Đạo lý nghĩa là gì

Việt Trung Trung Việt Hán Việt Chữ Nôm

Dưới đây là giải thích ý nghĩa từ đạo lí trong từ Hán Việt và cách phát âm đạo lí từ Hán Việt. Sau khi đọc xong nội dung này chắc chắn bạn sẽ biết từ đạo lí từ Hán Việt nghĩa là gì.

Đạo lý nghĩa là gì
道理 (âm Bắc Kinh)
Đạo lý nghĩa là gì
道理 (âm Hồng Kông/Quảng Đông).

đạo lí
Sự lí, lẽ phải, quy luật. ◇Thủy hử truyện 水滸傳:
Nhĩ giá tư thôn nhân hảo một đạo lí!
你這廝村人好沒道理 (Đệ ngũ hồi) Lũ chúng bay ngu ngốc không hiểu đạo lí chi cả!Lí do, tình lí. ◇Nho lâm ngoại sử 儒林外史:
Nhĩ môn thử khắc bất yếu khứ. Điểm đăng hậu, bả thừa hành đích khiếu liễu lai, ngã tựu hữu đạo lí
你們此刻不要去. 點燈後, 把承行的叫了來, 我就有道理 (Đệ ngũ thập nhất hồi).Trù tính, lo liệu. ◇Ngô Tổ Tương 吳組緗:
Giá dạng nghiên cứu liễu bán thiên, hoàn thị đắc bất xuất kết luận, chỉ hảo tạm thì dụng Thích tiên sinh đích chủ trương, đẳng dĩ hậu châm chước tình hình, tái tác đạo lí
這樣研究了半天, 還是得不出結論, 只好暫時用戚先生 的主張, 等以後斟酌情形, 再作道理 (San hồng 山洪, Nhị bát).Xiển dương giảng thuyết một thứ giáo nghĩa nào đó. ◇Liệt nữ truyện 列女傳:
Sinh ư loạn thế bất đắc đạo lí, nhi bách ư bạo ngược bất đắc hành nghĩa, nhiên nhi sĩ giả, vi phụ mẫu tại cố dã
生於亂世不得道理, 而迫於暴虐不得行義, 然而仕者, 為父母在故也 (Chu Nam chi thê 周南之妻).Đạo nghĩa, đạo đức. ◇Hàn Phi Tử 韓非子:
Phù duyên đạo lí dĩ tòng sự giả, vô bất năng thành
夫緣道理以從事者, 無不能成 (Giải lão 解老).Đạo thuật, pháp lực. ◇Phong thần diễn nghĩa 封神演義:
Kim hữu Trương Quế Phương, dĩ tả đạo bàng môn chi thuật, chinh phạt Tây Kì. Đệ tử đạo lí vi mạt, bất năng trị phục
今有張桂芳, 以左道旁門之術, 征伐西岐. 弟子道理微末, 不能治伏 (Đệ tam thất hồi).

  • lâu la từ Hán Việt nghĩa là gì?
  • hảo tượng từ Hán Việt nghĩa là gì?
  • truyền đơn từ Hán Việt nghĩa là gì?
  • ủ lũ từ Hán Việt nghĩa là gì?
  • bút lực từ Hán Việt nghĩa là gì?
  • Cùng Học Từ Hán Việt

    Hôm nay bạn đã học được thuật ngữ đạo lí nghĩa là gì trong từ Hán Việt? với Từ Điển Số rồi phải không? Hãy truy cập tudienso.com để tra cứu thông tin các thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh, Trung, Nhật, Hàn...liên tục được cập nhập. Từ Điển Số là một website giải thích ý nghĩa từ điển chuyên ngành thường dùng cho các ngôn ngữ chính trên thế giới.

    Từ Hán Việt Là Gì?

    Chú ý: Chỉ có từ Hán Việt chứ không có tiếng Hán Việt

    Từ Hán Việt (詞漢越/词汉越) là những từ và ngữ tố tiếng Việt bắt nguồn từ tiếng Hán và những từ tiếng Việt được người nói tiếng Việt tạo ra bằng cách ghép các từ và/hoặc ngữ tố tiếng Việt gốc Hán lại với nhau. Từ Hán Việt là một bộ phận không nhỏ của tiếng Việt, có vai trò quan trọng và không thể tách rời hay xóa bỏ khỏi tiếng Việt.

    Do lịch sử và văn hóa lâu đời mà tiếng Việt sử dụng rất nhiều từ Hán Việt cổ. Đồng thời, khi vay mượn còn giúp cho từ vựng tiếng Việt trở nên phong phú hơn rất nhiều.

    Các nhà khoa học nghiên cứu đã chia từ, âm Hán Việt thành 3 loại như sau đó là: từ Hán Việt cổ, từ Hán Việt và từ Hán Việt Việt hoá.

    Mặc dù có thời điểm hình thành khác nhau song từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hoá đều hoà nhập rất sâu vào trong tiếng Việt, rất khó phát hiện ra chúng là từ Hán Việt, hầu hết người Việt coi từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hóa là từ thuần Việt, không phải từ Hán Việt. Từ Hán Việt cổ và từ Hán Việt Việt hoá là những từ ngữ thường dùng hằng ngày, nằm trong lớp từ vựng cơ bản của tiếng Việt. Khi nói chuyện về những chủ đề không mang tính học thuật người Việt có thể nói với nhau mà chỉ cần dùng rất ít, thậm chí không cần dùng bất cứ từ Hán Việt (một trong ba loại từ Hán Việt) nào nhưng từ Hán Việt cổ và Hán Việt Việt hoá thì không thể thiếu được. Người Việt không xem từ Hán Việt cổ và Hán Việt Việt hoá là tiếng Hán mà cho chúng là tiếng Việt, vì vậy sau khi chữ Nôm ra đời nhiều từ Hán Việt cổ và Hán ngữ Việt hoá không được người Việt ghi bằng chữ Hán gốc mà ghi bằng chữ Nôm.

    Theo dõi TuDienSo.Com để tìm hiểu thêm về Từ Điển Hán Việt được cập nhập mới nhất năm 2022.

    Nghĩa Tiếng Việt: đạo líSự lí, lẽ phải, quy luật. ◇Thủy hử truyện 水滸傳: Nhĩ giá tư thôn nhân hảo một đạo lí! 你這廝村人好沒道理 (Đệ ngũ hồi) Lũ chúng bay ngu ngốc không hiểu đạo lí chi cả!Lí do, tình lí. ◇Nho lâm ngoại sử 儒林外史: Nhĩ môn thử khắc bất yếu khứ. Điểm đăng hậu, bả thừa hành đích khiếu liễu lai, ngã tựu hữu đạo lí 你們此刻不要去. 點燈後, 把承行的叫了來, 我就有道理 (Đệ ngũ thập nhất hồi).Trù tính, lo liệu. ◇Ngô Tổ Tương 吳組緗: Giá dạng nghiên cứu liễu bán thiên, hoàn thị đắc bất xuất kết luận, chỉ hảo tạm thì dụng Thích tiên sinh đích chủ trương, đẳng dĩ hậu châm chước tình hình, tái tác đạo lí 這樣研究了半天, 還是得不出結論, 只好暫時用戚先生 的主張, 等以後斟酌情形, 再作道理 (San hồng 山洪, Nhị bát).Xiển dương giảng thuyết một thứ giáo nghĩa nào đó. ◇Liệt nữ truyện 列女傳: Sinh ư loạn thế bất đắc đạo lí, nhi bách ư bạo ngược bất đắc hành nghĩa, nhiên nhi sĩ giả, vi phụ mẫu tại cố dã 生於亂世不得道理, 而迫於暴虐不得行義, 然而仕者, 為父母在故也 (Chu Nam chi thê 周南之妻).Đạo nghĩa, đạo đức. ◇Hàn Phi Tử 韓非子: Phù duyên đạo lí dĩ tòng sự giả, vô bất năng thành 夫緣道理以從事者, 無不能成 (Giải lão 解老).Đạo thuật, pháp lực. ◇Phong thần diễn nghĩa 封神演義: Kim hữu Trương Quế Phương, dĩ tả đạo bàng môn chi thuật, chinh phạt Tây Kì. Đệ tử đạo lí vi mạt, bất năng trị phục 今有張桂芳, 以左道旁門之術, 征伐西岐. 弟子道理微末, 不能治伏 (Đệ tam thất hồi).

    Tôi rất thích đoạn văn này:

    “Người ngốc, không sao, không giả tạo là được.

    Người tinh, cũng không sao, không xấu xa là được.

    Giỏi lợi dụng người khác, chẳng sao, đừng dỡ cối giết lừa là được.

    Người giàu người nghèo, chẳng sao, biết nỗ lực bỏ ra là được.

    Ai không từng nói sau lưng người khác, ai không từng bị người khác nói sau lưng, nếu một ngày bạn phát hiện ra tôi xa cách với bạn, đó chắc chắn là bởi vì bạn quá tinh khôn, còn tôi lại quá ngốc, không hợp chơi với nhau.”

    Đời người giống như làm ăn, bỏ ra không nhất định sẽ được hồi đáp, xã hội hiện tại quá thực tế.

    Làm người quá lương thiện, sẽ bị người khác ức hiếp; đối xử với người khác quá tốt, họ sẽ cho rằng đó là lẽ dĩ nhiên; quá thật thà, sẽ bị người khác cho là ngốc; quá nghĩa khí, sẽ bị họ lợi dụng.

    Vô tư đổi lấy tính toán, bỏ ra đổi lấy tổn thương.

    Ra ngoài đời, bất luận người ta nhiệt tình hay lạnh lùng với bạn, đều không sao cả.

    Có những chuyện, không cần lãng phí nước bọt, mỉm cười cho qua là được.

    Có những chuyện, hà cớ gì phải phân rõ trắng đen rạch ròi, cứ hồ đồ một chút, vui vẻ sẽ nhiều hơn.

    Làm người, quan trọng nhất là: miệng không nói, nhưng lòng thì hiểu rất rõ.

    Thản nhiên một chút, đừng quá quan tâm tới thái độ và cảm nhận của người khác; đơn giản một chút, đừng dùng cái thước đo mà người khác cho mình để đo tầm của bản thân.

    Sống ở đời, đừng lừa gạt người khác. Lời nói dối là một con dao găm vào tim những người tin tưởng bạn, đau đớn biết bao!

    Tin tưởng là một ly nước, một khi bị vẩn đục sẽ khó lòng tinh khiết lại; tin tưởng là một tấm gương, một khi gương vỡ, sẽ khó mà lành lại.

    Một người, nếu chân thành, đáng tin cậy, ai chẳng muốn lại gần; nhưng một khi đã thất hứa thì niềm tin mà người khác dành cho bạn cũng sẽ theo đó mà sụp đổ.

    Sống ở đời, đừng tính toán với người khác. Luôn tính toán so đo với người khác, cả đời sẽ chỉ sống trong sự keo kiệt, bủn xỉn; luôn muốn chiếm lợi ích từ người khác, cuối cùng rồi sẽ chỉ có kết cục cô đơn.

    Người dám chịu thiệt cuối cùng sẽ chẳng phải chịu thiệt bao giờ, bởi lẽ người không trả, trời ắt sẽ trả; người độ lượng cuối cùng sẽ không thua, khoan dung nhất thời, đổi lại cả đời nhân duyên.

    Xem thêm: Cách Làm Món Thịt Bò Xào Ớt Chuông Ngon Chỉ Với 4 Bước

    Làm người, phải để lương tâm vào trong tim, để đức hạnh cài lên người. Bất luận là tình yêu hay tình bạn, nếu bạn đánh mất đi sự chân thành, quên đi sự biết ơn, mất đi sự tin cậy, bạn sẽ chẳng còn là gì!

    Làm người, là lấy tâm đổi lấy tâm, lấy tình đổi lấy nghĩa; khoảng cách từ tâm tới tâm, nằm ở thấu hiểu, nằm ở chân thành.

    Đạo lý nghĩa là gì

    Đừng chiều hư người không biết điều, đừng bao dung với người vô ơn

    Con người, là động vật có lòng tham vô đáy, mỗi một lần bạn cho đi, là một lần cho không. Chỉ cần một lần cự tuyệt, sẽ oán than bạn không nghĩa khí, hẹp hòi, quên hết tất cả những ý tốt của bạn trước đó.

    “Lòng tốt” của bạn đối với người khác mà nói, nó giống như một cây kẹo, ăn rồi sẽ quên mất người cho là ai. “Lòng xấu” của bạn đối với người khác lại giống như cái đinh, đau rồi sẽ nhớ mãi ai là người ghim vào mình. Đây chính là hiện thực mà bạn không thể không chấp nhận.

    Lúc dùng được bạn, hết lời ngon ngọt;

    Không dùng được bạn nữa, ngay lập tức quay đầu.

    Lúc thích bạn, bạn sẽ là ngôi sao đẹp nhất;

    Lúc ghét bạn, bạn chính là phong cảnh xấu nhất.

    Đây chính là xã hội mà bạn không thể không chấp nhận.

    Đừng bao giờ cho rằng bạn toàn tâm toàn ý giúp đỡ thì sẽ đổi lại được sự báo đáp xứng đáng.

    Thế gian này luôn tồn tại những người vô tâm, coi thường tấm lòng của người khác.

    Xem thêm:   Điều Kiện Ra Đời Của Nền Kinh Tế Hàng Hóa Là Gì, Kinh Tế Hàng Hóa

    Đừng cho rằng bạn khoan dung độ lượng, sẽ đổi lại được sự chân thành xứng đáng.

    Thế gian này, luôn có những người vô ơn, không hiểu thế nào là báo đáp.

    Tâm phải ngay thẳng, tình nghĩa phải trân trọng, nhưng phải xem là đối với ai. Người với người thực ra rất đơn giản, nhưng tâm với tâm lại vô cùng phức tạp.

    Kết bạn với một người quân tử sẽ có ích cho bạn cả đời; chẳng may gặp phải tiểu nhân, sẽ khiến bạn bị kéo xuống vũng bùn lầy.

    Muốn giúp người, trước tiên cũng hãy nhìn người mà giúp: người biết biết ơn, giúp họ là tình nghĩa; kẻ vô ơn, không giúp là bổn phận.

    Muốn thật lòng, trước tiên hãy xem đó là ai; người thành tâm với bạn, hãy thật lòng thật dạ; người vô tâm với bạn, hãy dứt khoát nói “không”.

    Người quan tâm tới bạn, hãy quan tâm tới họ gấp đôi; người không để ý tới bạn, hãy lơ họ, đó gọi là yêu ghét phân minh.

    Người đối tốt với bạn, một giọt ân huệ, hãy trả lại bằng một thùng báo đáp; người không tốt với bạn, tuyệt đối đừng dây dưa lằng nhằng; đây là nguyên tắc tự tôn tự trọng.

    Xem thêm: Số Hiệu Nguyên Tử Là Gì – Nguyên Tử, Hạt Nhân Nguyên Tử Và

    Đối nhân xử thế, anh tôn trọng tôi, tôi tôn trọng anh; anh xem thường tôi, tôi cũng không cần xem anh ra gì, đơn giản vậy thôi!

    Đừng chiều hư những người không biết cảm kích; đừng hết mình với những kẻ vô ơn.