Người thực vật sống được bao lâu

Người thực vật sống được bao lâu

Bà Munira Abdulla tỉnh dậy sau 28 năm dài sống thực vật. Con trai bà đưa bà đi thăm đền Sheikh Zayed - Ảnh: The National (UAE)

Năm 1991, bà Munira Abdulla, lúc đó 32 tuổi ở Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), đi đón con trai Omar Webair 4 tuổi ở trường mẫu giáo. Họ ngồi trên ghế sau của xe hơi. Một chiếc xe buýt chở học sinh đã lao vào họ trên đường về. Trong giây phút sinh tử, người mẹ kịp bế con trai ôm chặt vào lòng và giúp cậu bé khỏi chấn thương sọ não.

Vào thời điểm đó do không có điện thoại di động, họ không thể gọi xe cấp cứu. Bà Abdulla nằm ở hiện trường nhiều giờ trước khi được đưa đến bệnh viện. Tại đây, bà được chuyển sang bệnh viện ở London nhưng các bác sĩ ở Anh xác định bà đã rơi vào tình trạng sống thực vật, hoàn toàn không có phản ứng gì với các tác động bên ngoài dù vẫn cảm nhận được cảm giác đau.

Sau đó, bà được đưa trở lại bệnh viện ở Al Ain, UAE. Sự sống của bà được duy trì bằng truyền dịch. Bà được vật lý trị liệu để cơ bắp không bị teo do thiếu vận động.

Theo tờ The National (UAE), từ khi mẹ sống thực vật, đến bệnh viện đã trở thành một phần trong thói quen của cậu bé Webair và mãi cho đến khi anh trưởng thành. Anh Webair đi bộ khoảng 4km mỗi ngày để gặp mẹ, ngồi bên mẹ hàng giờ mỗi ngày, dù mẹ không nói gì. Webair cho rằng anh có thể cảm nhận được biểu cảm của mẹ và đoán được bà có đang đau hay không.

Có những thời điểm tình trạng của mẹ khiến Webair khó duy trì công việc nhưng anh luôn tìm cách ở bên cạnh mẹ mình. "Tôi chưa bao giờ hối hận. Tôi tin rằng vì tôi luôn bên cạnh mẹ, Chúa đã cứu mẹ tôi", anh nói.

Người thực vật sống được bao lâu

Bà Munira Abdulla tỉnh dậy sau 28 năm dài sống thực vật. Con trai bà đưa bà đi thăm đền Sheikh Zayed - Ảnh: GETTY IMAGE

Bà Abdulla nằm viện trong nhiều năm ở UAE và phải chuyển nhiều bệnh viện theo yêu cầu bảo hiểm.

Tháng 4-2017, Thái tử Sheikh Mohamed bin Zayed của Abu Dhabi biết về tình trạng của bà, đề nghị hỗ trợ gia đình toàn bộ chi phí điều trị trong một chương trình chăm sóc toàn diện ở Đức.

Bà Abdulla trải qua nhiều cuộc phẫu thuật để khắc phục tình trạng cơ tay và chân bị co rút nghiêm trọng. Các bác sĩ tại Bệnh viện Schön Klinik Bad Aibling, cách Munich khoảng 50km về phía đông nam, ưu tiên trị liệu vật lý và điều trị chứng động kinh cho bà Abdulla.

Tiến sĩ Ahmad Ryll, chuyên gia về thần kinh học và bác sĩ Abdull ở Đức, cho biết: "Mục tiêu chính của chúng tôi là cấy vào ý thức mong manh của bệnh nhân về cơ hội hồi phục tốt trong một cơ thể khỏe mạnh, giống như một cái cây mỏng manh cần đất tốt để phát triển".

Ngoài ra, bà Abdulla đã được cho dùng thuốc để cải thiện sự tỉnh táo, nhịp sinh học… Việc điều trị có tác dụng. Tình trạng của bệnh nhân được cải thiện và bà dường như bắt đầu nhận ra con mình và các bác sĩ.

Khoảng một năm sau, tháng 6-2018, vào tuần cuối cùng của chu trình điều trị ở Đức, điều bất ngờ đã xảy ra. Anh Webair cãi vã với các bác sĩ trong phòng bệnh. Mẹ anh, dường như bị chấn động bởi những âm thanh lớn, bắt đầu cử động.

"Bà tạo ra những âm thanh lạ. Tôi đã gọi các bác sĩ hãy kiểm tra nhưng họ nói mọi thứ đều ổn. Ba ngày sau, tôi thức dậy vì nghe tiếng gọi mình. Đó là mẹ. Mẹ đang gọi tên tôi. Tôi như bay lên với niềm vui sướng. Trong nhiều năm tôi đã mơ về giây phút này, và tên tôi là từ đầu tiên mẹ gọi", Webair nhớ lại.

Sau đó, bà Abdulla gọi tên những người khác trong gia đình, những người mà dường như bà dã mong đợi có ở bên cạnh. Sau đó, bà bắt đầu có nhận thức và phản ứng tốt hơn.

Hiện bà Abdulla đã có thể trả lời các câu hỏi mặc dù còn khó khăn, đọc được Kinh Qur'an. Bà cũng có thể nói mình đang bị đau ở đâu, trò chuyện với con trai.

Tôi chia sẻ câu chuyện của mẹ là để nói với mọi người đừng bao giờ từ bỏ hi vọng với người mình yêu thương. Đừng coi họ như đã chết trong khi họ đang trong tình trạng sống thực vật. Trong suốt những năm bác sĩ nói với tôi rằng trường hợp của mẹ tôi là tuyệt vọng, và những phương pháp điều trị tôi khẩn cầu là vô nghĩa, tôi vẫn làm bất cứ điều gì có thể để cải thiện tình trạng của bà.

Omar Webair

Đừng bao giờ từ bỏ hi vọng

Bà Abdulla đã trở về Abu Dhabi với gia đình và tiếp tục được điều trị vật lý trị liệu và phục hồi chức năng ở bệnh viện. Anh Webair thỉnh thoảng đưa mẹ ra nhà thờ Hồi Sheikh Zayed - một nơi được xây dựng sau khi bà gặp nạn trên xe lăn.

Theo thông tin của bệnh viện Mafraq vào tháng 3-2019, bệnh nhân đã có thể tự giao tiếp với bản thân và xung quanh một cách rất hợp lý, đặc biệt là trong các tình huống quen thuộc. Báo cáo khẳng định bệnh nhân cần tiếp tục được vật lý trị liệu thường xuyên để cải thiện tư thế ngồi và đề phong nguy cơ bị co rút cơ.

Người thực vật sống được bao lâu
Vấn đề hôm nay: Câu chuyện hiếu thảo

HỒNG VÂN

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Bình - Khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long. Bác sĩ Nguyễn Bình đã có hơn 20 năm kinh trong lĩnh vực gây mê- hồi sức.

Chết não là thuật ngữ chỉ sự mất chức năng hoàn toàn của não bộ bao gồm cả thân não trong khi tim vẫn còn đập, tứ chi còn ấm hồng nhờ vào sự hỗ trợ của y tế. Bệnh nhân rơi vào trạng thái sống thực vật khi chết não. Khi một bệnh nhân chết não, bác sĩ điều trị cần giải thích rõ cho người nhà để lựa chọn duy trì tiếp đời sống thực vật hoặc ngừng thực hiện các biện pháp hỗ trợ như thở máy, truyền dịch để kết thúc trạng thái tồn tại thực vật.

Chết não là tình trạng mất hoàn toàn chức năng của não và thân não. Thân não là cấu trúc nối giữa hai bán cầu não bộ và tủy sống, có chức năng dẫn truyền các tín hiệu thần kinh từ não ra ngoại vi thông qua tủy sống. Bên cạnh đó, thân não còn là nơi điều hòa và kiểm soát các hoạt động sống quan trọng của cơ thể, bao gồm hô hấp, tuần hoàn và điều hòa thân nhiệt. Một bệnh nhân được chẩn đoán chết não khi hoạt động chức năng của não, tim, phổi đều ngưng hoàn toàn. Các biểu hiện trên lâm sàng mà bác sĩ và người nhà có thể quan sát được như tim đập, tứ chi ấm hồng, cơ thể mềm mại có được là nhờ vào các thiết bị hỗ trợ y tế. Khác với chết lâm sàng, chết não là tình trạng tổn thương vĩnh viễn và không phục hồi.

Trên thực tế lâm sàng, có nhiều bệnh nhân vào viện trong bốt cảnh hôn mê sâu, xét nghiệm điện não đồ không phát hiện sóng điện não bình thường hay còn gọi là điện não đồ phẳng nhưng các hệ cơ quan khác vẫn còn có thể tự hoạt động như tim đập, nước tiểu còn được sản xuất. Những trường hợp này được hiểu có tình trạng chết nào không hoàn toàn hay duỗi cứng mất não.

Nguyên nhân gây chết nào khá đa dạng, khác nhau ở từng bệnh nhân. Một số người bệnh chỉ có một tổn thương gây chết não trong khi số khác có cùng lúc nhiều nguyên nhân. Các bệnh lý có thể gây chết não thường gặp nhất bao gồm chấn thương sọ não, xuất huyết dưới màng nhện, chảy máu trong nhu mô não, viêm màng não, áp xe màng não. Khi áp lực nội sọ tăng cao hơn huyết áp trung bình, máu từ tim không bơm được đến não. Khi đó, các tế bào não thiếu oxy nuôi dưỡng, trở nên phù nề và tiếp tục khiến áp lực nội sọ tăng cao tạo nên vòng tròn bệnh lý phức tạp.

Người thực vật sống được bao lâu

Chết não là tình trạng tổn thương vĩnh viễn và không phục hồi

Kết luận một bệnh nhân chết não là việc làm mang tính pháp lý và đòi hỏi sự chính xác cao. Chết não được xác định thông qua việc sử dụng phối hợp nhiều thông tin khác nhau bao gồm các triệu chứng lâm sàng, các thử nghiệm lâm sàng, phương pháp cận lâm sàng và thời gian chết não.

Tiêu chuẩn lâm sàng để chẩn đoán chết não bao gồm các triệu chứng sau:

  • Điểm Glasgow : 3 là bằng chứng của việc rơi vào tình trạng hôn mê sâu
  • Phản xạ ánh sáng mất
  • Đường kính đồng tử giãn cố định khoảng 4mm cả hai mắt
  • Phản xạ giác mạc bảo vệ mắt biến mất
  • Phản xạ ho khi có kích thích như hút đờm dãi không còn
  • Phản xạ đầu mắt mất
  • Phản xạ mắt tiền đình không còn
  • Khi tháo bỏ máy thở, người bệnh không có khả năng tự thở.

Sau khi nghi ngờ một tình trạng chết não, bác sĩ sẽ thực hiện thêm các thử nghiệm lâm sàng khác để củng cố cho chẩn đoán bao gồm:

  • Thử nghiệm gây ho: trong khi tiến hành hút đờm dãi qua ống nội khí quản, tiến hành kích thích ngay tại vị trí chia nhánh của phế quản gốc nhưng phản xạ ho không xuất hiện.
  • Kiểm tra phản xạ mắt đầu: tiến hành nghiêng đầu người bệnh về một phía nhưng nhãn cầu không chuyển động về phía ngược lại.
  • Kiểm tra phản xạ mắt tiền đình: thực hiện bơm nước lạnh vào hai tai nhưng mắt không có đáp ứng bằng cách liếc mắt về phía tai có bơm nước. Phản xạ mắt tiền đình được thực hiện khi kiểm tra phản xạ mắt đầu cho kết quả không rõ ràng.
  • Thử nghiệm ngừng thở: cho người bệnh thở máy trong khoảng 10 phút với hàm lượng oxy 100%, sau đó tháo máy thở và cho bệnh nhân thở qua ống nội khí quản trong vòng 10 phút. Nghiệm pháp ngừng thở dương tính khi bệnh nhân không thể tự hô hấp trở lại.

Tiêu chuẩn cận lâm sàng giúp chẩn đoán chết não bao gồm:

Điện não đồ: tiến hành đo điện não đồ cho hình ảnh sóng điện não phẳng. không quan sát thấy hình ảnh các sóng điện não thông thường.

Người thực vật sống được bao lâu

Điện não đồ giúp chẩn đoán chết não

  • Chụp CT scan não: tiến hành chụp cắt lớp vi tính não bộ có bơm thuốc cản quang nhưng không quan sát thấy hình ảnh các mạch máu ngấm thuốc.
  • Siêu âm Doppler xuyên sọ: bệnh nhân chết não sẽ không quan sát thấy hình ảnh sóng Doppler thông thường hoặc có nhưng mất sóng tâm trương.
  • Chụp mạch não: không quan sát thấy hình ảnh mạch máu não trên phim chụp.
  • Chụp đồng vị phóng xạ não: không thấy hình ảnh tập trung các chất phóng xạ trong nhu mô não sau khi chụp 30 phút, 60 phút và 120 phút.

Tiêu chuẩn thời gian để chẩn đoán chết não bao gồm: Thời gian để chẩn đoán chết não ít nhất khoảng 12 giờ kể từ lúc người bệnh xuất hiện các triệu chứng lâm sàng điển hình của chết não.

Xác định một trường hợp chết não là một quy trình phức tạp có liên quan đến pháp luật. Bộ Y tế quy định ekip chẩn đoán chết não phải bao gồm 3 bác sĩ đáp ứng đủ điều kiện theo quy định. Lặp lại các xét nghiệm để chẩn đoán chết não vào các thời điểm 6 giờ và 12 giờ kể từ lần chẩn đoán đầu tiên.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

XEM THÊM: