Nang thận phải là bị làm sao

Các chuyên gia tiết niệu phân chia nang thận thành hai nhóm chính là nang thận bẩm sinh và nang thận mắc phải. Bệnh nang thận bẩm sinh do nguyên nhân di truyền, xuất hiện khi người bệnh còn rất nhỏ, ước tính tỷ lệ 1/1.000 trẻ. Với loại nang này, nang xuất hiện ở cả 2 bên thận của trẻ, số lượng nang nhiều và dần dần phá hủy hoàn toàn cấu trúc thận, gây suy thận.

Nhóm thứ hai là nang thận mắc phải, bao gồm nang thận mắc phải đơn độc và nang thận mắc phải nhiều nang. Nang thận mắc phải đơn độc là tình trạng một nang xuất hiện ở mỗi thận. Tỷ lệ người bị nang thận mắc phải đơn độc chiếm 5% dân số. Trong khi đó, nang thận mắc phải nhiều nang xuất hiện ở 30% người trên 50 tuổi, thường gặp hơn ở bệnh nhân suy thận, chạy thận nhân tạo.

Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Đức trong một ca phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Bác sĩ Hoàng Đức cho biết thời điểm cần phải điều trị nang thận tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Nếu nang thận có đường kính nhỏ, dưới 7-8 cm, mọc riêng lẻ, không có biểu hiện chuyển thành ác tính, không ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh thì không cần phải can thiệp. Người bệnh nên theo dõi định kỳ 6 tháng/lần để đánh giá kích thước và chuyển biến bất thường bên trong để xử lý kịp thời. Trong trường hợp nang thận lớn hơn 7-8 cm, gây đau, xuất huyết trong nang, nhiễm khuẩn... đặc biệt là có dấu hiệu chuyển thành ác tính như dịch nang có cặn, chồi sùi, có vách thì cần phải được can thiệp ngoại khoa.

Để xử lý nang thận, bác sĩ có thể thực hiện theo nhiều cách, tùy tình trạng bệnh. Người bệnh có thể chọc hút nang thận dưới hướng dẫn của siêu âm. Phương pháp này rất nhẹ nhàng nên người bệnh được xuất viện trong ngày. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể cắt bỏ chỏm nang thận để tháo dịch bằng phương pháp nội soi. Người bệnh nằm viện từ 1-2 ngày là có thể tự chăm sóc tại nhà.

Với những nang thận chuyển ác tính, bác sĩ sẽ tiến hành cắt toàn bộ nang và phần nhu mô thận dính với nang để loại bỏ các tế bào bất thường nhằm triệt căn ung thư. Phương pháp này cũng không yêu cầu người bệnh nằm viện quá lâu, từ 3-4 ngày là có thể xuất viện.

Bệnh nang thận thường ít có triệu chứng và tiến triển chậm. 90-95% người bị nang thận đơn độc mắc phải không có biểu hiện, 5% có triệu chứng đau tức hông lưng do nang to làm căng phúc mạc hoặc đau do nang thận bị xuất huyết, nhiễm khuẩn. Bệnh chỉ được tình cờ phát hiện khi kiểm tra sức khỏe định kỳ qua siêu âm. Trẻ bị nang thận di truyền gần cho không có biểu hiện. Cho đến giai đoạn sau, khi có triệu chứng thì gần như đã suy thận vì nang quá lớn tàn phá quả thận gây suy giảm chức năng.

10-20% trường hợp nang thận biến mất và sau đó tự xuất hiện trở lại. Ảnh: Shutterstock

Việc chẩn đoán nang thận thường qua siêu âm bụng, siêu âm thận. Kết quả siêu âm sẽ xác định được số lượng nang, kích thước, bản chất lành tính hay ác tính. Nang lành tính chỉ có một nang, vách mỏng, dịch trong, không có lợn cợn, không sùi, không vách. Trường hợp nang thận có dấu hiệu hóa ác tính, người bệnh sẽ được chỉ định làm thêm chụp cắt lớp vi tính (CT scan) vì 5-10% nang thận có biểu hiện bất thường cần được tầm soát sớm.

Thận là cơ quan bài tiết của cơ thể, giữ nhiệm vụ duy trì cân bằng nước và điện giải, chất thải. Khi được chẩn đoán thận có nang, Tiến sĩ Hoàng Đức khuyên người bệnh không nên căng thẳng. Cho đến nay, y văn chưa ghi nhận nang thận tự vỡ, trừ khi nang quá lớn và bị va chạm mạnh vào vùng thận. Khi nang vỡ, dịch tiết từ trong nang thoát ra chứ không phải nước tiểu chảy ra ngoài ồ ạt nên không gây nguy hiểm đến tính mạng.

Hiện gần như không có biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa nang thận, chỉ có thể theo dõi để phát hiện sớm và quản lý bệnh chặt chẽ, tránh biến chứng ác tính. Do đó, bác sĩ Hoàng Đức lưu ý mỗi người nên thăm khám sức khỏe định kỳ, siêu âm bụng và siêu âm thận mỗi 6 tháng. Khi có nang nhỏ, không ảnh hưởng đến sức khỏe chỉ cần theo dõi. 10-20% trường hợp nang thận biến mất và sau đó tự xuất hiện trở lại.

"Người bệnh không tự ý uống thuốc. Nếu có chỉ định phẫu thuật cũng không nên lo lắng. Thay vào đó là nên đến các bệnh viện có chuyên khoa tiết niệu để được tư vấn chi tiết về phương pháp điều trị, cách chăm sóc và phục hồi", bác sĩ Hoàng Đức cho hay.