Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ phải sử dụng chỉ phẫu thuật tự tiêu khi khâu vết thương hoặc vết mổ. Vậy chỉ tự tiêu là gì? Chỉ phẫu thuật tự tiêu trong bao lâu? Show  1. Chỉ phẫu thuật tự tiêu là gì?Trong quá trình thực hiện phẫu thuật, một khâu quan trọng không thể thiếu đó chính là tiến hành khâu vết thương. Nhưng việc dùng chỉ để đóng miệng vết thương hoặc vết mổ cũng được phân làm nhiều loại. Thường sẽ dựa trên tính chất của chỉ như tiêu hay không tiêu. Chỉ không tiêu là các chỉ cần phải cắt bỏ sau khi vết thương lành lại. Bệnh nhân phải tái khám để bác sĩ xử lý chỉ. Một số trường hợp đặc biệt, chỉ không tiêu có thể sẽ được lưu lại vĩnh viễn. Ngược lại, chỉ tự tiêu là loại chỉ sẽ được các enzyme trong mô tế bào cơ thể phân giải một cách tự nhiên sau một khoảng thời gian nhất định sử dụng. Thường sau khi vết thương đã ổn định hoàn toàn thì chỉ sẽ tự tan ra và biến mất. Chỉ tự tiêu chủ yếu được làm từ các vật liệu đặc biệt như collagen trong ruột cừu và bò, protein từ động vật và polyme tổng hợp…vv; tất cả thành phần này đều có thể được phân huỷ và hấp thụ bởi cơ thể con người. Trong thực tế lâm sàng, người ta lấy mốc sau 60-90 ngày, nếu chỉ có khả năng phân huỷ và mất đi tác dụng chịu lực thì được xem là chỉ tự tiêu. 2. Chỉ tự tiêu được sử dụng khi nào?Các bác sĩ chọn cách đóng vết thương bằng loại chỉ gì, kỹ thuật khâu như thế nào là tùy thuộc vào kích thước, độ sâu, vị trí và loại vết thương cũng như chuyên môn và kinh nghiệm thực hành của bản thân từng người. So với chỉ tự tiêu, loại chỉ không tiêu có khả năng chịu lực và thời gian duy trì dài, khả năng làm căng da, ít để lại sẹo. Vì vậy chúng thường được dùng để khâu vết thương ngoài da; vị trí đòi hỏi tính thẩm mỹ cao khi liền sẹo. Chỉ tự tiêu có khả năng chịu lực và thời gian duy trì ngắn hơn; nhưng lại ít phản ứng với tác động từ ngoại lực, giảm được nguy cơ bị nhiễm trùng hoặc bị đào thải. Với các vết thương phải khâu sâu ở lớp trong, bác sĩ cần khâu nhiều lớp mô lại với nhau bằng các mũi khâu có thể hòa tan mà sau đó không cần phải cắt chỉ; lúc này chỉ tự tiêu là sự lựa chọn tối ưu. Các nguyên tắc trên chỉ mang tính tương đối. Tùy vào đặc điểm vết thương, mục đích khâu, điều kiện thực tế; bác sĩ sẽ là người quyết định cuối cùng về việc loại chỉ nào sẽ được sử dụng. Một số trường hợp khâu vết thương bên ngoài sẽ sử dụng chỉ tự tiêu khi chúng ta không cần, không thể, hoặc không nên cắt chỉ sau khâu. Các trường hợp khâu bên ngoài có sử dụng chỉ tự tiêu:– Khâu vết thương sau nhổ răng, thường là răng số 8 (răng khôn) – Làm liền vết rách ở mặt trong niêm mạc môi, miệng hoặc lưỡi – Khâu vết thương sâu trong lỗ mũi hoặc lỗ tai – Khâu vết mổ cắt bao quy đầu – Khâu âm đạo và tầng sinh môn – Khâu vết mổ trong hậu môn, như là mổ trĩ – Trong sinh mổ: một số bác sĩ sẽ lựa chọn phương án dùng chỉ không tiêu, khi đó sẽ phải rút chỉ sau sinh. Tuy nhiên ngược lại, một số bác sĩ khác sẽ dùng chỉ tự tiêu để khâu vết mổ. 3. Chỉ phẫu thuật tự tiêu trong bao lâu?Quá trình phân huỷ của chỉ tự tiêu sẽ chịu tác động từ nhiều yếu tố, chẳng hạn như: Thủy phân, sự phân hủy enzim và khả năng phân giải protein. Thông thường, trong quá trình hồi phục vết thương, chỉ tự tiêu sẽ giữ các liên kết giữa các mô đủ lâu để chúng tự lành sau đó sẽ tự tiêu biến mà không để lại bất kỳ vật chất nào lại trên mô tế bào; thường quá trình này sẽ kéo dài trong khoảng thời gian tầm 8 – 10 tuần. Tuy nhiên, thời gian tự tiêu còn tùy thuộc khá nhiều vào Vật liệu dùng để khâu vết thương, Kích thước chỉ khâu được sử dụng, Kiểu khâu vết thương, Mức độ thương tổn và Thể trạng của từng người. Có 2 mốc thời gian đánh giá khả năng tự tiêu của một loại chỉ đó là Thời gian chịu được lực căng giữ vết khâu tốt và Thời gian chỉ tan hoàn toàn Người bệnh có thể tham khảo thời gian của từng loại chỉ tự tiêu theo bảng sau:
4. Một số lưu ý khi chăm sóc vết khâu bằng chỉ tự tiêuNgười bệnh cần phải làm theo hướng dẫn chăm sóc của bác sĩ sau khi vết thương được đóng bằng chỉ phẫu thuật tự tiêu. Trong phần lớn các trường hợp, bệnh nhân có thể bắt đầu tắm rửa và vệ sinh cơ thể một cách nhẹ nhàng từ lúc 24 giờ sau khi đóng vết thương. Mặc dù vậy, việc ngâm mình trong bồn tắm trong một thời gian nhất định vẫn là điều cần tránh tại thời điểm này. Cách chăm sóc vết thương khâu bằng chỉ phẫu thuật tự tiêu như sau: – Thay băng đúng cách, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. – Vệ sinh, tắm rửa theo hướng dẫn của bác sĩ. – Nhanh chóng lau vùng vết thương cho mau khô sau khi tắm. – Cố gắng giữ cho khu vực vết thương luôn được sạch sẽ, khô ráo. – Không tự ý dùng băng, gạc không rõ nguồn gốc che đắp lên vết thương mà không có chỉ định của bác sĩ . – Tránh sử dụng xà phòng trực tiếp lên vết thương. – Không tắm bồn hoặc bơi lội cho đến khi vết thương lành hẳn. – Tránh các hoạt động mạnh có thể làm căng dãn, co kéo vết thương. – Mặc quần áo vừa vặn, thoáng mát quanh khu vực vết thương. – Luôn rửa tay kỹ lưỡng trước khi chạm vào vết thương hoặc khi thay băng. 5. Chỉ tự tiêu có cần cắt không?Đúng như tên gọi, chỉ phẫu thuật tự tiêu có thể biến mất một cách tự nhiên mà không cần can thiệp gì. Như vậy, không nên cố gắng loại bỏ bất kỳ mũi khâu nào mà không có sự chấp thuận của bác sĩ. Ta không cần phải cắt chỉ trước thời hạn để đảm bảo sự trọn vẹn khi lành vết thương. Điều cần làm là theo dõi và chăm sóc vết thương theo các hướng dẫn bên trên nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng khác. Cần giữ cho vết thương luôn sạch sẽ và khô ráo. Khi có các dấu hiệu của vết thương bị nhiễm trùng như sau thì nên thăm khám sớm: – Vùng da xung quanh vết thương sưng, nóng, đỏ… – Cảm giác đau nặng hơn từ khu vực vết thương. – Có mùi khó chịu hoặc dịch bất thường chảy ra từ vị trí khâu. – Sốt, mệt mỏi. 6. Chỉ phẫu thuật tự tiêu không biến mất thì sao?Trên thực tế khi hết thời gian của chỉ tự tiêu, vẫn sẽ có một vài trường hợp không thể tự hấp thụ hết được các thành phần của chỉ. Điều này khiến cho chỉ bị giữ lại một phần trên cơ thể và có thể gây viêm nhiễm hoặc không. Sau khi hết thời gian nhưng thấy chỉ chưa tiêu hết; lúc này người bệnh mới nên tìm đến phòng khám hoặc cơ sở y tế uy tín để tiến hành cắt chỉ. Chúng ta không cần phải quá lo lắng; bản chất của chỉ tự tiêu không hề có tính nguy hiểm đối với cơ thể. Hơn nữa, người bệnh vẫn có thể tiến hành cắt chỉ tự tiêu tương tự như việc cắt chỉ khâu bình thường. Khi tiến hành khâu, vết khâu sẽ được chuyên gia khâu một cách khéo léo để ngay khi hết tình trạng sưng và các tế bào lành như ban đầu thì có thể cắt được dễ dàng thông qua các mũi khâu lộ ra bên ngoài. Chỉ phẫu thuật tự tiêu trong bao lâu là câu hỏi của nhiều người. Qua bài viết này, mong rằng người bệnh sẽ hiểu rõ hơn về chỉ phẫu thuật tự tiêu và có được hướng giải quyết khi xảy ra tình huống bất thường sau khi thực hiện khâu bằng loại chỉ này. Quý bệnh nhân có nhu cầu tư vấn sức khỏe về chăm sóc vết thương, xin hãy liên hệ với Bác sĩ Luân; Số điện thoại – Zalo: 0395621593 hoặc Fanpage Bác sĩ Luân – Bệnh viện Yên Lạc để được hỗ trợ. Bác sĩ Nguyễn Văn Luân |
