Vai trò của tuyến thượng thận là giải phóng một số hormone trực tiếp vào máu, nhiều trong số các hormone này có liên quan đến cách cơ thể phản ứng với sự căng thẳng và một số hormone lại rất quan trọng đối với sự tồn tại của cơ thể. Cả hai phần của tuyến thượng thận (vỏ thượng thận và tuỷ thượng thận) đều thực hiện các chức năng riêng biệt. Tuyến thượng thận là các tuyến nội tiết sản xuất nhiều loại hormone bao gồm adrenaline và steroid aldosterone và cortisol. Chúng ở vị trí trên đầu của mỗi quả thận. Mỗi tuyến có vỏ ngoài tạo ra hormone steroid và tuỷ trong. Bản thân vỏ thượng thận được chia thành ba vùng: vành glomerulosa, fasciculata và reticularis. Vỏ thượng thận sản xuất ba loại hormone steroid chính: Mineralocorticoids, glucocorticoids, androgens. Việc sản xuất hormone steroid được gọi là steroidogenesis và liên quan đến một số phản ứng cũng như các quá trình diễn ra trong tế bào vỏ não. Tủy tạo ra chất dẫn truyền thần kinh như epinephrine và dopamine có chức năng tạo phản ứng nhanh chóng khắp cơ thể trong các tình huống căng thẳng. Tuyến thượng thận được kiểm soát bởi tuyến yên - một phần khác của hệ thống nội tiết. Các tín hiệu bất thường có thể phá vỡ lượng hormone do tuyến yên truyền cho tuyến thượng thận sản xuất. Điều này có thể khiến chúng sản xuất quá nhiều hoặc quá ít hormone. Mất cân bằng nội tiết tố có thể gây ra một loạt các triệu chứng và các vấn đề về sức khỏe.  Hệ thống nội tiết con người Tuyến thượng thận tiết ra một số loại hormone khác nhau được chuyển hóa bởi enzyme hoặc trong tuyến hoặc trong các bộ phận khác của cơ thể. Những hormone này có liên quan đến một số chức năng sinh học thiết yếu. 2.1. CorticosteroidCorticosteroid là một nhóm các hormon steroid được sản xuất từ vỏ của tuyến thượng thận. Corticosteroid được đặt tên theo từng chức năng của nó.
Cấu trúc aldosterone
Glucocorticoids chịu ảnh hưởng điều tiết của trục dưới đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận (HPA). Sự tổng hợp glucocorticoids được kích thích bởi hormon vỏ thượng thận (ACTH) - một loại hormone được giải phóng vào máu bởi tuyến yên trước. Đổi lại, việc sản xuất ACTH được kích thích bởi sự hiện diện của hormone corticotropin (CRH)-được giải phóng bởi các tế bào thần kinh của vùng dưới đồi. ACTH hoạt động trên các tế bào tuyến thượng thận trước tiên bằng cách tăng mức độ StART trong các tế bào, và sau đó tất cả enzym P450 steroid. Sự bài tiết của glucocorticoids được điều hoà chủ yếu bởi hệ thống renin - angiotensin - aldosterone (RAAS). Nồng độ kali ở mức thấp hơn nồng độ ACTH. Các cảm biến của huyết áp trong thận giải phóng enzyme renin vào máu và bắt đầu một loạt các phản ứng dẫn đến sự hình thành angiotensin II. Các thụ thể angiotensin trong tế bào của vách glomerulosa nhận ra chất này và khi liên kết chúng kích thích giải phóng aldosterone. Vị trí tuyến thượng thận 2.2. Chất dẫn truyền thần kinhChất dẫn truyền thần kinh chủ yếu là epinephrine và norepinephrine, adrenaline và noradrenaline. Các tuyến thượng thận sẽ chịu trách nhiệm cho hầu hết các adrenaline lưu thông trong cơ thể, nhưng chỉ có một lượng noradrenaline lưu hành. Những hormone này được giải phóng bởi tủy thượng thận, nơi chứa một mạng lưới mạch máu dày đặc. Adrenaline và noradrenaline hoạt động tại adrenoreceptors trên toàn cơ thể, với các tác dụng bao gồm tăng huyết áp và nhịp tim. Ngoài ra, nó còn chịu trách nhiệm cho phản ứng đấu tranh được đặc trưng bởi việc thở nhanh và nhịp tim, tăng huyết áp và co thắt mạch máu ở nhiều bộ phận của cơ thể. 2.3. AndrogensAndrogens được sản xuất bởi lớp trong cùng của vỏ não, và vành reticularis. Sản xuất nội tiết tố androgen được chuyển đổi thành hormone giới tính với đầy đủ chức năng trong tuyến sinh dục và các cơ quan đích khác. Tuyến thượng thận không hoạt động hoặc hoạt động không bình thường có thể là do chính bản thân tuyến thượng thận hoặc nguyên nhân gốc rễ có thể là do khiếm khuyết ở tuyến khác.
Tăng sản thượng thận bẩm sinh Các tuyến thượng thận có vai trò đa chức năng trong hệ thống nội tiết. Hai phần rất khác nhau của tuyến này là tủy và vỏ não, đều điều chỉnh và duy trì nhiều quá trình từ chuyển hóa đến phản ứng. Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY Nguồn tham khảo: webmd.com, hopkinsmedicine.org, healthline.com Video đề xuất:
Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn! XEM THÊM XEM THÊM:
Đo áp lực thẩm thấu niệu là xét nghiệm nhằm xác định khối lượng các chất hòa tan trong một đơn vị thể tích nước tiểu thông qua việc đo nồng độ các chất hòa tan trong nước tiểu. Đây là phương pháp có độ chính xác cao và đóng vai trò hiệu quả trong việc hỗ trợ chẩn đoán bệnh lý thay vì xét nghiệm đo tỷ trọng nước tiểu. Áp lực thẩm thấu niệu biểu thị nồng độ các chất hòa tan trong nước tiểu, là giá trị cho thấy nồng độ nhiều hay ít của các ion như chloride, natri, ure hay kali. Glucose niệu cũng ảnh hưởng đến nồng độ thẩm thấu niệu khi lượng glucose trong nước tiểu tăng cao. Tỷ trọng nước tiểu ở người bình thường cũng phần nào phản ánh áp lực thẩm thấu niệu Đánh giá áp lực thẩm thấu niệu cho phép bác sĩ biết được khả năng của thận bệnh nhân trong việc duy trì cân bằng nước điện giải cho cơ thể. So sánh áp lực thẩm thấu niệu với áp lực thẩm thấu máu còn giúp đánh giá khả năng điều chỉnh của thận hoặc tìm hiểu các chất hòa tan bất thường trong nước tiểu. Tỷ lệ áp lực thẩm thấu niệu/ áp lực thẩm thấu huyết tương bình thường sẽ ở mức 1/3. Đo áp lực thẩm thấu niệu sẽ được chỉ định trong các trường hợp sau:
Đo áp lực thẩm thấu niệu để chẩn đoán những bất thường về dịch và điện giải trong cơ thể Về mẫu bệnh phẩm: mẫu bệnh phẩm được sử dụng để đo áp lực thẩm thấu niệu là nước tiểu 24h, bệnh nhân không cần nhịn ăn trước khi đo áp lực thẩm thấu niệu đối với mẫu bệnh phẩm nước tiểu ngẫu nhiên nhưng cần khai thác các thuốc mà bệnh nhân sử dụng trong vòng 72 giờ trước đó (nhất là các thuốc lợi tiểu) Cách đo áp lực thẩm thấu niệu:
Đối với mẫu bệnh phẩm nước tiểu ngẫu nhiên áp lực thẩm thấu niệu sẽ vào khoảng 50- 1200 mOsm/ kg H2O hay 50- 1200 mmol/kg Đối với mẫu bệnh phẩm sau nhịn ăn 12-14h áp lực thẩm thấu niệu bình thường là: trên 850 mmol/kg Thời gian lấy mẫu bệnh phẩm khác nhau sẽ cho kết quả khác nhau Các trường hợp tăng áp lực thẩm thấu niệu gồm có: Các trường hợp giảm áp lực thẩm thấu niệu gồm có: Tăng canxi máu làm giảm áp lực thẩm thấu niệu Độ thẩm thấu niệu sẽ đo số lượng các phần tử có hoạt tính thẩm thấu trong 1 kg nước tiểu phản ánh khả năng cô đặc nước tiểu của thận. Do đó xét nghiệm đặc biệt hữu ích để đánh giá tình trạng tăng hoặc giảm natri trong cơ thể, ngoài ra còn giúp chẩn đoán phân biệt giữa tăng nito máu nguồn gốc trước thận với hoại tử ống thận cấp do thiếu máu cục bộ. Tuy nhiên trong một số trường hợp gây ra thay đổi kết quả do các tác nhân như: Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm bệnh tật, từ đó có kế hoạch điều trị đạt kết quả tối ưu. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có các gói Khám sức khỏe tổng quát phù hợp với từng độ tuổi, giới tính và nhu cầu riêng của quý khách hàng với chính sách giá hợp lý, bao gồm: Kết quả khám của người bệnh sẽ được trả về tận nhà. Sau khi nhận được kết quả khám sức khỏe tổng quát, nếu phát hiện các bệnh lý cần khám và điều trị chuyên sâu, Quý khách có thể sử dụng dịch vụ từ các chuyên khoa khác ngay tại Bệnh viện với chất lượng điều trị và dịch vụ khách hàng vượt trội. Để đăng ký khám và điều trị nhanh nhất, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY. XEM THÊM: |
