Hàng ngũ chức sắc tôn giáo là gì?

Quan tâm và tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người là chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước ta kể từ ngày lập nước đến nay. Tính đến tháng 8-2019, Nhà nước ta đã công nhận và cấp đăng ký hoạt động cho 43 tổ chức, thuộc 16 tôn giáo với hơn 200.000 chức sắc, chức việc, hơn 26 triệu tín đồ, chiếm 1/3 dân số cả nước.

Hàng ngũ chức sắc tôn giáo là gì?
(Ảnh minh họa: qdnd.vn)

Những năm qua, chức sắc, chức việc, nhà tu hành của các tổ chức tôn giáo trên toàn quốc đã cùng nhau xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết tôn giáo, nêu cao tinh thần yêu nước, bằng tinh thần phục vụ các tôn giáo có nhiều đóng góp trong các lĩnh vực của xã hội, tích cực tham gia xây dựng chính quyền, xây dựng đoàn thể và tổ chức nhiều hoạt động từ thiện, bảo trợ xã hội, y tế, giáo dục và phát huy giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của các tôn giáo trong đời sống xã hội.

Chức sắc, chức việc trong các tổ chức tôn giáo đã thể hiện vai trò quan trọng trong kết nối, vận động tín đồ chấp hành chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước,hoạt động tôn giáo đúng theo đúng hiến pháp, pháp luật và tinh thần “tốt đời đẹp đạo” và sống phúc âm trong lòng dân tộc, không ngừngnêu cao cảnh giác trước âm mưu, luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch, góp phần bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, lợi dụng một số vấn đề nhạy cảm trong đời sống, xã hội, một số đối tượng đã lan truyền những thông tin tiêu cực, mang màu sắc mê tín dị đoan, trái với tín ngưỡng truyền thống.

Một số chức sắc tôn giáo cực đoan đã tuyên truyền đạo trái phép, tập hợp tín đồ, xuyên tạc, kích động, gây phức tạp về an ninh trật tự ở một số địa phương.

Các hoạt động này nhằm vào chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo, làm giảm niềm tin của nhân dân với cấp ủy đảng, chính quyền, ảnh hưởng đến sự ổn định chính trị, an ninh, quốc phòng và phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương.

Chính vì vậy, việc bổ sung thông tin, nâng cao nhận thức, trách nhiệm đối với các chức sắc, chức việc tôn giáo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là rất quan trọng và cần thiết.

Thực tế cho thấy, chức sắc, chức việc là người đứng đầu, có uy tín trong đồng bào có đạo, nên cả việc “đạo”, việc “đời” của họ đều ảnh hưởng trực tiếp đến tư tưởng, tình cảm và hành động đối với đồng bào có đạo. Vì vậy việc bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh (KTQPAN) cho các chức sắc, chức việc, nhà tu hành, người đứng đầu các tổ chức tôn giáo, nhằm tạo sự lan tỏa, giúp đồng bào có đạo hiểu rõ hơn quyền và nghĩa vụ công dân, nắm và vận dụng vào thực tế, nhất là thực hiện các quy định về lễ hội, xây dựng, sửa chữa nơi thờ tự, tham gia bảo vệ các công trình quốc phòng, thực hiện nghĩa vụ quân sự, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội. Đây cũng là yếu tố để góp phần giữ vững ổn định chính trị ở cơ sở, xây dựng đoàn kết tôn giáo, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Từ thực tiễn trên, cấp ủy, chính quyền mỗi địa phương phải luôn nắm chắc tình hình, đặc điểm tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn, phối hợp chặt chẽ các cơ quan chức năng thường xuyên trao đổi với các chức sắc, chức việc, nhà tu hành và người đứng đầu các tổ chức tôn giáo, đồng thời chỉ đạo hội đồng giáo dục QPAN các cấp, tổ chức các lớp bồi dưỡng KTQPAN cho các chức sắc bảo đảm thiết thực, hiệu quả.

Bên cạnh đó, mỗi chức sắc, chức việc các tôn giáo cũng cần nhận thức rõ tham gia lớp bồi dưỡng KTQPAN là nghĩa vụ và trách nhiệm của người đứng đầu một bộ phận tôn giáo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.

Lê Duy Hồng (qdnd.vn)

Từ khóa liên quan số lượng

Câu hỏi Ngày hỏi

Theo dõi sự thay đổi của Chức sắc

Ngày hỏi:21/12/2017

 Chức sắc tôn giáo  Hoạt động tôn giáo

Chức sắc là gì? Xin chào Ban biên tập, tôi là Minh Quân hiện đang sống và làm việc tại Điện Biên. Tôi là người theo chủ nghĩa duy tâm. Tôi đang tìm hiểu về tín ngưỡng, tôn giáo để phục vụ cho nhu cầu công việc. Tôi có thắc mắc về vấn đề này mong được Ban biên tập giải đáp giúp. Thắc mắc của tôi cụ thể như sau: Theo quy định của pháp luật thì chức sắc là gì? Vấn đề này được quy định cụ thể tại văn bản nào? Mong Ban biên tập giải đáp giúp tôi. Chân thành cảm ơn và chúc sức khỏe Ban biên tập. 

Nội dung này được Ban biên tập Thư Ký Luật tư vấn như sau:

  • Ngày 18/11/2016 Quốc hội thông qua Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016. Luật này quy định về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo; hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo; tổ chức tôn giáo; quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo. Luật này áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm và thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

    Định nghĩa chức sắc được quy định tại Khoản 8 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018), theo đó:

    Chức sắc là tín đồ được tổ chức tôn giáo phong phẩm hoặc suy cử để giữ phẩm vị trong tổ chức.

    Trên đây là tư vấn về định nghĩa chức sắc. Để biết thêm thông tin chi tiết bạn nên tham khảo tại Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016. Mong rằng những tư vấn của chúng tôi sẽ giúp giải đáp được những vướng mắc của bạn.

    Chào thân ái và chúc sức khỏe!


PV: Thưa ông, Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định lấy ngày 2-8 hằng năm là Ngày truyền thống của ngành quản lý Nhà nước về tôn giáo. Vậy quyết định đó dựa trên cơ sở nào và chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của ngành là gì?

Ngày 27-5-2005, Thủ tướng Chính phủ  ban hành Quyết định số 445/QÐ-TTg, lấy ngày 2-8 hằng năm là "Ngày truyền thống của ngành quản lý Nhà nước về tôn giáo".

Trả lời: Việc Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định lấy ngày 2-8 hằng năm là Ngày truyền thống của ngành quản lý Nhà nước về tôn giáo là sự ghi nhận của Nhà nước  và  các tầng lớp nhân dân ta đối với đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo. Với quyết định này, những người làm công tác tôn giáo rất phấn khởi và tự hào vì đã chính thức có ngày kỷ niệm, ngày truyền thống của ngành mình như bao ngành khác và công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo được ghi nhận là một ngành như những ngành khác. Năm nay lần đầu tiên được tổ chức kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống của ngành, chúng tôi xác định đây là dịp tuyên truyền, giáo dục truyền thống của ngành, động viên đội ngũ cán bộ, công chức nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức tổ chức kỷ luật, đạo đức cách mạng, xây dựng ngành vững mạnh.

Quyết định của Thủ tướng lấy ngày 2-8 là ngày truyền thống của ngành dựa trên cơ sở  ngày 2-8-1955, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 566/TTg thành lập Ban Tôn giáo (là tiền thân của Ban Tôn giáo Chính phủ ngày nay). Trải qua 50 năm hoạt động, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của  Ðảng, Nhà nước và sự nỗ lực phấn đấu của nhiều thế hệ cán bộ làm công tác tôn giáo qua các giai đoạn cách mạng, Ban Tôn giáo Chính phủ đã  thực hiện  tốt nhiệm vụ được giao. Ðó là tham mưu cho Ðảng, Nhà nước về chủ trương, đường lối, chính sách đối với tôn giáo; thực hiện việc quản lý Nhà nước đối với các hoạt động tôn giáo; vận động các tín đồ, chức sắc, tu sĩ các tôn giáo tham gia đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời phối hợp các lực lượng đấu tranh chống các hoạt động lợi dụng tôn giáo của các thế lực thù địch chống phá sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta.

PV: Ông có thể cho biết rõ hơn nhiệm vụ của ngành trong từng giai đoạn cách mạng?

Trả lời: Thời kỳ 1955-1975, Ban Tôn giáo Chính phủ thực hiện chức năng giúp Thủ tướng Chính phủ trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách về tôn giáo, nhất là chính sách "tín ngưỡng tự do, lương giáo đoàn kết". Tôn trọng tự do tín ngưỡng, đoàn kết tất cả những người yêu nước và tiến bộ trong các tôn giáo, đoàn kết đồng bào lương và đồng bào các tôn giáo để cùng nhau phục vụ sự nghiệp giải phóng hoàn toàn đất nước.  Ban là đầu mối liên hệ với các tổ chức tôn giáo, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước, vận động đông đảo tín đồ, chức sắc, tu sĩ tham gia công cuộc xây dựng đất nước sau chiến tranh ở miền bắc; đấu tranh đòi đế quốc Mỹ và chính quyền  ngụy Sài Gòn thi hành Hiệp định Geneva; đấu tranh chống âm mưu cưỡng ép tín đồ công giáo di cư vào nam. Ở miền nam, cán bộ tôn giáo các cấp động viên các tín đồ, tu sĩ chức sắc yêu nước tham gia phong trào cách mạng dân tộc, dân chủ, đấu tranh giải phóng miền nam thống nhất Tổ quốc.

Từ năm 1975 đến 1990, Ban đã tham mưu đề xuất và  hướng dẫn, giúp đỡ các tổ chức tôn giáo thực hiện nguyện vọng của đông đảo tín đồ,  chức sắc là thống nhất về tổ chức của tôn giáo, xây dựng Hiến chương, đường hướng hành đạo theo phương châm "tốt đời đẹp đạo" gắn bó với dân tộc; đấu tranh có hiệu quả trước những âm mưu lợi dụng tôn giáo của các thế lực thù địch chống phá sự nghiệp thống nhất đất nước.

Từ năm 1990 đến nay, thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, Ban Tôn giáo Chính phủ tập trung vào nhiệm vụ tham mưu cho Ðảng, Nhà nước các chủ trương, chính sách đối với tôn giáo và công tác tôn giáo trong tình hình mới. Phối hợp các ban, ngành, đoàn thể ở T.Ư, tham mưu với Ðảng, ban hành Nghị quyết T.Ư Ðảng về công tác tôn giáo. Khẳng định đồng bào các tôn giáo là bộ phận của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Nhà nước thực hiện nhất quán chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào của công dân, quyền sinh hoạt tôn giáo bình thường theo đúng pháp luật, các tôn giáo hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật.

Ban Tôn giáo Chính phủ phối hợp  các ngành tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ thể chế hóa và hoàn thiện các quy định pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo. Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo đã được Ủy ban Thường vụ QH khóa XI thông qua ngày 18-6-2004 và Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của pháp lệnh này cũng đã được ban hành. Với những đóng góp của ngành trong 50 năm qua, Ban Tôn giáo Chính phủ được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Ðộc lập hạng nhất, một số Ban Tôn giáo, cán bộ làm công tác tôn giáo ở các tỉnh, thành phố được tặng thưởng Huân chương Lao động và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ... 

PV: Thực hiện Nghị quyết T.Ư Ðảng về công tác tôn giáo cũng như chương trình hành động của Chính phủ và Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo, thời gian qua, ngành đã triển khai như thế nào và kết quả đạt được đến đâu, thưa ông?

Trả lời: Thực hiện Nghị quyết T.Ư Ðảng về công tác tôn giáo và Chương trình hành động của Chính phủ về công tác tôn giáo, Ban đã tập trung thực hiện nhiệm vụ chủ yếu sau: Tổ chức quán triệt sâu rộng nội dung của nghị quyết đến đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị, đến các chức sắc và tín đồ các tôn giáo. Mở 530 lớp tập huấn cho hơn 60 nghìn lượt cán bộ. Ðây cũng là lực lượng báo cáo viên nòng cốt để phổ biến đến cơ sở, chức sắc và tín đồ tôn giáo. Các địa phương đã tổ chức quán triệt đến hầu hết chức sắc tôn giáo; các đoàn thể  giới thiệu nghị quyết đến hàng chục nghìn lượt tín đồ  tôn giáo.

Về cơ bản, nhận thức của cán bộ các ngành, các cấp về quan điểm, chính sách tôn giáo được nâng lên. Do vậy, đã có sự đầu tư và chăm lo rõ nét hơn cho công tác tôn giáo. Chức sắc và tín đồ tôn giáo phấn khởi, tin tưởng  vào những quan điểm, chính sách của Ðảng, Nhà nước về tôn giáo. Nhà nước ta đã hoàn chỉnh nhiều văn bản quy phạm pháp luật và tập trung triển khai đến cơ sở. Ngay sau khi Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo được thông qua, Ban khẩn trương triển khai tuyên truyền, phổ biến Pháp lệnh để các cơ quan, tổ chức và cá nhân hiểu và thực hiện đúng tinh thần pháp lệnh. Thông qua các hình thức tuyên truyền, phổ biến đa dạng, pháp lệnh  này đã đến được với cán bộ  làm công tác tôn giáo, các chức sắc tôn giáo cũng như những tổ chức quốc tế quan tâm tình hình tôn giáo ở Việt Nam. Mở nhiều  lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước về tôn giáo cho hàng nghìn  lượt cán bộ làm công tác tôn giáo và  hơn 600 chức sắc tôn giáo. Làm việc với một số sứ quán, tổ chức quốc tế, nhằm giới thiệu cho họ nắm được chủ trương, chính sách tôn giáo của Việt Nam. Phát hành hơn 70 nghìn cuốn tài liệu về tôn giáo  cho các cơ quan, tổ chức, các tín đồ, chức sắc tôn giáo...

Qua triển khai thực hiện, những nhu cầu cơ bản trong hoạt động tôn giáo của tổ chức, cá nhân tôn giáo đã được đáp ứng. Các tổ chức tôn giáo chủ động hơn trong việc sắp xếp, tổ chức nhân sự của tôn giáo mình. Chỉ tính riêng năm 2004, số chức sắc tôn giáo được phong chức, bổ nhiệm là 711 vị. Việc thuyên chuyển nơi hoạt động tôn giáo của chức sắc, nhà tu hành cũng thuận lợi hơn. Trong năm 2004, các tổ chức tôn giáo đã tổ chức thuyên chuyển cho 427 vị. Việc thành lập, chia, tách tổ chức tôn giáo trực thuộc được chính quyền địa phương tạo điều kiện giúp đỡ.  Các trường, lớp đào tạo chức sắc, nhà tu hành hoạt động bình thường; các khóa đào tạo tăng về số lượng và số lần chiêu sinh mỗi khóa theo nhu cầu của các tôn giáo.  Năm 2004, số người đi học tại các trường, lớp tôn giáo là 6.402 vị, số tốt nghiệp ra trường là 5.417 vị. Việc thu nhận người vào tu của các tôn giáo được diễn ra thuận lợi trên cơ sở tự nguyện của tín đồ.  Cơ sở thờ tự của các tôn giáo được sửa chữa, xây dựng mới, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tôn giáo của tín đồ. Năm 2004, số cơ sở thờ tự được xây dựng mới là 165 cơ sở. Nhiều địa phương đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tôn giáo xây dựng cơ sở thờ tự, trụ sở, trường đào tạo. Các tổ chức tôn giáo được tạo điều kiện in, xuất bản kinh sách. Các hoạt động xã hội, y tế, từ thiện nhân đạo của các tổ chức tôn giáo được các cơ quan nhà nước khuyến khích tạo điều kiện. Hằng năm, các tổ chức tôn giáo quyên góp được hàng chục tỷ đồng giúp đỡ các gia đình gặp khó khăn. Các trường, lớp mẫu giáo, nhà trẻ, phòng khám, chữa bệnh miễn phí được tổ chức tôn giáo mở ở nhiều nơi để giúp đỡ hàng chục nghìn người nghèo, người tàn tật.

Phần lớn đồng bào tín đồ, chức sắc, nhà tu hành các tôn giáo thể hiện sự phấn khởi trước những chính sách thông thoáng, cởi mở của Ðảng và Nhà nước. Việc triển khai, tổ chức thực hiện pháp lệnh, nghị định và đặc biệt là Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về một số công tác đối với đạo Tin lành, đã góp phần quan trọng trong công tác đấu tranh đối với các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề tôn giáo chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chia rẽ Ðảng, Nhà nước với đồng bào có tín ngưỡng, tôn giáo, chia rẽ đồng bào có tín ngưỡng, tôn giáo với đồng bào không có tín ngưỡng, tôn giáo.

PV: Ðội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo có vai trò quan trọng trong việc thực hiện công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo. Đã có những biện pháp gì để  nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác này?          

Trả lời: Là một đất nước có nhiều tôn giáo và có số lượng tín đồ tôn giáo khá đông đảo, để làm tốt công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo theo tôi là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trong đó đội ngũ cán bộ, công chức Ban tôn giáo các cấp có vai trò hết sức quan trọng. Thời gian tới, Ban Tôn giáo Chính phủ tập trung hoàn thiện tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết T.Ư Ðảng và Chương trình hành động của Chính phủ về công tác tôn giáo, đặc biệt là thực hiện tốt Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo và các Nghị định của Chính phủ, như Nghị định số 91 của Chính phủ  quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bộ máy Ban Tôn giáo Chính phủ; Nghị định số 22 về kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác tôn giáo thuộc UBND các cấp. Ban Tôn giáo Chính phủ chú trọng công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ  ở các cấp chính quyền, đoàn thể, nhất là ở cơ sở. Phối hợp các ngành chức năng tập trung củng cố Trung tâm nghiên cứu, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tôn giáo cho  cán bộ, công chức; đầu tư xây dựng chương trình, nội dung và tập bài giảng làm tài liệu giảng dạy, nghiên cứu, học tập cho cán bộ làm công tác tôn giáo. Tổ chức  bồi dưỡng cho cán bộ làm công tác tôn giáo ở  cơ sở, nhất là ở các tỉnh Tây Nguyên và vùng miền núi, dân tộc thiểu số. Ðồng thời cùng các cấp ủy Ðảng, chính quyền hoàn thiện công tác quy hoạch, đào tạo  cán bộ làm công tác tôn giáo..., góp phần thực hiện tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Ðảng, Nhà nước về tôn giáo.   

PV: Xin cảm ơn ông.

Lê Hoàng thực hiện