tế xã hội để hạ thấp tỉ lệ gia tăng dân số.

Dân cư trên thế giới thường sinh sống chủ yếu ở những khu vực nào? Tại sao?

Bùng nổ dân số khiến mất cân đối tự nhiên. Vậy nguyên do bùng nổ dân số là gì ? Hãy cùng GiaiNgo đi tìm nguyên do dẫn tới việc bùng nổ dân số nhé !

Thất nghiệp, lây lan dịch bệnh, đất nước chậm phát triển… là những hiện tượng của việc bùng nổ dân số. Vậy nguyên nhân bùng nổ dân số là gì? Mời bạn đọc theo dõi bài viết của GiaiNgo để biết thêm về vấn đề này nhé!

Bạn đang đọc: Nguyên nhân bùng nổ dân số là gì? Hậu quả và cách giải quyết

Bùng nổ dân số là gì? Gia tăng dân số là gì?

Bùng nổ dân số hay ngày càng tăng dân số là một trạng thái thống kê theo đó số lượng của một sinh vật vượt quá năng lực chống đỡ của thiên nhiên và môi trường sống của nó. Theo cách nói thường thì, thuật ngữ thường chỉ mối quan hệ giữa số lượng con người và môi trường tự nhiên .

Bùng nổ dân số hoàn toàn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội và hệ sinh thái tự nhiên. Bùng nổ dân số xảy ra khi tỉ lệ ngày càng tăng tự nhiên vượt quá 2,1 %. Dân số tăng nhanh vượt quá năng lực giải quyết những vấn đề ăn, mặc, ở, học tập, việc làm … đã trở thành gánh nặng so với những nước chậm tăng trưởng .

Nguyên nhân bùng nổ dân số

Những nguyên do chính dẫn đến việc bùng nổ dân số :

Sự “chênh lệch lớn về tỉ lệ Sinh Tử”:

Trong quá trình đầu lịch sử dân tộc tăng trưởng của quả đât, tỷ suất sinh khá cao do nhu yếu duy trì nòi giống và nhu yếu lực lượng sản xuất Giao hàng tăng trưởng xã hội. Trong khi đó tỷ suất tử cũng tương đối cao do điều kiện kèm theo sống hạn chế, thiên tai, dịch bệnh nhiều … Do đó trong quy trình tiến độ này thì tỉ lệ sinh và tử tương đối cân đối .trái lại trong tiến trình “ bùng nổ dân số ” tỷ suất sinh vẫn liên tục được duy trì. Trong khi đó tỷ suất tử có xu thế giảm do điều kiện kèm theo sống được nâng cao ; cùng với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật. Các nhu yếu cơ bản của con người được chú trọng đặc biệt quan trọng là trong công tác làm việc vệ sinh và y tế dẫn tới việc tỷ suất tử giảm xuống .

Quan niệm lạc hậu:

Đối với 1 số ít nước, đặc biệt quan trọng là những nước phương Đông vẫn giữ một số ít ý niệm lạc hậu sinh nhiều con. Quan trọng nhất là vấn đề “ trọng Nam khinh Nữ ”, muốn sinh con trai .

Nhu cầu về “lực lượng sản xuất”:

Những quốc gia kém phát triển, nhất là những nước nông nghiệp luôn có nhu cầu lao động chân tay cao.

Xem thêm: Cách Kết Nối Loa Bluetooth Với Máy Tính Đơn Giản Nhất 2021

Sự bùng nổ dân số thế giới hiện nay diễn ra ở đâu?

Mức tăng mạnh nhất là tại những nước ; lục địa nghèo và kém đô thị hoá nhất, châu Á và châu Phi. Các báo cáo giải trình cho thấy hầu hết sự ngày càng tăng đô thị trong vòng 25 năm tới sẽ diễn ra tại những nước đang tăng trưởng .Một tỷ người, một phần sáu dân số quốc tế, hay một phần ba dân số đô thị, hiện sống trong những khu đô thị tồi tàn, vốn được coi là “ mảnh đất phì nhiêu ” cho những vấn đề xã hội như tội phạm, nghiện ma tuý, nghiện rượu, nghèo nàn và thất nghiệp. Ở nhiều nước nghèo, những khu nhà ổ chuột có tỷ suất bệnh dịch cao vì những điều kiện kèm theo vệ sinh kém, suy dinh dưỡng và thiếu dịch vụ chăm nom y tế cơ sở .

Hậu quả của bùng nổ dân số

Một số vấn đề xảy ra khi bùng nổ dân số :

• Thiếu nước sạch cho nước uống cũng như xử lý nước thải và xả thải. Một số quốc gia, như Ả Rập Xê Út, dùng kỹ thuật khử muối đắt tiền để giải quyết vấn đề thiếu nước.
• Suy giảm các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
• Tăng mức độ ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, ô nhiễm đất và ô nhiễm tiếng ồn. Khi một quốc gia đã công nghiệp hoá và trở nên giàu có, sự quản lý của chính phủ và cải tiến công nghệ sẽ giúp làm giảm ô nhiễm một cách bền vững, thậm chí khi dân số tiếp tục tăng.
• Phá rừng và mất hệ sinh thái giúp duy trì oxi trong khí quyển và cân bằng carbon dioxide, khoảng tám triệu héc ta rừng bị mất mỗi năm.
• Thay đổi thành phần khí quyển và hậu quả nóng lên toàn cầu.
• Mất đất canh tác không thể phục hồi và sa mạc hoá. Phá rừng và sa mạc hoá có thể bị ngăn chặn bởi việc chấp nhận các quyền sở hữu và chính sách này đã thành công thậm chí khi dân số tiếp tục tăng.
• Nhiều giống loài bị tuyệt chủng. Từ môi trường sống bị giảm bớt trong các khu rừng nhiệt đới vì các kỹ thuật phát quang và đốt thỉnh thoảng do những người dân du canh thực hiện. Đặc biệt tại các quốc gia có dân số nông nghiệp tăng trưởng nhanh, tỷ lệ tuyệt chủng hiện tại có thể lên tới 140,000 giống loài mỗi năm.
• Tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh và trẻ em cao. Tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh cao do nghèo đói. Các quốc gia giàu với mật độ dân số cao có tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh thấp.
• Tăng cơ hội phát sinh của bệnh dịch và dịch lớn. Vì nhiều lý do môi trường và xã hội, gồm cả các điều kiện sống quá đông đúc; suy dinh dưỡng và không có, không thể tiếp cận, hay tiếp cận không đầy đủ các dịch vụ chăm sóc y tế, người nghèo thường dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.
• Đói, suy dinh dưỡng hay chế độ ăn không đầy đủ với sức khoẻ kém và các bệnh do thiếu ăn (ví dụ còi cọc).
• Đói nghèo cùng với lạm phát ở một số vùng và mức độ hình thành tư bản kém. Đói nghèo và lạm phát trở thành vấn đề lớn hơn bởi các chính sách kinh tế và quản lý kém của chính phủ.
• Tuổi thọ thấp tại các nước có dân số tăng nhanh.
• Các điều kiện sống mất vệ sinh vì suy giảm nguồn nước.
• Tỷ lệ tội phạm cao vì tăng các tổ chức buôn bán ma tuý và tội phạm bởi những người ăn cắp các nguồn tài nguyên để tồn tại.
• Xung đột về các nguồn tài nguyên đang cạn kiệt, dẫn tới gia tăng các nguy cơ chiến tranh.
• Lương thấp. Trong mô hình kinh tế cung và cầu, khi số lượng người lao động tăng (tăng cung) kết quả làm hạ lương bổng (giá giảm) khi nhiều người cùng cạnh tranh cho một công việc.

Phương hướng giải quyết bùng nổ dân số

Tuy những khuynh hướng lúc bấy giờ của quốc tế không cho thấy bất kể một giải pháp thực tiễn nào cho sự quá tải dân số của loài người trong thế kỷ XXI. Một số giải pháp giảm nhẹ đã được hay hoàn toàn có thể được vận dụng để giảm tai hại của sự quá tải dân số :

Kiểm soát sinh sản ( kế hoạch hóa gia đình)

Quá tải dân số tương quan tới vấn đề trấn áp sinh sản, 1 số ít vương quốc châu Á như Cộng hoà Nhân dân Trung Quốc, sử dụng những giải pháp mạnh để giảm tỷ suất sinh. Một số nhà chỉ huy và nhà môi trường tự nhiên ( như Ted Turner ) đã cho rằng Liên hiệp quốc thiết yếu phải vận dụng khắt khe một giải pháp hạn chế sinh sản như kiểu Trung Quốc trên toàn thế giới .

Giáo dục và tuyên truyền

Một cách nữa là tập trung chuyên sâu vào giáo dục về quá tải dân số, kế hoạch hoá mái ấm gia đình. Các giải pháp trấn áp sinh sản ; và sản xuất những dụng cụ trấn áp sinh sản như bao cao su cho nam / nữ và thuốc tránh thai dễ tiếp cận .

Ở Ai Cập đã thông tin một chương trình giảm sự quá tải dân số của mình bằng giáo dục kế hoạch hoá mái ấm gia đình và đưa phụ nữ vào lực lượng lao động .

Định cư ngoài Trái Đất

Trong thập niên 1970, Gerard O’Neill đã yêu cầu xây những nơi sinh sống ngoài thiên hà hoàn toàn có thể cung ứng gấp 30,000 lần năng lực của Trái Đất chỉ bằng cách sử dụng vành đai tiểu hành tinh và rằng cả hệ mặt trời. Có năng lực cung ứng cho sự ngày càng tăng dân số như hiện tại trong hàng nghìn năm nữa .

Bài viết liên quan: Nguyên nhân sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu

Hi vọng với những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên do bùng nổ dân số là gì và những giải pháp khắc phục lúc bấy giờ. Đừng quên theo dõi GiaiNgo để update những nội dung mới mỗi ngày nhé !