Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi được bổ sung Vitamin A liều cao, tránh nguy cơ mắc các bệnh về thị lực, suy giảm miễn dịch. Show Theo số liệu của cuộc Tổng điều tra dinh dưỡng năm 2020, tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng tại Việt Nam đã được cải thiện đặc biệt trên 2 đối tượng bà mẹ và trẻ em. Cụ thể, thống kê cho thấy tình trạng thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở trẻ em dưới 5 tuổi đã giảm từ 14.2% xuống còn 9.5%, vitamin A trong sữa mẹ thấp đã giảm từ 35.5% xuống còn 18.3%. Đây là thành quả chiến dịch bổ sung viên nang vitamin A một năm 2 lần cho trẻ em trong độ tuổi được uống. Trong ngày 1/6 đến 2/6 hàng năm, hàng triệu trẻ dưới 5 tuổi được bổ sung Vitamin A liều cao tại các trung tâm y tế xã phường trên toàn quốc. Theo dược sĩ Hoàng Trọng Tín, Phó khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, vitamin A là loại vitamin tan trong dầu, là nhóm vitamin có chức năng điều hoà tổng hợp protein, có tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà và các bệnh khô mắt. Vitamin A còn đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ tính toàn vẹn của tế bào biểu mô, niêm mạc, da, ngoài ra còn đóng vai trò trong tăng trưởng và tăng cường miễn dịch của cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm virus. Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết cho cơ thể. Nhu cầu Vitamin A cho cơ thể thay đổi tùy độ tuổi, đối tượng, được tính bằng hoạt tính của vitamin A, biểu thị bằng đương lượng hoạt tính retinol (RAE).
Phụ nữ sau sinh và trẻ từ 6 tháng – 5 tuổi có nguy cơ thiếu Vitamin A cần bổ sung liều phòng ngừa mỗi 6 tháng như sau:
Theo dược sĩ Hoàng Trọng Tín, việc bổ sung vitamin A liều cao cho trẻ phải đúng liều lượng và đúng cách. Khi cho trẻ sử dụng vitamin A chúng ta cần lưu ý:
Phụ huynh đưa trẻ uống Vitamin A cần lưu ý, dù Vitamin A rất an toàn, nhưng phụ huynh cũng nên theo dõi sức khỏe của trẻ sau uống bổ sung trong vòng 2 ngày để xử trí nếu có các trường hợp tác dụng không mong muốn. Theo dược sĩ Hoàng Trọng Tín, một số tác dụng không mong muốn có thể xảy ra khi trẻ uống Vitamin A là nôn ói, tiêu chảy, đầy bụng, thóp hơi phồng, đau đầu, sưng tấy, ngứa da, sưng mặt hoặc môi, dị ứng. Các triệu chứng này chỉ kéo dài trong 1-2 ngày sau khi bổ sung Vitamin A có thể do trẻ quá nhạy cảm với thuốc, không phải tình trạng ngộ độc và không gây nguy hiểm cho trẻ. Dược sĩ Hoàng Trọng Tín cho biết, việc tự ý bổ sung Vitamin A quá mức cần thiết sẽ gây nhiều hệ lụy, ngộ độc, ảnh hưởng gan, thậm chí tử vong. Cụ thể, người lớn nếu dùng vitamin liều cao trên 1.500.000 đơn vị/ngày, trẻ em trên 300.000 đơn vị/ngày sẽ nguy cơ ngộ độc cấp sau khi uống thuốc từ 4 – 6 giờ. Trường hợp dùng liều cao trên 100.000 đơn vị/ngày liên tục trong 10 – 15 ngày có nguy cơ ngộ độc mạn với các triệu chứng điển hình tiêu chảy, gan to, da đổi màu, tăng calci, phù. Trẻ nhỏ ngộ độc có nguy cơ tăng áp lực nội sọ, ù tai,… Sử dụng vitamin A liên tục kéo dài gây hại cho gan, thậm chí có nguy cơ dẫn đến xơ gan. Chúng ta có nguy cơ tổn thương gan khi uống 15.000 – 40.000 đơn vị/ngày trong một năm, nếu sử dụng liều cao hơn, chỉ mất vài tháng sẽ ngộ độc. Thông thường, vitamin A có trong sữa mẹ, đặc biệt sữa non. Do đó trong vòng 6 tháng đầu đời, trẻ bú mẹ hoàn toàn không cần bổ sung vitamin này. Ngoài ra, vitamin A có trong thực phẩm như gan, thịt, cá, trứng, sữa, Các loại rau quả màu xanh, vàng, đỏ đậm như bông cải xanh, cà rốt, bí đỏ, đu đủ, gấc, rau dền,… có chứa nhiều provitamin A carotenoid (chủ yếu là beta carotene). Dù vitamin A có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể, song chúng ta không được tự ý sử dụng vitamin A một cách tùy ý. Nếu nghi ngờ trẻ thiếu hụt vitamin A, phụ huynh cần đưa đi khám bác sĩ chuyên khoa để xác định liều bổ sung phù hợp. Hằng năm Bộ Y tế đều tổ chức 2 đợt uống vitamin A cho trẻ vào ngày 1– 2/6 và ngày 1 – 2/12. Cha mẹ có thể đưa con tới Trạm y tế xã/phường để được uống Vitamin A liều cao miễn phí.Vai trò của Vitamin A với sự phát triển của trẻ em Vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển thể chất của trẻ em, góp phần tăng cường hệ miễn dịch chống lại các bệnh nhiễm trùng. Vitamin A giúp trẻ nhìn tốt và giúp trẻ có thể phân biệt màu sắc. Trẻ thiếu vitamin A thường chậm phát triển, dễ bị nhiễm trùng, mờ giác mạc và thậm chí có thể gây mù vĩnh viễn. Các nguồn cung cấp vitamin A gồm có: Sữa mẹ là một nguồn cung cấp dồi dào vitamin A cho trẻ. Do vậy, các bà mẹ nên nuôi trẻ bằng sữa mẹ đặc biệt là trong 6 tháng đầu đời của trẻ. Vitamin A có trong thực phẩm: thịt, trứng, cá... và các loại rau củ quả như rau xanh, trái cây có màu vàng đậm, đỏ đậm và xanh đậm. Trong một số trường hợp nếu vitamin A được bổ sung bằng thực phẩm không đủ, cần phải bổ sung vitamin A liều cao bằng thuốc tùy vào mức độ thiếu hụt của mỗi người. Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến cáo uống bổ sung Vitamin A định kỳ cho trẻ nhỏ 2 lần/năm cho các nước nằm trong vùng nguy cơ cao. Bộ y tế Việt Nam đã triển khai trên toàn quốc bổ sung định kỳ Vitamin A cho trẻ 6-36 tháng từ 1993 cho đến nay, nhờ đó đã giảm đáng kể trẻ bị các bệnh lý về mắt liên quan đến thiếu Vitamin A cũng như giảm tỉ lệ bệnh nặng và tử vong do tiêu chảy và sởi gây ra.
Lịch cho trẻ uống Vitamin A liều cao của Bộ Y tế: Nhằm phòng chống tình trạng thiếu Vitamin A ở trẻ dưới 5 tuổi, mỗi năm Bộ Y tế đều tổ chức 2 đợt uống vitamin A là ngày 1 – 2 tháng 6 và ngày 1 – 2 tháng 12 cho các trẻ dưới 6 tháng tuổi không được bú mẹ và trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu vitamin A. Việc uống Vitamin A cho trẻ được thực hiện tại Trạm Y tế phường/xã. Trong một số điều kiện nhất định, trường học cũng phối hợp với ngành y tế địa phương để tổ chức cho trẻ uống Vitamin A. Phụ huynh cần lưu ý mỗi đợt chỉ uống 1 lần duy nhất. Vì vậy, cần báo cho nhân viên y tế biết nếu con bạn đã được cho uống rồi trong đợt chiến dịch bổ sung Vitamin A. Lan Ngọc (Thanhuytphcm.vn) - Thông tin từ Trung tâm kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC) cho biết, HCDC sẽ tổ chức cho trẻ uống miễn phí vitamin A liều cao từ ngày 30/5/2022. Theo đó, người dân có thể đưa trẻ từ 6 tháng đến dưới 36 tháng tuổi tới uống vitamin A miễn phí tại các các phòng khám của HCDC (699 Trần Hưng Đạo, Phường 1, Quận 5; 180 Lê Văn Sỹ, Phường 10, quận Phú Nhuận; 957 đường 3 tháng 2 , Phường 7, Quận 11) từ ngày 30/5 đến 3/6/2022. Cùng với đó, từ ngày 1/6, người dân hãy cho trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi đi uống vitamin A theo hướng dẫn của trạm y tế xã/phường. Ngoài ra, bà mẹ trong vòng 1 tháng sau sinh cũng được bổ sung vitamin A liều cao tại bệnh viện. Bên cạnh chức năng về thị giác, vitamin A còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và bảo vệ toàn vẹn các tế bào biểu mô ở mắt, da, đường hô hấp, tiêu hóa và tiết niệu. Khi thiếu vitamin A, sản xuất các niêm mạc giảm, tế bào bị khô và xuất hiện sừng hóa. Biểu hiện này thường thấy ở mắt bắt đầu là khô kết mạc, sau đó tổn thương đến giác mạc và có thể gây loét, mù lòa nếu không được điều trị kịp thời. Vitamin A còn tham gia vào quá trình đáp ứng miễn dịch của cơ thể, làm tăng đề kháng của cơ thể đối với bệnh tật. Thiếu vitamin A trẻ dễ bị mắc bệnh nhiễm khuẩn và khi mắc bệnh, thời gian điều trị kéo dài và tăng nguy cơ tử vong. Vitamin A còn có vai trò trong sự tăng trưởng, giúp trẻ phát triển bình thường. Thiếu vitamin A làm trẻ chậm lớn. Vitamin A cần thiết nhưng cơ thể lại không thể tự tổng hợp được mà phải cung cấp từ bên ngoài vào qua thức ăn hoặc thuốc. Nguyên nhân chính gây thiếu hụt vitamin A là do khẩu phần ăn thiếu thực phẩm giàu vitamin A và caroten (tiền vitamin A). Để phòng ngừa thiếu vitamin A, cần đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm, lựa chọn các thực phẩm giàu vitamin A cho bữa ăn hàng ngày. Thực phẩm chứa nhiều vitamin A có nguồn gốc từ động vật như gan, lòng đỏ trứng, bơ, sữa, pho mát,… dễ hấp thu. Thực phẩm chứa nhiều caroten (tiền vitamin A) có nguồn gốc từ thực vật như các loại rau có màu xanh đậm (rau muống, rau ngót, rau dền…) hoặc củ quả có màu vàng cam đậm (bí đỏ, cà rốt, xoài chín, gấc…). Cần cho trẻ bú sớm, nuôi trẻ hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn cùng với ăn bổ sung hợp lý. Bữa ăn bổ sung của trẻ cần có các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng, thêm mỡ hoặc dầu để tăng cường hấp thu vitamin A, vitamin D. Thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường phòng chống nhiễm giun. Bên cạnh chế độ ăn, bổ sung vitamin A liều cao định kỳ mỗi 6 tháng cho trẻ là giải pháp hiệu quả góp phần phòng chống thiếu vitamin A. Mỗi liều dự phòng có thể bảo vệ trẻ trong thời gian từ 4 – 6 tháng. S. Hải Tin liên quan |